Mənbələrdə bürgə şəklində əks etdirilib. Burmaq feili ilə bağlıdır. Birəni məhv etmək üçün hökmən barmaqların arasında burublar
Qərb dialektlərində “birgə” (birlikdə) mənasında işlədilən bu sözün mənşəyi 2 ehtimal əsasında yozula bilər: 1) birəiki kəlməsinin dəyişmiş formasıdır
Dilimizdə -gə şəkilçisi feillərdən isim düzəldir (süpür –gə və s.). Bəs bir sayına artırılmış –gə nə şəkilçisidir? Bu sözün mənbələrdə birgər forması
Gecikmək sözünün qəlibi üzrə bir sayından əmələ gəlib. Ruslardakı брак (kəbin) sözü də bununla bağlıdır (bunu O
Əsli ərəbcə “ba ism-Allah” (Allahın adı ilə) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Qədim mənası “yemişmək” deməkdir (“bişmiş adamdır” deyirik), deyim də olub: alma bişsin, ağzıma düşsün (ver yeyim, ört yatım
Fars dilində “güvə” mənasını verən bid sözü var. Guman etmək olar ki, bit onun bir qədər dəyişmiş formasıdır
Şəkidə və Tovuzda daha çox işlədilir, Qazaxda və Şuşada bitbəbit kimi qeydə alınıb. “Diqqətlə, tələsmədən yavaş-yavaş axtarmaq” mənasını əks etdirir
lat. bitumen – qatran
Dilimizdə biyə və biyələk sözləri var. Biyə əqrəb, çayan sözlərinin sinonimidir (hörümçəyə bənzəri var)
Böyələk, büyələk, bükələk kimi də işlədilir. Ruslar ona “овод” deyirlər. Heyvanı sancan həşərat növüdür
Qırğız dilində bu söz şibiğə (şibətə) kimi işlədilir. Şiş sözü ilə əlaqələndirilir və ucu iti kimi açıqlanır
ing. blackout – qaraltma
ing. weblog < ing. web – tor, şəbəkə + yun. log(os) – söz
ing. weblog < ing. web – tor, şəbəkə + yun. log(os) – söz + yun. sphaira – kürə
Peluzeya (Misir) şəhərində istehsal olunmuş parça növüdür. Söz də həmin yerin ad ilə bağlıdır. (Bəşir Əhmədov
ing. body text – gövdə, əsas mətn
Çin imperatorunun titulu olub. Boqda –“böyük”, “ilahi” deməkdir, xan isə məlumdur. Sözdən belə məlum olur ki, rus dilindəki бог sözü də Boqdıxan kəlmə
Dadanaq, bağanaq, tozanaq (toz –a –anaq), çəkənək (çəkələt kimi də işlədilir), qasnaq (qatlanmış), qayğanaq, biçənək, sızanaq, soğanaq tipli sözlərin
“Горло” mənasını əks etdirir. Bu söz mənbələrdə boğurdaq kimi verilib, boğmaq feili ilə bağlıdır kimi qeydə alınıb
Bizdə boğum (сустав, сочленение, узел, завязать) sözü olub. Şişməyə “boğuq” deyiblər. Boxça kəlməsi boğmaq (bağlamaq) sözü ilə qohumdur
Farsca əjdarmar (əjdaha ilan) və ya boa (fransızcadır, “ilan” deməkdir) adlanır, ruslar “yдав” deyirlər
Mənbələrdə göstərilir ki, ba feili olub və indiki “bağlamaq” mənasını əks etdirib. Həmin feildən bağ ismi də yaranıb
Boğmaq feilinin qarşılıq növüdür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
XV əsrin əvvəllərində Mərkəzi Avropada o vaxta qədər avropalılara tanış olmayan qarabuğdayı insanlar peyda oldu
Alman sözüdür, “badə” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
fr. bauxite
“Çox” mənasında işlədilən bu söz ad –feil omonimi əsasında izah oluna bilər. Bolmaq (bulmaq, olmaq) feili “əldə etmək, malik olmaq” mənasını verir, bo
1844-cü ildə alman filosofu Karl Marks özünün “Kommunist partiyasının manifesti”ni dərc etdirdi. Burada o, kommunizmin əməli nəzəriyyəsini işləyib haz
Latın sözüdür. Qədim mənası “vızıltılı mərmi” deməkdir. İndi məna dəyişib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
ital. bora < yun. boreos – şimal küləyi
Burulmaq sözü ilə bağlıdır. Burula –burula öz işini görən havadır, covğundur, yağışdır. Буран şəklində rus dilində də işlədilir
Bu soğdaq dilindən keçib, alınma sözdür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
İ.Musayevə görə, borçu (şərabçı) Alı birləşməsi ilə bağlıdır. Alının peşəsi şərabçılıq olub. Bir vaxtlar bu yerə Borçalı yox, “Ağbulaq” deyiblər
Bordamaq (yağlandırmaq, kökəltmək) feilindən əmələ gəlib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
lat. borealis – şimal
ital. borghese – şəhər
Zənn edirəm ki, burmaq, bükmək (eşmək) sözü ilə qohumdur. Hitlerlə müharibə vaxtı qəzetdən istifdə edib popiros düzəldirdilər: “papiros bük, papiros e
Parom sözünün dəyişmiş formasıdır. Bəzi dialektlərdə böyük çaylardan keçmək və yükü bir taydan o biri taya adlatmaq üçün istifadə olunan sala “borum”
Varı farsca “sayağı” deməkdir. Boruvarı “borusayağı” kimi başa düşülür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Yunan sözüdür, mənası “dar boğaz” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Boş sözü “sərbəst, azad” deməkdir. Onun üzərinə -a şəkilçisi artırmaqla azad olmaq mənasını verən boşamaq feili əmələ gətirilib
Əsli daşqab olub. Gildən (saxsıdan) düzəldiyi (ağac qablardan fərqləndiyi) üçün belə adlanıb. Mənbələrdə daşayaq (ayaq “qab”, “piyalə” demək olub) kim
Yunan sözüdür, mənası “bitki” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
“Nəsil” (bodun), “qəbilə” anlamında işlədilən bu sözün əsas mənası “birləşmə” deməkdir. Qohumların birləşməsi nəsil (boy) yaradır
İngiltərədə Boykot familiyalı sahibkar olub və 1880-ci ildə irlandiyalılar ona qarşı boykot keçirib, istehsal etdiyi malları almaqdan imtina ediblər
Boyun və boylan eyni kökə malikdir. Kökü boy sözüdür, ad – feil omonimi olub (boyun feildən, boylan isə isimdən yaranıb)
Boylu kimi də işlədilir, “hamilə” deməkdir. Boy sözünün qədim mənalarından biri “bədən” deməkdir. Boylu “qarınlı” (qarını qalxmış) anlamını əks etdi
Qılıncın tiyəsi ilə dəstəyin birləşdiyi yerə “boyun” deyiblər. Arabanın qolunun oxa birləşdiyi yerə indi də “boyun” deyirlər
Əsli boynuna almaq (yükü öz üzərinə götürmək) kimi olub, sonra boyun olmaq şəklinə düşüb. (Bəşir Əhmədov