Məsum bəy Mirzə Məhəmmədqulu bəy oglu Qayıbov və ya Nikolay Dmitrieviç Qayibov (d. 1864, Şuşa, Rusiya imperiyası — ö. 1915, Tiflis, Rusiya imperiyası) — məşhur Qayıbovlar nəslinə mənsub olan hərbçi. Çar ordusunda xidmət etmiş və general-mayor rütbəsinə qədər yüksəlmişdir.[1]
Məsum bəy Qayıbov | |
---|---|
Məsum bəy Mirzə Məhəmmədqulu bəy oglu Qayıbov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Şuşa, Şuşa qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası |
Həyat yoldaşı | İrina xanım |
Uşaqları | Boris bəy, Mixail bəy |
Dini | Pravoslav (Xristianlıq) |
Fəaliyyəti | zabit |
Məsum bəy Mirzə Məhəmmədqulu bəy oglu 1864-cü ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini atasından almışdı. Bakı real məktəbini bitirəndən sonra orduda xidmət eetməyə başlamışdı. 1 sentyabr 1881-ci ildə siravı kadet kimi orduda xidmət etməyə başlayan Məsum bəyin ilk xidmət bölüyü II Konstantinovski Hərbi Məktəbi olmuşdur. 12 avqust 1883-cü ildə podporuçik rütbəsi ilə bu məktəbi bitirmiş və XIV Gürcüstan Qrenadier Alayında xidmət etməyə başlamışdır. 12 avqust 1887-ci ildən 28 aprel 1893-cü ilə qədər Leytenant rütbəsi ilə Mirzə Məsum bəy Qayıbov Qafqaz Hərbi Dairəsində xidmət etmişdir. 28 aprel 1893-cü ildən 19 may 1899-cu ilə qədər o, bölgə qərərgahında xidmət etmiş, 4 iyun 1895-ci ildə ştabs kapitan rütbəsinə yüksəlmişdir.[2][1]
19 may 1899-cu ildə o, bölgə qərərgah komandanı adyunatının köməkçisi təyin edilmiş, 6 dekabr 1899-cu ildə kapitan rütbəsinə yüksəldilmişdir. 4 dekabr 1903-cü ildə isə, bölgə qərərgah komandanının əsas adyutantı təyin edilmiş, 26 fevral 1904-cü ildə polkovnik-leytenant rütbəsinə yüksəldildikdən sonra Qafqaz Hərbi Dairəsinə ali adyutant vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1907-ci ilin 6 dekabrında polkovnik rütbəsinə yüksəlmişdir.[3][4]
13 mart 1909-cu ildə polkovnik Qayıbov Terek bölgəsindəki Kazakların komandanının köməkçisi vəzifəsinə göndərilmiş, 6 dekabr 1913-cü ildə general-mayor vəzifəsinə yüksəlmişdir. Bu ali rütbəyə layiq görülməsinin səbəbi xidmətdə fərqlənmə olmuşdur.[5]
15 avqust 1915-ci ildə xəstəliyə görə xidmətdən ayrılmış, elə həmin ildə yaşadığı Tiflis şəhərində vəfa etmişdir.[1]
Məsum bəy İrina xanımla ailə qurmuş və Pravoslavlığı qəbul etmişdi. Bundan sonra adını dəyişdirərək Nikolay Dmitrieviç Qayibov etmişdi. Boris bəy, Mixail (Mahmud adını qəbul edib) bəy adlı oğlanları vardı.[1]