...ölmək; Canavar bizdən əşrəf olsa gərək. H.Cavid. Budur, Yer üzünün əşrəfi insan; Yaradır gündə bir hicranlı dastan. S.Vurğun. [Gülyanaq:] Təbiətdə mö
Полностью »ə. ən şərəfli; daha şərəfli. Əşrəfi-məxluqat yaradılmışların ən şərəflisi (insan).
Полностью »Ərəbcədir, şərəf, şərif kimi sözlərlə kökdaşdır, mənası “yaradılmışların ən əlası” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »1. червонное золото; 2. золотая монета, употреблявшаяся в прошлом как женское украшение;
Полностью »is. [ər.] köhn. Keçmişdə: beş manatlıq qızıl pul. Əşrəfi keçmişdə zinət olaraq işlənirdi. – Zərxaradan arxalıq; Əşrəfidən yaxalıq; Bir busə ver o xald
Полностью »is. [ər. “şərif” söz. cəmi] köhn. Əyanlar, nüfuzlu adamlar, kübarlar. Ərkanidövlət, üləma, … əyan və əşraf və ərbabimənasib otağın qabağında səf çəkib
Полностью »араб, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра са вуж-вуч ятӀани авай пад, тереф. Ам аквадай этрефрани авачир. К, 1990, 1.Ӏ. Илифда зун ви этрефриз диганвай..
Полностью »сущ. устар. 1. пятирублёвая золотая монета 2. золотая монета, употреблявшаяся в прошлом как женское украшение
Полностью »I (İmişli) qızışmış, coşmuş (dəvə). – Əsrəg dəvə adama gələr; – Əsrəg dəvə qolun üzdü II (İmişli) qızışmış dəvənin ağzına vurulan buruntaq. – Əsrəgi v
Полностью »[ər.] сущ. шереф (1. ягь, гъейрат; намус, михьи тӀвар; 2. дамах ийиз жедай затӀ, дамах; 3. гьуьрмет; хъсан тӀвар, ихтибар; баркаллувал; 4. şərəflə шер
Полностью »...aylıq məsrəfi. □ Məsrəf etmək (eləmək) – xərcləmək, işlətmək, sərf etmək. [Tükəz:] …Öz malını nə özün yeyib-içirsən, nə əyalına məsrəf edirsən. M.F.A
Полностью »...Ucar) su içmək üçün mis qab. – O məşrəfi suyla doldur ver içim (Ucar); – Məşrəf qalan yerrər var hələ də (Oğuz); – Bajı, bizim məşrəf hardadı? (Qəbəl
Полностью »(Bakı) bax sarağ (2-ci məna). – Adə, bu ağacdəri əkirsən birbaşdi, sərəfi sındırginən, sal şirəyə ağacün kötügini, undə lap əntiqə olar
Полностью »...məsrəflər məbləği сумма затрат, az məsrəflə с меньшими расходами; məsrəf etmək (eləmək) затрачивать, затратить, расходовать, израсходовать ◊ məsrəfdə
Полностью »...честь: 1) совокупность высших морально-этических принципов личности. Şərəf işi дело чести, öz şərəfini qorumaq беречь свою честь 2) достоинство. Fəhl
Полностью »...şey. …[Rüstəm bəy:] [Məşədi İbad ilə] qohumluğu özüm üçün böyük bir şərəf hesab edirəm. Ü.Hacıbəyov. // Namus, mənəvi saflıq, təmizlik, bəkarət. Şərə
Полностью »[ər.] сущ. 1. харж авур (хьайи) пул, серф авур (хьайи) затӀ, пул; харжи; yol məsrəfi рекьин харжи; məsrəf etmək (eləmək) харж авун, серф авун, кӀвалах
Полностью »...özünün-özünə və cəmiyyətin fərdə münasibətinin təzahür forması olan şərəf \ insanın davranışının və başqalarının ona münasibətini münasib şəki
Полностью »is. honneur m, dignité f ; réputaion f ; gloire f ; ~inə en l’honneur de ; ~ vermək faire l’honneur de ; özünə ~ sanmaq considérer comme un honneur ;
Полностью »1. ŞƏRƏF, ŞAN, ŞÖHRƏT Yenilməz bayraq kimi hər tərəfi gəzibdir; Mənim şərəfim, şanım, şöhrətim Qız qalası (M.Rahim); MƏNLİK Aslan isə öz nəfəsini saxl
Полностью »is. dépense f ; frais m pl ; enerji ~i gaspillage m d’energie ; yanacaq ~i dépense d’essence ; ~ etmək dépenser vt ; consommer vt ; user vt
Полностью »Ərəbcə israf, sərf, təsərrüfat sözləri ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...pride; ~inə toxunmaq to offend / to wound smb.’s pride; Bunu özümə şərəf sanıram I consider it an honour; Ona şərəf nail olub ki,... The honour fell*
Полностью »i. expense, expenditure; ~ etmək 1) to spend* (d.); to expend* (d.); to waste; 2) to use (d.), to make* use (of)
Полностью »...həyat sürən ailələr toplusu; qəbilə, oymaq. Əşirət dövrü. Ərəb əşirətləri. Əşirət şeyxi (ağası, bəyi). Əşirət halında yaşayan tayfalar. – Bütün Azərb
Полностью »...Titrəmək. Soyuqdan yarpaq kimi əsirdi. Dodağı əsmək. Əli əsmək. Başı əsmək. – Xədicə əli əsə-əsə (z.) torbanın ağzını açdı. S.S.Axundov. …Dərvişin əl
Полностью »is. [ər.] Bayramdan əvvəlki gün, bayram axşamı. Bayram ərəfəsi. // Hər hansı bir hadisədən qabaqkı vaxt
Полностью »zərf [ər.] 1. Nəsli, əsli etibarilə, əsilcə, soyca. O, əslən azərbaycanlıdır. Bəsrədə böyümüşdür, lakin əslən gürcüstanlıdır. – Əslən əmsarlı olan bu
Полностью »is. [fars.] məh. Arabanın at qoşulan iki uzun tirlərindən hər biri. Arabanın əskeşi sınmışdır
Полностью »...qulluqçu; soldat. Milli ordunun əsgəri. Bir bölük əsgər. Əsgər və matroslar. – Komandan əsgərlərdən geri qalmamaq üçün yoluna davam edir. M.Hüseyn. H
Полностью »is. [ər.] 1. Əsirlik, köləlik, qulluq; kölə, qul vəziyyəti. Əsarət zənciri. Əsarətdən qurtarmaq. – …Zahiri əsarətdən xilas olduğumuz kimi, batini əsar
Полностью »1. рыть, копать; 2. крутить, закручивать, скручивать, скрутить, вить (нитку, веревку);
Полностью »1. дуть, веять, повеять (о ветре); 2. дрожать, трястись; 3. перен. дорожить, беречь;
Полностью »...həşərat. Əqrəb sancması. Hər daşı qaldırırsan, altından əqrəb çıxır. Əqrəb zəhərli olur. – Hər kəs məndən sənə yaman qandırsa; Ya əqrəb dişləsin, ya
Полностью »...yaxındır. Qucaqlaşaq, ayrılaq. Yaxın dur! R.Rza. ◊ Əqrəb əqrəb üstündə – saatın tam 12 olduğunu göstərən ifadə; // bəzən tam vaxtında mənasında. Nazi
Полностью »sif. 1. Xallı. 2. Əldə bəslənmiş. O, bu gün palıda düşmüş əbrəş qoçun kababından yemək üçün ayrı bir səy ilə hazırlaşırdı. S.Rəhimov.
Полностью »...tütündür, birini eşin, dadına baxın. M.Rzaquluzadə. □ Papiros eşmək – tütünü papiros kağızı arasına qoyub sarımaq, papiros hazırlamaq. İskəndər itdən
Полностью »1. KEFSİZ (əhvalı pozğun) Əşrəf Əhmədin otağından kefsiz çıxdı (A.Şaiq); BİDAMAQ Yolu bir xeyli zaman bidamaq getdim (C.Məmmədquluzadə); BİKEF (dan.)
Полностью »məch. Başa düşülmək. Həzrət Əşrəf Hacı Nayibə qanılmayan dildə yavaşyavaş bir söz deyir. C.Məmmədquluzadə.
Полностью »...dağılmaması üçün tayanın üstündən və tərəflərindən uzadılan uzun ağac. – Əşrəf meşədən on tayaçüy gətirib
Полностью »HƏLƏ – SONRA Əşrəf həyatında hələ heç bir qəhrəmanlıq eləməmişdi (S.Rəhman); Sonra yenidən düşüncəyə daldı (M.İbrahimov).
Полностью »sif. və zərf Bikef, pərt, məyus, kefi pozulmuş. Nəşəsiz sima. – Əşrəf Əhmədin otağından çox nəşəsiz çıxdı. A.Şaiq.
Полностью »zərf Qaçaraq, yüyürə-yüyürə, yüyürərək. Qaça-qaça gəlmək. – [Əşrəf:] Salatının qaça-qaça onlara yaxınlaşdığını görüb susdu. İ.Şıxlı.
Полностью »...pensne taxmış. [Roza ilə Şeyda görüşdüyü halda] şıq geyimli pensneli Əşrəf daxil olur. H.Cavid.
Полностью »...şəklində nişanı olan. Ulduznişan papaq. Ulduznişan bayraq. – İndi Əşrəf də ulduznişan bir təyyarədə uçur(du). Mir Cəlal.
Полностью »...şəklində nişanı olan. Ulduznişan papaq. Ulduznişan bayraq. – İndi Əşrəf də ulduznişan bir təyyarədə uçur(du). Mir Cəlal.
Полностью »...ağa, cənab; 2) Məhəmməd peyğəmbərin nəslindən olan. Seyyidi-əşrəf şərəfli ağa; seyidi-kövneyn «iki dünyanın ağası» Məhəmməd peyğəmbərin epitetlərində
Полностью »...ağa, cənab; 2) Məhəmməd peyğəmbərin nəslindən olan. Seyyidi-əşrəf şərəfli ağa; seyidi-kövneyn «iki dünyanın ağası» Məhəmməd peyğəmbərin epitetlərində
Полностью »ZƏRİFLƏŞMƏK – KOBUDLAŞMAQ Ancaq, deyəsən, Əşrəf qız kimi zərifləşmişdi (İ.Şıxlı); Günün istisində qarsıyıb bürünc rənginə düşmüş sifəti qartımış və ko
Полностью »...C.Məmmədquluzadə. // Məktəblərdə tərbiyə işlərinə baxan müəllim. Əşrəf yoldaşları ilə bərabər salonda dərs hazırlarkən mürəbbi qapımı açaraq, “Əşrəf
Полностью »bax qırmızımtıl. Əşrəf indi büsbütün dəyişmiş, … göz qapaqları şişmiş və qırmızımtraq bir rəng almışdı. A.Şaiq. Yer üzü qırmızımtraq bir rəngə boyanır
Полностью »...bağlıdır; Kim deyir ki, bağrım başı dağlıdır?! (M.Rahim); HƏYAT Əşrəf həyatında hələ heç bir qəhrəmanlıq eləməmişdir (S.Rəhman).
Полностью »f. Qığ-qığ etmək (körpə uşağın gülərək çıxardığı səs). Əşrəf hər səhər quşlar kimi erkən oyanar, kiçik beşiyinin içində qığıldamağa başlar. A.Şaiq. //
Полностью »...ilkindi çağı buraya yetişsinlər. M.F.Axundzadə. İlkindi çağıydı. Əşrəf yoldaşları ilə bərabər salonda dərs hazırlarkən mürəbbi qapını açaraq, “Əşrəf!
Полностью »...olmayıb xəyala gətirilən, xəyalda törəyən. Mövhum qüvvələr. – [Əşrəf] həm də mövhum bir xəyal deyil, parlaq bir həqiqət qarşısında bulunmuş olurdu. H
Полностью »...məclisin ən hörmətli yeri. Yuxarıbaşda sandalya üstə əyləşib həzrət Əşrəf. C.Məmmədquluzadə. Molla Güləndam bacı məktəbin yuxarıbaşında oturub köynək
Полностью »is. 1. Təyyarəçinin işi, sənəti, təyyarə sürücülüyü; pilotluq. Əşrəf təyyarəçilik oxuyan yoldaşlarından ikisini yanına salıb evlərinə gətirdi. Mir Cəl
Полностью »...Papiros və ya siqaret qoymaq üçün kiçik yastı qutu, qab; papirosqabı. Əşrəf Sultanov stolun üstündə açıq qoyulmuş gümüş portsiqarından bir papiros gö
Полностью »bax ayrı-seçki. [Əşrəf] …atasının iki qardaşın arasında ayrı-seçkilik saldığını xatırlayanda tutuldu. İ.Şıxlı. Xəlil ağlı kəsəndən bəri əmisigillə özl
Полностью »...gözəllik, nə şətarət; Seyr et! O nə daşqınca bəkarət. H.Cavid. Əşrəf indi büsbütün dəyişmiş, əvvəlki gözəlliyini, şən və şətarətini itirmişi(di)… A.Ş
Полностью »...miqdarında olan) Xidmətçi tərəddüdlə əllərini ovmaqda davam edərkən əşrəf onun ovcuna bir onluq basdı.. (A.Şaiq); ÇERVON, ONMANATLIQ Hacı Kərim Bəxti
Полностью »...təxirsiz bir surətdə verib dedi... (M.S.Ordubadi); BİLATƏXİR [Əşrəf bəy:] Təvəqqe eləyirəm, bilatəxir təşrif aparasız (N.Vəzirov); DƏRHAL, İSTİ-İSTİ.
Полностью »...çoxdan hesabdarlıqdan bir pillə yuxarı qalxmaq fikrində idi. M.İbrahimov. Əşrəf gördü ki, hesabdarlıq Nazlının çox xoşuna gəlir. S.Rəhman.
Полностью »...– 8. Səkkiz kitab. Səkkiz ay. Səkkiz saat. Səkkiz döyüşçü. – [Əşrəf] cəmi səkkiz deşiyi olan adi, nazik mis tütəyi dodaqlarına yaxınlaşdırıb çalan ad
Полностью »...durdular; Könlünü qırdılar; Nə deyim o yekəbaşlara?! (M.Müşfiq); Əşrəf hər oğulun tayı deyildi. Hələ bu mahalda onun kimi gözəl-göyçək, qanacaqlı, mə
Полностью »...Qəhrəmanlıq yalnız silah deyil, bilik də tələb edir. M.S.Ordubadi. Əşrəf həyatında hələ heç bir qəhrəmanlıq eləməmişdi. S.Rəhman.
Полностью »...və kurortlarda restoranları, qumarxanaları olan kef yeri. O gecə Əşrəf Əhmədi də özü ilə bərabər kazinoya aparmışdı. A.Şaiq. …Lütfəli də fürsəti fövt
Полностью »zərf [ər.] Təxirsiz (olaraq), gecikmədən, yubanmadan, təcili, tez. [Əşrəf bəy:] Təvəqqe eləyirəm bilatəxir təşrif aparasız. N.Vəzirov. …Ta hökm sənə ç
Полностью »...(köhn.) Birdən-birə qapının çınqırığı vuruldu (A.Şaiq); ZİL (köhn.) [Əşrəf] onları qürur ilə dinlədikdən sonra masa üzərindəki zili basdı (A.Şaiq). 2
Полностью »ƏLHƏMDÜLLAH [Əşrəf bəy:] İndi əlhəmdüllah evi tamam elədim, bağ-bağça öz yolu ilə düzəlir (N.Vəzirov); ALLAHA ŞÜKÜR Mahmud: Allaha şükür, kefləri kökd
Полностью »1. MƏNZİL Əşrəf yeni mənzilini nəzərdən keçirdikdən sonra yerini rahatlamaq istədi (İ.Şıxlı); EV [Mərcan bəy:] ..boşayacağam, təvəqqe edirəm ki, bu gü
Полностью »...bilirsinizsə, şəhər məhkəməsinə şikayət edin (A.Şaiq); TƏMƏSSÜK (köhn.) Əşrəf bəy: Yəqin hacının sizdə təməssükü var, çıxardın görək (N.Vəzirov).
Полностью »...cibindən çıxartdı, tez açıb məktubu oxumağa başladı (M.Hüseyn); PAKET Əşrəf: Asəfin paketini götürdüm, yarım aylıq maaşdan əlavə 60 manat da qoydu ha
Полностью »Qızıl pul (çəkisi 3,45 q). Misirdə Bürci məmlük sultanlarından olan Əşrəf Seyfəddin Bars bəy tərəfindən kəsilmiş və onun adı ilə adlandırılmışdır; ümu
Полностью »QIZMAQ – SAKİTLƏŞMƏK Əşrəf anasının bu böyük xəbəri etinasız qarşılamasına qızdı (Mir Cəlal); Mən yenə sakitləşdim (S.Qədirzadə). QIZMAQ – SOYUMAQ Tez
Полностью »...toplayıb Pirhəsənin kəramətindən uzun-uzadı söyləyir. A.Şaiq. [Rauf:] Əşrəf bəy bu məzarın daimi mücavirlərindəndir. H.Cavid. // Məscid, türbə xidmət
Полностью »...qədər bişirilmiş; qovrulmuş. Qızardılmış toyuq. Qızardılmış ət. Qızardılmış balıq. – [Əşrəf] qızardılmış bildirçinləri çıxardıb stolun üstünə qoydu…
Полностью »...görünən bir Molla Cəfərqulunun oğlu idi (N.Nərimanov); BİKAR (dan.) [Əşrəf bəy:] Mənim işim belə düşübdür ki, bir dəqiqə bikar otura bilmirəm (Ə.Məmm
Полностью »[yun.] Demaqoqluq üsulundan istifadə edən. demaqoqluq edən. Əşrəf kimi cahil sərvətdar övladı olan bu demaqoqlar hər bir məziyyət və qiyməti yalnız sə
Полностью »...boğuşandan sonra, mağaradan sıçrayıb çıxdı. S.S.Axundov. Bir gün Əşrəf məhəllə uşaqlarından biri ilə boğuşarkən, ağır bir əl qollarından yapışdı. A.Ş
Полностью »...6-cı mənalarda). 2. məc. Kinayəli, istehzalı, qəlbə toxunan, acı. [Əşrəf] Zəkinin iynəli sözlərini xatırladıqca nəşəsizliyi daha da artır. A.Şaiq. [M
Полностью »sif. Bəzək üçün əşrəfi taxılmış, əşrəfi asılmış. Ətəyi əşrəfili paltar. – Ucu əşrəfili bulud kimi saç; Dal gərdəndə hər hörüyü bir qolac
Полностью »