Jores Alfyorov
Jores İvanoviç Alfyorov (15 mart 1930[2][3][…], Vitebsk[2] – 1 mart 2019[4][5][…], Sankt-Peterburq) — Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı, Yarımkeçiricilər fizikası, yarımkeçiricilər və kvant elektronikası sahəsi üzrə mütəxəssis.
15 mart 1930-cu ildə Vitebsk şəhərində anadan olmuşdur.
1952-ci ildə V.İ.Ulyanov (Lenin) adına Leninqrad Elektrotexnika İnstitutunu bitirmişdir. Əmək fəaliyyətinə 1953-cü ildə SSRİ EA A.F.İoffe adına Fiziki-texnika institutunda mühəndis kimi başlamışdır. 1953-cü ildən 1964-cü ilə kimi kiçik elmi işçi, 1964-1967-ci illərdə baş elmi işçi kimi çalışmışdır. 1967-1973-cü illər ərzində – sektor müdiri, 1973-1990-cı illər ərzində – laboratoriya müdiri, 1987-ci ildən həmin institutun direktoru olmuşdur. 1989-cu ildən 1991-ci ilədək SSRİ EA Leninqrad Elmi mərkəzinin RH-ın sədri, 1991-ci ildən indiyə qədər REA Sankt-Peterburq Elmi mərkəzinin RH-ın sədri, 25 aprel 1990-cı ildən isə REA-nın vitse-prezidentidir. 28 noyabr 1972-ci ildən ümumi fizika və astronomiya (fizika) Bölməsi üzrə müxbir üzv, 15 mart 1979-cu ildən ümumi fizika və astronomiya (fizika, astronomiya) Bölməsi üzrə akademik seçilmişdir. Yarımkeçiricilər, heterokeçid və onların əsasında cihazların yaradılması sahəsindəki əməyinə görə Lenin mükafatına (1972) və SSRİ Dövlət mükafatına (1984) layiq görülmüşdür. 2000-ci ildə o, yarımkeçiricilər fizikası, yarımkeçiricilər və kvant elektronikası sahəsindəki nailiyyətlərinə görə Fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.
Jores İvanoviç Alfyorov 2004-cü ildə AMEA-nın fəxri xarici üzvü seçilmişdir.[7]
Jores Alfyorov 1 mart 2019-cu ildə 88 yaşında vəfat edib.
- Əliquliyev R.M., Salmanova P.M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: “İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı, 2013, 169 səh.
| |
---|
Lüğətlər və ensiklopediyalar | |
---|
Şəcərə və nekropolistika | |
---|
|
|
---|
1901–1925 | | |
---|
1926–1950 | |
---|
1951–1975 | 1951 - Con Kokroft, Ernest Uolton · 1952 - Feliks Blox, Eduard Pörsell · 1953 - Frits Sernike · 1954 - Maks Born · 1955 - Uillis Lemb, Polikarp Kuş · 1956 - Uilyam Şokli, Con Bardin, Volter Bratteyn · 1957 - Yanq Çjennin, Li Tzundao · 1958 - Pavel Çerenkov, İlya Frank, İgor Tamm · 1959 - Emilio Seqre, Ouen Çemberlen · 1960 - Donald Qlazer · 1961 - Robert Hofstedter, Rudolf Mössbauer · 1962 - Lev Landau · 1963 - Yucin Viqner, Mariya Göppert-Mayer, Yohannes Hans Daniel Yensen · 1964 - Çarlz Tauns, Nikolay Basov, Aleksandr Proxorov · 1965 - Sinyitiro Tomonaqa, Culius Şvinger, Riçard Feynman · 1966 - Alfred Kastler · 1967 - Hans Bete · 1968 - Luis Alvares · 1969 - Marri Gell-Mann · 1970 - Hannes Alfven · 1971 - Dennis Qabor · 1972 - Con Bardin, Leon Kuper, Con Şriffer · 1973 - Leo Esaki, Ayvar Caveyer, Brayan Cozefson · 1974 - Martin Rayl, Entoni Xyuiş · 1975 - Oge Bor, Bencamin Mottelson, Ceyms Reynuoter |
---|
1976–2000 | 1976 - Berton Rixter, Semuel Tinq · 1977 - Filip Anderson, Nevill Mott, Con Van Flek · 1978 - Pyotr Kapitsa · 1979 - Şeldon Qleşou, Əbdus Salam, Stiven Vaynberq · 1980 - Ceyms Kronin, Val Fitç · 1981 - Nikolas Blomberqen, Artur Şavlov, Kay Siqban · 1982 - Kennet Vilson · 1983 - Subraxmanyan Çandrasekar, Uilyam Fauler · 1984 - Karlo Rubbia, Simon van der Mer · 1985 - Klaus fon Klitsinq · 1986 - Ernst Ruska, Gerd Binninq, Heynrix Rorer · 1987 - Yohannes Bednorts, Karl Müller · 1988 - Leon Lederman, Melvin Şvarts, Cek Steynberger · 1989 - Norman Ramzey, Hans Demelt, Volfqanq Paul · 1990 - Cerom Fridman, Henri Kendall, Riçard Teylor · 1991 - Pyer de Jen · 1992 - Jorj Şarpak · 1993 - Rassel Hals, Cozef Teylor · 1994 - Bertram Brokhauz, Klifford Şall · 1995 - Martin Perl, Frederik Reynes · 1996 - Devid Li, Duqlas Oşeroff, Robert Riçardson · 1997 - Stiven Çu, Klod Koen-Tannudjı, Uilyam Filips · 1998 - Robert Laflin, Xorst Ştermer, Daniel Tsui · 1999 - Gerardus 't Hooft, Martinus Veltman · 2000 - Jores Alförov, Herbert Krömer, Cek Kilbi |
---|
2001–indiyə kimi | 2001 - Erik Kornell, Volfqanq Ketterle, Karl Viman · 2002 - Raymond Devis, Masatoşi Koşiba, Rikkardo Cakkoni · 2003 - Aleksey Abrikosov, Vitali Ginzburq, Entoni Legget · 2004 - Devid Qross, Xyu Politser, Frenk Vilçek · 2005 - Roy Qlauber, Con Holl, Teodor Hanş · 2006 - Con Mater, Corc Smut · 2007 - Albert Fert, Peter Qrünberq · 2008 - · 2009 - Çarls K. Kao, Uillard S. Boyl, Corc E. Smit · 2010 - Konstantin Novselov, Andrey Qeym · 2011 - Saul Perlmutter, Brayn Skmidt, Adam Riess · 2012 - Serge Haroçe, David Uineland · 2013 - Peter Higgs, François Englert · 2014 - İsamu Akasaki, Hiroşi Amano, Syuci Nakamura · 2015 - Takaaki Kacita, Artur Makdonald · 2016 - Devid Taules, Dunkan Holdeyn, Maykl Kosterlits · 2017 - Rayner Vays, Kip Torn, Barri Bariş · 2018 - Artur Eşkin, Jerar Muru, Donna Striklend · 2019 - Ceyms Pibls, Mişel Mayor, Didye Keloz · 2020 - Rocer Penrouz, Raynhard Qentsel, Andrea Mia Qez |
---|