Lüğətlərdə axtarış.

Şatiranlu (kürd. Şatranlû) — İran və Azərbaycanda kürddilli tayfa. Onlar Ərdəbil ostanının Xalxal şəhristanında qəzasında yaşayırlar. Tayfaların törəmələrinə Azərbaycanın Ağdam və Ağcabədi rayonlarında məskunlaşmış Şotlanlılar daxildir. Ümumiyyətlə, Xalxal bölgəsinin şimal bölgələrində yaşayan kürdlərin burada 16 kəndi olmuşdur. Əksəriyyəti "Şatranlû" və "Xeştanlû" tayfalarının üzvləri olan Qırmanc və Şəqaqilər Xalxal Kürdlərindənin bir qismini təşkil etmiş, Şah Abbasın dövründə təxminən 50.000 nəfərlik bir kütləsi Mahabad və Urmiyadan Tehran yaxınlığındakı Varamin düzünə sürgün edilmişdir. Kürdləri müxtəlif coğrafiyalara yayma siyasətini davam etdirən Şah Abbas daha sonra özbəklərin hücumlarına məruz qaldıqlarını əsas gətirərək Weramin düzündəki kürdləri Xorasan bölgəsinə sürgün etdi. İranda hakimiyyətə gələnlərin davam etdirdiyi bu sürgün siyasəti Avşarlı Nadir şahın dövründə pik həddə çatdı. Tarixi məlumatlara görə, bu dövrdə Xorasana 50–60 min kürd ailəsi, Bəxtiyari Lorlardan 13 min köçəri və Qurci tayfasından 6000 ailə sürgün edilmişdir. İranın şimalına — Gilan və Mazandarana sürgün edilən kürdlərin daha sonra 7 tayfası (Şatranlû, Xeştanlû, Klukişanlû, Huyranlû, Müntanlû, Nəsranlû və Daykanlû) İranın cənubuna geri göndərilmiş və burada — Xalxal və Ərdəbilə köçürülməyə məcbur edilmişdir.

Şair — şeir yazan şəxs; təbiətində şeir yazmaq qabiliyyəti olan şəxs.

İstirahət satir və ya söykənən Satir — Bu növün təxminən 115 nümunəsi məlumdur, onlardan ən yaxşısı Kapitolin Muzeylərində sərgilənir. İstirahət Satir heykəli tipi bəzən faun adlandırılan gənc satiri göstərir, onu aydın uclu qulaqları və gövdəsinə taxılan və ya satirik yaxınlığındakı dirəyə qoyulmuş pardalid (panter dərisi) ilə tanımaq olar. == Haqqında == Qədim yunan mifologiyasında satirlər üzüm məhsulu, ritual dəlilik, teatr və məhsuldarlıq tanrısı Dionisin kişi yoldaşlarıdır. Dionysusun davamçıları olaraq, satirlər şərabı, qadınları sevmələri və borularında və ya fleytalarında musiqi çalmaqları ilə tanınırlar. Erkən Yunan sənətində satirlər çox vaxt sənətdə kobud, daha yaşlı və çirkin kimi təsvir olunurdu. Satirdə panter dərisinin olması onların vəhşi heyvan təbiəti ilə əlaqəsini bildirir. Satirlər də tez-tez saxsı qablarda vəhşi və vəhşi cinsi təbiətlərini ifadə etmək üçün dik fallus ilə çılpaq şəkildə təsvir edilmişdir.

Adi Şamir (ivr. ‏עדי שמיר‏‎; 6 iyul 1952, Tel-Əviv) — İsrailli kriptoqrafdır. O, RSA alqoritminin ixtiraçılarından biridir (digərləri Ron Rivest və Len Adleman. Bundan başqa, O, diferensial kripto-analizin yaradıcılarındandır, ümumiyyətlə, kriptoqrafiya və informatikanın bir çox sahəsinə onlarla töhfələr veribdir. == Həyatı == Adi Şamir (Adi Shamir) 6 iyul 1952-ci ildə Təl-Əvivdə anadan olmuşdur. == Təhsili == O bakalavr dərəcəsini riyaziyyat üzrə Tel-əviv universitetində 1973-cü ildə almışdır. O, magistratura və doktorantura dərəcələrini informatika üzrə Veiçman institutunda uyğun olaraq 1975 və 1977-ci ildə bitirmişdir. == Fəaliyyəti == Hesablama sistemləri nəzəriyyəsi sahəsində ixtisaslaşmış israilli alim, kriptoanalitik, Veysman institutunun informatika və tətbiqi riyaziyyat üzrə professoru Adi Şamir 2002-ci ildə Ronald Linn Rivest (Ronald Linn Rivest) və Leonard Adlemanla (Leonard Adleman) birgə açıq açarlı şifrləmə sisteminin praktiki faydalarının artırılmasına verdiyi əvəzsiz töhfəyə görə Türinq mükafatına layiq görülmüşdür. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Əliquliyev R. M., Salmanova P. M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: "İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı, 2013, 169 səh.

Avraham Şarir (ivr. ‏אברהם שריר‏‎; 23 dekabr 1932, Rumıniya – 24 mart 2017, Tel-Əviv) — İsrailli siyasətçi. == Haqqında == Şarir, Rumıniya Krallığında 1932-ci ildə Yassıda anadan olmuşdur. Qüds Yəhudi Universitetində hüquq təhsili almış və hüquqşünas kimi təsdiqlənmişdir. 1954–1964-cü illərdə Knessetdəki Baş Sionist fraksiyasının katibi idi. 1964–1967-ci illərdə ABŞ-dakı Yəhudi Agentliyinin iqtisadiyyat şöbəsinin müdiri və 1967–1970-ci illərdə İsraildəki işəgötürənlərin iqtisadi təşkilatlarının əlaqələndirici bürosunun direktoru idi. 1970-ci ildən 1970-ci ilə qədər Atlantada iqtisadi konsul idi. 1972, sonra isə 1974-cü ilə qədər Qərbi Amerika Birləşmiş Ştatlarında. 1974–1977-ci illərdə Liberal Partiyasının baş katibi və milli idarə heyətinin sədri idi.

Aşıq Şakir Hacıyev (1922, Xəlilli, Ağsu rayonu – 1978) — məşhur el aşığı, Aşıq Bilal məktəbinin yetirməsi və Şirvan aşıq məktəbinin ən tanınmış nümayəndələrindən biri. == Həyatı == Aşıq Şakir 1922-ci ildə Ağsu rayonunun Xəlilli kəndində dünyaya gəlmişdir. Sonralar Kürdəmir şəhərində yaşamışdır.1939-cu ildə Ərəbmehdiyev kənd məktəbinin 8-ci sinifini bitirmişdir. Aşıq Mirzə Bilal məktəbinin yetirməsi olan sənətkar özü də ifaçılıq qüdrətinə görə bir məktəbə çevrilib, Şirvan aşıq sənətinin inkişafında müstəsna xidmətlər göstərib. Aşıq Şakir saz havalarını və muğamı ustalıqla sintez edərək fərqli ifa tərzi yaratmağa nail olmuşdu. Şirvan məktəbi onun şəxsində tərəqqi dövrünü yaşayırdı, söyləsək, yəqin ki, yanılmarıq. Onun lirik havacatları ilə yanaşı oxuduğu şux və oynaq ritmlər də xalqın yaddaşında əbədi olaraq yaşayır. "Kəndimiz", "Maral", "Telli sazım", "Nə bağ bildi , nə də bağban", "Şirvan şikəstəsi", "Döymə Kərəm", "Bakı", "Bala nərgiz" havalarını yəqin ki, sazsevərlər ömür boyu unutmayacaqlar. O, mugam sənətinin də mahir bilicisi və bənzərsiz ifaçısı olmuşdur. Aşıq Şakir aşıq sənətinə yeni nəfəs gətirmişdi.

35-ci surə

Rejissor. Ssenari müəllifi. Aktrisa. Prodüser. == Həyatı == Günel Şakir qızı Əlibəyli (Tağıyeva)- 19 avqust 1981-ci ildə Bakıda anadan olub. 1998-2002-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin "Rejissorluq" fakültəsinin kinorejissorluq ixtisasında təhsil almışdır. Müəllimi xalq artisti, professor Eldar Quliyev olub. 2000-ci ildən "Azad Azərbaycan" İctimai-siyasi radiosu və qəzetinin müxbiri vəzifəsində çalışıb. 2004-cü ildə "Lider" TV-nin "Azərbaycan" redaksiyasında rejissor assistenti və prodüser kimi çalışıb. 2005-2007-ci illərdə "CNF production"da rejissor işləyib.

Kral Şakir — Cartoon Network (Türkiyə) üçün Grafi2000 şirkəti tərəfindən yaradılan televiziya animasiya serialıdır. Cartoon Network (Türkiyə)nin ilk yerli istehsalıdır. Serial premyerası 23 aprel 2016-cı ildə göstərildi və 16 May 2016-cı ildə yayımlanmağa başladı. == Məzmun == Bir şir ailəsinin balaca üzvü olan Şakirin ailəsi və dostları ilə yaşadığı macəralar izah edilir. Şakirin atası şir, anası pişikdir. Bacısı Canan, anası kimi bir pişikdir və tısbağa babası var. Remzinin Necati adlı bir dostu var və fildir. Həmişə onların evindədir, ancaq yemək yeyir və videooyun oynayır. Məktəbdə qapıçıdır və çox bacarıqsızdır. Evi olmayan, zibilxanalarda yaşayan və vafli sevən Tanju adlı bir sahibsiz it var.

Pərvin Şakir (ing. Parveen Shakir; 24 noyabr 1952, Kəraçi, Sind[d] – 26 dekabr 1994, İslamabad) — şairə, pedaqoq. == Həyatı == 24 noyabr 1952-ci ildə Pakistanın Karaçi şəhərində doğulan Pərvin Şakir, orta sinif və son dərəcə tutucu bir ailənin ikinci uşağı olaraq dünyaya gəlir. Məktəb illərində öncələri nəsrdə, sonraları da şeirdə var olan istedadını sübut edərcəsinə, məktəb dərgilərində yazmağa başlar. Şakir, yenə məktəb dərgisi üçün yazdığı "Barsat" (Musson yağmurları) adlı ilk şeirini oxuyan atasının, şeir yazması barəsindəki bütün qarşı çıxışlarına rəğmən, bir qohumunun da dəstəyi ilə şeir yaradıcılığına başlayır. Müəlliminin israrı üzərinə, Pakistanın Qurtuluş günü səbəbiylə yazdığı "Subuh-i vətən" adlı şeiri, bu yaradıcılığın ilk ciddi və uğurlu meyvəsi olur. Ali təhsil üçün burs qazanan Şakir, meylini İngilis ədəbiyatına salır və 1969-cu ildə Karaçi universitetindəki özəl təhsil proqramına qatılır. Bu sıralarda, musiqiyə duyduğu ilgi nədəniylə musiqi dərsləri də almağa başlamışdır. Ali təhsilindən sonra, şeir və yazıları müxtəlif qəzet və dərgilərdə nəşr olunmağa davam etmiş və bu durum onun gedərək daha çox şöhrət qazanmasına səbəb olmuşdur. Ünlü bir şair olaraq, özəl yaşamı gedərək skandallara dönüşən Şakir, ailəsinin zoruyla 1976-cı ildə xalasının oğlu ilə evləndirilir.

Yitzhak Şamir (ivr. ‏יצחק שמיר‏‎; 22 oktyabr 1915 – 30 iyun 2012[…], Herzliya, Təl-Əviv dairəsi) — 1983-2004 və 1986-1992-ci illərdə iki müddət xidmət edən bir İsrail siyasətçisi və İsrailin yeddinci Baş naziri idi. İsrail dövləti qurulmazdan əvvəl Şamir sionist yaraqlı Lehi qrupunun lideri idi. İsrail dövləti qurulandan sonra 1955-1965-ci illər arasında Mossada Knesset üzvü olaraq xidmət etdi. Knessetin 6-cı spikeri və xarici işlər naziri vəzifələrini icra etdi. Şamir, David Ben-Gurion və Benyamin Netanyahudan sonra ölkənin üçüncü ən uzun müddət işləyən baş naziri idi.

Şakir Ağakişiyev (tam adı: Şakir Xandadaş oğlu Ağakişiyev; 31 yanvar 1961, Sitalçay, Abşeron rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ – 19 yanvar 1990, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — Qanlı Yanvar şəhidi. == Həyatı == 1961-ci il yanvarın 31-də Abşeron rayonunun Sitalçay kəndində anadan olub. Sumqayıt qaz idarəsində çilingər işləmişdir. İki oğlu, bir qızı yadigar qalmışdır: Elçin, Vəfa, Əvəz. 3-cü uşaq atasının ölümündən sonra dünyaya gəlib — 1990-cı il iyunun 21-də. Övladı Elçin 2-ci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısıdır. == Qanlı Yanvar faciəsi == Xırdalan pivə zavodunun yanında dostu Mövlamverdinin maşınında odlu silahla vurulmuşdur. Sinəsində beş güllə yarası olmuşdur. Mövlamverdi isə yaralınmışdır.Ağakişiyev Şakirin həyat yoldaşı Qızbacı xanım hadisənin baş verdiyi günü belə xatırlayır: Mövlamverdinin qohumunun sözlərindən: Yanvarın 21-də gündüz saat 3-də Şakirin meyidi Semaşko adına xəstəxanadan tapılmışdır. Yanvarın 22-də Şəhidlər xiyabanında dəfn edilmişdir.

Şakir Arif oğlu Cəmilli (4 dekabr 1992; Füzuli, Azərbaycan — 23 oktyabr 2020; Xocavənd rayonu, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin giziri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Şakir Cəmilli 1992-ci il dekabrın 4-də Füzuli şəhərində anadan olubb. == Hərbi xidməti == Azərbaycan Ordusunun giziri olan Şakir Cəmilli 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Xocavəndin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Şakir Cəmilli oktyabrın 23-də Hadrutun azad edilməsi zamanı şəhid olub. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Şakir Cəmilli ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Şakir Cəmilli ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Şuşa rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 05.11.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Şakir Cəmilli ölümündən sonra "Şuşanın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.

== Həyatı == Şakir Hüseynov 1960-cı il mart ayının 17-si Ermənistan Respublikasında anadan olub.Şakir Hüseynov 1-ci Qarabağ müharibəsində Şəhid olmuşdur.

Şakir Həsənov (tam adı: Şakir Rəfi oğlu Həsənov) 15 iyun 1947, Boradigah, Masallı rayonu – 26 mart 2022) — Azərbaycanlı mühəndis. == Həyatı == Şakir Həsənov 15 iyun 1947-ci ildə Masallı rayonunun Borodigah kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1954-cü ildə Masallı rayonu Borodigah kənd orta məktəbin 1-ci sinfinə getmiş, 1965-ci ildə oranı bitirmişdir. 1965-ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutuna daxil olmuşdur. 1976-cı ildə Azərbaycan İnşaat-Mühəndislər İnstitutunun İnşaat mühəndisləri fakültəsini bitirmiş, tikinti-mühəndis ixtisasına yiyələnmişdir. Həmin illərdən də karyerasına tikinti inşaat sənayesi ilə başlamışdır. 1969-cu ildə Azərbaycan Tikinti Sənaye Nazirliyinin 74 saylı Tikinti İdarəsində TİŞ-nində fəaliyyətə başlamışdır. 1971-ci ildən 12 saylı Tikinti İdarəsinə fəhlə kimi işə qəbul edilmiş və az müddətdə usta vəzifəsinə keçirilmişdir. 1972-ci ildə 18 saylı Tikinti idarəsinə iş icraçısı təyin olunmuşdur. Bakı şəhərinə çəkilən Kür su kanalının tikintisində mühəndis kimi çalışmışdır.

Şakir Kərim oğlu Kərimov — Azərbaycan dövlət və partiya xadimi, Azərbaycan Respublikasının Daimi Yaşayış Yerlərini Məcburi Tərk Etmiş Şəxslərlə İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri (1991–1992), Azərbaycan SSR avtomobil nəqliyyatı naziri (1979–1986), Azərbaycan Kommunist Partiyası Lenin Rayon Komitəsinin birinci katibi (1971–1979). == Həyatı == Şakir Kərim oğlu Kərimov 1936-cu ildə qulluqçu ailəsində anadan olmuşdur. M. Əzizbəyov adına Azərbaycan Sənaye İnstitutunu bitirmişdir.1958-ci ildə "Əzizbəyovneft" Mədənlər İdarəsində neftçıxarma operatoru işləmişdir. 1959-cu ildək komsomol işində — Bakı Şəhər Komsomol Komitəsinin təlimatçısı, Əzizbəyov Rayon Komsomol Komitəsinin birinci katibi, Azərbaycan SSR Lenin Kommunist Gənclər İttifaqı Mərkəzi Komitəsinin tələbə gənclər şöbəsinin müdiri, Bakı Komitəsinin birinci katibi vəzifələrində çalışmışdır. 1965–1969-cu illərdə dövlət təhlükəsizliyi orqanlarında xidmət etmişdir. 1969–1971-ci illərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin baş referenti, Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin təşkilat-partiya işi şöbəsinin inspektoru olmuşdur. 1971-ci ildən Lenin Rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi, 1979-cu ildən isə Azərbaycan SSR avtomobil nəqliyyatı naziri olmuşdur.Şakir Kərimov Azərbaycan KP Təftiş Komissiyasının üzvü olmuş və Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı (8–11-ci çağırış) seçilmişdir.

Şakir Musayev (Şakir Məzlum oğlu Musayev; d. 15.03.1957, Ağdam rayonu, Eyvazxanbəyli kəndi) — AMEA-nın müxbir üzvü (30.06.2014), Tibb elmləri doktoru, professor. == Həyatı == Şakir Musayev 15 mart 1957-ci ildə Azərbaycan Respublikası Ağdam rayonunun Eyvazxanbəyli kəndində anadan olmuşdur, milliyyəti azərbaycanlıdır. 1974-cü ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra N.Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutuna daxil olmuş və 1980-cı ildə müalicə-profilaktika fakultəsini bitirərək həkim, 1997-ci ildə isə M.Rəsulzadə adına BDU-nin hüquq fakultəsini bitirərək hüquqşünas ixtisaslarını almışdır. 1983-cü ildən Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin "Məhkəmə-Tibbi Ekspertiza və Patoloji Anatomiya" ETT Birliyində işləyir. Əvvəlcə Birliyin tibbi kriminalistika şöbəsində məhkəmə tibb eksperti-kriminalist, 1991-1992-ci illərdə təşkilati-metodik, 1992-1994-cü illərdə məhkəmə-tibbi kriminalistika şöbələrində müdir, 1994-1997-ci illərdə Baş direktorun ekspertiza işləri üzrə müavini və 1997-ci ildən hal-hazıra kimi Birliyin Baş direktoru vəzifəsində çalışır. 1994-cü ildən Ə.Əliyev adına Az.DHTİ-nun "Məhkəmə təbabəti, hüququn əsasları və patoloji anatomiya" kafedrasına rəhbərlik edir. Respublika məhkəmə tibbi ekspertləri və patoloq anatomların elmi cəmiyyətinin və atestatsiya komissiyasının sədridir. 1992-ci ildən ali dərəcəli məhkəmə-tibb ekspertidir. Səhiyyə Nazirliyinin Baş məhkəmə-tibb ekspertidir, məhkəmə-tibb ekspertləri və patoloq anatomlar elmi cəmiyyətinin sədridir.

Şakir Məmməd oğlu Nağıyev (5 mart 1949, Marneuli rayonu) — azərbaycanlı alim, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru (1995), professor (2012), Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Fizika İnstitutunun “Nüvə və yüksək enerjilər fizikası” laboratoriyasının rəhbəri. == Həyatı == Şakir Məmməd oğlu Nağıyev 15 mart 1949-cu ildə Gürcüstan SSR-nin Marneuli rayonunun Qasımlı kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. 1966-ci ildə Qasımlı kənd orta məktəbini qızıl medalla bitirmiş və Azərbaycan Dövlət Universitetinin fizika-riyaziyyat fakültəsinə daxil olmuşdur. Diplom işini 1970 – 1971-ci illərdə Birləşmiş Nüvə Tədqiqatları İnstitutunun (BNTİ, Moskva vilayəti, Dubna ş.) Nəzəri Fizika Laboratoriyasinda yerinə yetirmiş, burada MDU-nun Nüvə Elmi Tədqiqat İnstitutunun Dubna filialında tələbələrlə birlikdə mühazirələri dinləmişdir. Diplom işində Kulon sahəsində səpilmə amplitudu üçün Lippman-Şvinger inteqral tənliyinin Fredholm determinantlar metodu ilə həllinə baxmışdır. 1971-ci ildə Fizika fakultəsini “Nəzəri və riyazi fizika” ixtisası üzrə fərqlənmə diplomu ilə bitirmiş və təyinatla AEA Fizika İnstitutunun “Nüvə Tədqiqatları” laboratoriyasında laborant vəzifəsində elmi fəaliyyətə başlamışdır. 1972-ci ildə Fizika İnstitutunda “Nəzəri və riyazi fizika” ixtisası üzrə aspiranturaya daxil olmuş və aspirant təhsilini BNTİ-nin Nəzəri Fizika Laboratoriyasinda almışdır. Aspirant dövründə relyativistik Hamilton kvant sahə nəzəriyyəsini işıq konusunda kovariant şəkildə formulə etmiş və 1979-cu ildə “Relyativistik Hamilton nəzəriyyəsinin işıq konusunda kovariant formulirovkası və onun bəzi tətbiqləri ” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını, 1995-ci ildə isə “Relyativistik bağlı halların sonlu-fərq modelləri” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 1975-1983-сü illərdə Fizika İnstitutunda kicik elmi işçi, 1983-1993-ci illərdə böyük və aparıcı elmi işçi, 1993-1995-ci illərdə isə baş elmi işçi vəzifələrində çalışmışdır. 1995-2019-cu illərdə “Nüvə Tədqiqatları” laboratoriyasının, 2019-cu ildən isə “Nüvə və yüksək enerjilər fizikası” laboratoriyasının rəhbəridir.

Şakir Bakir oğlu Orucov (24 mart 1999; Qəhrəmanlı, Beyləqan rayonu - 6 oktyabr 2020; Füzuli rayonu, Azərbaycan) – Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri (müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçusu), İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Şakir Orucov 1999-cu il martın 24-də Beyləqan rayonunun Qəhrəmanlı kəndində anadan olub. 2005-2016-cı illərdə Qəhrəmanlı kənd tam orta məktəbində təhsil alıb. Subay idi. == Hərbi xidməti == Şakir Orucov 2017-ci ildə müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırılıb. 2017-2018-ci illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin “N” saylı hərbi hissəsində xidmət edib. 2019-cu ildən Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin “N” saylı hərbi hissəsində müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçusu (MAHHXHQ) kimi xidmət edirdi. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri olan Şakir Orucov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Füzuli və Cəbrayıl rayonunun azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak edib. Şakir Orucov oktyabrın 6-da Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Beyləqan rayonunun Qəhrəmanlı kəndində torpağa tapşırılıb.

Şakir Nəbi oğlu Qasımov — biologiya elmləri doktoru, dosent, AMEA Mərkəzi Nəbatat Bağının Örtülü şəraitdə becərilən bitkilər laboratoriyasının müdiri == Həyatı == Şakir Qasımov 25 dekabr 1959-cu ildə Cəbrayıl rayonunun Minbaşılı kəndində anadan olmuşdur.1966-cı ildə Cəbrayıl rayonunun Minbaşılı kənd orta məktəbinə daxil olmuş və oranı 1976-cı ildə qurtarmışdır. 1978-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin biologiya fakultəsinə daxil olmuş və 1983-cü ildə biologiya kimya müəllimi üzrə qurtarmışdır. 1983-cü ilin sentyabr ayından təyinatla AMEA Botanika İnstitutunda işləməyə başlamışdır. === Ailəsi === Evlidir, 2 övladı var. == Elmi Fəaliyyəti == 1984-85-ci illərdə göndərişlə Ukraynada təhsili davam etdirmişdir. 1987-ci ildə AMEA Botanika İnstitutunda "Botanika" ixtisası üzrə aspiranturaya daxil olmuş və oranı 1990-cı ildə bitirmişdir. 1992-ci ildə dissertasiya işi müdafiə edərək biologiya elmləri namizədi elmi dərəcəsi almışdır. 1985-93-cü illərdə AMEA Botanika İnstitutunda kiçik elmi işçi, 1993-cü ildən istixanaların müdiri, 1994-2004-cü illərdə böyül elmi işçi, 2004-2014-cü illərdə aparıcı elmi işçi, 2014-cü ildən isə baş elmi işçi vəzifəsində çalışır. 2004-cü ildə dosent elmi adı verilmişdir. Çoxillik məhsuldar elmi pedogoji xidmətləri nəzərə alınaraq AMEA Rəyasət Heyəti tərəfindən Fəxri Fərmanla Təltif edilmişdir.

Quliyev Şakir Məhərrəm oğlu və ya Şakir Ulubəyli — yazıçı, politoloq. == Həyatı == Şakir Quliyev 1956-cı ilin mart ayının 5-də Zəngilan rayonunda ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1963-1973-cü illərdə Zəngilanda orta məktəbdə, 1965-1970-ci illərdə orta musiqi kollecində təhsil almışdır. Moskvada Plexanov adına İqtisad institutunu bitirmişdir. 1989-cu ildə Milli azadlıq hərəkatının üzvü olmuş, kommunist rejiminin və SSRİ imperiyasının dağılmasında fəal iştirak etmişdir. 1989-cu ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin yaradılmasının və təşkilatlanmasınin təşəbbüskarlarından, eləcə də rayon idarə heyətinin üzvü olmuşdur. 1991-ci ildə Azərbaycan Dünyəvi Bozqurdlar Partiyasının təşkilat komitəsinin sədri olmuş, partiyanın 1992-ci il qurultayında sədri seçilmişdir. == Kitabları == Siqaret ölüm mələyi. Bakı: Şirvannəşr, 2003. Freyd.

Şakir Şamil oğlu Salahov (15 iyun 1966, Cəmilli – 28 yanvar 1992, Qarabağ) — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı. == Həyatı == Şakir Salahov 15 iyun 1966-cı ildə Xocalı rayonunun Cəmilli kəndində anadan olmuşdur. 1981-ci ildə Cəmilli kənd orta məktəbini bitirmişdir. 1984-cü ildə hərbi xidmətə çağırılır. 1986-cı ildə xidmətini başa vurur və Xankəndi Daxili İşlər Şöbəsinə işə qəbul olunur. == Təhsili == Şakir Salahov 1991-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Şuşa filialının fizika-riyaziyyat fakültəsinin qiyabi şöbəsinə daxil olub. == Cəsur döyüşçü == Qarabağ müharibəsinin cəsur döyüşçüsü ilk günlərdən erməni yaraqlılarının hücumlarının qarşısını məharətlə alırdı. 1991-ci il 26 fevral ermənilər Cəmilli kəndinə hücum edəndə Şakir xeyli sayda qulduru məhv etmişdi. 1991-ci il 23 avqust erməni quldurları Kosalar-Cəmilli kəndləri arasındakı "Darlı" adlanan yerdə "UAZ" markalı maşını atəşə tutdular. Bu hadisə zamanı üç nəfər şəhid oldu.

Şakir Səlim (10 aprel 1942, Razdolne rayonu[d], Krım MSSR – 18 noyabr 2008, Simferopol) — Görkəmli Kırım tatar şairi, ictimai xadim, tərcüməçi == Həyatı == Şakir Səlim 1942-ci ilin Aprel ayının 10-da Kırımın Ağşeyx rayonundakı Böyük As kəndində doğulmuşdur. Ailənin 8-ci uşağı olan Şakir 2 yaşı tamam olmamış, yəni 1944-cü ilin mayın 18-də xalqı ilə birlikdə Ural dağlarına, oradan da Türküstana, indiki Özbəkistan cümhuriyyətinin Cambay rayonuna sürgün edilmişdir. Sürgün həyatının acılarına dözməyən anası 7 yaşlı Şakiri əzabların ixtiyarına buraxıb dünyasını dəyişib. Şakir kiçik yaşlarından yetimliyin acısını dadsa da, ruhdan düşməyib. Özbəkistanın Cambay rayonunda yaşadıqları zaman da, Səmərqənd şəhərinə köçdükdən sonra da oxuduğu məktəbin əlaçı şagirdi kimi tanınıb və 1958-ci ildə orta məktəbi bitirib. Onun gəncliyi Sovetlərdə bir dəyişiklik dönəminə düşür. Sov. İKP XX qurultayında Sovet rejiminin nöqsanlarını İ. Sitalinin adına yazmaqla çökməkdə olan hökumətin ömrünü uzatmağa çalışırlar. Sürgün olunmuş xalqların bəzilərinə, çeçenlərə, inquşlara, qaraçaylara, balkarlara vətənə dönmək üçün icazə verirlər. Kırım tatarlarına, axıska Türklərinə və digər xalqlara isə vətənə dönməyə icazə verilmir.

Quliyev Şakir Məhərrəm oğlu və ya Şakir Ulubəyli — yazıçı, politoloq. == Həyatı == Şakir Quliyev 1956-cı ilin mart ayının 5-də Zəngilan rayonunda ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1963-1973-cü illərdə Zəngilanda orta məktəbdə, 1965-1970-ci illərdə orta musiqi kollecində təhsil almışdır. Moskvada Plexanov adına İqtisad institutunu bitirmişdir. 1989-cu ildə Milli azadlıq hərəkatının üzvü olmuş, kommunist rejiminin və SSRİ imperiyasının dağılmasında fəal iştirak etmişdir. 1989-cu ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin yaradılmasının və təşkilatlanmasınin təşəbbüskarlarından, eləcə də rayon idarə heyətinin üzvü olmuşdur. 1991-ci ildə Azərbaycan Dünyəvi Bozqurdlar Partiyasının təşkilat komitəsinin sədri olmuş, partiyanın 1992-ci il qurultayında sədri seçilmişdir. == Kitabları == Siqaret ölüm mələyi. Bakı: Şirvannəşr, 2003. Freyd.

Şakir Hənifə oğlu Yaqubov (d.25 fevral 1951, Astara Bala Şahağac kəndi}} — jurnalist, iki dəfə Azərbaycanın əməkdar mədəniyyət işçisi, Ali Media mükafatı, "Qızıl qələm" və Həsənbəy Zərdabi mükafatları laureatı, Azərbaycan Respublikasının fəxri auditoru (2011) == Həyatı == Şakir Yaqubov 1951-ci il fevralın 25-də Astaranın Bala Şahağac kəndində anadan olub. Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indi Bakı Dövlət Universiteti) kitabxanaçılıq fakültəsini, Azərbaycan Jurnalist Sənətkarlığı İnstitutunu və Azərbaycan KP MK yanında Marksizm-Leninizm Universitetini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Leytenant rütbəsində iki il keçmiş Almaniya Demokratik Respublikasında hərbi xidmətdə olub. İki övladı, dörd nəvəsi var. == Fəaliyyəti == 1974–2000-ci illərdə "Azərbaycan gəncləri", "Kommunist" (indiki "Xalq qəzeti"), "Həyat" (indiki "Azərbaycan"), "Sirdaş", "Səhər" və "AFFA news", "Panorama" qəzetlərində müqaviləli xüsusi müxbirlikdən baş redaktorun birinci müavini və baş redaktoracan ən müxtəlif vəzifələrdə, sonrakı 10 ildə isə Azərbaycan Respublikası Auditorlar Palatasının redaksiya-nəşriyyat şöbəsinin müdiri, "İqtisadiyyat və audit" elmi-praktik jurnalının məsul redaktoru vəzifəsində çalışıb. O, dövri mətbuatda çap olunmuş onlarca digər dəyərli əsərin tərcüməçisi, Vasif Səmədov, Bəxtiyar Sadıqov, Müsəllim Həsənov, Adil Qaçayoğlu və digər yazarların publisistik kitablarının, habelə auditə dair 35-dən çox elmi-kütləvi nəşrin redaktorudur. Müxtəlif janrlı yazıları ayrı-ayrı toplulara, o cümlədən əxlaq mövzusunda "Sevirsə, qayıdacaq…" adlı oçerki IX siniflər üçün "Ailə həyatının etika və psixologiyası üzrə müntəxabat"a (Bakı, 1989-cu il) daxil edilib. === Kitabları === "Mən şahidəm ki…"; "Qətiyyətin təntənəsi"; "Hakim mərkəzi göstərər"; "Bizim səfər haçandı?!"; "Banişevski olduğu kimi"; "Taleyimdən keçənlər"; "Yaddaşımın küncündən…"; "Bir az da futbol(umuz)dan". ==== Həmmüəllifi olduğu əsərlər ==== "Vətən bizim şöhrətimiz…" (kitab); "Bizim müasirimiz" (kitab); "On ikinci şeyxülislam" (kitab); "Qanlı Yanvar dialoqu" (kitab); "Klassik islam" (monoqrafiya, məşhur islamşünas alim Q. E.fon Qrünebaumun əsəri); "Onlar belə sevirdilər" (kitab, Ə. Ağalarov və E. Cabbarovla birgə tərcümə) == Mükafatları == İki dəfə – sovet dövründə (1989-cu il) və müstəqillik illərində (2005-ci il) "Əməkdar mədəniyyət işçisi" fəxri adına, 2014-cü ildə Azərbaycan mətbuatının inkişafındakı xidmətlərinə görə Azərbaycan Mətbuat Şurasının Ali Media Mükafatına, habelə "Qızıl qələm" və Həsən bəy Zərdabi mükafatlarına, 10-dək yaradıcılıq müsabiqəsinin mükafatlarına layiq görülüb. "Azərbaycan Respublikasının fəxri auditoru" adını almış ilk və yeganə peşəkar jurnalistdir.

Şakir İravbi — Azərbaycan aşığı. == Həyatı == Şakir İravbi 1972-ci ildə Qaradağın Xudavər məntəqəsinin Heydərxanlı kəndində dünyaya gəlib. Ustadı atası Allahqulu olub. 12 il atasına şəyirdlik edib. Yaxşı balabançı kimi tanınıb. O, Aşıq Məhbubla, Aşıq Əhməd Cəmşidi və başqa aşıqları müşayiət edir. == Mənbə == Tacir Səmimi. Qaradağ aşıqları. "Elimiz. Günümüz" qəzeti.

Şakir Sabir Zabit (1913, Kərkük – 1990, Bağdad) — folklorşünas, etnoqraf və tarixçi. == Həyatı == Şakir Sabir Zabit 1913-cü ildə Kərkükdə anadan olub. İlk okulu Kafridə, orta okulu Kəlkükdə, liseyi Bağdadda bitirib. 1933-cü ildə Hərbiyyədən məzun olmuş Şakir Sabir Zabit İraq ordusunda zabit kimi xidmət edib. 1938-də hərbi məktəbi bitirib. 1953-cü ildə isə polkovnik rütbəsində təqaüdə çıxıb. Şakir Sabirın peşəsi zabit olduğuna görə ədəbi-bədii, elmi-publisistik əsərlərində “Zabit” təxəllüsündən istifadə edib. 1959-cu ildə general Şakir Sabir təqaüdə çıxır. == Fəaliyyəti == İraqda yaşayan özlərini türkman adlandıran türklərin tarixindən, soy köklərindən bəhs edən “Mə’cəzu-tərixu —t—türkmani filıraqi” kitabını 1961-ci ildə nəşr etdirir. Ərəbcə yazılmış bu kitab nəinki türkmanlar, hətta ərəb araşdırıcıları tərəfindən də maraqla qarşılanır.

Əhmədov Sabir Ağaqardaş oğlu (1954, Şamaxı rayonu – 28 iyun 1992) — şair, müəllim, döyüşçü. 1992-ci ildə Füzuli rayonu istiqamətində gedən döyüşlərdə şəhid olub. Vətənpərvərlik ruhunda şeirlər yazmışdır. Ölümündən sonra (2007) "Mən ölmədim Mən diriyəm" adlı şeirlər toplusu çap olunmuşdur. == Həyatı == Sabir Əhmədov 1954-cü ildə Azərbaycanın Şamaxı rayonunun Əngəxaran kəndində anadan olmuşdur. ADPU-nun filologiya fakültəsini bitirmişdir. 1976-cı ildə Şamaxı rayonunun Məlhəm kəndində Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi işləmişdir. 2 illik fəaliyyəti dövründən sonra Bakı şəhərinə köçmüş və zavodda mülki müdafiə şöbəsinə işə düzəlmişdir. Bu dövrdə Vətən sevgisi mövzusunda "Bilmirəm", "Vətənimi Sevirəm", "Sənə", "Sənsiz", "Oyan", "Yalan doğru, doğru yalan", "Ölmək- Unudulmaq demək" kimi onlarla şeirlər yazmışdır.Xocalı soyqırımından sonra 1992-ci ilin mart ayında cəbhəyə yollanmış, 1992-ci ilin iyun ayının 28-də Füzuli rayonu Qırmızıbazar qəsəbəsi uğrunda gedən döyüşlərdə şəhid olmuşdur. == Xatirəsinin əbədiləşdirilməsi == Doğulduğu Əngəxaran kəndindəki tam orta məktəbə onun adı verilmiş və məktəbin həyətində büstü ucaldılmışdır.

Əliyev Sabir Əli oğlu (27 iyun 1928, Şuşa, DQMV – 27 iyul 1977, Şuşa, DQMV) — Azərbaycan şairi. == Həyatı == Sabir Əliyev 1928-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdur. İlk təhsilini Şuşa şəhərində almışdır. Həmçinin orta musiqi məktəbini də bitirmişdir. O, 17 yaşında Azərbaycan Tibb İnstitutuna qəbul olunub. 1953-1954-cü ildə Tibb İnstitutunu bitirib, Şuşaya təyinat alıb. Şuşa şəhər Səhiyyə İdarəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb. Daha sonra Ağdamda və Sumqayıtda məhkəmə tibb eksperti vəzifəsində çalışmışdır. Ömrünün axırına kimi (1976) Sumqayıtda işləmişdir. Onun bir çox fəxri mükafatları vardır.

Qatır — atla uzunqulağı cütləşdirməklə əldə edilmiş, təsərrüfatda mühüm əhəmiyyət kəsb etmiş, əhliləşdirilmiş heyvan. == Qatır nəqliyyat vasitəsi kimi == Azərbaycanın dağlıq və dağətəyi bölgələrində minik vasitəsi kimi hələ qədim zamanlardan qatırdan da geniş istifadə olunmuşdur. Çoxlu yükgötürmə qabiliyyəti, sıldırımlı dağ yoları üçün daha münasibliyi, aclığa və susuzluğa daha davamlı olması onun əhəmiyyətli nəqliyyat vasitələrindən birinə çevrilməsinə şərait yaratmışdır. Qatır Qafqazda ən azı ilk sinifli cəmiyyət dövründən əsas nəqliyyat vasitələrindən biri olmuşdur. Qatırı, atla uzunqulağı cütləşdirməklə də əldə edirdilər. Aşşur və Urartu, həmçinin orta əsr mənbələrinə əsasən, hələ qədim zamanlardan Cənubi Qafqazın dağlıq bölgələrində yük daşımaq üçün qatırdan istifadə edilmişdir. Vaxtilə Azərbaycanda olmuş, X əsr ərəb coğrafiyaşünas səyyahı İbn Hövqəl yazırdı ki, "burada sağlam gövdəli, güclü, dözümlü qatır cinsləri yetişdirilir". Bərdə də yetişdirilən qatır cinsləri o qədər şöhrət qazanmışdılar ki, onları Xorasan, Suriyaya və başqa ölkələrə aparırdılar. Avropa səyyahı L.Çempenin yazdığına görə, hər il 500, bəzən də 1000 baş qatıra yüklənmiş Azərbaycan ipəyi ölkənin sərhədlərində uzaqlara aprılırdı. XIX-XX əsrlərin əvvəllərində Azərbaycanda qatırdan geniş istifad olunması davam edirdi.

Sabir — kişi adı və təxəllüs. Sabir Abdulla — Azərbaycan şairi. Sabir Ələsgərov — Azərbaycan diktoru. Sabir Hüseynov Sabir Həbibov —Sabir Hüseynov (idmançı) — Azərbaycan çempionu, Əməkdar məşqçi, hakim. Sabir Hüseynov (əsgər) — Vətən müharibəsi şəhidiSabir Məmmədli — Sabir Məmmədov — Azərbaycanın xalq artisti, aktyor. Sabir MirzəyevSabir Mirzəyev (xanəndə) — Əməkdar artist (2007), Azərbaycanın görkəmli xanəndəsi.

Samir — Kişi adı. Samir Xasıyev — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı. Samir Şərifov — Azərbaycan Respublikasının Maliyyə naziriSamir ƏliyevSamir Əliyev (futbolçu) — azərbaycanlı futbol mütəxəssisi, Səbail PFK sabiq baş məşqçisi. Samir Əliyev (leytenant) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin leytenantı, Vətən müharibəsinin şəhidi. Samir Əliyev (Tiqana) — 16 yaşlı şəhid.Samir Cavadzadə — azərbaycanlı müğənni. Samir Ələkbərov — Azərbaycanın məşhur futbolçusu. Samir Musayev — azərbaycanlı futbolçu. Samir Cəfərov — Azərbaycanlı tenor, opera ifaçısı, Samir Abbasov — azərbaycanlı sabiq futbolçu, müdafiəçi. Samir MəmmədovSamir Məmmədov (boksçu) Samir Məmmədov (kiçik çavuş)Samir Nuriyev — Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasının rəhbəri.

Satira (lat. satira) — müəllifin hadisə və adamlara gülüş və qınaq yaradan münasibətinin daha sərt obrazıdır. Bədii gülüşün bir növüdür. Satiranın yumordan fərqi onun açıq tənqid, rəqib və düşmən sözü kimi deyilə bilməsi, öz obyektini ifşa niyyəti daşımasıdır. Satirik obraz sosial məzmun daşıyır, yazıçının siyasi və əxlaqi, dini əqidəsinin əks qütbünü göstərən bir obraz olur. Satirik obraz romanda bir və ya bir neçə surət də, bütün bir hekayə də, dramda personaj da, şeirlə yazılmış əsər də olur. Satiraya ən gözəl misal S.Ə.Şirvanini " Köpəyə ehsan" şeiri sayıla bilər. Harınlamış bəy öz sevimli itini kənd qəbiristanında basdırır. Kənd camaatı narazılıqla mollaya müraciət edir. Bəy mollanın ağzını yummaq üçün ona bir toğlu göndərir.

Sati ritualı — Sadiqlik rəmzi hesab olunur. Sati-i Süfla (Meşkinşəhr) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Sati-i Ülya (Meşkinşəhr) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Sati-i Vusta (Meşkinşəhr) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.

Nimfalar və Satir (ing. Nymphs and Satyr) — tanınmış rəssam Vilyam Buqro tərəfindən 1873-cü ildə yağlı boya ilə kətan üzərində çəkilmiş rəsm əsəri. Əsər 1873-cü ildə Parisdə tamamlanmışdır. Bir il sonra impressionistlər Buqronun stilindən tamamilə fərqlənən əsərlərdən ibarət sərgi təşkil etdilər. Əsər on doqquzuncu əsrin sonlarında Sterling Klark tərəfindən Nyu-York şəhərində, "Hoffman House Hotel"in barında aşkarlanmışdır. Klark yenidən kəşf etdiyi bu əsəri 1930-cu ildən 1943-cü ilə kimi özündə saxlamışdır. Əsər hazırda Massaçusets ştatının Vilyamstaun şəhərində Klark Mədəniyyət İnstitutunun muzeyində sərgilənir. Əsərdə gölməçədə çimən dörd nimfa və onları xəlvətcə güdən bir satir təsvir edilmişdir. Şəkildə, nimfalardan üçünün satiri gölməçəyə doğru çəkdiyi, digər birinin isə başqa nimfaları da onlarla birgə əylənçməyə çağırdığı görünür.

İstirahət satir və ya söykənən Satir — Bu növün təxminən 115 nümunəsi məlumdur, onlardan ən yaxşısı Kapitolin Muzeylərində sərgilənir. İstirahət Satir heykəli tipi bəzən faun adlandırılan gənc satiri göstərir, onu aydın uclu qulaqları və gövdəsinə taxılan və ya satirik yaxınlığındakı dirəyə qoyulmuş pardalid (panter dərisi) ilə tanımaq olar. == Haqqında == Qədim yunan mifologiyasında satirlər üzüm məhsulu, ritual dəlilik, teatr və məhsuldarlıq tanrısı Dionisin kişi yoldaşlarıdır. Dionysusun davamçıları olaraq, satirlər şərabı, qadınları sevmələri və borularında və ya fleytalarında musiqi çalmaqları ilə tanınırlar. Erkən Yunan sənətində satirlər çox vaxt sənətdə kobud, daha yaşlı və çirkin kimi təsvir olunurdu. Satirdə panter dərisinin olması onların vəhşi heyvan təbiəti ilə əlaqəsini bildirir. Satirlər də tez-tez saxsı qablarda vəhşi və vəhşi cinsi təbiətlərini ifadə etmək üçün dik fallus ilə çılpaq şəkildə təsvir edilmişdir.

Sabir Abdulla (18 sentyabr 1905 və ya 5 (18) sentyabr 1905, Kokand, Fərqanə vilayəti – 24 oktyabr 1972, Daşkənd) — özbək yazıçısı, şairi. == Həyatı və fəaliyyəti == Abdulla Sabir (Sabircan Abdullayevin təxəllüsü) 18 sentyabr 1905-ci ildə Kokandda anadan olmuşdur.Onun "Bahar" (1931), "Sevinc" (1933), "Dostluq" (1937), "Gülşən" (1939), "Həyat nəğmələri (1962), "Divan" (1970) şeir və hekayə toplularında zəhmət adamlarının həyatından söhbət açılır.Abdulla Sabir "Mövlana Müqimi" (1965)romanının, "Bağban qızı" (1930), "Ayxan" (1935), "Qurban Ömərov" (1941) pyeslərinin, "Tahir və Zöhrə" (1943), "Muqimi" (1954), "Alpamış" (1959) musiqili dramlarının müəllifidir.Abdulla Sabirə Özbəkistan ədəbiyyatında göstərdiyi xidmətlərinə görə 1944-cü ildə Özbəkistanın əməkdar incəsənət xadimi, 1965-ci ildə Özbəkistanın xalq şairi fəxri adları verilmişdir. O, 3 ordenlə təltif edilmişdir. Abdulla Sabir 1972-ci ildə Daşkənddə vəfat etmişdir.

Amasiya satiri — Kəpənək növlərindən biridir, marigold ailəsinə aiddir. == Latın adı etimologiyası == Amasinus (toponimik) — Amasya — Türkiyədə yerləşib. == Alan == Bu sahə Kiçik Asiyadan Orta Şərqə, Qafqaz, Dağıstan, Azərbaycan və Türkiyə daxil olmaqla Transkafkasiyaya qədər uzanır.Şərqi Avropaada bu dağətəyi və dağlıq Dağıstanda yerləşir: Sarykum barxanı, Talqa dərəsi, Chonkatau sırtı, s. Kaka-Şura, qonşuluq kəndləri Ahty. Kəpənəklər dəniz səviyyəsindən 200–2000 m yüksəkliklərdə yüksəkliklərdə və daşqın ağacları ilə yaxşı istılanilen dağlıq çöllərdə yaşayır. == Biologiya == Bir il ərzində bir nəsil inkişaf edir. Uçuş vaxtı iyun ayının əvvəlindən Avqustun birinci gününə qədər davam edir. Eyni zamanda, kəpənəklər geniş yayılmış qanadları ilə titrəyirlər ki, bu da onların çox yavaş-yavaş uçmasına imkan verir. Kəpənəklər sığınacaqdakı müxtəlif çiçəklərin nektarı ilə bəslənirlər.

Batır Niyazliyev — Türkmənistanın Rusiyadakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri (2016-cı ildən); Türkmənistan xarici işlər nazirinin müavini; Türkmənistanın Qırğızıstandakı sabiq fövqəladə və səlahiyyətli səfiri. == Fəaliyyəti == 2016-cı ilin oktyabr ayında Türkmənistanın Rusiyadakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri vəzifəsinə təyin olunub.

Batır Zakirov (özb. Ботир Зокиров; 26 aprel 1936, Moskva – 23 yanvar 1985, Daşkənd) — özbək sovet müğənnisi, yazıçı, şair, rəssam və aktyor. "Yalla" qrupunun üzvü. Respublikada estrada sənətinin banisi. Özbəkistan SSR xalq artisti (1965). == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Batır Zakirov.

Erdeni-batır (Batır-xuntayci; d.? - ö.1653) — Cunqar xanlığının ilk hakimi. Hakimiyyət illəri (1634-1653). == Həyatı == Erdeni-batır Oyrotların Çoros ulusundandır. Xara-xulanın dördüncü oğlu və vəliəhdidir. 1634-cü ildə atasının vəfatından sonra Çoros tayfa ittifaqına başçılıq etmişdi. 1640-cı ildə Erdeni-batırın təşəbbüsü ilə Tarbaqatayın ətəyində ümummonqol qurultayı baş tutmuşdu. Onun dövründə oyratlar Şərqi Yeddisuyu ələ keçirmişdilər. Erdeni-Batır xuntaycı, Xoşutların lideri Oçirtu ilə yaxşı münasibətlər qurararaq Cunqar xanlığı içərisindəki birliyi möhkəmləndirmişdi. Bu doğrultuda Zaysan və Balxaş gölü çevrəsi, İli və Çü bölgəsi, Oçirtunun hakimiyətinə buraxıldı.

Həbib Sahir (az.-əbcəd هبیب ساهیر‎) və ya Mir Həbib Qəvami (میر هبیب قوامی) (1895, Təbriz – 1985, Tehran) — azərbaycanlı şair, yazıçı, tərcüməçi və ədəbiyyat tədqiqatçısı. İranda Azərbaycan türkcəsində sərbəst şeirin banisi. Azərbaycan Milli Hökuməti qurulduqdan sonra da məktəblilər üçün "Ana dili" dərsliyini yazıb. Mətbuatda "Aydın", "Ülkər", "Ağ" kimi imzalarla yazılar yazıb. Fəaliyyətinə görə dəfələrlə sürgün olunub. İran İslam İnqilabından sonra özünü asaraq intihar edib. == Həyatı == Mir Həbib Qəvami 1903-cü ildə Təbrizin Sırxab məhəlləsində anadan olub. Əvvəlcə "Sərdabə üstü" molla məktəbində ərəb dilində yazıb-oxumağı öyrənib. Daha sonra isə "Mədaris-i Mötəmidə" və "Rüşdiyyə" məktəblərində ibtidai təhsil alıb. İbtidai təhsilini bitirdikdən sonra "Mədrəseyi Mübarək-e Məhəmmədiyyə" liseyinə daxil olub.