Sistem

yun. systema – tam, bütöv 1) bir şeyin hissələri arasında düzgün, müntəzəm düzülmüş və qarşılıqlı əlaqəyə əsaslanan müəyyən (adi, qəbul edilmiş) qayda, üsul, nizam. Məsələn, kitabxanada kitabların düzülüş sistemi, yazdıqlarını sistemə salmaq, attestasiya sistemini tətbiq etmək, içşilərin məzuniyyət sisteminə riayət etmək, qəbul edilmiş sistem üzrə iş qurmaq; 2) nəzəriyyənin əsasını təşkil edən prinsiplər, məslək; 3) ictimai quruluş forması; 4) bir geoloji dövrə aid olan; 5) bir vahid təşkil edən idarələr, təşkilatlar; 6) hər hansı bir şeyin hissələrinin yerləşməsində və əlaqəsində müəyyən qayda; 7) hər hansı bir şeyin (təsərrüfat, dövlət, siyasi və s.) təşkil olunma, təşkilat, quruluş forması. Məsələn, dövlət quruluşu sistemi, məhkəmə sistemi; 8) ictimai quruluş; 9) konstruksiya; 10) hər hansı bir nəzəriyyənin, təlimin əsasını təşkil edən prinsiplərin məcmusu. Məsələn, Dekartın fəlsəfi sistemi; 11) bir-birilə qarşılıqlı surətdə bağlı hissələrdən ibarət struktur, quruluş. Məsələn, dilin qrammatik sistemi; 1 2) təşkilati cəhətdən birləşdirilmiş təsərrüfat, müəssisə, idarə vahidlərinin məcmusundan ibarət struktur. Məsələn, xalq maarifi orqanları sistemi, səhiyyə sistemi, Elmlər Akademiyası sistemində işləmək; 1 3) bir-birilə bağlı olan və bir məqsədə xidmət edən mexanizm, maşın və s. vasitələrin qarşılıqlı əlaqəsi məcmusundan ibarət texniki qurğu. Məsələn, elektrik şəbəkəsi sistemi.