I
сущ. бот.
1. мак (травянистое растение с крупными, чаще красными, цветами из сем. маковых). Qızıl lalələr красные маки, tər lalələr свежие маки, ətirli lalə душистый мак, dağ laləsi горный мак
2. тюльпан (травянистое растение сем. лилейных, используется в декоративном садоводстве)
II
прил.
1. маковый (относящийся к маку). Lalə qönçəsi маковый бутон
2. перен. поэт. алый, румяный. Lalə yanaqlar алые щёки, lalə dodaqlar алые губы
◊ lalə kimi как мак, словно мак. Lalə tək qızarmaq краснеть, алеть
Lalə
Lalə və ya xaşxaş (lat. Papaver) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin xaşxaşkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
== Haqqında ==
Xaşxaş ildə bir dəfə, mart və ya apreldə çiçək açar. Soğanlı bitkilərdən olub zanbaqgillər ailəsindəndir. Çoxaldılması toxum ilə deyil bala soğanları ilə olur. Toxum ilə çıxarmaq son dərəcə çətindir, bu üsula yalnız yeni növlər əldə etmək üçün müraciət edilir.
Əksəriyyətlə bir soğan bir çiçək açır, amma bir soğanda iki və ya üç çiçək çıxaran xaşxaşlar da vardır. Bir və ya birdən çox olsa belə ildə bir dəfə çiçək açarlar. Çoxlu çiçək açan xaşxaşları çiçəkləri birdən birə ardınca ıçarlar. Əgər yalnız bir çiçək varsa bu il bir daha çıxarmayacaq deməkdir.
Lalə-Tulpan
"Lalə-Tülpan" Ufa Katedral Məscidi (başq. «Ләлә-Тюльпан» Өфө йәмиғ мәсете, rus. Уфимская соборная мечеть «Ляля-Тюльпан») — Rusiya Federasiyasının Başqırdıstan Respublikasının paytaxtı olan Ufa şəhəri islam mədəniyyət və təhsil mərkəzi. Məscid 7 aprel 1998 tarixində açılmışdır, və müsəlman bayramlarına ev sahibliyi edir.
== Tarixi ==
Layihə yaz fəslinin simvolu olan lalə gülünə (qədim dövrdən türk xalqlarının simvolu olmuşdur) əsaslandırılmışdır. Məscidin minarələri iki qönçəni özündə birləşdirir. Məscid layihəsinin memarı V. V Davlyaşindir. Məscid möminlərin ianələri və Başqırdıstan Respublikası hökumətinin köməyi ilə inşa edilmişdir. İnşaat 1989-cu ildə başlamış, 1998-ci ildə isə başa çatmışdır. Layihə "BNZS" tresti tərəfindən həyata keçirilmişdir.
Lalə (Qürvə)
Lalə (fars. لاله اي) — İranın Kürdüstan ostanı Qürvə şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 617 nəfər yaşayır (132 ailə). Əhalisini kürdlər təşkil edir.
Lalə (ad)
Lalə — bir çox şərq ölkəsində kişi və qadın adı. Lalə (xaşxaş gülü) Azərbaycan dilində gül adıdır. Həmçinin, qırmızılıq bildirir. Bu söz fars dilindəki "Lale" (لاله) sözündən gəlir, bu söz isə pəhləvi dilindəki "Alalaq" (Alālag) sözündən gəlir ki, bu da çələng əsməsi bitkisinə verilən addır. Bu söz fars dilindəki "Lal" (لال, lāl; mənası – qırmızı) sözü ilə eyni kökü daşıyır. Sözün ruslaşdırılmış variantı – "Lala" (Лала).
Lalə Abbasova
Lalə Abbasova — Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi III çağırış deputatı, jurnalist.
== Həyatı ==
Lalə Abbasova 1955-ci il iyunun 9-da Xaçmaz şəhərində anadan olmuşdur. Ata tərəfdən əsli Quba rayonunun Xınalıq kəndindəndir. Anası isə Bakıda anadan olsa da İran Azərbaycanından, Ərdəbildəndir. Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsini bitirmişdir.
1972-ci ildən Xaçmaz şəhərində uşaq bağçasında musiqi müəllimi işləmişdir.
Üç övladı — 1 oğlu, 2 qızı vardır.
== İctimai-siyasi fəaliyyəti ==
1977-ci ildən "Вышка" qəzetinin korrektoru, baş redaktor müavini, 1998-ci ildən "Ваш дом" jurnalının redaktoru vəzifələrində çalışmışdır. 2000-ci ildən "Мир женщин" qəzetinin baş redaktorudur.
Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi III çağırış deputatı olmuşdur.
Lalə Allahverdiyeva
Allahverdiyeva Lalə İsmayıl qızı — tibb elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Tibb Universitetinin "Klinik allerqologiya və immunologiya" kafedrasının müdiri, Azərbaycan Respublikasının əməkdar həkimi (2010), Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi (2021), Bakı şəhəri Baş allerqoloqu. Azərbaycan Respublikasının Pezident Yanında Ali Attestasiya komissiyasının tibb üzrə eksperti, Avropa Akademiyasının Allerqoloq və Klinik İmmunoloqlar Cəmiyyətinin üzvü.
== Həyatı ==
1974-cü ildə Azərbaycan Tibb Universitetinin pediatriya fakultəsini bitirib.
1975-1978-ci illərdə 6 saylı uşaq xəstəxanasında həkim-ordinator işləyib
1978-2009-ci illərdə ATU-nin pediatriya fakultəsində baş laborant, assistent, dosent, professor, 09.09.2009-cu ildan isə ATU-nin Klinik Allerqologiya və İmmunologiya kursunun müdiridir. 1981-ci ildə Moskvadakı Mərkəzi həkimlərin təkmilləşmə institutunda namizədlik dissertasiyanı, 2006-cı ildə isə Bakıdakı Elmi-Tədqiqat pulmonologiya institutu Doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
2009-cu ildən Bakı şəh. Səhiyyə şöbəsinin baş allerqoloqudur.
Lalə Allahverdiyeva Azərbaycan Respublikasının tibb tarixində ilk dəfə olaraq "Azərbaycan allerqoloqgiya və klinik immunologiya" elmi-praktik juranl təsis etmiş və jurnalın baş redaktorudur. Jurnal Azərbaycan, ingilis və rus dillərində nəşr olunur. Juranlın ilk nömrəsi 2013-cü ilin yanvar ayında işıq üzü görmüşdür.
Lalə Azərtaş
Lalə Azərtaş (tam adı: Lalə Qabil qızı Azərtaş; 30 mart 1982, Bakı) — Azərbaycanlı teleaparıcı.
== Həyatı ==
1982-ci il martın 30-da Bakı şəhərində anadan olub. 2002-ci ildə Azərbaycan Dillər Universitetinin Tərcüməçilik fakültəsinin bakalavr, 2004-cü ildə isə magistr pilləsini qırmızı diplomla bitirib. 2002–2020-ci illərdə Azad Azərbaycan Tv-da, hal-hazırda isə Xəzər TV-də çalışır. Prezident tərəfindən fəxri diplomla təltif edilib. Bir çox beynəlxalq mükafatlarla təltif olunub. Azəriqaz İB-də İctimai Şuranın katibidir. Hal-hazırda BDU-nun Hüquqşünaslıq fakültəsinin 3-cü kursunda təhsil alır.
İki qız övladı var.
== İstinadlar ==
""Bir Arzu var" - cəzb edir, düşündürür, həyacanlandırır… (VİDEO)" ( (az.)).
Lalə Bağıyeva
Lalə Bağıyeva (d. 13 yanvar 1986) — azərbaycanlı voleybolçu.
== Həyatı və karyerası ==
Lalə Bağıyeva 13 yanvar 1986-cı ildə doğulmuşdur. 2007–2008-ci illərdə "Rabitə", 2008–2009-cu illərdə "Azərreyl", 2009–2011-ci illərdə "Lokomativ Bakı", 2011–2012-ci illərdə isə "Bakı" klubunda çıxış edərək Avropa turnirlərində iştirak etmişdir. 2011-ci ildə qısa müddət "Şirvan" klubunun oyunçusu olmuşdur. Sonuncu dəfə "Lokomotiv Biləcəri" klubunun heyətinə qatılmışdır.
2008–2012-ci illərdə Azərbaycan milli komandasının heyətində çıxış etmişdir. O, 2009 və 2011-ci illərdəki Avropa çempionatlarında Azərbaycanı təmsil etmişdir.
== Xüsusiyyətləri ==
Lalə Bağıyevin boyu 165 santimetrdir. Libero mövqeyində çıxış etmişdir.
Lalə Bəxtiyarova
Bəxtiyarova Lalə Bahadur qızı -
== Həyatı ==
Bəxtiyarova Lalə Bahadur qızı 1984-cü ildə Azərbaycan Tibb Universitetinin müalicə-profilaktika fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Klinik ordinaturadan sonra 1992-ci ildə Əziz Liyev adına Azərbaycan Dövlət Təkmilləşdirmə İnstitutunun nefrologiya kafedrasında assistent kimi fəaliyyətə başlamışdır.
1994-cü ildə “müxtəlif formalı revmatik” mənşəli böyrək zədələnməsinin parsial funksiyalarının öyrənilməsi” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 2000-ci ildən nefrologiya kafedrasının dosentidir.
Nefrologiyanın aktual məsələlərin həsr olunmuş 40-dan çox elmi məqaləsi vardır: böyrək və hamiləlik, diabetik və urat nefropatiya, tez proqressivləşən qlomerulonefrit və s.
2000-ci ildən aprobasion seminarın elmi katibidir. 2006-ci ildən Ə.Əliyev adına AzərbaycanDövlət Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunun elmi katibidir.
Lalə Cəfərova
Lalə Tahir qızı Cəfərova; (14 sentyabr 1966, Bakı) — Azərbaycan bəstəkarı, musiqişünas, pedaqoq, pianoçu. Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının üzvü, Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının professoru, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan Respublikasının əməkdar müəllimi (2021). Azərbaycanda balet müəllifi olan ilk qadın bəstəkarlardandır.
== Həyatı və karyerası ==
Lalə Cəfərova 14 sentyabr 1966-cı ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Lalə Cəfərova ilk musiqi təhsilini Bakı şəhəri Rauf Hacıyev adına 15 saylı uşaq musiqi məktəbi Alla Timofeyevna-Mustafayevanın fortepiano sinfində almışdır. Orta musiqi təhsilini isə 1982–1986-cı illərdə Bakı Musiqi Kollecində Həbib Həbibovun fortepiano sinfində başa vurmuşdur.
Bakı Musiqi Kollecini bitirib, Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyası, fortepiano fakültəsində 1986–1988-ci illərdə Validə Muradovanın və 1988–1991-ci illərdə professor Oqtay Abasquliyev sinfində təhsilini davam etdirmiş, fortepiano sinfini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Daha sonra 1993-cü ildə professor Arif Məlikovun bəstəkarlıq sinfinin 2-ci kursuna qəbul olunaraq, təhsilini davam etdirmişdir. 1997-ci ildə diplom işi kimi, ilk iri həcmli əsərini — fortepiano və simfonik orkestr üçün konsertini təqdim edərək bəstəkarlıq fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1999-cu ildə Arif Məlikovun sinfində bəstəkarlıq ixtisası üzrə aspirant-stajorluğu bitirərk, elə həmin ildən Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının üzvlüyünə qəbul olunmuşdur.
Lalə Dövrü
Lalə Dövrü (Osmanlı türkcəsi: لاله دورى) — Osmanlı imperiyasında, 1718-ci ildə Avstriya ilə imzalanan Pojarevatsk sülhü ilə başlayıb, 1730-ci ildəki Patrona Xəlil üsyanı ilə sona çatan dövrdür. "Eyş-işrət və əyləncə" dövrü olaraq bilinən bu dövrün padşahı III. Əhməd, sədrəzəmi isə Nevşəhərli Kürəkən İbrahim Paşadır.
Osmanlı xronologiyasında Lalə dövrü anlayışı yoxdur. 1718-ci ildə Avstriya və müttəfiqi Venesiya ilə imzalanan Pojarevatsk sülhünün ardından başlayan uzun sülh dövründə, Haliç və Boğaziçi səmtləri başda olmaqla paytaxtın əksər yerlərində israfa çatacaq dərəcədə lalə bağçaları qurulmuş, bu səbəblə tarixdə ilk dəfə bu dövr tarixçi Yəhya Kamal Bəyatlı tərəfindən Lalə dövrü adlanmışdır. Tarixçi Əhməd Rəfiq Altınayın 1913-cü ildə İkdam qəzetində dərc olunan məqaləsində və iki il sonra eyni adla nəşr olunan kitabında bu dövr Osmanlı tarixinin əyləncə, sülh, yeniliklər və ictimai reformasiya dövrü olaraq anılır.
Nevşəhərli Kürəkən İbrahim Paşanın sədarət dövrünü əhatə edən və 1730-cu ildə Patrona Xəlil üsyanı ilə başa çatan bu dövr qərb dünyası ilə siyasi, iqtisadi və mədəni əlaqələrin qurulması ilə səciyyələnir. Belə ki, Parisə, Vyanaya və Moskvaya göndərilən elçilərdən yalnız diplomatik və ticarət əlaqələrinin tənzimlənməsi yox, eyni zamanda Avropa diplomatiyası və hərbi gücü barədə informasiya toplamaq da tələb olunurdu. XV Lüdoviq dövründə Parisə elçi olaraq göndərilən İyirmisəkkiz Çələbi Mehmed Əfəndi buradakı təhsil səviyyəsini eynilə İstanbula daşımağa cəhd göstərmişdir. Bu əsnada ticarət əlaqələri genişlənmiş, iki ölkə arasında ildə 500 ticarət gəmisi səyahət etmişdir.
Yenilikçilik siyasətinin ən önəmli nümunəsi isə Çələbi Mehmed Əfəndinin oğlu Mehmed Səid Əfəndi və İbrahim Mütəfərrikanın səyləri ilə 1727-ci ildə qurulan mətbəədir.
Lalə Hacıyeva
Lalə Şövkət (və ya Lalə Hacıyeva; 7 noyabr 1951, Bakı) — Azərbaycanın Dövlət Katibi (7 iyul 1993 – 29 yanvar 1994), Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi; Azərbaycan Liberal Partiyası və Milli Birlik Hərəkatının lideri, Azadlıq Siyasi Blokunun həmtəsisçisi.
== Həyatı ==
Lalə Şövkət 1951-ci il noyabrın 7-də Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub.
Babası — Müslüm bəy Xəlifəbəyli Quba bəylərindən olmuşdur. Müslüm bəy Hacıbala bəy oğlu Quba şəhərində anadan olmuşdu. O, II Nikolayın dövründə yüzbaşı idi. Bəzi mülahizələrə görə Quba hakimi Fətəli xanın nəslindədir. Qubada vəfat etmişdir.
Atası — Şövkət bəy Müslüm bəy oğlu Hacıyev Xəlifəbəyli nəslindəndir. Azərbaycan Xalq Azadlıq Partiyasının yaradıcılarından biri və partiyanın rəhbəri olmuşdur (1940-cı il, Quba). Bu partiya 1948-ci ildən "MARS" -Müstəqil Azərbaycan Respublikasının Səadət Partiyası adı ilə gizli fəaliyyət göstərib.
Lalə Həsənova
Elizabet Tüdor, Lalə Həsənova və ya Lalə Elizabet Tüdor Hassenberq (26 iyul 1978, Bakı) — yəhudiəsilli azərbaycanlı fantastik əsər yazıçısı və hüquqşünas.
== Həyatı ==
1978-ci ildə Bakı şəhərində anadan olan Tüdor (və ya Lalə) 1998-ci ildə Azərbaycan Beynəlxalq Universitetini, 2013-cü ildə Florida Beynəlxalq Universitetini və 2015-ci ildə Mayami Hüquq Məktəbi Universitetini bitirmişdir. Yazıçı fəaliyyətinə 1994-cü ildə başlamış və özünə yazıçılıq janrı kimi elmi-fantastikanı seçmişdir. O, Beynəlxalq Rusdilli Yazıçılar Federasiyasının və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. O, həmçinin "The New Contemporary" və "Broad Universe" kimi beynəlxalq yazıçılar birliklərinə də üzvdür. 2016-cı ildə Tüdor ABŞ-ın ən qədim və ən geniş peşəkar yazıçılar birliyi olan "Authors Guild"ə üzv olmuşdur.
== Yaradıcı fəaliyyəti ==
Bədii yaradıcılığa uşaq yaşlarından başlayan Tüdor müəyyən müddət ixtisası üzrə vəkillik karyerası qurmağı düşünsə də, 1998-ci ildən o özünü bədii yaradıcılğa həsr edir. Yazıçı bütün əsərlərini rus dilində yazmaqdadır. Onun ədəbi təxəllüsü isə Elizabet Tüdordur.
Tüdorun "War of Times" adlı ilk çap əsəri 2001-ci ildə dövriyyəyə buraxılmışdır.
Lalə Kazımova
Lalə Kazımova (Kazımova Lalə Tofiq qızı;1 fevral 1960, Bakı) — sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, YUNESKO –nun Beynəlxalq Musiqi Komitəsinin üzvü, YUNESKO-nun nəzdində Milli Musiqi Şurasının prezidenti, YOL elmi dərgisinin təsisçisi və baş redaktoru.
== Həyatı ==
Lalə Kazımova 1960-cı il fevralın 1-də Bakıda anadan olub.
1997 və 2003-cü illərdə HUMAY mükafatına layiq görülmüşdür.
Teatr rejissoru Tofiq Kazımovun qızı, Azərbaycanın keçmiş mədəniyyət naziri Əbülfəs Qarayevin həyat yoldaşıdır.
== Əsərləri ==
Вопросы ритма в трактатах ученых средневекового Востока (Джами Дервиша Али). AEA-nın "Архитектура и искусство" e/m toplusu. B., 1990;
Газели Физули в мугамной опере Узеира Гаджибекова "Лейли и Меджнун". "Борбад и художественные традиции народов Ближнего Востока и Средней Азии" (Bərbədin 1400-illiyinə həsr olunub). Beynəlxalq simpoziumun materialları. Düşənbə, 1990;
Некоторые вопросы взаимосвязи восточной поэзии и музыки.
Lalə Kramarenko
Lalə Kramarenko (rus. ́Лала Крамаренко; 6 dekabr 2004, Moskva) — əvvəlcə Azərbaycanı, hal-hazırda isə Rusiyanı təmsil edən bədii gimnast. 2014-cü ilə kimi Azərbaycanı təmsil edirdi, həmin il Moskvaya köçərək Rusiya yığmasının tərkibində çıxış etməyə başladı. Atası Dmitri Kramarenko Azərbaycan milli futbol komandasının keçmiş qapıçısı olub. Əkiz bacısı Diana tennislə məşğuldur.
Lalə Kərimova
Lalə İslamovna Kərimova-Tillayeva (özb. Lola Islomovna Karimova-Tillaeva) — Özbəkistanın UNESCO-dakı daimi nümayəndəsi, diplomat, Özbəkistan Respublikasının prezidenti İslam Kərimovun kiçik qızı, ölkəsində xeyriyyə işləri, mədəniyyət və idmana dəstəyi ilə tanınır.
== Təhsili ==
Daşkənt Dünya İqtisadiyyatı və Diplomatiya Universitetində beynəlxalq hüquq üzrə magistr dərəsəbini, sonra isə Daşkənt Dövlət Universitetində dussertasiya müdafiə edərək psixologiya elmlər namizədi elmi dərəcəsi alıb.
== Həyatı ==
Lalə Kərimova 1978-ci ildə iyulun 3-də Daşkənddə anadan olub.
İki dəfə ailə həyatı qurub. Həyat yoldaşı Timur Tillayev biznesmen, Harvard universitetinin məzunudur. Üç uşağı var: qızı Məryəm, oğlu Ömər və qızı Səfiyə.
== Fəaliyyəti ==
O, Özbəkistanda iki iri xeyriyyə təşkilatının təsisçisidir. "Sən tək deyilsən" (özb. Sen Yolgiz Emassan) yetim, əlil uşaqlara dəstək üçün yaradılıb.
Lalə Məmmədova
Lalə Məmmədova (23 fevral 1978, Bakı) — Azərbaycanlı müğənni, pedaqoq, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Artisti. Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru (15 fevral 2017).
== Həyatı ==
Lalə Məmmədova 23 fevral 1978-ci ildə Bakı şəhərində ziyalı ailəsində doğulub. Ailədə onu digər 4 uşaqdan fərqləndirən cəhət musiqiyə göstərdiyi meyl idi. İlk konserti də elə həyətdə məhəllə uşaqlarının qarşısında baş tutub. Bu, onu qarşıda gözləyən böyük yolun başlanğıcı idi. Müğənni 1985-ci ildə 272 saylı məktəbin birinci sinfinə qədəm qoyub. 8 yaşında taleyinə Bülbül adına musiqi məktəbi yazılır. Xalq artisti Şövkət Ələkbərova yumşaq səsli bu balaca qızcığazda həssas ürəyin olduğunu duyaraq onu öz sinfində görmək istəyir. Balaca Lalə muğam sinfinə daxil olur.
Lalə Qasımova
Lalə Qasımova (Qasımova Lalə Nəriman qızı; 1955, Dnepr) — Tibb elmləri doktoru, professor. Nijni Novqorod Dövlət Tibb Akademiyasının psixiatriya və tibbi psixologiya kafedrasının müdiri.
== Həyatı ==
Qasımova Lalə Nəriman qızı 1955-ci ildə Dnepropetrovskda (Ukrayna) anadan olub. 1973-cü ildə İ. P. Pavlov adına 1-ci Leninqrad Tibb İnstitutunu bitirib və təyinatla Novqorod vilayətində psixiatr işləyib. Sonra Volqoqrad Elmi-Tədqiqat İnstitutunda çalışıb. 1981-ci ildə L. Qasımova S. M. Kirov adına Qorki Tibb İnstitutunun psixiatriya kafedrasında psixiatriya üzrə aspirantura bitirib. 1986-cı ildə "Uzun sürən nevrozların kliniki dinamika və proqnozu" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edib.
1987-ci ildən Qorki Tibb İnstitutunun (sonralar Nijni Novqorod Dövlət Tibb Akademiyası) psixiatriya kafedrasının assistenti, 1994-cü ildən dosenti işləyib. 1998-ci ildən Nijni Novqorod Dövlət Tibb Akademiyasının psixiatriya və tibbi psixologiya kafedrasının müdiridir.
2001-ci ildə L. Qasımova "İri sənaye mərkəzi əhalisinin psixi sağlamlığı, klinikepidemioloji və sosio-mədəni aspektlər" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edib.
Lalə Quliyeva
Lalə Quliyeva (5 aprel 1942, Bakı) — Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Müəllimi, filologiya elmləri doktoru, professor.
== Həyatı ==
Lalə Quliyeva 1942-ci il aprelin 5-də Bakı şəhərində anadan olub. 1949–1959-cu illərdə 134 saylı Bakı şəhər orta məktəbdə oxuyub. 1959–1964-cü illərdə M. F. Axundov adına Azərbaycan Pedaqoji Dillər İnstitutunda təhsil alıb. 1990-cı ildən Bakı Dövlət Universitetində çalışır.
1993–2006, Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının ekspertidir.
Ailəlidir, iki övladı var.
== Təhsili və elmi dərəcəsi ==
1969-cu ildə filologiua elmləri namizədi, "Kuban ərazisinin gıdronimiyasının tədqiqatı", Elmlər Akademiyasının Dilçilik İnstitutu, Moskva.
1992-ci ildə filologiya elmləri doktoru, "Müxtəlifdilli toponimiyanın tipolojı tədqiqatı "(Azərbaycan toponimiyası əsasında), Moskva.
== Əmək fəaliyyəti ==
1964–1970 — laborant, baş müəllim (M. F. Axundov Azərbaycan Pedaqoci Dillər İnstitutu).
Lalə Yusifova
Lalə Yusifova 16 oktyabr 1996-cı ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Azərbaycanın təqaüdçü bədii gimnastıdır.
== Karyera ==
Yusifova 2009-cu ildə azyaşlılar üçün Beynəlxalq yarışlarda iştirak edib.
2010-cu ildə Yeniyetmələr arasında Avropa çempionatında topla hərəkətlərdə gümüş medal qazanıb və qısa müddətdə Minsk qrupunun Minskdə keçirilən 2011 Avropa Gənclər Çempionatında bürünc medal qazanıb.
2012 Bədii gimnastika üzrə Berlində keçirilən "Qran-pri" turnirində iki medal qazanıb. Gürz ilə hərəkətlərin finalında 27,4 xal toplayaraq ikinci, lent ilə kombinasiyanı finalda yerinə yetirəndən sonra isə fəxri kürsünün üçüncü pilləsinə qalxıb.
2013 Buxarestdə keçirilən Dünya kubokunda bürünc medal qazanıb. O, təsnifat mərhələsini aşaraq finalda halqa ilə hərəkətlərdə 3-cü olub. Digər finalda - topla o 7-ci, çoxnövçülükdə isə 8-ci yeri tutub.
2014-ün sentyabrın 3-də , hələ 18 yaşı tamam olmamış karyerasını bitirib.
Lalə inqilabı
Zanbaq inqilabı (qırğ. Жоогазын революциясы) — 2005-ci ilin martında Qırğızıstanda inqilaba səbəb olan kütləvi etirazlar və respublika prezidenti Əsgər Akayevin devrilməsi, Qurmanbek Bakıyevin vəzifəsinə gəlməsi. İnqilabçılar Əsgər Akayevin, ailəsinin və tərəfdarlarının ölkədə korrupsiya və avtoritar sistem qurduğunu iddia edirdilər. Akayev Qazaxıstana, daha sonra Rusiyaya qaçdı. 4 aprel 2005-ci il tarixində Qırğızıstanın Moskvadakı səfirliyində Akayev Qırğızıstan parlamentinin nümayəndə heyətinin iştirakı ilə istefa ərizəsini imzaladı. İstefa 11 aprel 2005-ci ildə Qırğızıstan müvəqqəti parlamenti tərəfindən təsdiq edildi.
== "Zanbaq inqilabı" terminin mənşəyi ==
İnqilabın ilk mərhələlərində kütləvi iğtişaşları "Çəhrayı", "Limon", "İpək" və ya "Nərgiz" inqilabı adlandırırdılar. "Zanbaq inqilabı" terminini yaradan Akayevin özü oldu. Bir dəfə çıxışında, Qırğızıstanda belə bir "Rəngli inqilabın" baş verə biləcəyini xəbərdar etmişdi. Rəng və ya çiçək ifadəsi istifadə etməklə Gürcüstanda zorakılıq olmadan baş verən "Qızılgül inqilabı", Ukraynadakı "Narıncı inqilab" (2004), Çexoslovakiya "Məxməri inqilabı" (1989) və Portuqaliya "Qərənfil inqilabı" (1974) ilə oxşarlıq doğururdu.
Lalə Şövkət
Lalə Şövkət (və ya Lalə Hacıyeva; 7 noyabr 1951, Bakı) — Azərbaycanın Dövlət Katibi (7 iyul 1993 – 29 yanvar 1994), Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi; Azərbaycan Liberal Partiyası və Milli Birlik Hərəkatının lideri, Azadlıq Siyasi Blokunun həmtəsisçisi.
== Həyatı ==
Lalə Şövkət 1951-ci il noyabrın 7-də Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub.
Babası — Müslüm bəy Xəlifəbəyli Quba bəylərindən olmuşdur. Müslüm bəy Hacıbala bəy oğlu Quba şəhərində anadan olmuşdu. O, II Nikolayın dövründə yüzbaşı idi. Bəzi mülahizələrə görə Quba hakimi Fətəli xanın nəslindədir. Qubada vəfat etmişdir.
Atası — Şövkət bəy Müslüm bəy oğlu Hacıyev Xəlifəbəyli nəslindəndir. Azərbaycan Xalq Azadlıq Partiyasının yaradıcılarından biri və partiyanın rəhbəri olmuşdur (1940-cı il, Quba). Bu partiya 1948-ci ildən "MARS" -Müstəqil Azərbaycan Respublikasının Səadət Partiyası adı ilə gizli fəaliyyət göstərib.
Lalə Ədalətqızı
Lalə Ədalətqızı (12 mart 1976, Birinci Qaralı, Neftçala rayonu) — Azərbaycanlı jurnalist, teleaparıcı və ssenarist.
== Həyatı və təhsili ==
Lalə Ədalətqızı Fətullayeva (ata soyadı) 12 mart 1976-cı ildə Neftçala rayonunun Birinci Qaralı kəndində anadan olub. 1983-1993-cü illərdə Qədimkənd kənd orta məktəbində təhsilni əla qiymətlərlə başa vuraraq 1994-1998-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsində bakalavr dərəcəsi üzrə ali təhsil alıb. 2004-2007-ci illərdə BDU-nun Jurnalistika fakültəsində Radio-telejurnalistika ixtisası üzrə magistr pilləsini uğurla başa vurub. Nəsir İmanquliyev, Famil Mehdi, Şirməmməd Hüseynov, Qulu Məhərrəmli, Aydın Dadaşov, Zeynal Məmmədli və.s kimi Azərbaycan ziyalılarından dərs alıb.
== Əmək fəaliyyəti ==
=== Erkən illəri ===
1994-cü ildən ilk məqalələri BDU-nun “Bakı Universiteti” qəzetində dərc olunub.
1995-ci ildə “Biznes Press” qəzetində, 1996-cı ildən “Ədalət” qəzetində, 1999-cu ildən “Tv-Tell” jurnalında müxbir kimi fəaliyyət göstərib.
1999-cu ildə Azərbaycanın xalq artisti, tanınmış kinorejissor, həmin vaxt “Sara” televiziyasının baş rejissoru vəzifəsini icra edən Vasif Babayevin təklifi və təkidi ilə Sara TV-də müxbir və teleaparıcı kimi çalışmağa başlayıb. Sara TV-də Səhər, Xəbərlər, Tibb, Hüquq və digər verilişlərin aparıcısı olub. Bu televiziya bağlandıqdan sonra qısa müddət "Günay" qəzetində müxbir kimi çalışıb.
Lalə Əfəndiyeva
Lalə Məhəmməd qızı Əfəndiyeva — Azərbaycan alimi, AMEA akad. Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun "Maye fazada oksidləşmə" laboratoriyası müdiri, Təhsil Şöbəsinin müdiri, kimya üzrə elmləri doktoru, dosent.
== Həyatı ==
Əfəndiyeva Lalə Məhəmməd qızı 21 oktyabr 1974-cü ildə Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1981-1991-ci illərdə orta ümumtəhsil məktəbdə təhsil almışdır.
1991-ci ildə Məhəmməd Əmin Rəsulzadə adına Bakı Dövlət Universitetinin kimya fakültəsinə daxil olub, 1996-cı ildə kimyaçı-müəllim ixtisası üzrə həmin universiteti bitirmişdir.
1996-1997-ci illərdə “Təravət” İB-də, 1997-1998-ci illərdə “M&Y. Kristal LTD” MM-də KŞ rəisi vəzifəsində çalışmışdır.
2006-cı ildə AMEA akaddemik Yusif Məmmədəliyev adına Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda kimyaçı kimi işə başlamışdır. 2010-cu ildə elmi işçi, 2012-ci ildən böyük elmi işçi vəzifəsini icra edən, 2014-cü ildən isə aparıcı elmi işçi vəzifəsində çalışmışdır.
== Elmi fəaliyyəti ==
L.M.Əfəndiyeva 2012-ci ildə “Beşnüvəli Co, Ni komplekslərinin iştirakı ilə sintetik neft turşularının alınması prosesinin işlənib hazırlanması” mövzusunda “Neft kimyası” və “Kimyəvi kinetika və kataliz” ixtisasları üzrə dissertasiya işini müdafiə etmiş, 2013-cü ildə kimya üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsini və 2016-cı ildə dosent elmi adını almışdır.
2017-ci ildə “Azərbaycan neftləri əsasında sintetik oksi-, neft turşularının, onların efirlərinin, metal və azot-saxlayan törəmələrinin alınması və tədqiqi” mövzusunda “Neft kimyası” ixtisası üzrə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edərək, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının 18.05.2018-ci il tarixli qərarı ilə L.M. Əfəndiyevaya kimya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsi verilmişdir.
Kaliforniya laləsi
Bu cins təbiətşünas İ. F. Eşşolsun şərəfinə adlandırılmışdır. Cinsdə 12 növ vardır. Gülçülükdə onların 2 növündən istifadə olunur. Kaliforniya eşşolsiyası (E.californica) yabanı halda Şimali Amerikada bitir. Bu bitki budaqlı, hündürlüyü 56 sm-ə qədər, yaşıl, lələkvari yarpaqları olan bitkidir. Çiçəkləri sadə ya da çoxləçəkli, kasaşəkilli, laləyəoxşar, müxtəlif:ağ, sarı, narını, qırmızı, çəhrayı rəngdə olur. Hazırda bu növdən gülçülükdə geniş istifadə olunmur. İkinci növ-çimli eşşolsiya (E.caespitosa) az yayılmışdır. Bu bitki əvvəlkindən açıq-sarı rəngdə xırda hamaşçiçəkləri ilə fərqlənir. Eşşolsiyanın toxumlarını yazda ya da payızda 15x15 sm sxemi üzrə torpağa əkməklə çoxaldırlar.
Lalə-Tülpan məscidi
"Lalə-Tülpan" Ufa Katedral Məscidi (başq. «Ләлә-Тюльпан» Өфө йәмиғ мәсете, rus. Уфимская соборная мечеть «Ляля-Тюльпан») — Rusiya Federasiyasının Başqırdıstan Respublikasının paytaxtı olan Ufa şəhəri islam mədəniyyət və təhsil mərkəzi. Məscid 7 aprel 1998 tarixində açılmışdır, və müsəlman bayramlarına ev sahibliyi edir.
== Tarixi ==
Layihə yaz fəslinin simvolu olan lalə gülünə (qədim dövrdən türk xalqlarının simvolu olmuşdur) əsaslandırılmışdır. Məscidin minarələri iki qönçəni özündə birləşdirir. Məscid layihəsinin memarı V. V Davlyaşindir. Məscid möminlərin ianələri və Başqırdıstan Respublikası hökumətinin köməyi ilə inşa edilmişdir. İnşaat 1989-cu ildə başlamış, 1998-ci ildə isə başa çatmışdır. Layihə "BNZS" tresti tərəfindən həyata keçirilmişdir.
Lalə Şövkət Hacıyeva
Lalə Şövkət (və ya Lalə Hacıyeva; 7 noyabr 1951, Bakı) — Azərbaycanın Dövlət Katibi (7 iyul 1993 – 29 yanvar 1994), Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi; Azərbaycan Liberal Partiyası və Milli Birlik Hərəkatının lideri, Azadlıq Siyasi Blokunun həmtəsisçisi.
== Həyatı ==
Lalə Şövkət 1951-ci il noyabrın 7-də Bakı şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub.
Babası — Müslüm bəy Xəlifəbəyli Quba bəylərindən olmuşdur. Müslüm bəy Hacıbala bəy oğlu Quba şəhərində anadan olmuşdu. O, II Nikolayın dövründə yüzbaşı idi. Bəzi mülahizələrə görə Quba hakimi Fətəli xanın nəslindədir. Qubada vəfat etmişdir.
Atası — Şövkət bəy Müslüm bəy oğlu Hacıyev Xəlifəbəyli nəslindəndir. Azərbaycan Xalq Azadlıq Partiyasının yaradıcılarından biri və partiyanın rəhbəri olmuşdur (1940-cı il, Quba). Bu partiya 1948-ci ildən "MARS" -Müstəqil Azərbaycan Respublikasının Səadət Partiyası adı ilə gizli fəaliyyət göstərib.