is. [ər.] köhn. Dərzi. Xəyyat bizim əhldən 1-2 nəfərdir ki, çuxa şalvarlardan alahı libas tikmirlər, amma palto, kürk və qeyri libasları tikənlər ermə
Полностью »...sözünün canlı dildə işlənən forması. Xeylaq adam. Xeylaq mal. Xeylaq iş görmək. – Bahadır dəftərçəsinə xeylaq yazandan sonra meşədə gəzirdi. N.Nərima
Полностью »...ehsan. Dedi ki, mən edən zamanda vəfat; Dəfn edin, verməyin mənə xeyrat. S.Ə.Şirvani. …Elə bunu götürək ki, bu axır vaxtlarda başlayıbsınız nuxalılar
Полностью »is. temps m pl, jours m pl ; keçmiş ~da jadis, autrefois, au temps jadis, dans le temps passé ; Nuh ~ ında du temps de déluge
Полностью »i. days pl., time, times; bu ~da nowadays, in our time; keçmiş ~da in the past times / days; Nuh əyyamında ≅ in the year dot, When Queen Anna was aliv
Полностью »сущ. дни, время, времена. İndiki əyyamda в наши дни, в настоящее время, keçmiş əyyamda в прежние времена, bu gözəl əyyamda в это прекрасное время
Полностью »is. [ər. “yovm” söz. cəmi] Günlər, çağ, zaman, dövr. Keçən əyyam. Bu əyyamda (bu dövrdə). Biz gözəl əyyamda yaşayırıq. – Əyyami-baharü güldür, oğlum!
Полностью »ə. «yövm» c. 1) günlər; 2) t. zaman, zəmanə, dövr. Əyyami-ati gələcək zaman, gələcək gün(lər); əyyami-sələf keçmiş zaman, keçmiş günlər.
Полностью »Ərəbcə yam (gün) sözünün cəmidir. Bizdə məna dəyişib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »[ər. “yovm” söz. cəmi] сущ. аям, йикъар, чӀав, вахт, девир; keçən əyyam алатай аям (девир).
Полностью »[ər.] сущ. дин. хайрат, игьсан, гъуьйуьф (кьейи касдин тӀварцӀелай гудай); суваб патал гудай пул, тӀуьн ва мс
Полностью »sif. [ər.] 1. Hərəkət edən, gəzən, dolaşan; bir yerdə durmayan. Səyyar ulduzlar. 2. Daim bir yerdə qalmayan, yerini dəyişdirən, daim bir yerdə durmayı
Полностью »...qaba və sərt hərəkətlərlə o yan-bu yana fırladır, maşının səyyal hərəkətinə mane olurdu. M.Hüseyn.
Полностью »...Çəmənzəminli. [Gilanqızı:] Siz özünüzün bir qəzet müxbiri, səyyah olduğunuzu söyləyirdiniz. S.Hüseyn.
Полностью »is. [ər.] klas. Ovçu. Gəzmə, ey könlüm quşu, qafil fəzayi-eşqdə; Kim, bu səhranın güzərgahlarda çox səyyadı var
Полностью »is. [fars.] klas. Xəbər, sifariş. Vaqifəm, canana göndərdim peyğam; Gözüm yollarında qaldı sübhü şam. M.P.Vaqif.
Полностью »...[Ağa Mərdan:] O vaxtdan mən ona [Zeynəbə] özümü çox asanlıqla qəyyum edərəm. M.F.Axundzadə. [Mayor:] …Hacı olub dəli, dəliyə gərək qəyyum tikilə, … m
Полностью »ə. 1) rifah, nemət; 2) dövlət, sərvət, var; 3) yaxşı iş(lər); yaxşılıq; 4) xeyriyyəçilik iş(lər)i; 5) ehsan
Полностью »(Qax) sarımsağabənzər yeməli yabanı bitki. – Xəlyarı pişirip də yiyillər, silkəyə də tutuylar
Полностью »...подаваемая на таком обеде 2. благотворительность, благодеяние; xeyrat vermək: 1. устраивать поминки; 2. оказывать помощь с благотворительной целью; с
Полностью »i. din. alms, charity, dole (for the sake of the departed); ~ vermək to give* alms
Полностью »1 сущ. обобщ. в сочет.: kişi xeylağı мужчина, qadın xeylağı женщина 2 разг. см. xeyli
Полностью »...dönümlü, Dəyirman madarlı, ac qurd yeyimli, Dovşan beli ipək, xəyyatə yalı, Tavustək yelkəsi uca gərəkdi. (Paris nüsxəsi, 1-ci
Полностью »Xeyli sözünün canlı danışıqda işlənən forması, nəfər mənasını verir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baxdılar ki, atın üstündə bir qız xeylağı var
Полностью »...laübalıdır; Məni azad edən sultani-əqli-nöktədanımdır. M.Hadi. □ Xəyal eləmək (etmək) – təsəvvürünə gətirmək, ağlına gətirmək, xəyalına gətirmək, düş
Полностью »...представление ни на чем не основанное; домысел, плод фантазии. Boş xəyal пустое воображение 2. фантазия. Xəyallar dünyası мир фантазий (мир грёз) 3.
Полностью »1. мечта, греза; 2. призрак, воображение, фантом, видение, иллюзия, галлюцинция; 3. утопия, химера;
Полностью »...мс.; хиялдиз, фикирдиз къведай затӀар; хиялар; 2. фикир, фагьум; // xəyal eləmək (etmək) хиял авун, фикир авун, акьулдиз гъун, хиялдиз гъун, фагьумун
Полностью »is. rêve m, illusion f ; spectre m ; dəhşətli ~ terribile apparition f ; ~ dəryasına qərq olmaq rêver à
Полностью »i. 1. dream; day-dream, waking-dream; gənclik ~ları the dreams of youth; 2. spectre, ghost, phantom, apparition; dəhşətli ~ terrible apparition; 3
Полностью »1. XƏYAL Yenə alır Rəhimi qanadına xəyallar (Ə.Kürçaylı); XƏYALƏT Təyyarə səsi Aslanı xəyalatdan ayırdı (M.Hüseyn); XƏYALPLOV (dan.) [1-ci elçi] Gözün
Полностью »...gündən sonra güzarı bir xəyyat dükanına düşdü. Ustaya salam elədi. Xəyyat ona yer göstərdi, əyləşdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »bax kübarcasına. Sabbah və Xəyyam kübarca geyinmiş və üzləri taraş edilmiş gələrlər. H.Cavid.
Полностью »...lüğəti) Koroğlu dedi: – Ay qarı, qorxma, gecə bayıra çıxıb atana xeyrat vermək istəsən ayağını başıma qoyub keçərsən. (Paris nüsxəsi, 4-cü məclis)
Полностью »is. Qocalıq, piranilik. [Xəyyam:] İxtiyarlıq nə uğursuz əngəl; Nə tühaf, yetmişə gəlmiş də yaşım. H.Cavid.
Полностью »is. [ər.] bax fikir. [Ataş Mürsələ:] Mən qorxuram, biz tətili qurtarandan sonra da sən fikir-xəyaldan aralanmayasan
Полностью »is. köhn. Günah, təqsir. [Xəyyam:] İçsə o, bir suçmu bizim içməmiz; Qorxusu yox, sən də gəl iç, ey əziz. H.Cavid.
Полностью »is. [ər.] Su və b. mayelər üçün qulplu və əmzikli qab. [Xəyyam:] Badə ibriqimi qırdın, ya rəb! Dərdimi başdan aşırdın, ya rəb! H.Cavid.
Полностью »zərf Şaşqın kimi, çaşmış halda, dəlicəsinə. [Xəyyam:] İştə, bir səs ki edər göylərə şaşqınca xitab; O sağır göy, əcəba, kimsəyə vermişmi cavab? H.Cavi
Полностью »...ki, “vücud dami-qəmdir; Azadələrin yeri ədəmdir”. Füzuli. [Xəyyam:] O fəzalar belə müzlim pərdə; Bir ədəm dalğası var hər yerdə. H.Cavid.
Полностью »...kimsəsiz. 2. Misilsiz, misli olmayan, tayı-bərabəri olmayan. [Xəyyam:] Söylə, ey sevgili, eşsiz mələkim; Kim zəhər qatdı gülər ömrünə, kim?! H.Cavid.
Полностью »...S.Hüseyn. Çoxları mey içdi meyxanələrdə; Kefləndi, amma ki, Xəyyam olmadı. M.Rahim.
Полностью »...dilinə tərcümə edirdi. Ə.Haqverdiyev. [Rüstəm bəy Sofiyaya:] [Ömər Xəyyam] dünyanın hər bir dilinə tərcümə olunmuşdur. Çəmənzəminli.
Полностью »...özünü öymə; Elə süzgün (z.) baxıb qəlbimə dəymə. Aşıq Ələsgər. [Xəyyam:] Sərpildi alov ruhuma süzgün baxışından; Sarsıldı bütün mənliyim, ey afəti-dö
Полностью »...tərlan quş kimi; Tamam sümüyündə cilvə gərəkdir. M.P.Vaqif. [Xəyyam:] Gəl, gəl, olayım səndəki hər cilvəyə qurban; Bilməm, niyə getdin, niyə döndün,
Полностью »...qızları özgələri ilə gəzib danışdıqda qanları əsla coşmayır. Çəmənzəminli. [Xəyyam:] Alın, əsla ələ keçməz bu kitab. H.Cavid. …Şagirdlərin savadı müx
Полностью »...mənliyinə toxunma, şərəfsiz etmə; həqarət, alçalma, alçaltma. [Xəyyam:] Xəyyamə nə lazımdı ki, zəncir; Onsuz da köləndir, bu nə təhqir? H.Cavid. [Qul
Полностью »f. 1. Səcdə etmək, sitayiş etmək, ibadət etmək, pərəstiş etmək. [Xəyyam:] Bir tanrıya lazımsa tapınmaq; Zövq əhli tapınsın sana birdən. H.Cavid. [Elxa
Полностью »...məqbəri; Hər parça daş bir fəqirin sinəsinin mərməri. M.S.Ordubadi. [Xəyyam:] Xəyyama nə lazımdı ki, zəncir; Onsuz da köləndir, bu nə təhqir? H.Cavid
Полностью »...Parlaq istedad. Parlaq sima. – [Alp Arslan:] Burda, yox şübhə ki, Xəyyam ikidir; Biri alim, biri parlaq şair. H.Cavid. // məc. Çox böyük, müvəffəqiyy
Полностью »...sehirli qədəhi – klassik şeirdə adətən şərab mənasında işlənir. [Xəyyam:] Biz güləriz batsa da şahlar yasa; Birsə məzarında gəda, padşah; Cami-Cəm ol
Полностью »...bir şeylə məşğul olmaq, vaxt keçirmək. Axşam yaxşıca əyləndik. – [Xəyyam:] Qayğı bilməz, içərək əyləniriz; Ayrı olsaq da, həqiqətdə biriz. H.Cavid. [
Полностью »...çeynəyib özgəsinə verirdi. B.Talıblı. 3. məc. Tapdalamaq, ayaqlar altına salmaq. [Xəyyam:] Çeynədik yıpramış adətləri biz; Böylə azadə ömür sürmədəyi
Полностью »...Özün bilmirsən, sir-sifətin çəndan məqbul deyil! M.F.Axundzadə. [Xəyyam:] Minlərcə şəhər ya qala almaqdan, əmin ol; Bir sadə çoban könlünü almaq daha
Полностью »...Birinin izi ilə, ardınca getmək, təqib etmək, izinə düşmək. – [Xəyyam:] Yox, oxşayacaq ruhumu bir zərrə səadət; İzlər məni hər dürlü fəlakət. H.Cavid
Полностью »...ikidilli, yamanüzlü cəfakar; Bir zərrə utanmaz! M.Ə.Sabir. [Xəyyam:] Yox, oxşayacaq ruhumu bir zərrə səadət; İzlər məni hər dürlü fəlakət. H.Cavid.
Полностью »...sevdiyini demək istəyirdi, lakin buna cəsarət etmirdi. M.S.Ordubadi. [Xəyyam:] Varlığım bir heçə bənzər mübhəm; Heç var olmaz, buna yoxdur şübhəm. H.
Полностью »...bulaq abi-kövsər suyudur; İçəndə dad verir dəhanə, dağlar! Aşıq Xəyyam. Pəs onlar [mollalar] nə vaxtadək cənnət, abikövsər vədəsi ilə bədbəxt islam c
Полностью »...sümüyü; qafa tası; qafa. Skeletin kəlləsi. Mamontun kəlləsi. – [Xəyyam:] Bir böyük quş qonaraq bürcünə gördüm Tusun; Süzərək kəlləsini pəncədə Keykav
Полностью »...etmək, qəlbinə xoş gəlmək, ürəyinə yatmaq, qəlbini oxşamaq. [Xəyyam:] Yox, oxşayacaq ruhumu bir zərrə səadət; İzlər məni hər dürlü fəlakət. H.Cavid.
Полностью »