ŞƏRQ
ŞƏRQLİ
OBASTAN VİKİ
Hüseyn Şərqi
Hüseyn Şərqi Soytürk — Zəncan Universitetinin professorudur. İranda Azərbaycan və fars dillərində nəşr olunan "Xudafərin" jurnalının təsisçisi və baş redaktoru == Həyatı == Azərbaycanda nəşr olunan "Güney Azərbaycan türkologiyası" (2013), "Güney Azərbaycan dramaturgiyası" (2014), eləcə də Cənubi Azərbaycanda nəşr olunan "Azərbaycan ədəbi dil tarixi" (1997), "Azərbaycan ədəbiyyat tarixi" (1997), "Məsihi divanı" (Tehran), "Əski türk kitabları" (Ərdəbil), "Müsəlman-Türk dünyası", "Ədəbi örnəklər" (Tehran) kitabları bunlardan bir neçəsidir. Hüseyn Soytürk Misirin "Xədiviyyə" kitabxanasında saxlanılan, Nizaminin əlyazması şəklində olan anadilli şeirlərini 2006-cı ildə Azərbaycanın "Nurlar" nəşriyyatında nəşr etdirmişdir. Bu şeirlər İranda da nəşr edilmişdir. Nədənsə, Azərbaycanda bu kitab böyük sensasiyaya səbəb olmuş, ancaq diqqətdən yayınmışdır. Görünür, gələcək tədqiqatçılar bu nadir tapıntıya bir daha müraciət etməli olacaqlar. İndiyə qədər İranda onlarla kitab nəşrinə imza atan Hüseyn Soytürk Azərbaycan tarixi və mədəniyyəti ilə bağlı bir çox əsərləri, o cümlədən prof. Cəmil Həsənlinin "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin xarici siyasəti" kitabını fars dilinə tərcümə edib nəşr etdirmişdir. == Əsərləri == Divani-Nizami (Gəncəli) : qəsidələr-qəzəllər: Xədiviyyə nüsxəsi - Tehran nəşri əsasında / tərt.: Eloğlu, H.Ş Soytürk. - Bakı : Nurlar NPM, 2006.
Şərqi
Şərqi — çox vaxt dörd misradan ibarət olub mahnı kimi bəstələnən və oxunan mənzum janr. Şərqidə bəndin ikinci misrası əsər boyu bəndin dördüncü misrasında təkrar edilib təkrir əmələ gətirir. Lakin bu üsula uyğun gəlməyən şərqilər də vardır.
Şərqi Afrika
Şərqi Afrika — Afrikanın Nil çayından şərqə olan ərazisi (Misir ora daxil edilmir). Bölgəyə aid edilir: Burundi Cibuti Keniya Qəmər adaları Madaqaskar Mavriki Mozambik Malavi Reyunyon Ruanda Seyşel adaları Somali Sudan Tanzaniya Uqanda Eritreya Efiopiya Cənubi Sudan Şərqi Afrika Ali Komissiyası Şərqi Afrika Valyuta Şurası Şərqi Afrika.
Şərqi Almaniya
Almaniya Demokratik Respublikası (ADR, qeyri-rəsmi adı Şərqi Almaniya) — İkinci Dünya müharibəsindən sonra Almaniyanın bölünməsi nəticəsində Mərkəzi Avropada yaradılan keçmiş sosialist dövləti. AFR, ÇSSR (indiki Çexiya və Slovakiya) və PXR (indiki Polşa) ilə həmsərhəd idi. Şimaldan Baltik dənizi ilə hüdudlanırdı. Sahəsi 108,2 min km., paytaxtı Berlin idi. Əsas şəhərləri Leypsiq, Drezden, Frankfurt-Oder, Erfurt, Rostok və Kotbus sayılırdı. ADR konstitusiyası əvvəlcə 1949-cu il oktyabr ayının 7-də, sonra isə 1968-ci ildə qəbul olunmuşdu. Dövlət hakimiyyətinin ali orqanı əhalinin 5 il müddətinə seçdiyi Xalq Palatası idi. Xalq Palatası Dövlət Şurasının sədrini və üzvlərini, hökuməti (Nazirlər Şurası), Milli Müdəfiə Şurasının sədrini, Ali Məhkəmə üzvlərini və Baş prokuroru seçirdi. 1990-cı ildə ADR Almaniya Federativ Respublikası ilə birləşmişdir.
Şərqi Antarktida
Şərqi Antarktida, və ya Böyük Antarktida (ing. "East Antarctica" or "Greater Antarctica") olaraq da bilinən bu bölgə, Antarktida qitəsinin üçdə iki hissəsini təşkil edir, qitənin Hind okeanı tərəfində, Qərbi Antarktida Transantarktika dağları var. Hardas bir əsrdən uzun müddətdir ki adı Şərqi Antarktida olaraq adlanır. Qərbi Antarktida daha çox yüksəkliklərdən ibarət olmaqla yanaşı, mərkəzində Gamburtsev Dağları mövcuddur. Şərqi Antarktida qalıcı buz ilə əhatə olunur. Yalnız yer bitki örtüyü qayalara yapışmış şibyə, yosunlar, nematodlar, ayaqquyruqlar, böcək və heyvanlar da daxil olmağla onurğasızlardan ibarət bir sıra var. Sahilləri yay aylarında, ətrafındakı buz kütləsi üzərində müxtəlif dəniz quşları və pinqvinlər üçün tərəmə sahəsi və dəniz bəbiri, ueddell suitisi, dəniz fili, yengəcyeyən və adi ross suitisi cinsləri vardır.
Şərqi Asiya
Şərqi Asiya (çin. 东亚, kor. 동아시아, yap. 東アジア) — Asiyanın şərq hissəsi. Sakit okeana yumşaq, subtropik və tropik zolaqlara yaxımdır. Relyefi mürəkkəb dağ və düzənlikdir. Seysmik aktiv zonadır. Düzənliklər şumlanır və yaşıllıqlarla zəngindir. İqlimi musson, sezona görə rütubətli, tayfunlu və daşqınlıdır. Şərqi Asiyaya Çin, Tayvan, Yaponiya, Koreya Xalq Demokratik Respublikası, Koreya Respublikası, Monqolustan aid edilir.
Şərqi Avropa
Şərqi Avropa — Avropanın şərqində şərti tarixi-geosiyasi bölgə. Şərqi Avropada eyni adlı düzənlik yerləşir. Şərqi Avropa düzənliyi Karpat dağlarından Ural dağlarınadək uzanır. Şərqi Avropa Avropa qitəsinin subregionudur. Əsasən qeyri-müəyyən bir termin kimi geniş geosiyasi, coğrafi, etnik, mədəni və sosial-iqtisadi anlamlara malikdir. Əksər təriflərə Belarus , Rusiya , Ukrayna , Moldova və Rumıniya ölkələri daxildir, digər təriflər isə Baltikyanı ölkələri, Balkanlar və Qafqazı da əhatə edə bilər. Şərqi Avropada yerləşən xalqların əksəriyyəti Sovet İttifaqının keçmiş sosialist respublikalarıdır . Region Avropa mədəniyyətinin əhəmiyyətli bir hissəsini təmsil edir; Şərqi Avropanın əsas sosial-mədəni xüsusiyyətləri tarixən slavyanların və yunanların adət-ənənələri, eləcə də Şərqi Roma İmperiyası və Osmanlı İmperiyasının təsiri ilə müəyyən edilmişdir. Başqa bir tərif Soyuq Müharibə tərəfindən yaradılmışdır, çünki Avropa ideoloji cəhətdən Dəmir Pərdə ilə bölünmüşdü, "Şərqi Avropa" Sovet İttifaqının təsiri altında Şərq Blokunu təşkil edən kommunist dövlətlərinin sinonimi idi. Şərqi Avropanın Qərbi Avropadan aşağı (daha kasıb, az inkişaf etmiş) səviyyədə olması ilə bağlı stereotiplər vasitəsilə bu termin bəzən aşağılayıcı hesab olunur.
Şərqi Qazaxıstan
Şərqi Qazaxıstan (qaz. Шығыс Қазақстан) — müasir Qazaxıstan Respublikasının, keçmişdə isə Qazaxıstan SSR-in tərkibində iqtisadi region. 1997-ci il islahatından sonra o, böyümüş Şərqi Qazaxıstan vilayətindən ibarətdir. Bundan əvvəl isə onun tərkibində ləğv olunmuş Semipalatinsk vilayəti də var idi. Şimalda Rusiya, şərqdə isə Çin ilə həmsərhəddir. Şərqi Qazaxıstan orta juz qazaxlarının yaşadıqları ərazidir. Şərqi Qazaxıstan 1932-1933-cü illərdəki aclıqdan ən çox zülm çəkən region idi. Orada yaşayan qazaxların sayı 64,5% azalmışdı.
Şərqi Qüds
Şərqi Qüds və ya Şərqi Yerusəlim (Ərəbcə : Ərəbcə : القدس الشرقية , Əl-Qudlar Ash-Sharqiya ; İbrani , Mizraḥ Yerushalayim) , Qərb sektorundan fərqli olaraq 1948 Ərəb-İsrail müharibəsi əsnasında İordaniya tərəfindən işğal edilmiş Yerusəlimin sektorudur şəhərin, İsrail tərəfindən işğal edilmiş Qərbi Qüds . 1967-ci il Ərəb-İsrail müharibəsindən bəri Şərqi Qüds beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən İsrail tərəfindən işğal edilmiş hesab olunur . Bu əraziyə Qüdsün Köhnə Şəhəri və İudaizm , Xristianlıq və İslamın ən müqəddəs yerlərindən bəziləri , məsələn, Məbəd dağı , Qərb divarı , əl-Əqsa məscidi , Qaya günbəzi və Müqəddəs Qəbiristanlıq Kilsəsi daxildir. eləcə də bir sıra qonşu məhəllələr. İsrail və Fələstin tərifləri fərqlidir. Fələstinin rəsmi mövqeyi 1949-cu il atəşkəs sazişlərinə əsaslanır, İsrailin mövqeyi isə əsasən Qüdsün mövcud bələdiyyə sərhədlərinə əsaslanır. Bunlar 1967-ci ilin İyun Altı Günlük Müharibədən bəri İsrail bələdiyyə orqanlarının qərar verdiyi bir sıra inzibati genişlənmələrlə müəyyən edilib . Adına baxmayaraq, Şərqi Qüds İçəri Şəhərin şimalında, şərqində və cənubunda və terminin daha geniş tərifində, hətta Qərbi Qüdsün bütün bu tərəflərindəki məhəllələri əhatə edir. Beynəlxalq ictimaiyyət Şərqi Qüds də daxil olmaqla İordan çayının qərb sahilində İsrail yaşayış məntəqələrini beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq qeyri-qanuni hesab edir . İsrail bu şərhə etiraz edir.
Şərqi Rennel
Şərq Rennell YUNESKO-nun Ümumdünya İrs mirası olaraq təyin olunan Solomon adalarındakı Rennell adasının cənub hissəsidir. Rennell dünyanın ən böyük mərcan atoludur və bir çox endemik növ Teqano gölü ətrafındakı Rennellin şərq hissəsindədir. 2013-cü ildə Ümumdünya İrs Komitəsi, Şərq Rennellini Ümumdünya İrsi mirasına daxil etdi. Rennell Qərbi Sakit okean bölgəsində yerləşir və Solomon adalarının cənubundadır, təqribən 86 ilə 15 km məsafədədir. Dünyadakı ən böyük mərcan atollu 37.000 hektar ərazini tutur. Ərazi sıx meşə ilə örtülmüşdür və adanın cənub mərkəzində bir vaxtlar atoll olan Teqano gölüdür vardır. Gölün səthi dəniz səviyyəsindədir və əsasən kələ-kötürdür. Şərqi Rennel qayalıqlarla əhatə olunmuş və bir sıra kiçik əhəng daşı adalarından ibarətdir. 1998-ci ildə Dünya İrsi mirası olaraq təyin olunan Şərqi Rennell adanın cənub ucundadır. Ərazi siklonlar tərəfindən zərər görməyə həssasdır və "elmi tədqiqat üçün əsl təbii laboratoriya" hesab olunur.
Şərqi Rodez
Şərqi Rodez (fr. Rodez-Est) — Fransada kanton , region — Cənub-Pireneylər, departament — Averon. Rodez dairəsinə daxildir. Kantonun INSEE kodu — 1228. Şərqi Rodez kantonuna cəmi 3 kommuna daxildir, onlardan ən əsası Rodez kommunasıdır. 2006-cı ildə əhalinin sayı 14 395 nəfər təşkil edirdi.
Şərqi Samoa
Amerikan Samoası (samoa Amerika Sāmoa, həmçinin Amelika Sāmoa və ya Sāmoa Amelika) — Sakit okeanın cənubunda yerləşən ada ölkəsidir. Paytaxtı Paqo Paqo şəhəridir. Ən böyük və inkişaf etmiş adası isə Tutuila adasıdır. Avropalılar buranı kəşf etməzdən əvvəl Manua Adaları yerli tayfalar tərəfindən idarə edilirdi. 1722-ci ildə hollandiyalı dənizçi Yakob Roqqeveen Manua Adalarını kəşf edir. 1768 və 1787-ci illərdə bu adalara səyahət etmiş fransalı səyyahlardan 11-i öldürüldü. Sonralar bu adalar qaçaq dənizçilər və məhkumlar üçün sığınacaq olur. London Missioner Cəmiyyətinin missionerləri 1830-cu ildə bu adalara gəldilər. Missionerlərin təsiri artdıqca Tatuila ve Manua adalarına gələn xristian missionerlərin sayı da artır. 1889-cu ildə ABŞ, İngiltərə və Almaniya Samoanın bitərəf zona olması barədə birgə müqavilə imzalayır və adalar bu üç dövlətin protektoratına verilir.
Şərqi Sarayevo
Şərqi Sarayevo (serb. Источно Сарајево) — Bosniya və Herseqovinanın tərkibində olan Serb Respublikasında şəhər. Ərazisi 1,450 km², əhalisi isə 2013-cü ilin məlumatlarına görə 61,516 nəfər olmuşdur. Şəhər əhalisinin etnik tərkibi belədir: Şəhərdə 1992-ci ildən bəri Şərqi Sarayevo Universiteti fəaliyyət göstərir. Şəhərin "Slaviya" futbol klubu Serb Respublikasının Birinci Liqasında, "Famos Voykoviçi" isə Serb Respublikasının İkinci Liqasında iştirak edir. "Slaviya" basketbol klubu milli çempionatda mübarizə aparır.
Şərqi Sayan
Şərqi Sayan — Dağ sistemi olaraq Cənubi Sibir ərazisində 1000 km məsafədə uzanır. cənub-şərqi Krasnoyarsk diyarı, qərbi Buryatiya və İrkutsk vilayəti, şimal-şərqi Tuva və Monqolustannın Xuvsqel oymağı ərasisində isə cənubu yerləşir. Qısası olaraq Yenisey çayının sahillərindən Baykal gölü ərafına qədər uzanır. Qərbi Sayan dağları ilə birlikdə Sayan dağlarının əmələ gətirirlər. Sibir Platformasının cənub-qərbində yerləşir. Şərqi Sayan əsasən qneysdən ibarətdir. Mərmər, ambifilit və kvarsit kimi suxurlar səthə çıxır. Faydalı qazıntılardan Qızıl, Qrafit, Boksit, Asbest və Fosforitə rast gəlinir. Mərkəzi və cənub-şərq hissədə Yüksək dağlıq massivlər vardır: Böyük Sayan, Tunkin, Kitoy, Botoqol və s. Şərqi Sayan dağlarının daxilində sönmüş Kropotkina vulkanı ətrafı ərazilərdə vulkanık suxurlar geniş yayılmışdır.
Şərqi Sibir
Şərqi Sibir — Sibirin şərq hissəsi, Asiyanın şimal-şərqini əhatə edir. Rusiyanın Yenisey çayından Sakit okean sahillərinə qədərki əraziləri anlamışda işlədilir. Şərqi-Sibir iqtisadi rayonuna daxildir. Sahəsi — 7,2 milyon km². Böyük hissəsinin Orta Sibir yaylası əhatə edir. Şimal tundra əraziləri, cənub və şərq hissəsində yüksək dağlıq sahələr yayılmışdır. Burada Qərbi Sayan və Şərqi Sayan silsilələri, Zabaykal, Bırranqa və Yana-Kolıma dağları yerləşir. Şərqi Sibirdən Rusiyanın ən iri çayları olan Yenisey və Lena çayı axır. Şərqi Sibir ərazisində Krasnoyarsk diyarı, Zabaykal diyarı, İrkutsk vilayəti, Buryatiya, Tuva, Saxa kimi vilayətlər yerləşir. Ən iri şəhərləri: Krasnoyarsk İrkutsk, Ulan-Ude, Çita, Yakutsk, Anqarsk, Bratsk, Norilsk, Açinsk.
Şərqi Timor
Timor-Leste Demokratik Respublikası (tetum. Repúblika Demokrátika Timór-Leste; port. República Democrática de Timor-Leste) — Cənub-Şərqi Asiyada dövlət. Şərqi Timor Timor adasının şərq hissəsində yerləşir. Ölkə Atauro və Jaku adaları ilə Oekussi-Ambeno anklav bölgəsini əhatə edir. Adanın qalan hissəsi Qərbi Timor isə İndoneziyanın tərkibindədir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Dili, ümumi sahəsi 15,007 kvadrat kilometrdir. Respublika ərazisi 13 regiona (distrito) bölünmüşdür. Şərqi Timor həm də XXI əsrdə yaranmış ilk dövlətdir. "Timor" sözünün mənşəyi timur sözdən götürülüb və malay dilində "şərq" deməkdir.
Şərqi Trakiya
Şərqi Trakiya (türk. Doğu Trakya və ya sadə olaraq Trakya; bolq. Източна Тракия, Iztochna Trakiya; yun. Ανατολική Θράκη, Anatoliki Thraki) və ya Türkiyə Trakiyası — Müasir Türkiyə Respublikasının tərkib hissəsidir, coğrafi baxımdan Cənub-Şərqi Avropanın bir hissəsidir. Tarixi Trakiyanın şərq hissəsindədir. Türkiyənin Ədirnə, Təkirdağ və Kırklareli illərinin ərazilərini, həmçinin Çanaqqala və İstanbul illərinin Avropa qitəsində olan ərazilərin ehtiva edir.
Şərqi Türkistan
Şərqi Türkistan (uyğ. Sherqiy Türkistan شەرقىي تۈركىستان) — Böyük Türkistanın bir qismi Çin Xalq Respublikası, digər hissəsi isə Orta Asiyanın uzaq şərq bölgələrinə aid olan şərq hissəsi. Böyük və vahid Türkistan elləri Sovet İmperiyası və Çin Xalq Respublikası arasında qərb hissəsində keçmiş türk-sovet respublikaları, şərq hissəsində isə Uyğur Muxtar Vilayəti olmaqla iki hissəyə bölünmüşdür. Tyan Şan (Tanrı Dağ(?), uyğur-ing. Tengri Tagh) və Pamir dağ silsilələri iki türk məmləkəti arasında sərhəd təşkil edir. Şərqi Türkistanda Türk dünyasının bir çox tarixi əhəmiyyətli şəhərləri yerləşir. Bunlardan Qaşğar, Hotan, Turfan, Yarkənd, İli (Gülcə), Kumul, Aksu, Kuçar (Köçər) və Altayı misal göstərmək olar. Şərqi Türkistan ərazisi 1,6 milyon (bəzi rəqəmlərə görə, 1,8) kvadrat kilometr olan, şimaldan Altay, cənubdan Pamir dağları ilə əhatələnmiş, tam mərkəzində isə Tanrı dağlarının ucaldığı, türk tarixinin müqəddəs izlərini özündə daşıyan bir bölgədir. Paytaxtı Urumçi, rəsmi dilləri uyğur və standart çin dilləridir. Tanrı dağı Şərqi Türkistanı iki hissəyə bölür – şimalda Cunqarya, cənubda isə Tarım hövzəsi yerləşir.
Şərqi Yava
Şərqi Yava (ind. Jawa Timur ("Jatim"), yav. ꧋ꦗꦮꦮꦺꦠꦤ꧀ (Jåwå Wétan)) — İndoneziya əyalətidir. Yalnız qərbdən Mərkəzi Yava əyaləti ilə quru sərhədi var; Yava dənizi və Hind Okeanı ilə müvafiq olaraq şimal və cənub sahilləri ilə uzanır, şərqdə dar Bali boğazı Yavanı Balidən ayırır. Şərqi Yava bölgəsində yerləşən İndoneziyadakı ən uzun körpü olan Yava ilə bağlanan Madura adası, Suramadu körpüsü,həmçinin daha da şərq və şimalda yerləsən Kanqean və Masalembu arxipelaqlarından ibarətdir. Paytaxtı İndoneziyanın ən böyük şəhəri və böyük bir sənaye mərkəzi olan Surabayadır. Banyuvanqi Şərqi Yavanın ən böyük reqensidir.
Şərqi Yerusəlim
Şərqi Qüds və ya Şərqi Yerusəlim (Ərəbcə : Ərəbcə : القدس الشرقية , Əl-Qudlar Ash-Sharqiya ; İbrani , Mizraḥ Yerushalayim) , Qərb sektorundan fərqli olaraq 1948 Ərəb-İsrail müharibəsi əsnasında İordaniya tərəfindən işğal edilmiş Yerusəlimin sektorudur şəhərin, İsrail tərəfindən işğal edilmiş Qərbi Qüds . 1967-ci il Ərəb-İsrail müharibəsindən bəri Şərqi Qüds beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən İsrail tərəfindən işğal edilmiş hesab olunur . Bu əraziyə Qüdsün Köhnə Şəhəri və İudaizm , Xristianlıq və İslamın ən müqəddəs yerlərindən bəziləri , məsələn, Məbəd dağı , Qərb divarı , əl-Əqsa məscidi , Qaya günbəzi və Müqəddəs Qəbiristanlıq Kilsəsi daxildir. eləcə də bir sıra qonşu məhəllələr. İsrail və Fələstin tərifləri fərqlidir. Fələstinin rəsmi mövqeyi 1949-cu il atəşkəs sazişlərinə əsaslanır, İsrailin mövqeyi isə əsasən Qüdsün mövcud bələdiyyə sərhədlərinə əsaslanır. Bunlar 1967-ci ilin İyun Altı Günlük Müharibədən bəri İsrail bələdiyyə orqanlarının qərar verdiyi bir sıra inzibati genişlənmələrlə müəyyən edilib . Adına baxmayaraq, Şərqi Qüds İçəri Şəhərin şimalında, şərqində və cənubunda və terminin daha geniş tərifində, hətta Qərbi Qüdsün bütün bu tərəflərindəki məhəllələri əhatə edir. Beynəlxalq ictimaiyyət Şərqi Qüds də daxil olmaqla İordan çayının qərb sahilində İsrail yaşayış məntəqələrini beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq qeyri-qanuni hesab edir . İsrail bu şərhə etiraz edir.
Şərqi ermənicə
Şərqi erməni dili (erm. Արևելահայերեն) — Hind-avropa dili olan müasir erməni dilinin iki dialektindən biridir. Qafqaz dağlarında (xüsusilə Ermənistan, Dağlıq Qarabağ və Gürcüstan) və İrandakı erməni icması tərəfindən danışılır. Ermənistandan və İrandan gələn bəzi danışanların erməni diasporuna köçməsi səbəbi ilə bəzi insanlar tərəfindən diasporada danışılır; lakin Qərbi ermənicə diasporada daha çox danışılır.
Şərqi Ərəbistan
Şərqi Ərəbistan və ya Bəhreyn (ərəb. اَلْبَحْرَيْنِ‎) — Ərəbistanın şərq hissəsini əhatə edən tarixi region. Region Bəsrənin cənubundan İran körfəzi sahilləri boyunca uzanırdı və Bəhreyn, Küveyt, Əl-Xasa, Qətif, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Qətər, İraqın cənubu, Əhvaz və Omanın şimalını əhatə edirdi. Şərqi Ərəbistanın bütün sahil xətti əsrlər boyu "Bəhreyn" kimi tanınırdı.
Şərqi slavyan
Şərqi Slavyan sözü üçün aşağıdakılara müraciət edilə bilər: Şərqi slavyan dilləri — slavyan dillərinin üç qolundan biridir Şərqi slavyanlar — Şərqi slavyan dillərində danışan və slavyan xalqlarının alt qrupu olan xaqlar.
Şərqi Nortbruk
Şərqi Nоrtbruk (rus. Восточный Нортбрук, əvvəlki adı Nortbruk olmuşdur.) — Frans-İosif Torpağının cənubunda yerləşən ada. Ən hündür nöqtəsi 344 metr təşkil edir. Bu adaya arxipelaqın digər adalarına nisbətən daha asan çatmaq mümkündür. Ada yayda demək olar ki, bütünlüklə buzdan azad olur. Sahil zolağı boyunca isə ərazi mamırla örtülür . Adanın bütünlüklə buzdan azad ola bilməsi hələ XIX əsrdən Qütb ekspedisiyalarının mərkəzinə çevrilmişdir. Ada Kral Coğrafiya Cəmiyyətinin 1890-1893-cü illər ərzimndə prezidenti olmuş Nоrtbrukun şərəfinə adlandırılmışdır. Əvvəlcə Nortbruk adası tək bir ada hesab olunurdu. Əvvəllər buzlaqla bağlanmış Qərbi və Şərqi Nortbruk arasındakı boğazı 1985-ci ildə “Kapitan Dranitsın” buzqıran gəmisində tarixi-arxeoloji ekspedisiyanın üzvü Rostislav Qaydovski kəşf edib.
Şərqi Sporadlar
Şərqi Sporadlar (yun. Ανατολικές Σποράδες) və ya Şərqi Egey adaları — Egey dənizində, Kiçik Asiyanın sahillərində yerləşən arxipelaq. Bəzən Şimali Egey adaları kimi təsnif edilir. Onlar Egey dənizinin şərq hissəsində yerləşirlər. Şimalda Şərqi Sporadlaı Şimali Egey adaları ilə, cənubda Dodekanes arxipelaqı ilə həmsərhəddir.
Dəvəyatağı (Çaroymaq-i Şərqi dehistanı)
Dəvəyatağı (fars. دوه ياتاقي‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Çaroymaq şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 548 nəfər yaşayır (72 ailə).
Göltəpə (Quruçay-i Şərqi dehistanı)
Göltəpə (fars. گل تپه‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Çaroymaq şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə kənddə 139 nəfər yaşayır (28 ailə).
Hablas (Lahican-i Şərqi dehistanı)
Hablas (fars. هابلس‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Piranşəhr şəhristanı, Lahican-i Şərqi dehistanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 41 nəfər yaşayır (7 ailə).
Limli (Şərqi Azərbaycan)
Limli (fars. خر‎) — Güney Azərbaycanın Muğan məntəqəsinin Xoruzlu mahalında yerləşən kənddir. İndiki durumda 20 ailədən ibarətdir. Limlinin qonşu kəndləri bunlardır: Quzeydən Tumar, Doğudan İdəli, Güney Doğudan Ocaq qışlaq, Güneydən Aşağı Sümüklü, Güney Batıdan Yuxarı Sümüklü və Pecnallı, Batıdan Dəmirçixarabası və Daşbulaq. Limli kəndində Cavanşir soyu daha çox yaşamışdır. Limlinin nüfusu keçən 50 ildə 100 oğuşdan (ailədən) ibarət olmuşdur. Ancaq şəhərlərə köç nəticəsində indi 20 ailədən ibarətdir. Limliyə yaxın kəndlər bunlardır: Tıbılğa, Xəmmət, Təkbulaq, Kolankəndi, Balabəyli, Nəzərəlbulağı, Məstalbəyli, Qızqalası, Məscidli, Şahtəpəsi, İncilli, Onbirbəylər. Limli Biləsuvar və Germiyə yaxındır. Əhalisinin çoxu Parsabada, Ərdəbilə və Tehrana köçmüşdür.
Müsəlman Şərqini Öyrənən Cəmiyyət
Müsəlman Şərqini öyrənən Cəmiyyət — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə fəaliyyət göstərmiş qeyri-hökumət elm təşkilatı. 1919-cu il dekabrın 29-da Bakı Universitetinin nəzdində yaradılmışdı. Əsas məqsədi islam dininə etiqad edən xalqların, onların yaşadıqları ölkələrin tarixini, həmçinin müsəlman mədəniyyətinin inkişafına bu və ya digər dərəcədə təsir göstərmiş tarixi və mədəni amillərin öyrənilməsi idi. L.A.Zimin cəmiyyətin sədri, Y.A.Belyayev sədrin müavini, Seydiyev katib, Abdulla bəy Sübhanverdixanov (Divanbəyoğlu) xəzinədar seçilmişdilər. Cavad bəy Rəfibəyli, general-leytenant Məmməd bəy Sulkeviç də cəmiyyətin üzvləri arasında idilər. Cəmiyyət müsəlman şərqinin, xüsusən də Azərbaycan, Türkiyə, İran və Türküstanın tarix, dil, arxeoloji və etnoqrafik baxımından öyrənilməsinə xüsusi önəm verirdi. Əldə olunan əlyazmalar və materiallar cəmiyyətin muzeyinə toplanmalı, yaxud mühafizə və sistemləşdirilmək üçün "İstiqlal" milli muzeyinə verilməli, onların nəşri və tədqiq olunması ilə Bakı Universiteti məşğul olmalı idi. Qədim sikkələrin toplanmasına, salamat qalmış köhnə binaların və qədim şəhər qalıqlarının dəqiq və ətraflı qeydiyyata alınmasına xüsusi diqqət yetirilirdi. Müsəlman şərqinin öyrənilməsi ilə maraqlanan azərbaycanlıların işə cəlb olunmasını və onların lazımi elmi hazırlıq keçməsini cəmiyyət özünün əsas vəzifələrindən hesab edirdi. Cəmiyyətin nizamnaməsi 1920-ci il fevralın 2-də təsdiq edilmişdi (mətni hələlik tapılmamışdır).
Nəsirabad (Şərqi Azərbaycan ostanlığı)
Nəsirabad (fars. نصيراباد‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Vərziqan şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 114 nəfər yaşayır (23 ailə).
Ocaqkəndi (Dizmar-i Şərqi dehistanı)
Ocaqkəndi (fars. اجاق كندي‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Xudafərin şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 25 nəfər yaşayır (9 ailə).
Qalisiya (Şərqi Avropa)
Qalisiya — 1945-ci ildə edilən sərhəd dəyişikliyi nəticəsində Polşa və Ukrayna dövlətlərinin daxilində qalan tarixi bölgə. Birinci Dünya müharibəsi zamanı (1914–1918) Osmanlı ordusu müttəfiq güclər (Almaniya, Avstriya-Macarıstan İmperiyası) ilə birlikdə Rusiya İmperiyasına qarşı Avstriya-Macarıstanın bir əyaləti olan bu torpaqlarda vuruşmuşdur (1916–1917). Osmanlı ordusu Qalisiya cəbhəsində 1050-dən artıq şəhid vermiş və burada 13 ayrı yerdə türk şəhidlikləri və abidələri düzəldilmişdir.
Qarababa (Ucan-i Şərqi dehistanı)
Qarababa (fars. قره بابا‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Bostanabad şəhristanı, Ucan-i Şərqi dehistanı ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 2.472 nəfər yaşayır (530 ailə).
Rusiyanın Cənubi və Şərqi Ukraynanı özünə birləşdirməsi
30 sentyabr 2022-ci ildə Rusiya Federasiyası Ukrayna ərazisinin təxminən 15%-ni təşkil edən qismən işğal edilmiş Ukraynanın Luqansk (Luqansk Xalq Respublikası), Donetsk (Donetsk Xalq Respublikası), Zaporojya və Xerson vilayətlərinin ilhaqı üçün razılıq müqaviləsi imzalanmışdır. Rusiya münaqişənin hökm sürdüyü dörd regiondan heç birinə nəzarəti tam formada ələ keçirməyi bacarmamışdır və 2022-ci il Rusiya-Ukrayna müharibəsi başlayandan bəri regiondakı əhalinin əksəriyyəti regionu tərk etmişdir . İlhaq Moskvada dörd regionun rəhbərləri (Leonid Pasechnik, Denis Pushilin, Yevgeni Balitsky və Vladimir Saldo) və Rusiya prezidenti Vladimir Putinin iştirakı ilə keçirilən mərasimdə rəsmiləşdirilmişdir. Ukrayna, Avropa İttifaqı və Birləşmiş Millətlər Təşkilatı ilhaq mərasiminin heç bir hüquqi dəyəri olmadığını bildirmişdir. İlhaq dörd regionda Rusiyanın dəstəklədiyi separatçıların hakimiyyət orqanlarının keçirdiyi referendumlardan sonra baş vermişdir. İlhaq ümumiyyətlə pislənmiş və beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən tanınmamışdır.
Rusiyanın və bütün şərqin müsəlman zəhmətkeşlərinə
Rusiyanın və bütün şərqin müsəlman zəhmətkeşlərinə — Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası Xalq Komissarları Sovetinin (RSFSR XKS) 1917-ci il noyabrın 20-də (dekabrın 3-də) qəbul olunmuş müraciətnaməsi. XKS-nin sədri V.İ.Lenin və xalq milli işlər komissarı İ.V.Stalin imzalamışlar. Mətni Bakıda nəşr edilən qəzetlərdə, o cümlədən "Hümmət" qəzetində (1917 il 5 dekabr, № 22) dərc olunmuşdu. Müraciətnamədə deyilirdi: Bunun ardınca Rusiyada baş vermiş Oktyabr çevrilişinin {1917) rolundan bəlağətlə bəhs edilirdi: Sonra müraciətin ünvanı aşağıdakı kimi müəyyənləşdirilirdi: Lakin ən başlıca məsələ müraciətdə irəli sürülən müddəalar idi. Müraciətdə göstərilirdi ki, "Bu gündən sizin dininiz və adətləriniz, sizin milli və mədəni təsisatlarımız azad və toxunulmazdır. Öz milli həyatınızı azad və mümaniətsiz qurun. Sizin buna haqqınız vardır. Bunu biliniz ki, Rusiyanın bütün xalqlarınm hüququ kimi, sizin də hüququnuzu inqilab və onun orqanları, Fəhlə, Əsgər və Kəndli Deputatları Sovetləri var qüvvəsi ilə qoruyur" və i.a. 1917 il noyabrın 2 (15)-də elan edilmiş Rusiya xalqlartnın hüqııq bəyannaməsi kimi, bu sənəd də bilavasitə təbliğat xarakteri daşımış, orada elan edilmiş, prinsipial müddəalara əməl olunmamışdı. Bu, "Zaqafqaziyanın türk və müsəlmanları"na, xüsusilə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə münasibətdə özünü əyani şəkildə göstərmişdi.
Sarsen Amanjolov adına Şərqi Qazaxıstan Universiteti
Sarsen Amanjolov adına Şərqi Qazaxıstan Universiteti (ŞQU) (qaz. С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан университеті (ШҚУ) КЕ АҚ) — Şərqi Qazaxıstan bölgəsinin aparıcı çoxsahəli ali təhsil müəssisəsi. Sarsen Amanjolov Şərqi Qazaxıstan Universiteti aşağıdakı beynəlxalq birliklərin üzvüdür: Avrasiya Universitetlər Birliyi (1995-ci ildən); Beynəlxalq Ali Təhsil Akademiyası (1998-ci ildən); "Sibir Açıq Universiteti" Dərnəyi (1999-cu ildən). 1952-ci ildə SSRİ Nazirlər Sovetinin əmrinə əsasən 3 fakültədən (Rus dili və ədəbiyyatı, fizika-riyaziyyat və təbiət elmləri) ibarət olan Ust-Kamenogorsk Pedaqoji İnstitutu (UKPI) təşkil edildi. İnstitutda 332 tələbə təhsil aldı, 3 elmlər namizədi, dosent olmaqla 30 müəllim çalışdı. 1953-cü ildə tədris proqramında gənc mütəxəssislərin ilk buraxılışı oldu. Dörd illik proqramda mütəxəssislərin ilk buraxılışı 1956-cı ildə baş verdi. 1961-1962-ci tədris ilində universitet 4 fakültədən, 2907 tələbədən, 121 müəllimdən ibarət idi, bunlardan 21-i elmlər namizədidir. 1970-ci ildə Orta Asiya və Qazaxıstan respublikalarının pedaqoji məktəbləri müəllimlərinin ixtisasartırma fakültəsi yaradıldı. 1971-ci ildə daha sonra təhsil televiziyasının mərkəzi halına gələn bir təhsil məlumat studiyası açıldı.
Sovet Naxçıvanı — Şərqin qapısı (film, 1949)
Film Azərbaycanın tərkib hissəsi olan qədim Naxçıvan torpağına, Muxtar Respublikanın yaradılmasının 25 illiyinə həsr olunmuşdur Rejissor: Həbib İsmayılov Ssenari müəllifi: Hüseyn İbrahimov, M.Rəhman, Abbas Zamanov Operator: Seyfulla Bədəlov Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 109-113.
Şərqi qıpçaq dilləri
Qırğız-qıpçaq dilləri və ya şərqi qıpçaq dilləri — bəzi dilçilərə görə daha böyük qıpçaq qrupuna, digərlərinə görə türk dillərinin xakas-altay qrupuna daxil olan dil qrupu. Buna uyğun olaraq, qərbi və ya şərqi türk dilləri kimi təsnif edilir və ya dağ-altay (orta-şərq) qrupuna daxildir. Son zamanlar ənənəyə görə birinci təsnifat köhnəlmiş hesab olunur. Bu, XX əsrin əvvəllərində mövcud olmuş, indi dialektlərin bir hissəsi qıpçaq-noqay dilləri təmasda olan Fərqanə qıpçaqcası və qırğız dilini, həmçinin, yəqin ki, lobnor və xoton dillərini (şimal qırğız tipli dialektlər) əhatə edir. Cənubi qırğız dialektləri qarışıq xarakter göstərir. Çox vaxt bu qrupa Cənubi altay dili də daxil edilir, lakin bəzi tədqiqatçıların fikrincə Şimali altay dili ilə birlikdə eyni qrupda yer alır. Баскаков Н. А. Тюркские языки, М., 1960, 2006. Баскаков Н. А. Введение в изучение тюркских языков. М. 1969. Вербицкий В. И. Словарь алтайского и аладагского наречий тюркского языка, Казань, 1884 Архивная копия от 12 декабря 2005 на Wayback Machine Кормушин И. В. "Алтайский язык".
Şərqi türk dilləri
Şərqi türk dilləri və ya şərqi hun dilləri — türk dillərinin qolu. Nikolay Baskakov bu taksonu qərbi türk qolundan fərqli olaraq fərqləndirir. Türk dillərinin şərq və qərb qruplarına bölünməsi sırf geneoloji xarakter daşımır, bəzi tədqiqatçılar bundan istifadə etmirlər. Nikolay Baskakov bir sıra dillərin təfsirlərinin qeyri-müəyyənliyi ilə yanaşı, türk dillərinin qərb və şərq qollarına bölünməsinin tayfaların birləşməsi və yenidən qruplaşmasının nəticəsi olduğunu göstərir. Şərqi türk dilləri bir takson kimi O. A. Mudrakın təsnifatında tanınır, Sibir türk dilləri kimi qeydə alınır. Sibir bir tərəfdən yakut dialektləri və Sayan dillərinə, digər tərəfdən xakas və Altay dilinə bölünür. Şərqi türk dillərində monqol, tunqus-mancur dillərindən götürülmüş alınma sözlərin payı əhəmiyyətli olduğu halda, qərbi türk dilləri fars və ərəb dillərindən götürülmüş alınma sözlər əksəriyyəti təşkil edir. Şərqi türk dillərində intervokal səslənməyə daha çox rast gəlinir. Qərbi türk və şərqi türk dilləri də mədəni baxımdan bir-birinə qarşıdır. Qərbi türk dillərində əsasən müsəlmanlar, az sayda da pravoslavlar və yəhudilər danışsalar da, şərqi türk dillərində şamanistlər, paqanlar, pravoslavları, buddistlər və burxanistlər danışır.
Şərqi Anadolu fay xətti
Şərqi Anadolu fay xətti və ya Şərqi Anadolu qırılma xətti — Türkiyədə Anadolu plitəsinin qərbə doğru irəliləməsini və Ərəbistan plitəsi ilə Qafqazın yaxınlaşmasını təmin edən aktiv sol qırılma. Bu, İskəndərun körfəzinin şərqində Antakya şəhəri yaxınlığında birləşdiyi meridional Levant qırığının davamıdır. Şərqi Anadolu fay xətti Kür çayının yuxarı axınına qədər davam edərək şimal-şərqə doğru uzanır. Ərzincan şəhəri yaxınlığında, Şimali Anadolu fay xətti ilə demək olar ki, düz bucaq altında kəsişir. Kəsişməyə yaxın hər iki qırılma digər qırılma boyunca kəsici yerdəyişmələr istiqamətində əyilir. Bu iki qırılmanın kəsişmə sahəsi seysmik baxımdan ən təhlükəlidir. Bu ərazidə dəfələrlə maqnitudası ən azı 7 bal olan zəlzələlər qeydə alınıb. 1971-ci ildə 6,9 bal gücündə olan Bingöl zəlzələsi zamanı 20 sm sola sürüşmə baş verdi. Davamı Kazbek dağına çatan yeni Kazbek-Tsxinvali qırığıdır. Şərqi Anadolu qırağının şimalında, Sarıqamış şəhərindən 50 km qərbdə Şimali Ermənistanın iri aktiv qırılmaları qırılmadan ayrılaraq şimala doğru iki əsas qırılmadan ibarət qövs qabarıqlığı əmələ gətirir.
Şərqi Azərbaycan ostanında yerləşən su anbarlarının siyahısı
Şərqi Azərbaycan ostanında bir çox su anbarı yerləşir. Bu anbarlardan içmə, sulama, elektrik məqsədilə istifadə edilir. Anbarların doluluq miqdarı yağışlardan və qar əriməsindən asılı olaraq illik dəyişməkdədir. Bunlara əlavə olaraq, anbarlar yelkən, balıqçılıq və turistik fəaliyyətlər üçün də istifadəyə açıqdır. Şərqi Azərbaycan ostanının çayları Şərqi Azərbaycan ostanının dağları İ. Gaderi. İran Turizm Coğrafyasına Bir Giriş. Tehran: Mehkameh. 2015. Scheyvens, R. Ekoturism and the Empowerment of Local Communities. 20.
Şərqi Azərbaycanda zəlzələ (2019)
Şərqi Azərbaycan zəlzələsi (2019) — 2019-cu il 8 noyabr tarixində yerli vaxtla 03:17-də baş vermiş zəlzələ. Dərinliyi 20 km olan 5.9 bal gücündə təbii fəlakət. İran cənubda Bitlis-Zaqros qurşağından Böyük Qafqaz dağlarına, şimalda Abşeron-Balkan silsiləsindən Kopetdağ dağına qədər uzanan Ərəbistan plitəsi ilə Avrasiya plitəsi arasında yerləşir. Bu plitələrin toqquşması 3,000,000 km2 sahədə kontinental qabığın deformasiya olunmasına səbəb olur. Bu yer üzərində ən geniş ərazini əhatə edən konvergent deformasiyadır. İranın şimal-qərbində Ərəbistan plitəsi şimala doğru Avrasiya plitəsinə nisbətən ildə təxminən 20 mm sürətlə hərəkət edir. Təbriz yaxınlığında ərazidə deformasiyada Şimali Təbriz qırılması üstünlük təşkil edir, qərb-şimal-qərb – şərq -cənub-şərqdən sağa doğru hərəkət 858-ci ildən bəri 6 baldan yuxarı 7 tarixi zəlzələnin baş verməsinə səbəb olmuşdur. Digər aktiv qırılma zonası Əhər və Həriş şəhərləri arasında qərb- şərq meylliyidir. Bu zona isə 2012-ci ilin avqust ayında 6.4 bal gücündə zəlzələnin baş verməsinə səbəb olmuş və nəticədə ən azı 38 nəfər həlak olmuş, 3200 nəfər xəsarət almış, onlardan da 268 nəfəri xəstəxanada dünyasını dəyişmişdir. 5.9 bal gücündə zəlzələ Ərəbistan və Avrasiya plitələri arasında sərhəddən təxminən 250 km şimal-şərqə doğru baş vermişdir.
Şərqi Misir və Levantın bədəvi dialekti
Şərqi Misir və Levantın bədəvi dialekti (ərəb. اللهجة البدوية‎) — ərəb dilinin Sinay yarımadasında, İordaniyada, İsraildə, Qəzzə zolağında, İordan çayının qərb sahilində və Suriyada bədəvilər tərəfindən danışılan növlərindən biri. Sözügedən bədəvi dialektləri: Şimal-şərqi Misirin bədəvi dialekti; Cənubi Levantın bədəvi dialekti; Şimali Levantın bədəvi dialekti.
Şərqi Türküstan milli futbol komandası
Şərqi Türküstan milli futbol komandası — Şərqi Türküstanı təmsil edən futbol komandasıdır. Əvvəllər "Uyğur" ("Uyghur") kod adı ilə qeydiyyatdan keçən komanda Müstəqil Futbol Assosiasiyaları Konfederasiyasının (KONİFA) üzvüdür. Şərqi Türküstan milli futbol komandası yarandıqdan sonra ilk beynəlxalq oyununu 19 oktyabr 2019-cu ildə Haaqada Qərbi Papua milli futbol komandası ilə keçirdi. Komanda Qərbi Papua komandası üzərində 8–2 hesablı qalibiyyət əldə etdi. 14 dekabr 2019-cu ildə Şərqi Türküstan 2020 KONİFA Dünya Kubokunun seçmə mərhələsi Fransanın Serji şəhərində Tamil İlam milli futbol komandası ilə oyun keçirdi və komandaya 3:0 hesabı ilə uduzdu. Şərqi Türküstan Futbol Assosiasiyasının yaradılması fikri futbol komandası hələ qurulmazdan əvvəl, 2014-cü ildə irəli sürülmüşdür. Şərqi Türküstan Futbol Federasiyasının saytı.
Şərqi slavyan dilləri
Şərqi slavyan dilləri Qərbi və Cənubi Slavyan dilləri ilə birlikdə slavyan dillərinin üç regional alt qruplarını təşkil edirlər. Şərqi slavyan dilləri hal-hazırda qərbdə bütün Şərqi Avropa boyunca, şərqdə isə Sibir və Rusiyanın Uzaq Şərqində geniş bir bölgədə danışılır. Rusiya İmperiyası və Sovet İttifaqının böyük tarixi təsiri ilə əlaqədar olaraq bu qrupa daxil olan və ən geniş yayılmış dil olan rus dili Qafqazın və Orta Asiyanın bir çox hissəsilərində qismən ve ya tam lingua franca kimi də danışılır. Slavyan dillərinin hər 3 qolu içində Şərqi Slavyan ən çox danışan sayına malik qrupdur. Ana dili olaraq ğma danışanların sayı Qərb və Cənub qollardaxiliolan bütün dillərin ümumi danışan sayından ndən daha çoxdur. Ümumi konsensus ondan ibarətdir ki, belarus, rus və ukrayna dilləri hər biri müstəqil Şərqi Slavyan dilləridir; Rusin dili də əksər mənbələr tərəfindən ayrıca müstəqil bir dil hesab olunur, lakin bəziləri onu Ukrayn dilinin bir ləhcəsi kimi də təsnif edir. Şərqi slavyan dilləri orta əsrlər Kiyev Rus dövlətində (9–13-cü əsrlər) danışılmış ümumi bir sələfdən, yəni sonralar Ruthen dilinə çevrilmiş qədim rus dilindən əmələ gəlmişdir. Ruthen dili Litva Böyük Hersoqluğunun (13–18-ci əsrlər) Dnepr çayı vadisində rus dilinə isə müvafiq olaraq istifadə olunan rəsmi dil idi. Volqa çayı vadisində isə Moskva Böyük Hersoqluğunun (13–16-cı əsrlər) rəsmi dili idi. Bütün bu dillər yazıda yalnız Kiril qrafikasından istifadə edir.
Əliabad-i Şərqi (Zəncan)
Əliabad-i Şərqi (fars. علی‌آباد شرقی‎) - İranın Zəncan ostanının Zəncan şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 135 nəfər yaşayır (28 ailə).
Şərqi Aralıq dənizi
Şərqi Aralıq dənizi — Aralıq dənizinin təxminən şərq yarısının və ya üçüncü hissəsi, adətən Livan dənizi ətrafındakı ölkələrin yerləşdiyi regiona verilən ad. Bu, adətən dənizin bütün sahilyanı zonalarını əhatə edir, dəniz və quru ilə əlaqəli icmalara istinad edir. Buraya Türkiyənin əsas hissəsini təşkil edən Anadolunun cənub yarısı, kiçik Hatay vilayəti, Kipr adası, Yunanıstanın Dodekanes adaları və Misir, İsrail, İordaniya, Fələstin, Suriya və Livan ölkələri daxildir.
Suriyanın şərqində döyüşlər (2014)
Suriyanın şərqində döyüşlər — Suriyada vətəndaş müharibəsi zamanı İraq və Şam İslam Dövləti (İŞİD) tərəfindən Suriyanın şərqində hökumətin nəzarətində olan hərbi obyektlərə qarşı başlatdığı hücum əməliyyatı. İŞİD suriyalı üsyançılarını bölgədən qovduqdan sonra bu əməliyyata start vermişdir. Hücum İŞİD-in yarandığı gündən bəri Suriya hökumətinə qarşı başlatdığı ən böyükmiqyaslı hərbi əməliyyat hesab edilir. Bu, həmçinin Suriya Ordusunun Suriyanın şərqində İŞİD mövqelərinə qarşı keçirdiyi hərbi əməliyyatlara reaksiya hesab olunur. 14 sentyabrda Suriyanın şərqində İŞİD-in təlim düşərgəsi Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən bombalanmış, nəticədə İŞİD tərəfindən 17 nəfər itki halı qeydə alınmışdır. Ertəsi gün Xüsusi Təyinatlı Qüvvələr və Suriya Ordusunun mühəndisləri Deyr əz-Zövrdə Siyasi Körpünü partlatmış, orada olan bütün yaraqlılar həlak olmuşdur. Beləliklə, İŞİD nəzarət etdiyi şəhərin hissələrinə keçmək üçün yeganə mövcud quru yolunu itirmişdir. Əlavə təchizat qayıqlarla çatdırılmalı olmuşdur.

Digər lüğətlərdə