Farsca nu (nou) və bar sözlərindən əmələ gəlib. “İlk məhsul” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcə nəfs sözü ilə qohumdur, onun cəm formasıdır. “Əhali”, “adam” anlamlarını əks etdirir. (Bəşir Əhmədov
Farsca nüma (göstərən; bədənnüma güzgü), nümayiş, nümunə sözləri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Nüma (məsdəri: nəmudən) farsca “göstərən” deməkdir. Böyük güzgüyə bədənnüma deyirlər. Nümayəndə, nümunə sözləri də buradandır
Farsca bədənnüma, nümayiş sözləri ilə qohumdur. “Görmə, göstərmə” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Bu əvəzliyin mənası qədim hind dilində “başqası” deməkdir. Qədimdə bizdə ol, an formalarında işlədilib
ər. – səhra. Misirdəki Oasiya şəhərinin adı ilə
Misirlilər əsas allahlarının (Günəş allahı Ra) şərəfinə bütov qaya parçasından yonulmuş hündür, nazik sütunlar ucaldırdılar
lat. obsis – tamaşa
Od sözündəndir. Odcaq (od və çaq (çax) hissələrindən əmələ gəlib, çaxmaq elə “yandırmaq” deməkdir.) kimi olub, sonra dəyişmələrə məruz qalıb
Ütmək feilinin kökü olan üt sözü ilə eyni olub. Görünür, ad-feil omonimi kimi işlədilib. Od sözü üt sözünün dəyişmiş formasıdır
Tutmaq sözünün qədim mənalarından biri “yanmaq, alışmaq” deməkdir. Od tutmaq birlikdə “alışmaq” mənasını əks etdirir
Anadolu türkləri otaq əvəzinə oda işlədirlər. Odabaşı isə rus dilindəki “швейцар” mənasında işlədilir (hərfi mənası: “otağın böyüyü” deməkdir)
Fransız sözüdür, mənası “Köln suyu” (Köln şəhərində istehsal edilib) deməkdir. Kəşf edən şəxs N.M.Farina (1685-1766) olub
Kökü od kəlməsidir. Odun yalnız yandırmaq (od) üçün hazırlanmış ağaca deyilir. Tikinti materialı və s
Latıncadır, “ənsari” (kömək əli uzadan) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
yun. ophis – ilan + yun. lithos – daş
ing. off-line – xətdən kənar
İndi “keçi balası” mənasında işlətdiyimiz bu söz qədimdə, həm də indiki quzu anlamını əks etdirib. Oğlan sözü də onunla eyni kökə malikdir
Yakut dilində oğo “uşaq”dır, oğolon isə “doğmaq”dır. Oğlan “doğulmuş” (qıza da aiddir) deməkdir. (Bəşir Əhmədov
“Hermofrodit” deməkdir. Türkmənlərdə qıztəkə (dişi-erkək) işlədilir. Deməli, qız (dişi) və qısraq sözləri qohumdur
Görüşmək, rastlaşmaq mənasında oğra feili olub. Uğramaq, oğru, oğraş sözləri də onunla kökdaşdır (ilkin kök oğ feilidir)
Oğ feili mövcud olub, ad-feil omonimi kimi işlədilib: красть (feil), тайный (ad). Oğru sözün feil korrelyatından yaranıb
Oğ sözü qədim feillərdən olub, “xəlvəti görüşmək” mənasında işlədilib. Oğru həmin feildən əmələ gəlmiş addır (əvvəl sifət olub, sonra isimləşib), “xəl
İndi bu söz oğlan uşağı ilə bağlı işlədilir, amma qabaqlar qıza da oğul deyiblər (indi də qalmaqdadır)
Oğur sözü “bala” deməkdir. Ehtimal ki, oğul sözü ilə kökdaşdır. Oğursaq balası ölmüş, amma yenə də sağılan heyvana deyirlər
Dilimizdə “bacarmaq” mənasını verən u feili olub. Onun üzərinə z (s) artırmaqla “bacarıq” mənasını verən uz (us) kəlməsi düzəlib (indi də işlədilir):
Əsli ağ kimi olub, “yuxarı atılan” deməkdir. Güllə (farscadır) sözünün yerinə işlədilib; ox uyğur dilində ok kimi işlədilir
Müştəri ulduzu kaman (qövs, yay) bürcündə yerləşir və formaca ox atanlara oxşayır. Ad da buradan əmələ gəlib
Donuzluqda dəyirman oxunun altına qoyulan ağaca (indi dəmirdən istifadə olunur) oxduruq (Quba ləhcəsində: uxduraq) deyirlər, ox və durmaq sözlərindən
Əsli oxlayu (oxsayağı) kimi olub. Ox kəlməsi ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
“Səs salmaq” deməkdir. Oy “səs” mənasında Anadolu türklərində indi də işlədilir. Oxumaq (петь) sözü ilə eyni kökə malikdir
Çuvaş dilində ok (ox, oş, oğ) sözü “bənzəyən” deməkdir. “Əzizləmək” mənasında olan oxşamaq sözü isə “tumar” mənasını verən oğ kəlməsi ilə bağlıdır
Qədimdə ok sözü olub və “səsləmək”, “mahnı oxumaq” anlamlarında işlədilib. Atın oxranması da bununla bağlıdır
yun. okeanos – ucsuz-bucaqsız dəniz
yun. okeanos – ucsuz-bucaqsız dəniz + yun. logos – elm, təlim
lat. occlusio – qapanmaq, gizlənmək
yun. oligos – az, cüzi, əhəmiyyətsiz + yun. klasis – qırma, qırılma
lat. oliva – zeytun; rənglərinin oxşarlığına görə
Solaxay qəlibi üzrə yaranıb, “правша” anlamında işlədilmişdir. On “sağ” demək olub. İndi solaxayın antonimini tapmaqda çətinlik çəkirik
Bu əvəzlikdəki n samiti tarixi qalıqdır: əvəzlik ol, an, al və s. formalarda işlədilib, sonra o şəklində sabitləşib
yun. onyx – dırnaq
Tanıma əlaməti kimi şərh olunur. Özbək dilində onq sözü var və “şüur” kimi başa düşülür. Görünür, onqon da şüurlar, dərrakə ilə bağlı sözdür
yun. oon – yumurta + yun. lithos – daş
sanskr. upala – qiymətli daş
Latın sözüdür və “operasiya (əməliyyat) həyata keçirən” deməkdir. İndi məna bir qədər dəyişib, əsasən kino sənəti ilə bağlı işlədilir
Oppozisiya sözü ilə qohumdur, latın mənşəlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Qədim mədəniyyətlərdə hesab olunurdu ki, gələcəkdə baş verəcək hadisələr qabaqcadan müəyyən olunub və nəyin olub-olmayacağını allahlar bilir
“Kəsmək”, “biçmək” anlamlarını əks etdirən ormaq feilimiz olub. Daramaq sözündən daraq yarandığı kimi, eyni qəlib üzrə ormaq feilindən də oraq ismi əm
Fransanın cənub-şərqində, Rona çayının sahilində Oranj şəhəri yerləşir. XVI əsrdə hollandiyalı bir zadəgan Hollandiyadakı torpaq sahələri ilə bərabər,