Dərətumb

Dərətumb — İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indiki Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonu ərazisində kənd.[2][3]

Kənd
Dərətumb
39°53′29″ şm. e. 45°15′03″ ş. u.HGYO
Ölkə  Ermənistan
Region Dərələyəz mahalı
Rayon Keşişkənd rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 1.640 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi
  • 448 nəf. (2011)[1]
Rəsmi dili
Xəritəni göstər/gizlə
Dərətumb xəritədə
Dərətumb
Dərətumb

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kəndin ərazisində X əsrdən əvvələ aid tarixi abidələr vardır[4].

Toponimi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1727-ci ilə aid mənbədə "Tərətum" kimidir[5]. Mənbədə qeyd olunur ki, bu kənddə adam yaşamır (yenə orada). XIX əsrin ortalarından sonra kəndin adı çəkilmir. Türk dillərində tara-"çayın ağzında şaxələnmə", "delta" və tumb-"təpə" sözlərindən ibarətdir. Erməni tədqiqatçıları tumb sözünü mənşəcə ermənicə sayırlar, halbuki Altay dillərinin hamısında bu söz vardır.[6] Toponim Azərbaycan dilində "iki dağ və ya təpə arasında eləcə də düzənlikdə dərin çuxur", "çay yatağı, çayın axdığı yer" mənasında işlənən dərə sözü ilə[7][8][9] türk dilində "təpə, dağ, zirvə" mənasında işlənən tumb sözünün[10] birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Tumb sözü həm də domba, tomba, tump formasında işlənir[11][12]. Azərbaycan dilinin Zəngilan şivəsində domba sözü coğrafi termin kimi "dağ üzərində günbəzvan xırda təpəcik" mənasında işlənir[13]. Orotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
  2. ↑ PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  3. ↑ Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ее присоединения к Российской империи. Спб.,. 1852.
  4. ↑ Yeğiazaryan O. Əzizbəyov rayonunun mədəniyyət abidələri, (erməni dilində). İrəvan, "Haypetrat", 1955. s.72
  5. ↑ Naxçıvan sancağının müfəssəl dəftəri (27 avqust 1727). Giriş və tərcümənin müəllifləri Ziya Bünyadov və Hüsaməddin Məmmədov (Qaramanlı). . Bakı. 1997.
  6. ↑ Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Дәрәтумб // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.
  7. ↑ Бушуева Е.Н. Словарь русской транскрипции географических терминов и других слов, встречающихся в топонимии Азербайджанской ССР, М., 1971. s.62–63
  8. ↑ Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti, II c., Bakı, "Elm", 1980. s.74
  9. ↑ Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., "Мысль", 1984. s.171
  10. ↑ Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., "Мысль", 1984. s. 186–187
  11. ↑ Бушуева Е.Н. Словарь русской транскрипции географических терминов и других слов, встречающихся в топонимии Азербайджанской ССР, М., 1971. s.67
  12. ↑ Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., "Мысль", 1984. s.186
  13. ↑ Yüzbaşov R. Azərbaycan coğrafiya terminləri (tədqiqlər), Bakı, "Elm", 1966. s.124

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]