Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • DÜB

    (Naxçıvan) 1. tərs, inadkar. – Ay qərdaş, bizim bı qonşu çox düb adamdi 2. qanmaz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • дуб

    ...стоишь дуб дубом? (неподвижно, не соображая). • - дать дуба - с дуба рухнуть

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДУБ

    мегъуьн ттар

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДУБ

    м (мн. дубы) palıd, palıd ağacı.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • DUB

    v (-bb-) dublyaj etmək (kinofilmi); to ~ a film filmi dublyaj etmək

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ДУБ

    palıd ağacı, palıd

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • дуьм-дуьз

    ...верно, точно. 3. (перен.) ровно (точно, как раз) : идан къимет дуьз вад манат я - это стоит ровно пять рублей.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ДУЬМ-ДУЬЗ

    ...-на, -а) v. turn into, transmute; convert; render, transform. ДУЬНЬЯ n. peace, pax, state of not being at war; quiet, quietude; universe; world.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ДУЬМ-ДУЬЗ

    ...-на, -а) v. turn into, transmute; convert; render, transform. ДУЬНЬЯ n. peace, pax, state of not being at war; quiet, quietude; universe; world.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • dum-dum

    dum-dum

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • DUM-DUM

    [coğrafi addan] : Dum-dum gülləsi – ucu küt olub ağır surətdə yaralayan, qəlpələnən güllə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUM-DUM

    в сочет.: dum-dum güllə истор. пуля дум-дум (разрывная пуля с надрезанным тупым концом)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ДУМ-ДУМ

    : пуля дум-дум dum-dum güllə (başı kəsik güllə).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • DÜL-DÜL

    ...Rəvayətə görə, Əli Tovuzun “Düldül” adlanan yerində də olub. İndi bu yer pir hesab olunur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • дум-дум

    звукоподр. тук-тук, топ-топ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ДУМ-ДУМ

    təql. gum-gum səsi, gumbultu; дум-дум авун gumbuldamaq, gumbultu səsi çıxarmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • DUM-DUM

    [coğrafi addan]: dum-dum gülləsi кӀуф алачир, акьур чкадал залан хер ийидай, хъиткьиндай гуьлле.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • дум-дум

    - пули дум-дум

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DUL

    ...əri (və ya arvadı) ölmək. [Süleyman:] …Xala daha bu qədər dul qaldın bəsdir. Ü.Hacıbəyov. Ana tanıyıram iyirmi yaşından, dul qaldı; Bəlalar ötdü başı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUŞ₁

    [fr.] 1. Su müalicəsi və ümumiyyətlə, çimmək üçün yuxarıdan su səpələyən cihaz, alət. [Tahir] sonra tamam çılpaqlaşıb, özünü soyuq duşun altına verdi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUR

    ...uzaqlaşdırmaq. Cənnəti-vəslindən, ey canım, məni dur eyləmə. Xətayi. Dur olmaq – uzaqlaşmaq. Məzur tut, ey əziz, məzur! Mən qəsd ilə səndən olmadım d

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUM

    Duma” sözünün keçmişdə danışıq dilində işlənən təhrif edilmiş forması. Karişeytan dedin dəmir yolunu; Xalqa etdin həram dum pulunu. S.Ə.Şirvani. Sən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUŞ₂

    is. qəd. Yuxu, röya. [Kərəm:] Bilməm xəyalmıdır, yoxsa duş kimi; Gəldi keçdi boran kimi, qış kimi. “Əsli və Kərəm”. Yatmışdım, aşkar gördüm duşumu; Əz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUA

    ...qurdurar və dua yazdırardılar. H.Sarabski. Şair gedir… Bu gün dua əvəzinə həzin-həzin, Oxuyurlar “Şəbi-hicran” qəzəlini Füzulinin. B.Vahabzadə. // Al

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DİB

    ...guruldayır baltalar. A.Səhhət. Dərələrin dibində uşaq ağlayır, bu səslər çoxalıb bir-birinə qarışır, gündüz mərəkəsinin həyat mahnısı çalınırdı. Mir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DƏB

    ...güllü-çiçəkli krepdeşindən lap yeni dəblə tikilmiş uzun bir don geymişdi. M.Hüseyn. □ Dəb düşmək – ümumi adət və vərdiş halını almaq, moda olmaq. [Ta

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÜA

    bax dua.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUZ

    ...kəskin dadlı, şor ağ kristal maddə. Xörək duzu. □ Daş duzu – bax daşduz. …Duzu dağlardan daş kəsən kimi kəsirlər ki, belə duza daş duzu deyirlər. H.Z

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUD

    ...olub, klassik şeirdə və folklorda çox vaxt “dudiah”, “dudi-dil” və s. tərkiblərində “ah, fəğan” mənasında işlənmişdir. Dudi-ahindir, Xətayi, gögdə bu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÜN

    is. Dünən. Dün gecə. Dün axşam. – Dün gəda idim və lakin sahibi-cəhan bu gün. Kişvəri. Dün gecə fələkə çıxdı fəryadım. M.P.Vaqif. Nə dil qaldı, nə dil

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÜZ

    ...getsən, meydana çıxarsan. // məc. Sakitcə, dinc. Düz dur! Düz oturub-durmur. – Mən sənə məsləhət görürəm ki, öz yolunla düz keçib gedəsən. “Koroğlu”.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DƏB

    1. мода; 2. обычай, обряд, нравы;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DİB

    1. дно, донце; 2. глубина, корень, основание (дела, вопроса);

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DUA

    молитва

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DUL

    вдовец, вдова

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DUZ

    соль

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DÜZ

    1. прямо; 2. верный, правильный; 3. честный; 4. точный; 5. равнина, степь; 6. ровный, плоский; 7

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ДУТЬ

    1. Üfürmək; 2. Əsmək, 3. Gəlmək; 4. Köpdürmək; 5. Döymək, vurmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ДУХ

    1. Ruh, can; 2. Ruh yüksəkliyi, mənəviyyat; 3. Nəfəs; 4. Hava, dəm; 5. Iy, qoxu; 6. Üslub, stil

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • PALID

    1. бот. дуб; 2. дубовый;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ТӀУБ-ТӀУБ

    zərf 1. barmaq-barmaq, az-az, hissə-hissə; вичи тӀуб-тӀуб хкудда, вичикай цӀиб-цӀиб атӀуда. Ata. sözü barmaq-barmaq oğurlayan, qarış-qarış oğurladar;

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • тӀуб-тӀуб

    : вилерай тӀуб-тӀуб нагъв авахьзавай - из глаз струились слёзы.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • rüb-rüb

    rüb-rüb

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • DUBLYAJ

    i. dubbing-in; ~ etmək to dub (d.); filmi ~ etmək to dub a film

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • dad-duz

    dad-duz

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • DAD-DUZ

    is. Bax dad1 1-ci mənada. Bu xörəyin dadı-duzu yoxdur. Dadına-duzuna baxmaq. – Nanə xala yeyir, bişirdiyi xörəyin dadını-duzunu soruşurdu. Mir Cəlal.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DAM-DUM

    təql. Təbil kimi şeylərin hasil etdiyi səs

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DAD-DUZ

    сущ. вкус (вкусовые качества пищи, ощущаемые при еде)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DAM-DUM

    сущ. разг. обобщенно: громкие удары барабанов, барабанный бой

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DAD-DUZ

    i. bax dad I

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • DAD-DUZ

    сущ. dad¹ 1); dadına-duzuna baxmaq дадуниз-кьелез килигун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DAM-DUM

    təql. дам-дум, дарам-дурум (далдам хьтин затӀари акъуддай ван).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • dağ-düz

    dağ-düz

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • dam-dum 2021

    dam-dum

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • дать дуба

    ...Умереть. 2) Сильно замёрзнуть. Вчера на улице мы два часа дуба давали.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дубище

    см. дуб 1); -а; ср.; увелич.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KUB

    ...kubu 8-ə bərabərdir. 3. dan. bax kubmetr. İki kub odun.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • XUB

    sif. və zərf [fars.] klas. 1. Yaxşı, gözəl, xoş. Gümüş kəmər xub yaraşır belinə; Yaxası qızıldan düymələnibdi. Aşıq Ələsgər. // Yaxşıca, bərk, əməlli-

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • RÜB

    1. четверть, четвертая часть; 2. квартал;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЗУБ

    diş

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KUB₂

    [yunancadan] Maye qaynatmaq və ya distillə etmək üçün şar, ya silindr şəkilli qab.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ДУРЬ

    ж мн. нет ахмакьвал, кIамайвал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • RÜB

    ...dörddə bir hissəsi; üçaylıq, kvartal. Üçüncü rübü tamamlayan bu ay sənaye müəssisəsində ilin axırına necə çıxacağını çox aydın göstərə bilər. Ə.Sadıq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ДУТЬ

    несов. 1. уф гун. 2. уф ттун, ял ттун. 3. гар атун, гар къекъуьн. 4. уф ттуна расун (мес. шуьшеяр, куркурар). 5. гваз эгечIун (акъваз тийиз са къатда

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • PAZYARPAQLI

    прил. клинолистный. Pazyarpaqlı palıd бот. клинолистный дуб

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ДУБОК

    м дуб söz. kiç.; cavan palıd ağacı.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КЛИНОЛИСТНЫЙ

    прил. bot. pazyarpaqlı; клинолистный дуб pazyarpaqlı palıd.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • суховерхий

    -ая, -ое. = суховершинный Суховерхий дуб. С-ие ели.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DÜBBÜ

    (Meğri) bax düb. – Əhməd bir dübbü adamdı, zəhləm unnan gedey

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ОБХВАТ

    къужах; дуб в три обхвата яцIувилел пуд къужах алай мегъуьн ттар.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • буковые

    -ых; мн. Семейство растений, к которому относятся дуб, бук, каштан и др.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • многовековой

    ...-ое. Существующий в течение многих веков. М-ая история. Многовековой дуб.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • FISTIQKİMİLƏR

    сущ. бот. буковые (название растений, к которому относятся дуб, бук, каштан и др.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ƏSRDİDƏ

    ...вековой. Əsrdidə ağaclar вековые деревья, əsrdidə palıd вековой дуб

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • темнолиственный

    ...-ое. Имеющий листья тёмного цвета. Т-ые породы деревьев. Темнолиственный дуб, лавр.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • QOLLU-BUDAQLI

    прил. 1. ветвистый. Qollu-budaqlı palıd ветвистый дуб 2. перен. с множеством родных, с множеством потомков

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • мегъв

    ...мегъверин - желудёвый; мегъуьн - а) желудёвый; б) дубовый; мегъуьн тар - дуб.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • HƏMİŞƏCAVAN

    ...вечномолодой певец 2. вечноцветущий. Həmişəcavan palıd вечноцветущий дуб, həmişəcavan çinar вечноцветущая чинара

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÖMÜRLÜ

    ...в течение продолжительного времени). Ömürlü palıd долговечный дуб

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GÖVDƏLİ

    прил. 1. с большим толстым стволом. Gövdəli palıd дуб с толстым стволом 2. с крупным туловищем (о человеке)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • КРЯЖИСТЫИ

    прил. 1. möhkəm, yoğun; кряжистый дуб möhkəm (yoğun) palıd; 2. məc. çox möhkəm, çox güclü; qüvvətli (adam haqqında).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОБКОВЫЙ

    ...probkadan qayrılmış; пробковый пояс probka kəmər; ◊ пробковый дуб probka (mantar) ağacı.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • трёхсотлетний

    ...годовщина. Трёхсотлетний юбилей. 2) Возрастом в триста лет. Трёхсотлетний дуб.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • Дриада

    -ы; ж. (от греч. drýas (dryádos) - дерево, дуб) В древнегреческой и римской мифологии: нимфа дерева, лесная нимфа.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • необыкновенно

    см. необыкновенный; нареч. Необыкновенно высокий дуб. Необыкновенно страшный рассказ. Вокруг было необыкновенно тихо. Необыкновенно грациозно танцует.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • коряжистый

    ...-о. 1) Имеющий кривой ствол; суковатый. Невысокий коряжистый дуб. 2) Обильный корягами. Ловить рыбу в коряжистых местах.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • самосев

    ...Растение, вырастающее в результате такого посева. Мак-самосев. Дуб-самосев.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • KÖTÜKLÜ

    прил. 1. кряжистый (толстый и крепкий). Kötüklü palıd кряжистый дуб 2. коренастый (с большими и крепкими корнями) 3. перен. родовитый (принадлежащий к

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • дубок

    -бка; м. см. тж. дубочек 1) уменьш.-ласк. к дуб 1) Молодой дубок. 2) нар.-разг. На юге России: большая дубовая долблёная лодка, челн. Переправились на

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PALID

    I сущ. дуб: 1. крупное лиственное дерево с плотной древесиной, имеющее плоды – жёлуди. Palıd əkmək посадить дуб, qocaman palıd старый дуб 2. древесина

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • неподалёку от

    ...от леса. Сесть неподалёку от сцены. Неподалёку от дома рос дуб.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • невдалеке

    ...тж. невдалеке от 1) На небольшом расстоянии; вблизи. Невдалеке рос дуб. Невдалеке текла река. Живём невдалеке отсюда. 2) В недалёком будущем. Невдале

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • вековой

    ...век II -ая, -ое. а) Живущий, существующий очень долго. Вековой дуб. В-ые традиции. В-ая мечта (очень давняя). б) отт.; разг. Давний, многолетний. В-а

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • неохватный

    ...такой, который трудно, невозможно обхватить руками. Неохватный дуб, ствол. Н-ая талия. 2) Необозримый, необъятный. Н-ые дали. Н-ая ширь.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ДУБОВЫЙ

    1. дуб söz. sif.; дубовый лист palıd yarpağı; 2. palıd ağacından qayrılmış; дубовый шкаф palıd ağacından qayrılmış şkaf; 3. məc. sərt, bərk (meyvə və

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • раскидистый

    ...разветвляющийся, расходящийся в стороны. Р-ые ветви. Раскидистый дуб. Р-ые рога. 2) Широкий, просторный, занимающий много места. Раскидистый диван. Р

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • распростереть

    ...ветви) Идти, распростёрши руки. Орёл распростёр в небе крылья. Дуб распростёр свои ветви.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • РАЗДЕЛАТЬ

    ...ухшар аваз расун, хьиз аквадайвал расун; разделать шкаф под дуб шкаф муьгъуьндаз ухшар аваз (муьгъуьнди хьиз аквадайвал) расун (шир, лак яна). 2. п

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • кряжистый

    ...кряжистость 1) Толстый и крепкий (о дереве, бревне и т.п.) Кряжистый дуб. Кряжистый пень. 2) Имеющий крепкое телосложение, обычно невысокий и очень п

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • монгольский

    ...часть некоторых ботанических и зоологических названий. Монгольский дуб. М-ая жимолость. Монгольский сиг. М-ая лошадь.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • тенистый

    ...тень, с густой тенью (о деревьях) Т-ая ель, липа. Тенистый дуб. Тенистый город (где много таких деревьев). 2) Находящийся в тени; затенённый. Т-ая лу

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разделка

    ...разделать - разделывать 1), 3) Разделка грядок. Разделка шкафа под дуб. Разделка бараньей туши. Разделка отверстия. 2) спец. Кирпичная кладка, слой к

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дупло

    ...в стволе дерева, образовавшаяся на месте выгнившей древесины. Дуб с глубоким дуплом. Спрятаться, жить в дупле (о животных и насекомых). 2) разг. Отве

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • исполин

    ...богатырь. б) отт. Об огромных скалах, деревьях и т.п. Лесные исполины. Дуб-исполин. в) отт. О выдающейся личности (писателе, художнике и т.п.) Исполи

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • столетний

    ...лет; существующий около ста лет. Столетний старец. Столетний дуб. Столетний дом. Парк столетней давности.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • MANTAR

    ...др. сосудов) II прил. пробковый. лес. Mantar palıdı пробковый дуб, mantar qabıq пробковая опорка, mantar toxuma физиол. пробковая ткань, mantar tozu

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • MONQOL

    ...названий. Monqol atı монгольская лошадь, monqol palıdı монгольский дуб

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIZILI

    ...qızılı yosunlar золотистые водоросли, qızılı palıd лес. золотистый дуб; qızılı kefal зоол. сингиль; qızılı rəng vurmaq золотить (покрывать позолотой)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • несокрушимый

    ...разбить, разломать; очень прочный. Н-ые крепостные стены. Несокрушимый дуб. Н-ое здоровье. 2) Непреклонный, непоколебимый; стойкий. Н-ая вера. Н-ая в

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DÜBBƏLİK

    is. dan. Masqaraçılıq, oyunbazlıq. Siz bu dübbəlikdən nə kimi ləzzət alırsınız? M.S.Ordubadi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÜBBƏDÜZ

    sif. Dümdüz, tamamilə düz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÜBBƏ

    is. köhn. dan. Masqaraçı, oyunbaz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DÜBARƏ

    zərf [fars.] 1. İkinci dəfə, təkrar. Dübarə gəldi, yenə getdi. – Bu halda həyətdə dübarə qalmaqal qopur

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUBLYORLUQ

    is. Dublyorun işi (bax dublyor). Dublyorluq etmək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUBLYÓR

    [fr.] 1. Başqası ilə yanaşı olaraq eyni işi, yaxud bənzər işi görən adam və s. 2. Əsas rolu, yaxud oyunçunu əvəz edən aktyor, ya oyunçu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUBLYONKA

    is. [rus.] Aşılanmış dəridən astarı tük (yun) kürk və gödəkcə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUBLYÁJ

    [fr.] Səsli kinofilminin danışıq hissəsinin yeni, başqa dildə danışıqla əvəz edilməsi, başqa dilə çevrilməsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUBLİKÁT

    [lat.] Əsil sənədi əvəz edən ikinci nüsxəsi, surəti. Talonun dublikatı. // Sif. mənasında. Dublikat nüsxə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUBLÉT

    [fr.] kit. Hər hansı bir şeyin ikinci nüsxəsi; iki eyni şeydən biri. Kitabın dubleti. Heykəlin, qravürün dubleti

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Dübarə (Urmiya)
Dübarə (‎‎fars. گرديك‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Urmiya şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 276 nəfər yaşayır (41 ailə).
Dübiran
Dübiran – İranın Fars ostanının Zərrindəşt şəhristanının Mərkəzi bəxşində şəhər. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 9,897 nəfər və 2,119 ailədən ibarət idi.
Dübrar dağı
Dübrar dağı — Azərbaycan Respublikası Xızı rayonu ərazisində yerləşən dağ. Böyük Qafqaz sıra dağlarının cənub — şərq hissəsindən keçən Dübrar dağ silsiləsinin baş zirvəsi, Dübrar dağ (Kolanı) hündürlüyü 2205 metrdir.
Dübrar kəsilişi
Dübrar kəsilişi Böyük Qafqazın cənub yamacı Zaqatala-Qovdağ zona­sının orta və üst təbaşir çöküntülərinin istinad kəsilişi sayılır. Bu kəsiliş Altı­ağac kəndindən qərbdə, Dübrar dağının yamaclarında üzə çıxır və özünün tamlığı və müxtəlif qrup təbaşir faunasının varlığı ilə seçilir.
Dübəndi
Dübəndi — Bakı şəhərinin Xəzər rayonunun Zirə qəsəbə inzibati ərazi dairəsində yaşayış sahəsi. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 8 fevral 2000-ci il tarixli, 809-IQ saylı Qərarı ilə Bakı şəhərinin Əzizbəyov (indiki Xəzər) rayonunun Zirə qəsəbə inzibati ərazi vahidi tərkibindəki Dübəndi qəsəbəsi rayonun yaşayış məntəqələri uçot məlumatından çıxarılmışdır. == Toponimikası == Qəsəbənin keçmiş adı Təkqışlaq olmuşdur. Adını ərazidəki eyniadlı yerdən almışdır. Oykonim tat dilindəki du (iki) və bəndi (sədd, bağlanmış yer, qarşısı alınmış yer) komponentlərindən düzəlib, "iki sədd" deməkdir. == Tarixi == === Tarixi abidələri === == Coğrafiyası və iqlimi == Qəsəbə Bakının mərkəzindən 50 km uzaqlıqdadır. == Əhalisi == == İqtisadiyyatı == SOCAR Neft Kəmərləri İdarəsinin struktur vahidi olan Dübəndi Neft Terminalı neft yataqlarından hasil edilən nefti qəbul edir, onu qablaşdıraraq neft emalı zavodlarına, eləcə də Şimal istiqamətində nəql edir. Terminal həmçinin neft və neft məhsullarının tranzit nəqlini də həyata keçirir. Neftin qəbulu, saxlanması və nəqli üzrə fəaliyyət göstərən obyekt, qurğu və avadanlıqların əsaslı təmiri, yenidənqurma işlərinin yerinə yetirilməsi, texnolojı iş rejiminə ciddi riayət edilməklə neftin nəqlinin təmin edilməsi Dübəndi Neft Terminalının fəaliyyətinin əsas istiqamətlərini təşkil edir.
Dübəndi (dəqiqləşdirmə)
Dübəndi — Bakı şəhərinin Əzizbəyov rayonunun ləğv olunmuş qəsəbəsi. Dübəndi (geyim) — ayaq üçün nəzərdə tutulan geyim növü. Ayağı fiziki zədələnmələrdən və soyuqdan qoruyur.
Dübəndi (geyim)
Dübəndi — ayaq üçün nəzərdə tutulan geyim növü. Ayağı fiziki zədələnmələrdən və soyuqdan qoruyur. Dübəndini boğazı nisbətən kiçik olub, ayağı topuğa qədər örtülürdü. Onun boğazlığı qara və tünd qəhvəyi rəngli dəridən tikilir, altına aşılanmış göndən altlıq çəkilir və dabanına nal vurulurdu. Adətən, bu ayaqqabı ayağa geyildikdən sonra onun boğaz hisəsindəki simmetrik qoşa deşiklərdən keçirilən bəzəkli qaytanla üstü bağlanılırdı. Azərbaycanda başmaq, məst, uzunboğaz çəkmə tipli ayaq geyimlərindən istifadə olunmasının qədim tarixi vardır. Mingəçevir ərazisində aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı tapılan e.ə. XI-VIII əsrlərə aid edilən gil ayaqabı–qablar XIX əsrdə xalqın istifadəsində olan eyniadlı ayaqqabılara tipoloji oxşarlıq təşkil edir. Bu isə bir daha sübut edir ki, bu ayaqqabı növləri uzun zaman əsaslı dəyişikliyə uğramadan öz mühafizəkarlığını qoruyub saxlamışdır. XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərindən başlayaraq xalqın geyim dəstinə rus geyimi və ya ayaq geyimlərinin tədriclə daxil olması həm kişi həm də qadın ayaq geyimi olan qaloşun kütləvi istehsal çarıq, patava, dolaq, çust, başmaq, məst və s.
Dübəndi FK
"Dübəndi" — Naxçıvan Muxtar Respublikasının futbol klubu. Naxçıvan Muxtar Respublikasının futbol çempionatında iştirak edir.
Jan Dübüffe
Jean Philippe Arthur Dubuffet (31 iyul 1901[…], Havr – 12 may 1985[…], VI arondisman (Paris)) — XX əsr Fransa rəssamı və heykəltəraşı. == Həyatı == O, Fransanın Havr şəhərində dünyaya gəlmiş və 1918-ci ildə Academie Julian-da rəssamlıq oxumaq üçün Parisə köçmüşdür.Lakin,6 ay sonra sənətin maddi mənfəət gətirdiyinə inanmayaraq,öz-özünü inkişaf etdirmək məqsədilə məktəbdən ayrılmış,ata sənəti olan şərab ticarəti ilə məşğul olmuşdur.1930-cu illərdə yenidən rəssamlığa geri dönmüş,yenə tərk etmiş və 1944-cü ildə öz əl işlərindən ibarət sərgi ilə geri dönmüşdür və sürrealizmə yaxınlaşmışdır. 1948-ci ildə Dubuffet,Breton və Tapie "Art Brut"u yaratmışlar.Bu sənətçilərin məqsədi məhbus,ruhi xəstə,uşaqların və həvəskarların əl işlərini ortaya çıxarmaq idi.Dubuffet çətinliklə də olsa 10000 əl işi yığmağa nail olur."Qadın vücudları"(1950),"Kəpənək qanadlarından kiçik rəsmlər"(1953),"Etibarsız həyatın kiçik heykəlləri"(1954),"fenomenlər"(1958),"Urlup"(1967) və Dubuffetin rəsmi "Caz-band" bu sərgiyə daxil idi. Art İnformel cərəyanının rəssamlarının baxışlarına uyğun olaraq,Jean Debuffet hesab edirdi ki,uşaqların sadəlövh rəsmləri,həvəskarların və ruhi xəstələrin rəsmləri həqiqəti professionalların rəsmlərindən daha çox ifadə edir. Rəssamın əsərləri kənardan tez-tez gülüş doğurmasına baxmayaraq Jean Dubuffet 20-ci əsrin ən avtoritet və ən məşhur rəssamlarından sayılır.Onun əsərləri dünyanın ən böyük muzeylərində nümayiş olunub. 1975-ci ildə o, Parisdə "Dubuffet Fondu"nun əsasını qoymuşdur. Jean Dubuffet 1985-ci il 12 mayda Parisdə vəfat etmişdir.
Mari Dübua
Mari Dübua (12 yanvar 1937[…], XV arondisman (Paris)[d], İl de Frans, Fransa – 15 oktyabr 2014[…]) — fransız aktrisa. == Həyatı == Aktrisa iki dəfə "Sezar" mükafatının qalibi olmuş Jan-Luk Qodar, və Fransua Truffer kimi rejissorlarla işləyib. O, "Böyük gəzinti", "Pianoçunu vur", "Oğru" və "Təhdid" kimi filmlərdə rol alıb. Aktrisa Fransanın cənub-qərbindəki evində vəfat edib. Ölüm səbəbi skliroz xəstəliyi göstərilir.
Dəb
Dəb (fr. mode, lat. modus – ölçü, obraz, tərz) — həyatın və ya mədəniyyətin müəyyən sahəsində qəbulolunmuş tərzin müvəqqəti hökmranlığıdır. Dəb anlayışı əksər hallarda tez keçiciliklə əvəz olunur. Müəyyən bir müddət ərzində cəmiyyətdə məşhur üslub və ya geyim, fikir, davranış, etiket, həyat tərzi, incəsənət, ədəbiyyat, mətbəx, memarlıq, əyləncə növü, və s. göstərə bilər. Moda anlayışı həmçinin cari dövrə aid insan bədən növünü də əks etdirir (məsələn, qədimdə dolu bədən formaları daha gözəl hesab olunurdu, XXI əsrin əvvəllərində isə incə bədənli insanlar gözəl sayılırdı). Müasir dünyada dəbi izləyən xüsusi ixtisaslaşmış jurnallar da mövcuddur. Nəhəng moda evləri bunlardır: Chanel, Christian Dior, Dolce&Gabbana, Armani, Lacoste, Prada, Gucci, Calvin Klein, Hugo Boss və s. == Dəb tarixi == 11–14 may 2015-ci il tarixində Bakıda, Azərbaycanda ilk yüksək moda həftəsi keçirilmişdir.
Azərbaycanda dəb
Azərbaycanda dəb — dövrlər boyu insanları öz təsiri altına almış, insanların dəyişiklik etmək arzusundan yaranan və cəmiyyətin yaşayış tərzinə təsir edərək həyat tərzini hərəkətə gətirən müvəqqəti yenilikdir. == Tarixi == === XIX əsr === XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda sənaye istehsalının inkişaf etməsi təkcə həyat tərzini deyil, habelə fabrik üsulu ilə hazıranan geyim materiallarının növü və keyfiyyətinə də əsaslı təsir göstərmişdir. XIX əsrin geyim formaları biçim üsuluna və formalarının kefiyyətinə əsaslı təsir göstərmişdi. XIX əsrin geyim formaları biçim üsuluna və tikiş texnikasına görə, özündən əvvəlki tarixi dövrlərdə təşəkkül tapmış geyim növlərinin məntiqi davamı olsada yeni dövrün tələblərinə məruz qalmışdır. Bu cəhət özünü daha çox şəhər – kübar geyimlərdə və peşə geyimlərində təzahür etdirirdi. Xüsusilə əmək bölgüsünün artması müxtəlif növ peşə geyimlərinin yaranmasını şərtləndirmişdir. Cəmiyyətdə peşə, zümrə fərqlərinin artması onların libasında da özünü göstərirdi. XIX əsrdə Azərbaycan geyimlərində baş verən dəyişikliklərdən biri də hərbi geyimin və və onunla bağlı olan əsləhə növlərinin gərəksizləşməsi, aradan çıxması olmuşdur. Azərbaycanda kapitalizmin sürətli inkişafı ilə əlaqədar olaraq artıq XIX əsrin II yarısından Avropa geyimlərinin xalq arasında yayılması, qadın geyimləri içərisində "don" adlanan geyim (bütöv bədənli qadın donu) növü meydana gelmişdir. Uzun ətək və qısa ətək qadın donlarının üç müxtəlif forması mövcuddur: gövdəli, kəmərçin və büzməli.
Ağ düz
Ağdüz və ya Ağduz;
Bill Dük
Bill Dük (26 fevral 1943) — 26 fevral 1943-cü ildə Poukipzi şəhərində (Nyu-York ştatı, ABŞ) anadan olub. Etel Luis və Uilyam Henri Dük (böyük) ailəsində anadan olub. Datçess Kommuniti kollecində aktyorluq və yazıçılıq üzrə təhsil alıb. Daha sonra aktyor sənətinin incəliklərini Boston Universitetində, ardınca Nyu-Yorkun Universiteti nəzdində Tiş ali məktəbində və Amerika Kino-İncəsənət İnstitutunda mənimsəyib. Xarizmatik xarici görünüş və ədaya malik aktyoru, rejissorlar başlıca olaraq döyüş filmlərinə çəkib. Çəkildiyi lentlərdə daha çox mənfi obrazlar yaradıb. 80-ci illərdə ABŞ teleməkanında bir sıra səs-küylü seriallara, o cümlədən "Hill-Strit blüzü" və "Mayami Polisi" seriallarına rejissorluq edib. Kinoda aktyor debütü 1976-cı ildə baş tutub. "Avtoyuyucu" adlı filmdə radikal müsəlman inqilabçı Əbdül Məhəmməd Əkbər roluna çəkilib. 1980-ci ildə "Amerikalı jiqolo" melodramında homoseksual sutenyor rolunu oynayıb.
Düz Bilici
Düz Bilici — Azərbaycan Respublikasının Şabran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Toponimikası == Yaşayış məntəqəsi vaxtilə Quba xanı Fətəli xanın Qarabağdan köçürüb gətirdiyi kəngərlilərin bilici tayfasının məskunlaşdığı kəndlərdəndir. Kənd düzənlik sahədə yerləşdiyindən və eyniadlı digər kənd (Dağ Bilici) adından fərqləndirmək üçün belə adlandırılmışdır. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Dəvəçi çayının sahilində, Yan silsiləsinin (Böyük Qafqaz) ətəyində yerləşir. == Əhalisi == Kəndin əhalisi 270 nəfər təşkil edir.
Düz Cırdaxan
Düz Cırdaxan — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun Düz Cırdaxan kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 7 mart 2012-ci il tarixli, 310-IVQ saylı Qərarı ilə Tovuz rayonunun Tovuz şəhər inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Tovuz şəhəri ilə həmsərhəd olan Düz Cırdaxan kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Düz Cırdaxan kəndinin ərazisindən 28,5 ha (bundan dövlət mülkiyyətində olan 0,53 ha, bələdiyyə mülkiyyətində olan 5,94 ha və xüsusi mülkiyyətdə olan 22,03 ha) torpaq sahəsi Tovuz şəhərinin inzibati ərazisinə verilmişdir. == Toponimikası == Rayonun ərazisində Cırdaxan adlı iki kəndi fərqləndirmək üçün Əsrikçayın sahilindəki kənd Əsrik Cırdaxan, düzənlikdəki kənd isə Düz Cırdaxan adlandırılmışdır. Kəndin tarixi monqollar dövrünə gedib çıxır. Cənubi Qafqaz ərazisi 110 noyon arasında bölüsdürüləndə Şəmkir Mular noyona, Tovuzun bəzi hissələri isə Cırda xana düşmüşdür. Sonralar isə kənd elə Cırdaxan deyə adlandırılıb. Bir neçə kəndin adı Cırdaxan olduğundan kəndin adı Düz Cırdaxan olaraq dəyisdirilib. Çünki yollar buradan düz keçirmiş. == Tarixi == Kəndin tarixi monqollar dövrünə gedib çıxır. === Tarixi abidələri === Kənddə daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmamışdır.
Düz Qıraqlı
Düz Qırıqlı — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun Düz Qırıqlı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Toponimikası == Oykonim düz və qırıqlı (oğuz tayfalarından biri olan qırıqların adını əks etdirən etnotoponim) komponentlərindən düzəlib. Kənd düzənlikdə salındığına görə və Dönük Qırıqlı kəndindən fərqləndirmək məqsədilə belə adlandırılmışdır. == Tarixi == === Tarixi abidələri === Düz Qırıqlı kəndində aşağıdakı daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələri qeydə alınmışdır: == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Gəncə-Qazax düzənliyində, Kür çayının cənub–şərqində, İpək yolunun üzərində ("Qırıq ocaq" adlandırılan yerdə) yerləşir. == Əhalisi == === Tanınmış şəxsləri === Qənirə Paşayeva — jurnalist, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin üzvü. Qəzənfər Paşayev — Filologiya elmləri doktoru və professor, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar elm xadimi, ədəbiyyatşünas, folklorşünas, publisist, dilçi, yazıçı və tərcüməçi. === Şəhidləri === Bədirov Nəcməddin Nurəddin oğlu (2001-2020) — İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. Əliyev Asim Nuru oğlu (1999-2020) — İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. Salmanov Sahil Vüqar oğlu (2002-2020) — İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == İqtisadiyyatı == Kəndin iqtisadiyyatının əsasını kənd təsərrüfatı təşkil edir.
Düz Qırıqlı
Düz Qırıqlı — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun Düz Qırıqlı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Toponimikası == Oykonim düz və qırıqlı (oğuz tayfalarından biri olan qırıqların adını əks etdirən etnotoponim) komponentlərindən düzəlib. Kənd düzənlikdə salındığına görə və Dönük Qırıqlı kəndindən fərqləndirmək məqsədilə belə adlandırılmışdır. == Tarixi == === Tarixi abidələri === Düz Qırıqlı kəndində aşağıdakı daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələri qeydə alınmışdır: == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Gəncə-Qazax düzənliyində, Kür çayının cənub–şərqində, İpək yolunun üzərində ("Qırıq ocaq" adlandırılan yerdə) yerləşir. == Əhalisi == === Tanınmış şəxsləri === Qənirə Paşayeva — jurnalist, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin üzvü. Qəzənfər Paşayev — Filologiya elmləri doktoru və professor, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar elm xadimi, ədəbiyyatşünas, folklorşünas, publisist, dilçi, yazıçı və tərcüməçi. === Şəhidləri === Bədirov Nəcməddin Nurəddin oğlu (2001-2020) — İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. Əliyev Asim Nuru oğlu (1999-2020) — İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. Salmanov Sahil Vüqar oğlu (2002-2020) — İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == İqtisadiyyatı == Kəndin iqtisadiyyatının əsasını kənd təsərrüfatı təşkil edir.
Düz Rəsullu
Düz Rəsullu — Azərbaycan Respublikasının Gədəbəy rayonunun inzibati ərazi vahidində kənddir. Düz Rәsullu inzibati әrazi dairəsinin mərkəzidir. Düz Rәsullu inzibati әrazi dairəsinə Düz Rәsullu, Gәrmәşöylü, Göyәmli, Hüseynqulular, Rәhimli, Tәkyemişan kəndlәri daxildir. Düz Rəsullu Gədəbəyin mәrkәzindәn 43 km şimal-qərbindә, Murğuz dağ silsilәsinin şimali.Şərq әtәyindәdir. Әhalisi 2011-ci il məlumatlna görə 509 nəfərdir. Kənd sakinləri heyvandarlıq vә әkinçiliklә (kartofçuluq) mәşğuldur. Kənddə tam orta mәktәb, musiqi mәktәbi, kitabxana, tibb mәntәqәsi, mәdәniyyәt evi, poçt, ATS var. == Tarixi == Düz Rəsullu kəndinin dəqiq salınma tarixi məlum deyil. Kəndin ağsaqqallarının ata-babalarından eşitdiklərinə görə Düz Rəsullu kəndinin 300 ildən çox qədim tarixi var. Kəndin əsasını Qazax rayonunun Dəmirçilər kəndindən köçüb gəlmiş Rəsul adlı şəxs salıb.
Düz ağəsmə
Düz ağəsmə (lat. Clematis recta) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin ağəsmə cinsinə aid bitki növü.
Düz bağırsaq
Düz bağırsaq (lat. rectum; yun. proktos) — yoğun bağırsağın axırıncı hissəsini təşkil edərək lat. articulatio sacroiliaca sinistra — sol oma-qalça oynağı bərabərində S-ə bənzər bağırsaqdan başlayır və aralıqda lat. anus adlanan dəlik vasitəsilə xaricə açılır. Bu dəlik olan hissə 2,5–3 sm uzunluğunda, dairəsi isə 5–9 sm olub və anus kanalı — lat. canalis analis adlanır. Düz bağırsağın uzunluğu 15–20 sm olub kiçik çanaqda omanın ön səthində, kişilərdə sidikliyin, toxum kisəciyinin və prostat vəzinin arxasında və qadınlarda isə uşaqlıq ilə uşaqlıq yolunun arxasında yerləşmişdir. Düz bağırsaq sagital istiqamətdə iki: çıxıq tərəfi arxaya baxan oma əyriliyinə — lat. flexura sacralis, önə baxan aralıq əyriliyinə — lat.
Düz bucaq
Düz bucaq — dərəcə ölçüsü 90°, yaxud π / 2 {\displaystyle \pi /2} radian olan bucağa deyilir. Düz bucağın müxtəlif vahidlərdə ölçüsü: 90° π / 2 {\displaystyle \pi /2} radian 100 qrad 1/4 dövrə və ya tam bucaq 5400 bucaq dəqiqəsi 324000 bucaq saniyəsi Bir və ya bir neçə bucağı düz olan həndəsi fiqurlar: Düzbucaqlı üçbucaq — bir bucağı düz bucaq olan üçbucaq. Düzbucaqlı — bütün bucaqları düz bucaq olan paraleloqram. Kvadrat — bütün tərəfləri bərabər olan düzbucaqlı və ya bütün bucaqları düz bucaq olan romb. Düzbucaqlı trapesiya — bir bucağı düz bucaq olan trapesiya.
Düz mühərrik
Yastı mühərrik olaraq da bilinən bokser mühərriki (boxer), yerə paralel olan porşenli daxili yanma mühərrikidir. Boksör mühərrikində silindrlər tək bir krank milinin hər iki tərəfinə 2 sıra qoyulur və beləliklə bütün porşenlərin hərəkətinin tək bir müstəvidə olmasını təmin edir. Üfüqi formada porşenləri qarşılıqlı olan bu daxili yanma mühərrikinin patent hüququ 1896-cı ildə Karl Benz tərəfindən alınmışdır. Boxer mühərriklərinin pistonları üfüqi və qarşılıqlı düzülmüşdür və krank mili ortada və müştərəkdir. Bununla birlikdə, əksər vaxt bu mühərrikləri başqa bir mühərrik tipində olan və yenə də porşenləri qarşılıqlı, ancaq bu dəfə əks olan əks pistonlu mühərriklərlə qarışdırırlar. Bununla birlikdə, bu iki mühərrik növünün ən açıq fərqi, boxer mühərrikində müştərək və ortada olan krank milinin digər növdə ayrı (əsasən) və kənarda olmasıdır. Alfa Romeo, Porsche, Subaru və Volkswagen kimi markaların bir müddət istifadə etdikləri və hələ də Porsche və Subaruda istifadə edilməyə davam edən bu mühərrik növü, dar yerdə minimum müqavimətlə maksimum güc əldə etmək üçün qısa piston çubuğunun istifadəsinə imkan verir. Lakin bu gün yüksək yanacaq sərfiyyatına görə bu mühərriklərə üstünlük verilmir. Bu yaxınlarda Subaru bir dizel boxer mühərriki inkişaf etdirməyi bacarmış və ilk olaraq Legacy modelində istifadə etmişdir.
Düz papaq
Düz papaq (ing. Flat cap) — qarşısında kiçik sərt kənarlı yuvarlaq papaq. Papaq Şotlandiyada bannet (ing. bunnet), Uelsdə day kep (ing. Dai cap), İrlandiyada paddi kep (ing. paddy cap), Yeni Zelandiyada çiz-katter (ing. cheese-cutter, ABŞ-də drayvinq kep (ing. driving cap) və Rusiyada kepka (rus. кепка) kimi tanınır. Papaq adətən pambıq, yun və tviddən hazırlanır.
Düz radiasiya
== Radiasiya == Yer səthinə gəlib çatan günəş radiasiyasının bir hissəsi udulur, digər hissəsi isə əks olunur. Bundan başqa Yer kürəsi özü ətraf atmosferə radiasiya şüalandırır. Atmosfer öz növbəsində Yerdən şüalanan radiasiyanı udaraq özü infraqırmızı radiasiya şüalandırır. == Düz radiasiya == Düz radiasiya paralel şüa toplusu şəklində günəş diskindən birbaşa yer səthinə daxil olan radiasiyaya deyilir.
Düz xətt
Düz xətt — həndəsənin əsas elementlərindən biridir. Həndəsənin sistematik təsviri zamanı düz xətt yalnız birbaşa olmayan şəkildə aksiomalarla təsbit edilir. Düz xəttin aşağıdakı xassələri vardır: İki üst-üstə düşməyən nöqtədən yalnız bir düz xətt keçirmək olar. Müstəvi üzərində üst-üstə düşməyən iki düz xətt ya bir nöqtədə kəsişir, ya da paraleldir. Üçölçülü fəzada iki düz xəttin qarşılıqlı vəziyyətini təsvir etmək üçün 4 variant mövcuddur: düz xətlər paraleldirlər; düz xətlər kəsişirlər; düz xətlər perpendikulyardırlar; düz xətlər çarpazdır; Dekart koordinat sistemində düz xətti birdərcəli tənliklə ifadə etmək olur. == Kəsişən düz xətlər == Müstəvi üzərində iki müxtəlif düz xəttin bir ortaq nöqtəsi olarsa, onda deyirlər ki, bu düz xətlər kəsişir. == Paralel düz xətlər == Bir müstəvi üzərində üst-üstə düşməyən və kəsişməyən düz xətlər paralel düz xətlər adlanır. == Çarpaz düz xətlər == Fəzada paralel olmayan və kəsişməyən iki düz xətt çarpaz düz xətlər adlanır. == Düz xətt tənlikləri == === Düz xəttin bucaq əmsalı tənliyi === OX oxuna perpendikulyar olmayan hər hansı düz xəttin verilməsini fərz edək. Bu düz xəttin absis oxu ilə əmələ gətirdiyi bucaq φ, ordinat oxundan ayırdığı parça O B = b {\displaystyle OB=b} olsun.
Düz çıxma
Birbaşa çıxma (α, R. A. — ing. Right Ascension) — Göy ekvatoru qövsü. Birbaşa çıxma ekvatorial koordinat sistemlərindən biridir.
Dəb həftəsi
Dəb həftəsi — ildə iki dəfə keçirilən, təxminən bir həftə boyunca davam edən, dəb dünyasının ən əhəmiyyətli tədbiridir. Bu tədbirlərdə modelyer-dizaynerlər, müxtəlif geyim şirkətləri son kolleksiyalarını moda nümayişlərində alıcılara və KİV-ə nümayiş etdirir. Bu dəb həftələri cari və növbəti kolleksiyaları əhatə edir. Ən mühüm dəb həftələri Nyu-York, London, Milan və Paris kimi dünyanın dəb mərkəzlərində keçirilir. Bu şəhərlər KİV-də "Big Four", yəni "Böyük dördlü" kimi tanınır. Adıçəkilən şəhərlərdən sonra isə siyahını Los-Anceles, San-Paulu, Moskva və Sankt-Peterburq, Tokio, Helsinki, Şanxay, Berlin, Madrid, Sidney, Yeni Dehli, Kopenhagen, Vaşinqton və başqa şəhərlər davam etdirir. == Yaranma tarixi == Dəb həftəsi konsepsiyası ilk dəfə olaraq Parisdə, marketoloqların ideyası ilə qadınların müəyyən ödəniş qarşılığında ictimai yerlərdə müxtəlif brendlərin geyimlərini geyinib göstərməsilə başladı. Bu tədbirlər isə tədricən onların özlərinin sosial hadisələrinə çevrildi. Fransada bu kimi tədbirlərə hələ də "défilés de mode" deyilir, bu birləşmənin tərcüməsi isə "dəb paradları" deməkdir. 1903-cü ildə Nyu-Yorkda "Ehrich Brothers" adlı bir mağaza, orta təbəqədəki qadınları mağazaya cəlb etmək üçün ölkənin ilk moda nümayişini həyata keçirmişdi.
Dəb konstruksiyası
Dəb konstruksiyası — dizaynı, estetikanı və təbii gözəlliyin, geyimdə və aksessuarlarda tətbiq etmək sənətidir . Bu, mədəni və sosial münasibətlərdən təsirlənir və zaman və məkana görə dəyişir. == Dəb konstruksiyası haqqında == Moda dizaynerləri bilərzik və boyunbağı kimi geyim və aksessuarların dizaynında bir çox yollarla işləyirlər. Bir paltarın bazara çıxarılması üçün lazım olan vaxta görə dizaynerlər bəzən istehlakçı zövqündə dəyişiklik gözləməlidirlər. Dizaynerlər moda meylləri ilə bağlı araşdırmalar aparır və izləyiciləri üçün şərh edirlər. Xüsusi dizaynları istehsalçılar tərəfindən istifadə olunur. Bir dizayner rolunun mahiyyəti budur. Bununla birlikdə, bunun içində alış və ticarət yanaşması və məhsulun keyfiyyəti ilə təyin olunan bir dəyişiklik var; məsələn, büdcə pərakəndə satışçıları tendensiyaları şərh etmək üçün ucuz kumaşlardan istifadə edəcək, lakin yüksək səviyyəli pərakəndə satıcılar mövcud olan ən yaxşı parçalardan istifadə olunmasını təmin edəcəklər. Moda dizaynerləri həm funksional, həm də estetik baxımdan xoşagələn paltar dizayn etməyə çalışırlar. Bir paltarın kimin geyinəcəyini və geyəcək vəziyyətləri düşünür və geniş material, rəng, naxış və üslubda işləyirlər.
Dəb paytaxtı
Moda paytaxtı Beynəlxalq moda meyillərinə böyük təsir göstərən və moda məhsullarının dizaynı, istehsalı və pərakəndə satışının, moda həftələri, mükafatlar və ticarət yarmarkaları kimi tədbirlərin hamısının əhəmiyyətli iqtisadi nəticə verdiyi bir şəhərdir. XXI əsrin qlobal "Böyük Dördlük"ü moda paytaxtı sayılan şəhərlər Milan, Paris, London və New Yorkdur. Yorkdur == Moda Kapitalinin Tərifi == Moda paytaxtı geyim və dizaynda liderlik rolunu öz üzərinə götürür. Bundan əlavə, moda paytaxtları ümumiyyətlə geniş bir iş, bədii, əyləncə, mədəni və asudə fəaliyyət qarışığına sahibdirlər və beynəlxalq səviyyədə bənzərsiz və güclü bir şəxsiyyətə sahib olduqları üçün tanınırlar. Bir moda paytaxtı statusunun getdikcə bir şəhərin daxili və beynəlxalq profili ilə əlaqəli olduğu qeyd edildi. Moda paytaxtları, ehtimal ki, dizayn məktəbləri, moda jurnalları və varlı istehlakçıların yerli bazarı ilə daha geniş bir dizayn səhnəsinin bir hissəsidir. XVI əsrdən bəri Paris, dünyanın Moda Paytaxtı kimi qəbul edilir. Hal-hazırda moda paytaxtı termini, moda həftələrini keçirən şəhərləri, xüsusilə Paris, Milan, London, Roma və New Yorku təsvir etmək üçün istifadə olunur , sənayesini nümayiş etdirmək üçün. Digər müxtəlif şəhərlər də diqqətəlayiq moda tədbirlərinə ev sahibliyi edir və qlobal modada nüfuz sahibidirlər. == Tarixi == Tarixən bir neçə şəhər öz növbəsində moda paytaxtı olmuşdur.
Dəb şousu
Dəb şousu — moda həftələrində yaxud xüsusi təqdimat günlərində geyim və aksesuarların bir hissəsini nümayiş etdirmək üçün modelyerlərin təşkil etdiyi moda sərgisi. Paltar və ya aksesuarlar səhnədə modellər tərəfindən nümayiş etdirilir. Moda nümayişi bütün fəsillərdə, xüsusən yaz-yay və payız-qış dövrlərində keçirilir. Bu nümayiş zamanı ən son moda trendləri təqdim edilir.
Kristian Süb
Kristian Süb (28 iyul 1985) — Almaniyanı təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Kristian Süb Almaniyanı 2008-ci ildə Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 17-ci pillənin, Komanda turnirində isə gümüş medalın sahibi olub.
Makaroni (dəb)
Makaroni (İngilis. macaroni, daha qədimdən maccaroni), XVIII əsrin 70-ci illərində İngiltərədə dəbli geyinməyi sevən, dəb dalınca qaçan və öz ədəbazlığı ilə diqqəti cəlb etməyə çalışan gənclərə verilən addır (ləqəbdir). == Xronologiya == Sözün əsli italyancadır. Müxtəlif dillərdən alınan sözlərin qarışıq şəkildə işlədilməsi yolu ilə yaradılan satirik və gülməli şeirlərə makaronik poeziya deyirdilər. XV əsrdə İtaliyada latın sözləri və qafiyələri ilə italyan sözləri və qafiyələrini qarışıq işlədilən poetik əsərlərə bu adı verirdilər. XVIII əsrin ingilis gəncləri moda dalınca qaçanda bəzək-düzəkdə bir çox elementləri qarışdırdıqlarına görə onlara "makaroni" ləqəbi verilmişdi. Bu gənclər Londonda özləri üçün xüsusi "Makaronilər klubu" düzəltmişdilər. == İstinad == Çarlz Dikkens - Oliver Tvistin Macəraları, səhifə 9. Bakı Qanun Nəşriyyatı, 2015.
Məhəmməd Dib
Məhəmməd Dib (21 iyul 1920[…] – 2 may 2003[…]) — Əlcəzairin görkəmli yazıçılarından biri 1920-ci ildə Əlcəzairin Tlemsen şəhərində anadan olub. Yazıçılıq fəaliyyətinə başlamazdan əvvəl müəllimlik edib, daha sonra isə jurnalist işləyib. Dib hələ gənc ikən Əlcəzair, İsveçrə və Fransa qəzetlərində yazılar çap etdirirdi. Fransanın həftəlis "Letr fransez" qəzeti də onun bir neçə şeir və novellasını çap etmişdi. 1952-ci ildən başlayaraq Məhəmməd Dib "Əlcəzair" adı altında bir silsilə roman çap etdirib. Bu romanlardan biri ("Böyük ev") 1953-cü ildə Fransada Feneon mükafatına layiq görülüb. == Mənbə == Hamlet Qocayev, "Afrikada gördüklərim", Bakı, "Azərnəşr", 1986, səh. 85–86.
Ot-Düi
Ot-Düi (fr. Hautes-Duyes, oks. Duias Autas) — Fransada kommuna, Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunda yerləşir. Departament — Yuxarı Provans Alpları. Qərbi Din-le-Ben kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Din-le-Ben. INSEE kodu — 04177. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 32 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 22 yaş arasında (15-64 yaş arasında) 15 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 7 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 68,2%, 1999-cu ildə 81.3%). Fəal olan 15 nəfərdən 13 nəfəri (9 kişi və 4 qadın), 2 qadın işsiz idi.
Dua
Dua — qəsdli şəkildə icra olunan ünsiyyət vasitəsilə ibadət obyekti ilə rapportu aktivləşdirmək üçün çağırış və ya hərəkət. Dar mənada bu termin bir ilaha və ya ilahiləşdirilmiş əcdada yönəlmiş supplikasiya və ya intersessiya aktına aid edilir. Ümumiyyətlə, dua həm də şükür və ya tərif məqsədi daşıya bilər, müqayisəli dində daha mücərrəd meditasiya formaları və sehrlərlə sıx bağlıdır. Dua aktı hələ e.ə. III minillikdə yazılı mənbələrdə təsdiq edilmişdir. İndiki dövrdə əksər böyük dinlər bu və ya digər şəkildə duaları əhatə edir. Onlardan bəziləri dua aktının ciddi ardıcıllığını tələb edir və ya kimin dua etməsinə icazə verildiyinə məhdudiyyət qoyur, digərləri isə duanın istənilən vaxt hər kəs tərəfindən kortəbii şəkildə həyata keçirilə biləcəyini öyrədir. Duadan istifadə ilə bağlı elmi tədqiqatlar əsasən onun xəstə və ya yaralı insanların sağalmasına təsiri üzərində cəmlənmişdir. Duanın inanclı sağalmada effektivliyi bir çox tədqiqatlarda ziddiyyətli nəticələrlə qiymətləndirilmişdir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Vikianbarda Dua ilə əlaqəli mediafayllar var.
Dul
Dul — Ərinin ölümündən sonra ərə getməmiş qadın və ya arvadının ölümündən sonra evlənməmiş kişi.
Dun.
Mişel Feliks Dünal (fr. Michel Félix Dunal; 1789–1856) – Fransız botaniki.
Duz
Xörək duzu — əsasən natrium xlorid (NaCl) kimyəvi maddəsindən ibarət olan qida məhsulu. Kristal quruluşlu, insan da daxil olmaqla əksər canlıların qida məhsulu kimi istifadə etdikləri duz, ticarət baxımından da önəmli bir məhsuldur. Dünyanın hər yerində rast gəlinən xörək duzuna tarixən böyük ehtiyac olmuşdur. Bəsit kimyəvi quruluşu olan duzdan, dəriçilikdə, maldarlıqda, su təmizləmə sistemlərində və kimya sənayesində geniş istifadə edilir. İnsanın xörək duzuna olan gündəlik tələbatı 5 qramdır. == Dində == Əli: "Yeməyinizi duzla başlayın.
Kub
Kub — Tərifi:Ölçüləri bərabər olan düzbucaqlı paralelepipedə Kub deyilir. Üzlərin sayı 6, forması kvadrat, tillərin sayı 12, təpə nöqtələrin sayı 8, bir nöqtədən çıxan tillərin sayı 3,dioqnallarının sayı 4 dür .
Xub
Xub — Pakistanın Lasbela rayonunda şəhər.Şəhər Pakistanın 49-cu böyük şəhəridir. == İqtisadiyyat == Xub iqtisadi cəhətdən Bəlucistanın ən böyük sənaye şəhərlərindən biridir. Xub, Kəraçi ilə yaxınlığı səbəbindən bir ticarət mərkəzi olaraq ortaya çıxır. Bazar və bazarlar da müxtəlif çeşidli mallarla doludur. Neft emalı zavodları, Müxtəlif şirkətlər, Güc Layihələri üzrə işlər, Bosicor Neft Emalı Zavodları Kəraçi yaxınlığındakı Hubda yerləşir.
Duş
Vanna və ya ləyən – yuyunmaq üçün nəzərdə tutulmuş su tutan konteyner. == Növləri == Vannalar, adətən, 2 üslubda olur: Qərb üslubunda – içindəndə uzanılan. Belə vannalar çox vaxt qayıq kimi yastı və uzun olur. Şərq üslubunda – içində oturulan. Belə vannalar qısa və dərin olur. Məsələn, Yaponiyada furo vannaları bu üsluba aiddir. == Hazırlanma materialı == Hazırkı dövrdə, əsasən, çuqun vannalardan istifadə olunur. Lakin, qranit və taxta vannalar da geniş yayılmışdır.
Acı duz
Acı duz və ya ingilis duzu ((MgSO4·7H2O)) — maqnezium-sulfat kristalhidratının texniki adı. İşlətmə dərmanıdır. Rəngsiz rombşəkilli çərçivələrə malik (а = 1,187 nm, b = 1,200 nm, с = 0,688 nm, z = 4) kristallardan ibarətdir. Sıxlığı 1,68 q/sm³, Moosa görə möhkəmliyi 2-2,5-dir. Suda yaxşı həll olur.
Airline hub
Doktor Dum
Doktor Dum (ing. Doctor Doom) və ya əsl adı ilə Viktor fon Dum (ing. Victor Von Doom) – Marvel Comics tərəfindən nəşr olunan komikslərdə peyda olan uydurma supercinayətkar. Sten Li və Cek Körbi tərəfindən yaradılmış, ilk dəfə "Fantastic Four" komiksinin 5-ci sayında (iyul 1962) peyda olmuşdur. Doktor Dum Fantastik dördlüyün əzəli düşməni və Latveriya adlı uydurma dövlətin lideridir. Fantastik dördlüklə yanaşı, Qisasçılar, Hörümçək-adam, Qara pantera və digər superqəhrəmanlarla da qarşı-qarşıya gəlmişdir. "Wizard" jurnalı "Bütün dövrlərin ən böyük 101 supercinayətkarı" siyahısında Doktor Dumu 4-cü yerdə göstərmişdir. IGN-in "Bütün dövrlərin Top-100 komiks supercinayətkarı" siyahısında isə 3-cü yerdə peyda olmuşdur. Doktor Dum bir çox videooyun, televiziya verilişində və filmdə peyda olmuşdur. 1994-cü ildə istehsalı buraxılmamış "Fantastik dördlük" filmində Doktor Dumu Cozef Kalp canlandırmışdır.
Dua Lipa
Dua Lipa (22 avqust 1995, Vestminster[d], Böyük London) — alban əsilli ingilis müğənni və bəstəkar. Model olaraq çalışdıqdan sonra 2014-cü ildə Warner Bros. şirkəti ilə müqavilə bağlayaraq 2017-ci ildə Dua Lipa adlı albomunu çıxardı. Albom Böyük Britaniya sıralamasında üçüncü yerə yüksəldi. == Həyatı == Lipa, 22 avqust 1995-ci ildə Londonda doğulub. Adı "Dua" alban dilində "Səni sevirəm", "istəyirəm" və ya "ehtiyacım var" mənasına gəlir. Ailəsi Kosovalı albanlardır. Silviya Yonq Teatr Məktəbində oxumuşdur. 15 yaşında olarkən Londona dönüb və dostları ilə yaşamağa başlamışdır. Dönməkdə məqsədi musiqi karyerası yaratmaq idi.
Dum metal
Dum metal (ing. Doom metal) — olduqca ağır riflər və melodik vokal Heavy metalın 1980-cı ildə yaranan növü olan janr. Bu janr eyni ildə yaranan Speed metal-a qarşı cavab kimi yaranıb da demək olar. Mövzusu əsasən eşqə, hüznə, ölümə, din, duyğular, melanxoliya və həyata yönəlməkdədir. == Tarixi == === İlkin yaranışı === Black Sabbath və Pentagram heavy metaldakı sürəti yavaşladaraq və mahnı sözlərinə daha çox qaranlıq, melanxoliya əlavə edərək bu növün yaranmasına başçılıq edən qruplardır. 1980-cı illərdən başlayaraq bu yeni növ Doom metal olaraq adlanmışdır. === İnkişafı === 1970-in sonundan 1980-in ortalarına qədər Trouble, Saint Vitus, Candlemass, Pentagram ve Witchfinder General kimi qruplar tərəfindən inkişaf etdirilən Doom metal özünəməxsus yeraltı 1 məşhurluq yaratsa da, bu illərdə metal musiqisində Thrash metal və Speed metal cərəyanı daha üzdə idi. == Alt növləri == Cathedralin Forest of Equilibrium adlı albomun başçılığı ilə Solitude Aeturnus, Count Raven, The Obsessed, Penance, Sleep, Revelation, Confessor, The 3rd and the Mortal kimi qruplar doom metalı bugünkü vəziyyətinə çatdırdılar.1980-ci illərin sonlarında doom metal fərqli metal növlərindən ilhamlanaraq yeni alt növlərə bölünməyə başladı. === Death doom === Bu alt növlərdən ən bilinəni şübhəsiz, Death metal riffləri və vokallarını Doom metal tərzinə çevirən Doom/Death metal`dır.Brutal/growling vokallar və death metal riflərinin istifadə olunduğu sürətli hissələr death/doom-un əsas xüsusiyyətlərindəndir.Disembowelment və Winter növü təmsil edən qruplardandır. === Epic doom === Bu alt növlərdən biri də Epic Doom dur.
Dur-Şarrukin
Dur-Şarrukin (akkad. "Sarqonun qalası") — qədim Aşşur şəhəri. Hazırda İraqda, Neynəva mühafazasının şimal-şərqində Xorsabad şəhər yeri kimi tanınır. E.ə. 717-707-ci illərdə II Sarqon tərəfindən salınmış, ancaq II Sarqonun qəfil ölümündən sonra şəhərin tikintisi dayandırılmışdır. Paytaxt Nineviya şəhərinə köçürülmüşdür. E.ə. VII əsrdə şəhər Midiya orduları tərəfindən dağıdılmışdır. Ərazinin daima sakinləri isə aysorlardır. == Tarixi == Assuriya çarı II Sarqon e.ə.
Duy (albom)
Duy – Azərbaycan müğənnisi Aygün Kazımovanın albomudur. == Hazırlanması == Albom 2018-cü ildə Gürcüstanda hazırlanmışdır. Dünyaca məşhur DJ David Vendetta tərəfindən hazırlanan "Duy" adlı mahnıda Aygün Kazımova milli və müasir musiqini sintez edib. Eyni zamanda ifalarda muğamdan istifadə olunub. Həmçinin tar, kaman, zurna, ud kimi musiqi alətlərinin səsinə rast gəlmək olar. Albomun musiqi prodüseri gürcü musiqiçi Kakhaberidir. Səsyazmalar Gürcüstanın məşhur "Bravo" studiyasında həyata keçirilib. Layihənin "cover" fotosu üçün Kazımovaya maraqlı bir obraz yaradılıb. O, uzunqollu əlçək, böyük şlyapa və dərin sinə dekolteli qara paltarda kamera qarşısına keçib. Bütünlüklə beynəlxalq komanda tərəfindən ərsəyə gətirilən bu sənət nümunəsi keyfiyyəti ilə seçilir.
Duy (konsert)
Duy (mahnı)
Duz (dəqiqləşdirmə)
Xörək duzu
Duz (kimya)
Duzlar — metal atomlarından və turşu qalıqlarından ibarət olan mürəkkəb maddələrə duzlar deyilir. Elektrolitik dissosiasiya nəzəriyyəsinə əsasən su məhlullarda dissosiasiya edərkən metal kationları və turşu qalığı anionları əmələ gətirən elektrolitlərə duzlar deyilir: KCl → K+ + Cl¯; Na3PO4 → 3 Na+ + PO4¯ Tərkibindən asılı olaraq duzlar aşağıdakı növlərə bölünür: normal, turş, əsasi, ikiqat, qarışıq, kompleks duzlar. Turşu molekulunda hidrogen atomlarının hamısının metal atomları ilə əvəz olunmasından alınan duzlara orta və ya normal duzlar deyilir: Na3PO4, Al(NO3)3 və s. Turşu molekulunda hidrogen atomlarının bir qisminin metal atomları ilə əvəz olunmasından alınan duzlar turş duzlar (hidroduzlar) adlanır. Na2HPO4, Ca(HS)2 və s. Tərkibində metal ionları və turşu qalığından başqa hidroksid qrupu olan duzlar əsasi duzlar (hidroksoduzlar) adlanır: Mg(OH)Cl, Fe(OH)2Cl və s. Turşu molekulunda hidrogen atomlarının iki müxtəlif metal atomları (həmçinin NH4+ ionu ilə) ilə əvəz olunmasından alınan duzlara ikiqat duzlar deyilir: NaKCO3, KAl(SO4)2 və s. Metal atomunun eyni vaxtda iki müxtəlif turşunun hidrogen atomlarını əvəz etməsi nəticəsində əmələ gələn duzlara qarışıq duzlar deyilir: CaCl(OCl), BaCl(NO3) və s. Kristal qəfəsinin düyün nöqtələrində kompleks ionlar saxlayan duzlara kompleks duzlar deyilir: K3[Fe(Cn)6], Fe3[Fe(Cn)6]2 və s. == Duzların alınması == Duzları aşağıdakı üsullarla almaq olar: 1.
Duz balansı
Duz balansı — müəyyən vaxt ərzində duz ehtiyatının torpaq-qruntda daxili və çıxarı nəticəsində qalınlığının dəyişmə kəmiyyətidir. Duz balansı aşağıdakı elementlerdən ibarətdir: 1. Duzun teyin olunmuş vaxtın əvvəlində və sonunda olan ehtiyatı 2. Bu vaxt ərzində duzun daxil olması 3. Bu vaxt ərzində duzun sərf olunması 1 m² torpaqda müəyyən dərinliyə və yaxud qrunt sularına qədər kq- la ölçülür. Suvarılan torpaqlarda t/ha-a hesablanır. Duz balansı 3 tipi var Stabil Şorlaşma Duzlaşma == Duz yenitöremeleri == Torpaqda müxtəlif formada ayrılan duzlar. Bunlar bozartılar, xırda çillər, ağ tüklər, qırov duz və s. == Duz ehtiyatı == Torpaq qatında müəyyən qalınlıqda duz miqdarı. 1 kv.m-də kq-la yaxud t/ha ilə göstərilir.
Duz tektonikası
Duz tektonikası — təzyiq nəticəsində yaranan qırışıqlıq növü. Yüksək təzyiq altında duzun xüsusi çəkisi (2,2) yerləşdiyi çöküntülərin xüsusi çəkisinə (2,5–2,6) nisbətən az və plastik olması duz kütləsinin qalxmasına səbəb olur. Üstqatda yatan süxurların sıxlığının müxtəlifliyi, bünövrənin kələ-kötür, az meyilli qırışıq, yaxud qırılmanın olması ilə bağlı yaranan kiçik təzyiqlər fərqi duzun toplanmasına və duz nüvəli qırışığın inkişafına təkan verir. == Passiv duz strukturları == Qravitasiya qeyri-sabitliyinə görə heç bir xarici tektonik təsir olmadan davamlı çöküntü yüklənməsi zamanı strukturlar yarana bilər. Qaya duzu 2160 kq/m3 sıxlığa malikdir. İlkin çökmə zamanı çöküntülər ümumiyyətlə 2000 kq/m3 daha az sıxlığa malikdir, lakin yüklənmə və sıxılma ilə onların sıxlığı 2500 kq/m3-ə qədər artır ki, bu da duzdan daha böyükdür Üstündəki təbəqələr sıxlaşdıqdan sonra zəif duz təbəqəsi Rayleigh-Taylor qeyri-sabitliyinin bir forması səbəbindən xarakterik silsilələr və çökəkliklər seriyasına deformasiyaya meylli olacaq. Sonrakı çökmə çökəkliklərdə cəmləşəcək və duz onlardan uzaqlaşaraq silsilələrə doğru hərəkət etməyə davam edəcək. Gec mərhələdə, diapirlər silsilələr arasındakı qovşaqlarda başlamağa meyllidirlər, böyümələri silsilələr sistemi boyunca duzun hərəkəti ilə qidalanır və duz ehtiyatı tükənənə qədər davam edir. Bu prosesin sonrakı mərhələlərində diapirin yuxarı hissəsi səthdə və ya onun yaxınlığında qalır, sonrakı dəfn diapirin qalxması ilə uyğunlaşdırılır və bəzən aşağı salınma adlanır. Almaniyadakı Schacht Asse II və Gorleben duz qübbələri sırf passiv duz quruluşuna nümunədir.
Duz torbası
Duz torbası (Duzluq, Duzqabı) — duz saxlamaq üçün istifadə edilən torba. Duz torbasından Azərbaycan və Türkmənistanda duzu müəyyən müddət saxlamaq və həmçinin daşımaq üçün istifadə edilirdi. Xüsusi naxış və ornamentlərlə bəzədilmiş duz torbası uzun, dar boğazlı olmaqla müxtəlif rəngli yun, pambıq və həmçinin ipək ipliklərdən Zili (Qayıq) toxunuşla toxunmuş olur. Müasir zamanda duz müxtəlif ölçülərdə müxtəlif növ kisələrdə saxlanır və daşınır. Müasir duzqabı (nəməkdan) isə içinə duz tökmək üçün kiçik qab olmaqla saxsı, şüşə, plasmas və digər materialdan hazırlanır.