...Hansı lütfündən xəcilsən nazlı yarın, ey könül! S.Ə.Şirvani. □ Xəcil etmək (eyləmək) – xəcalətli etmək, utandırmaq, qızartmaq, başını aşağı etmək. [Y
Tam oxu »прил. устар. стыдливый, смущённый; xəcil etmək (eləmək) устыжать, устыдить кого-л.; xəcil olmaq устыжаться, устыдиться
Tam oxu »[ər.] клас. хажалатлу; xəcil etmək (eyləmək) хажалатлу авун, регъуь авун, яру авун, кьил агъада ттун; xəcil olmaq хажалатлу хьун, регъуь хьун, яру хьу
Tam oxu »...bişirilib yağ və doşabla yeyilən xəmir xörəyi. Qarğa özünü quş bilir, xəşil özünü aş. (Ata. sözü). [Ağa Kərim xan:] Tez ürəktutan xörəklərdən … biri
Tam oxu »сущ. густая каша из муки с маслом, мёдом, сахаром и т.п. ◊ xəşilə döndərmək превращать, превратить в густую кашу; xəşilini çalmaq (çıxarmaq) kimin жив
Tam oxu »сущ. хешил; ** xəşilə döndərmək хешил авун, хешилдиз элкъуьрун (са затӀ жими ттини (гъуруш) хьиз авун, чӀурун); xəşilini çalmaq кар тамамарун, кьин; x
Tam oxu »XƏŞİL Belə vaxtda bəziləri; Hələ isti otağında; ..Xəşil yeyir, yeyir, yatır (M.Rzaquluzadə); SIYIQ Sıyıq ilə yıxılan ev, aş bişir, viran olsun (Ata. s
Tam oxu »Güneyli-quzeyli Azərbaycanın hər ikisinin kulinariyasına məxsus xörəkdir. Hazırlanma qaydası belədir: Unu yaxşıcasına suda bişirəndən sonra bir qaba t
Tam oxu »...xəsilləri zəifləşdirir. – İl faraş gəlsə, yaylaqda ot, qışlaqda güzdək və xəsil bol olsa, qoyun saxlamaq asandır. Ə.Vəliyev.
Tam oxu »Ərəbcə qəsil (mal yemi üçün yetişməmiş biçilən və yem üçün nəzərdə tutulan) sözünün dəyişilmiş formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...taxta və ya tir. – Göndlərin başı çürüməsin deyən difarın üsdünə xətil qoyullar, göndlərin başı ona söykənir
Tam oxu »is. [ər.] klas. 1. Tələsdirmə. □ Təcil etmək (qılmaq) – tələsmək. Əksiliyini budur yəqin bil; Bəs qılma dəxi işində təcil. Xətayi. Bəs ki eylərdi sübh
Tam oxu »1 сущ. устар. в сочет. təcil etmək (qılmaq) спешить, торопиться 2 сущ. физ. ускорение (величина изменения скорости движения в единицу времени). Ani tə
Tam oxu »[ər.] сущ. клас. 1. тади кутун; təcil etmək (qılmaq) тади авун, тади къачун; 2. физ. ускорение.
Tam oxu »нареч. мягко; нежно; легко. Xəfif-xəfif baxmaq смотреть нежно; xəfif-xəfif yerimək ходить легко (лёгкими шагами, лёгкой походкой)
Tam oxu »...bir maye ilə yoğurulmasından hasil olan suvaşqan kütlə. Acıtmalı xəmir. Düşbərə xəmiri. – Xəmir yeyənin fağırı olmaz. (Ata. sözü). [Rəşid:] Xəmir gəl
Tam oxu »1. мечта, греза; 2. призрак, воображение, фантом, видение, иллюзия, галлюцинция; 3. утопия, химера;
Tam oxu »...əkiblər, tər töküb becəriblər, xeyrini biz görürük. Mir Cəlal. □ Xeyir dəymək (gəlmək) – faydası olmaq, xeyri olmaq. Axı, düzünü bilsəm, bundan mənə
Tam oxu »...əməl; Düşməz idi bu qədər din ilə dünyayə xələl. S.Ə.Şirvani. □ Xələl dəymək (yetişmək) – ziyan dəymək, zərər çəkmək. Dostluğa xələl dəymək. – [Əbülh
Tam oxu »sif. [ər.] 1. Mülayim, yüngül, yumşaq. Xəfif yel. – İndi çöldə xəfif meh əsdiyi üçün hava bayaqkı qədər bürkü deyildi. İ.Əfəndiyev. Xəfif axşam küləyi
Tam oxu »...axta. [Hərəmağası:] Xədimləri hissdən məhrum zənn edirlər. Çəmənzəminli. □ Xədim eləmək – axtalamaq, xacə eləmək. 2. Xidmətçi, qulluqçu. [Ərən:] Arxa
Tam oxu »...pisliyini istəyən, alçaq, əclaf, xain, murdar. Xəbis adam. Xəbis məqsəd. Xəbis ürək. – [Bəhram:] [Çiçəklər] zərifdirlər, xəbis əllərə davam etməyib s
Tam oxu »sif. və zərf Olduqca çox, çoxlu, bir çox. Xeyli adam gəlmişdi. Xeyli kitabı var. O hadisədən xeyli zaman keçmişdir. – [Şah:] Öylə isə, sən bizə bir ay
Tam oxu »başını aşağı etmək, xəcil etmək; danlamaq, rəzil etmək; ~ abrını vermək (almaq).
Tam oxu »(Bakı, Şamaxı) tez-tez, sürətlə. – Becid-becid gəlun ki, qarannığ tüşməmiş çatağ (Bakı)
Tam oxu »...həmişə. Hər namərdə bel bağlama müttəsil, Göstərər isbatın olarsa xəcil... (“Məsim və Diləfruz”)
Tam oxu »...Atı, at saxlamağı həddindən artıq sevən. Bundan sonra ağsaqqal həkim atcıl əmisinin qocalan vaxtı atdan nə cürə yıxıldığını xatırlayıb, özünə bəraət
Tam oxu »1. повеса, озорник, проказник, пострел; 2. шаловливый, бедовый, капризный, строптивый;
Tam oxu »...verboten! daxıl olmaq qadağandır! II adj. (verlegen) pərt, şaşqın, müəzzəb; xəcil (bir günah üçün)
Tam oxu »...idi anasını əmər; Havada dövr edər, şəms ilə qəmər? Xəstə Qasım. Camalın xəcil elər, Şəms ilə mahı, müxtəsər. Aşıq Ələsgər.
Tam oxu »...olmayan, adi. Adsız-sansız adam. – Amma indi ikinci dəfə onu xəcil edən bu adam o vaxtkı adsız-sansız odunçu oğlu deyildi, xalqın sevimlisi idi və yü
Tam oxu »...Sanasan buluddur ənvər üzünü; Bədr Ayıtək almış qucağa zülfün.M.P.Vaqif. Xəcil etmiş üzü şəmsi-xavəri; Hilal edib qaşı bədri-ənvəri. Nəbati.
Tam oxu »...Ərdəmin var, bu yollarda yüz tufana döz bir, qoçaq! Bu meydandan xəcil gedib mənəm deyən yüz bir qoçaq! R.Rza. Səndən hərəkət, məndən bərəkət. Təki s
Tam oxu »...DOĞMAQ [Yasəmən:] Baba, dönmüş taleyim burada da məni ərimin yanında xəcil etdi, qız doğdu (S.S.Axundov); BALALAMAQ (heyvanlar haqqında) Keçi o vaxt
Tam oxu »...Xəcalətli düşmənin olsun, qızım, sən də mənim balam (Ə.Qasımov); XƏCİL Gülsənəm: Çox sağ olun, yanınızda xəciləm (A.Şaiq); ŞƏRMƏNDƏ Molla İbrahimxəli
Tam oxu »...şəbi-hicrinə qiyamət günüdür; Xəlq arasında qiyamət günü olmazmı xəcil? Füzuli. [Asya və Telli:] Səy qıl kim, qala səndən; Xəlq içində yaxşı ad. Ü.Ha
Tam oxu »...qılmaq) – hörmətdən salmaq, alçaltmaq, üzüqara etmək, başıaşağı etmək, xəcil etmək. Bunları mənimlə zar qılma; Bir neçə əzizi xar qılma. Füzuli. Xar
Tam oxu »...güzgüyə qeybətdə oxşadan qafil; Toxunsa üz-üzə, olmazmı ara yerdə xəcil? Füzuli. Ey qafil, özündən sənin ancaq xəbərin var! M.Ə.Sabir. □ Qafil olmaq
Tam oxu »...köynək) ət tökmək – bərk utanmaq, xəcalət çəkmək, pərt olmaq, xəcil olmaq, xəcalətindən yerə girmək. Qədir buraxıldısa da, məscid həyətində bir köynə
Tam oxu »zərf Xəcalət içində, xəcalət çəkə-çəkə, utana-utana, sıxıla-sıxıla. Xəcilanə cavab vermək. – [Məhərrəm] özlüyündə xəcilanə gülümsədi
Tam oxu »...güzgüyə qeybətdə oxşadan qafil; Toxunsa üz-üzə, olmazmı ara yerdə xəcil. Füzuli. Ara yerdə başıma qopmuş qiyamətlər mənim. M.P.Vaqif. Ara yerdə qalma
Tam oxu »...məqamında işlədilir. [Zərnigar xanım:] “Səni görüm el içində xəcil olasan, ay kişi, oğul-uşaq yanında üzün qara olsun”, – deyə ərinə qarğayırdı. İ.Şı
Tam oxu »