1.1. древний, давний : къадим чӀавар - древние времена; лап къадим чӀавалай инихъ - с древних времён, издревле, издавна. 1.2. прочный, рассчитанный на
Tam oxu »м etn. kalım, başlıq (keçmişdə Orta Asiya xalqlarında evlənərkən qızın ata-anasına oğlanın verdiyi pul və ya mal).
Tam oxu »|| КЪАДИМИ араб, ктаб, прил. 1) фадлай авай. # ~ дарамат, ~ девирар, ~ халкь, ~ хуьр, ~ шегьер, ~ муьгъ; ~ адет( ар), ~ кхьинар. Яраб чкадин халкьар
Tam oxu »is. etnoqr. Orta Asiyada: evlənərkən oğlanın qızın ata-anasına verməli olduğu pul, mal və s.; başlıq və bu adətin özü
Tam oxu »1) adj. ancient, antique; early; venerable; 2) adj. enduring, lasting; solid, reliable; stable, steady
Tam oxu »möhkəm, bərk, davamlı, dözümlü, etibarlı; къадим цал möhkəm divar; * къадим авун bax къадимарун; къадим хьун möhkəmlənmək, bərkimək, davamlı olmaq, dö
Tam oxu »möhkəm, bərk, davamlı, dözümlü, etibarlı; къадим цал möhkəm divar; * къадим авун bax къадимарун; къадим хьун möhkəmlənmək, bərkimək, davamlı olmaq, dö
Tam oxu »1) adj. ancient, antique; early; venerable; 2) adj. enduring, lasting; solid, reliable; stable, steady
Tam oxu »...keçinmək mümkün olmayan; gərəkli, lüzumlu, vacib, zəruri. □ Lazım bilmək (görmək) – yerinə yetirilməsini vacib saymaq, zəruri bilmək. Xanla Vaqif uzu
Tam oxu »...salan, tənzim edən, qaydaya salan. // bax nizamlayıcı 2-ci mənada. Nazim çarxı. 2. köhn. Bir əhvalatı, hekayəti nəzmə çəkən; şair.
Tam oxu »...которого невозможно обойтись), необходимый. Lazım olmaq kimə, nəyə, kim üçün, nə üçün быть нужным к ому ч ему, для кого, для чего, lazım olan sənədlə
Tam oxu »сущ. 1. см. nizamlayıcı 2. лит. версификатор (тот, кто чётко слагает стихи, но лишён поэтического дара)
Tam oxu »нужный, необходимый : лазим затӀ - нужная вещь; лазим кьадар - необходимое количество; чарасуз лазим тир кӀвалах - чрезвычайно необходимая работа; лаз
Tam oxu »...аваз хьунухь чарасуз тир. Бахтуни лагьана: «инсандиз виридалайни лазим шей зун я". Акьулди лагьана: "Ваъ, вун ягъалмиш я. Инсандиз залай лазим шеи
Tam oxu »s. necessary; essential; needful, indispensible, required, due (to); ~ olmaq to be* necessary / needed / wanted; Bunu etmək lazımdır That must be done
Tam oxu »сущ. этногр. калым (Юкьван Азияда: мехъерзавай гадади рушан диде-бубадиз гун лазим тир пул, мал ва мс.; вегьидай пул, рехъ: гьа адет вич).
Tam oxu »-а; м. (от тат. kalyn) 1) У некоторых народов Востока: обычай платить выкуп за невесту её родителям (первоначально - её роду); сам такой выкуп. 2) разг.-сниж. Деньги, получаемые по личной договорённос
Tam oxu »(-ди, -да, -яр) 1. qazı, qazi (müsəlmanlarda şəriət hakimi); 2. köhn. qazi, qəza edən.
Tam oxu »...Гъизвач вуна дувандал кӀукӀ Адиларал хъуьрез, къази. Е. Э. Къази. Адалатсуз къази я вун, девран, гьей. Е. Э. Девран, гьей! - Абурун дуван Аллагь ви
Tam oxu »(уст.) - 1. кади, кадий (судящий по шариату). 2. (Къ прописное) Кази (имя собственное, мужское).
Tam oxu »(-ди, -да, -яр) 1. qazı, qazi (müsəlmanlarda şəriət hakimi); 2. köhn. qazi, qəza edən.
Tam oxu »...yeyib zəhərlənmək (mal-qara haqqında). – Bostanın ətrafını kalış basmışdı. İ.Şıxlı. 2. məh. Göy, təzə (soğan haqqında). Kalış soğan, qırmızı turp, mü
Tam oxu »...M.S.Ordubadi. // dan. Söyüş mənasında (çox vaxt “kafir oğlu kafir” şəklində). Bu kafir oğlu kafir qoşunu qırdı, qurtardı. “Koroğlu”. [Hacı Fərəc:] Ve
Tam oxu »...M.Ə.Sabir. Susuram önündə o şeriyyətin; Ürəyim dolsa da, ağ qalır kağız. M.Araz. □ Divar kağızı – evin divarlarına çəkilən üzü naxışlı və ya şəkilli
Tam oxu »[ər.] bax kahıl. Kimə olsan müsahib, ey cahil; Olur əlbəttə tənbəlü kahil. Füzuli. Əvvələn, ümdeyi-mətləb bu ki, şəhr əhli tamam; Tənbəlü kahilü bihim
Tam oxu »[fars.] klas. bax kəkil. Gah yad zülfün eyləyirəm, gah kakilin; Bir fikri etməmiş, dilə fikri-digər gəlir
Tam oxu »sif. [ər.] 1. Nöqsansız, qüsursuz, bitkin, tam, mükəmməl. Kamil əsər. – Cəmali-batinim kamildi, yox bir zərrə nöqsanı; Nə qəm, ey mahi-bimehrim, gər o
Tam oxu »[lat. əsli ər. əlkali] kim. Qələvi filizlər qrupundan gümüşü-ağ rəngli metal – kimyəvi element.
Tam oxu »DOLUXSUNMAQ – GÜLÜMSÜNMƏK Kazım doluxsundu (İ.Şıxlı); Gülümsəyirdi, kirpikləri titrəyirdi (S.Qədirzadə).
Tam oxu »bax qurcalanmaq. Kazım yerində qurcandı, diqqətlə oğlana baxdı, utancaq bir təbəssüm üzünə yayıldı. Çəmənzəminli.
Tam oxu »...doğramağ: (Salyan) parça-parça, hissə-hissə doğramaq. – Balığı Kazım qurc-qurc doğradı
Tam oxu »I (Çənbərək) qaçmaq. – Kazım daylaxladı getdi II (Çənbərək) tamam yığmaq (bitkini, məhsulu). – Quroy düşür deyin tütünü daylaxlıyıllar
Tam oxu »bax kəsbkarlıq. [Kazım:] Bu saat başını salamat saxlamaq istəyirsənsə, başını aşağı sal, kasıbkarlığına qurşan, bu tifilləri saxla. Çəmənzəminli.
Tam oxu »...Avam adam kimi, heç bir şeyi başa düşməyən adam kimi; cahilcəsinə. Məşədi Kazım ağa … avamcasına güldü. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »məch. Diz üstə çökdürülmək, oturdulmaq. Məşədi Kazım ağa … xıxlanmış (f.sif.) dəvə kimi dizləri üstündə yerə çökdü. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »...Qazax) boğazına ip bağlamaq. – Xurda cijim buzoyu kəmsix’liyir (Çənbərək); – Ax, bu Kazım nə kəmsix’lənəsidi, bir çöp gətirmir öyə (Qazax)
Tam oxu »MƏNALI – BOŞ Çünki Məşədi Kazım ağanın iki mənalı sözündən bir şey anlamışdı (M.S.Ordubadi); Boş söz niyə danışırsan? (Mir Cəlal).
Tam oxu »...bitki, ağac və s.) Köksüz ağacı becərməkmi olar? (N.Nərimanov); RİŞƏSİZ [Kazım:] Sərdar rişəsiz ağac kimi yerə sərildi (M.İbrahimov).
Tam oxu »YEKƏ – BALACA Birisinin qulaqları yekədir (C.Əmirov); Tayqılça Kazım indi də izdihamı yarır, balaca adamların başından axsaq qarğa kimi addayıb oturdu
Tam oxu »...çatmış. Bitmiş işdən gül iysi gələr. (Ata. sözü). İlyasov, Kazım kişinin mətləbini bitmiş hesab etdi. Mir Cəlal.
Tam oxu »sif. [ər. təziyə və fars. …dar] köhn. Yaslı, təziyəli. [Kazım Vaqifə:] Demə bu şəhərdə adamı ölənin papağına palçıq sürtərmişlər ki, təziyədar olduğu
Tam oxu »...“Boğuşmaq”dan f.is. 2. is. Savaşma, dalaşma, çeynəşmə; dava, mübahisə, qovğa. [Kazım:] Bu xanların boğuşması qurtarmır ki, biz də bir gözümüzü açaq,
Tam oxu »...qapını döymək üçün ona vurulan dəmir toxmaqdan ibarət alət. Məşədi Kazım yenicə oturmuşdu, qapının çaxçaxı vuruldu… M.S.Ordubadi. 2. Çəpər kimi yan-y
Tam oxu »...(bəzən qorxudan, ehtiyat edərək). Qorxudan həsləmək. Hərif həslədi. – [Kazım:] Xan … mənim zarafatımdan həslədi. Çəmənzəminli. [Pənah:] Haqqın qabağı
Tam oxu »...yanaşmaq üçün heç bir bəhanə əldə edə bilmirdi (M.S.Ordubadi); ...Kazım dik atılır və qaçmaq bu qanlı dəstədən birdəfəlik ayrılıb uzaqlaşmaq... arzus
Tam oxu »...[ər. növhə və fars. …xan] Növhə oxuyan, növhə deyən: mərsiyəxan. Məşədi Kazım ağa minbərin dibində növhə və fərd oxumaq üçün Təbrizin gözəl səsli gən
Tam oxu »...pərt olmaq, ürəyi sınmaq, məyus olmaq, tutulmaq, qanı qaralmaq. Kazım bir az da pərtləşərək sözünə davam etdi. Çəmənzəminli. [Naşad] Mehribanın sözün
Tam oxu »bax hecalamaq. Kazım gecələr hisli neft lampasının işığında hıçqıra-hıçqıra sözləri höccələyib oxumaqdan doymazdı. M.İbrahimov. Şahnigar xanım … gecəl
Tam oxu »...Şişmə, iltihab (yara haqqında). □ Hov eləmək – şişmək, iltihab etmək. [Kazım Səfərə:] Ola bilər ki, ətin içində sümük qırığı da qalsın. Onun üçün hov
Tam oxu »...saxlayan adam. Bu şəhərin Yuxarıbaş deyilən məhəlləsində Kərbəlayı Kazım adlı bir karvansaraçı var idi. P.Makulu. Bu saat karvansaraçıya deyim, onlar
Tam oxu »...yoxsul şərbaflar işləsinlər. Ə.Əbülhəsən. 2. Silah, yaraq. [Məşədi Kazım:] Pişto və sair kəm-karastını götürmüşdür. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »...bənzəyirdi. Mir Cəlal. // Şikayət etmək, gileylənmək. [Hacı Mirzağa] Məşədi Kazım ağadan şikayətləndi. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »...turşudub üzünü tutdu Xudayar bəyə. C.Məmmədquluzadə. Tayqılça Kazım … iştahasından ağzını marçıldadırdı. Mir Cəlal.
Tam oxu »bax bilik. [Məşədi Kazım ağa:] Lakin bu bilgini həyata keçirmək məsələsinə gəldikdə, necə ki mən, elə də başqaları ingilis və rus tacirlərinin qabağın
Tam oxu »...İndi ki belədir, deyirəm, elə birdibli boşan, get!… Ə.Haqverdiyev. [Kazım:] – Eh, cəhənnəmə ki!… Budur şah gəldi, odur şah gəldi, daha qulağımız dolu
Tam oxu »f. Heyrət etmək, təəccüblənmək, təəccüb etmək. Kazım fəqət xəbərsizdi bu işdən; Gəldi, gördü, heyrətləndi bir qədər. M.Müşfiq. Mənsə heyrətləndim, söz
Tam oxu »...tünklərdə boğularaq şəhərin içində nəfəs alırdı. S.Rəhimov. [Kazım] meşənin sərin və ətirli havasını udaraq qayanın arasından sızılan (f.sif.) bulağı
Tam oxu »...döyündüyünü hiss edib ayaq saxladı (M.İbrahimov); DURMAQ Mirzə Kazım: Durun! Dayanın! (M.S.Ordubadi); ƏYLƏNMƏK Qəndab: Sürətlə qaçan maşın böyrümdə ə
Tam oxu »...– [Telli:] Nə üçün, ay xanım, niyə elə danışırsan? Ü.Hacıbəyov. [Kazım Kərbəlayıya:] Niyə gözünü-zadını ağardırsan? Səndən qorxan yoxdur! Çəmənzəminl
Tam oxu »SƏRMAYƏ [Məşədi Kazım:] Mənim nəinki qazancım, hətta sərmayəm də inqilab yolunda sərf oluna bilər (M.S.Ordubadi); KAPİTAL ..Bizim sərvət və kapitalımı
Tam oxu »...bir-birini yana basma, sıxma, sıxcalama. Axşam saat on birdə Məşədi Kazım ağa gəldi, basabasda başmağının bir tayı ilə bərabər börkünü itirmişdi. M.S
Tam oxu »...(Ə.Məmmədxanlı); Dünən yazdıqlarını bu gün pozurdu (“Ulduz”). QARALAMAQ – YAZMAQ Kazım ilə söhbətdən sonra müdir onun adını qaraladı (Mir Cəlal); Ər
Tam oxu »...dönək konsulgilə, ona ayaqüstü başsağlığı verək. C.Məmmədquluzadə. [Kazım:] Bir də gördüm ki, məclisdə durub gedənlər yanıma gəlib mənə başsağlığı ve
Tam oxu »...vermək üçün məscidlərin yanında və ya üstündə ucalan qüllə. [Molla Kazım:] Azançı Məşədi Səlimə deyin, çıxsın minarədə minacat çəksin. Ə.Haqverdiyev.
Tam oxu »...boğazına səridi. M.İbrahimov. 2. Bax sarımaq 4-cü mənada. Məşədi Kazım ağa təəccüblə gözlərimin içinə baxaraq dedi: – Deyəsən, axı məni sərimisiniz?
Tam oxu »QURTULUŞ Kazım bildi ki, ona qurtuluş yoxdur (M.İbrahimov); XİLAS Qəm yeməyin, a qardaşlar; ..Yaxınlaşır xilas günü (S.Rüstəm); XİLAS YOLU Ağrılar göz
Tam oxu »...da oruc tutmuram. C.Cabbarlı. Orucunu yemək – oruc tutmamaq. [Kazım:] Deyirlər bir kənddə bir qocanı orucunu yediyinə görə döyüblər. Çəmənzəminli.
Tam oxu »is. [ər.] Uşaq. [Kazım Allahquluya:] …Başını aşağı sal, kəsbkarlığına qurşan, bu tifilləri saxla. Çəmənzəminli. Çox analar bu iki tifilin tərbiyəsinə
Tam oxu »DAVRANMAQ Səfərin gəlməsi söhbətin mövzusunu tamamilə dəyişdi. Kazım da onun yanında ehtiyatla davranırdı (Çəmənzəminli); DOLANMAQ Güləndam Əhmədin hə
Tam oxu »...bildi. S.Rəhimov. // dan. Ümumiyyətlə, pul, pul işləri. …Təhlükə zamanlarında Məşədi Kazım ağanın maliyyə işləri zərərdidə olurdu. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »...olan. // məc. dan. Qoçaq, diribaş, sözükeçən. Ağızlı adam. – Hacı Kazım məhəllədə ağızlı və sözüötən adam idi. H.Sarabski.
Tam oxu »