Konvensiya

Konvensiya (lat. conventio — müqavilə, saziş)— hər hansı bir məsələ barəsində dövlətlər arasında bağlanan müqavilə, saziş. Beynəlxalq hüquqi sənəddir. Bəyannamə və ya müraciətnamədən fərqli olaraq, konvensiya qanun statusuna malikdir və onu imzalayan və ratifikasiya edən dövlətlər tərəfindən (müvafıq beynəlxalq strukturların üzvləri) icrası məcburidir. Gender bərabərliyi sahəsində müəyyən edilmiş bu qəbildən olan mühüm beynəlxalq sənədlərə aid olanlar bunlardır: "Eyni dəyərə malik əməyə görə kişi və qadınların bərabər mükafatlandırılması haqqında" (1951) N100 BƏT (Beynəlxalq Əmək Təşkilatı) Konvensiyası "Qadınların siyasi hüquqları haqqında" Konvensiya (1952) "Ərli qadınların vətəndaşlığı haqqında" Konvensiya (1957) "Minimal nikah yaşında nikaha daxil olmaq razılaşması və nikahların qeydə alınması haqqında" Konvensiya (1962) "Qadınlara münasibətdə ayrı-seçkiliyin bütün formalarının aradan qaldırılması haqqında" Konvensiya (1979) "Zəhmətkeş qadın və kişilər üçün bərabər imkanlar və eyni davranma: ailə mükəlləfiyyətli zəhmətkeşlər haqqında" BƏT 156№ Konvensiya (1983) Əgər, milli qanunvericilikdə gender bərabərliyi, qadınların hüquqları zəif işlənilmişdirsə və ya ümumiyyətlə nəzərə alınmayıbsa, onda qadın təşkilatları və qadınlar müstəqil olaraq öz hüquqlarını qorumaq üçün dünya ictimaiyyəti tərəfindən qəbul edilmiş və onların ölkələrində ratifikasiya olunmuş konvensiyalardan və digər sənədlərdən istifadə edə bilərlər. Onlar konvensiyalara istinad edərək, bütün səviyyələrdə məhkəmə instansiyalarına müraciət etmək hüququna malikdirlər. Təsadüfi deyil ki, BMT-nin hüquqi aktlarını "qadınlara münasibətdə diskriminasiyanın qarşısının alınmasının hüquqi silahı" adlandırırlar.

Dəniz hüququ haqqında Konvensiya — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 29 aprel 1958-ci il tarixli Cenevrədəki konfransının nəticələrindən sonra bağlanmış beynəlxalq müqavilə. 30 sentyabr 1962-ci ildə qüvvəyə minmişdir. Sənədin rəsmi orijinal dilləri ingilis (ing. Convention on the High Seas), ispan (isp. Convención sobre Alta Mar), Çin (çin. 公海公約), Rus və Fransız dilləridir (fr. Convention sur la haute mer). SSRİ konvensiyanı 20 oktyabr 1960-cı ildə təsdiqlədi. 63 ölkə tərəfindən təsdiqlənən 2018-ci il üçün: son dəfə Çernoqoriya tərəfindən 2006-cı ildə təsdiq edilmişdir. Bu Konvensiyaya üzv dövlətlər, dəniz hüququna dair bütün məsələlərin qarşılıqlı anlaşma və əməkdaşlıq ruhunda həll olunmasını arzulayaraq və bütün dünya xalqları arasında sülhün, ədalətin və tərəqqinin saxlanılması üçün əhəmiyyətli əməkdaşlığın təmin edilməsi üzrə bu Konvensiyanın tarixi zəruriliyini dərk edərək, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 1958-ci və 1960-cı illərdə Cenevrədə keçirilmiş Dəniz Hüququ üzrə konfranslarından sonra baş verən inkişafın dəniz hüququna dair yeni və ümumi qəbul olunmuş Konvensiyaya ehtiyac yaratdığını qeyd edərək, okean məkanı problemlərinin sıx əlaqəli olduğunu və bütövlükdə nəzərdən keçirilməsinə ehtiyacın olduğunu dərk edərək, Konvensiya ilə bütün dövlətlərin suverenliyi əsasında, beynəlxalq kommunikasiyanı asanlaşdıracaq, dəniz və okeanların dinc məqsədlərlə istifadəsini, onların ehtiyatlarından bərabər və səmərəli şəkildə faydalanmağı, canlı ehtiyatlarının mühafizəsini və dəniz mühitinin qorunub saxlanılmasını və öyrənilməsini təşviq edəcək dəniz və okeanlar üzrə hüquqi rejim yaradılması arzusunu vurğulayaraq, bu məqsədlərə nail olunmasının bütün bəşəriyyətin maraqlarını və ehtiyaclarını, xüsusilə sahilyanı olmasından və ya dənizə çıxışı olmamasından asılı olmayaraq, inkişaf etməkdə olan ölkələrin xüsusi maraq və ehtiyaclarını nəzərə alacaq ədalətli və bərabərhüquqlu beynəlxalq iqtisadi qaydanın yaradılmasına töhfə verəcəyini dərk edərək, Konvensiya ilə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasının milli yurisdiksiyanın hüdudlarından kənar dəniz və okeanların dibinin və təkinin, habelə onların ehtiyatlarının bəşəriyyətin ümumi irsi olduğunu və onların tədqiqatı və istismarının dövlətlərin coğrafi mövqelərindən asılı olmayaraq, bütövlükdə bəşəriyyətin mənfəəti üçün aparılacağını təntənəli şəkildə elan etdiyi 1970-ci il 17 dekabr tarixli 2749 (XXV) nömrəli Qətnaməsində öz əksini tapmış prinsipləri inkişaf etdirmək arzusunda olaraq, bu Konvensiya ilə əldə edilən dəniz hüququnun məcəllələşdirilməsi və mütərəqqi inkişafının ədalətli və bərabərhüquqlu prinsiplər əsasında bütün dövlətlər arasında sülhün, təhlükəsizliyin, əməkdaşlığın və dostluq münasibətlərinin möhkəmləndirilməsinə töhfə verəcəyinə və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsində nəzərdə tutulmuş məqsəd və prinsiplərə əsasən, dünyanın bütün xalqlarının sosial və iqtisadi inkişafına yardım edəcəyinə inanaraq, bu Konvensiya ilə tənzimlənməyən məsələlərin ümumi beynəlxalq hüququn qayda və prinsipləri əsasında tənzimlənməkdə davam edəcəyini təsdiq edərək, aşağıdakılar barədə razılığa gəldilər: Maddə 1: Dövlətlərin ərazi və ya daxili suları xaricindəki bütün sular olaraq "açıq dəniz" tərifi.

Psixotrop maddələr haqqında Konvensiya (Vyana Konvensiyası 1971-ci il) ― psixotrop maddələrin sui-istifadəsi ilə mübarizə və onların qanunsuz trafikinin qarşısını almaq məqsədi daşıyan BMT müqaviləsi. 1976-cı ilin avqustunda qüvvəyə minmişdir. 2008-ci ilin noyabr ayından etibarən 183 əyalət konvensiyaya qoşulmuşdur. İdarə olunan psixotrop maddələr terapevtik əhəmiyyətinə və istifadəsi ilə əlaqəli potensial riskə görə dörd siyahısı bölünür. Siyahı I - halüsinasiya xüsusiyyətlərinə malik maddələr elmi istifadə üçün təsdiqlənmiş və tibbi məqsədlə məhdudlaşdırılmışdır. Cədvəl II - yüksək asılılıq potensialına sahib maddələr və geniş yayılan, lakin terapevtik məqsədlər üçün istifadə edilməsinə imkan verən xüsusiyyətlərə sahib maddələr. Siyahı III. Siyahı IV. Noyabr 2008-ci il tarixinə beynəlxalq nəzarət altında olan 116 psixotrop maddə var. Bütün maddələr Cədvəl II, III və IV yalnız həkim resepti ilə verilməlidir, etiketlərdə və onlara əlavə vərəqələrdə lazımi xəbərdarlıq və tədbirləri daxil olmaqla istifadə qaydaları olmalıdır. Bu maddələrin xalqa reklamı qadağan edilməlidir. Cədvəl I-yə daxil olan maddələrin istifadəsi yalnız dövlət nəzarəti və ya xüsusi icazə altında olan tibb və ya tədqiqat müəssisələrində mümkündür.

Qaçqınların statusuna dair konvensiya- 1951-ci il tarixli Qaçqınların Konvensiyası və ya 28 iyul 1951-ci il tarixli Cenevrə Konvensiyası olaraq da bilinən Qaçqınların Statusuna dair Konvensiya, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qaçqının kim olduğunu müəyyənləşdirən və sığınacaq verilən şəxslərin hüquqlarını və sığınacaq verən ölkələrin vəzifələrini müəyyənləşdirən çoxtərəfli bir müqaviləsidir. Konvensiya, müharibə cinayətkarları kimi hansının qaçqın kimi seçilmədiyini də müəyyənləşdirir. Konvensiya, həmçinin konvensiyaya əsasən verilmiş qaçqın səyahət sənədləri sahibləri üçün bəzi vizasız səyahətləri də təmin edir. Qaçqın Konvensiyası, 1948-ci il tarixli Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsinin, hər bir insanı təqiblərdən qurtulmaq üçün digər ölkələrdə sığınacaq axtarmaq və bu sığınacaqdan istifadə etmək hüququnu tanıyan 14-cü maddəsinə əsaslanır. Qaçqın Konvensiyada nəzərdə tutulanlara əlavə olaraq dövlət tərəfindən qaçqınlar üçün nəzərdə tutulan hüquq və imtiyazlardan da istifadə edə bilər. Konvensiyanın qaçqınlar üçün yaratdığı hüquqlar öz hüquqi qüvvəsini saxlamaqdadır. Bəziləri 21-ci əsrin qaçqın münasibətlərinin mürəkkəb təbiətinin, milli dövlətin, əhali yerdəyişməsinin, ətrafmühit mühacirəti və müasir müharibənin inkişaf etməkdə olan təbiətini tanıyan yeni bir müqavilə tələb etdiyini iddia edirdilər. Buna baxmayaraq, geri qaytarılmamaq prinsipi (Maddə 33) kimi fikirlər bu gün də 1951-ci il tarixli Konvensiyanın mənbəyidir. Konvensiya 28 iyul 1951-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının xüsusi konfransında təsdiqləndi və 22 aprel 1954-cü ildə qüvvəyə mindi. Başlanğıcda Konvensiya 1 yanvar 1951-ci ilədək (II Dünya Müharibəsindən sonra) Avropa qaçqınlarını qorumaqla məhdudlaşdı, lakin dövlətlər Konvensiyadan irəli gələn müddəaların başqa yerlərdən gələn qaçqınlara da şamil edilə biləcəyini də bildirdilər.

Narkotik maddələri haqqında vahid Konvensiya (1961) (1972-ci ildə düzəliş edilmişdir) — məqsədi, sirr (marixuana, həşiş və s.), kokain (digər ecognin esterləri ilə birlikdə) və tiryək (morfin, eroin, tibbi məqsədlər xaricində kodein və s.) 1931-ci il Paris Konvensiyasını dəyişdirdi. Konfrans, BMT Baş Assambleyasının 1395 (XIV) qətnaməsi ilə narkotiklərə nəzarət sahəsində texniki yardımın göstərilməsinə dair xüsusi tədbirlərin təsis edilməsi məqsədilə keçirilmişdir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqtisadi və Sosial Şurası, 28 iyul 1958-ci il tarixli 689 J (XXVI) saylı qərarla, Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Nizamnaməsinin 62-ci maddəsinin 4-cü bəndinə və Baş Məclisin 366 (IV) saylı qətnaməsinə əsasən qərar verdi. 3 dekabr 1949-cu ildə, bu sahədə mövcud olan çoxtərəfli müqavilələri tək bir sənədlə əvəzləyən Narkotik Narkotiklərə dair Vahid Konvensiyanın qəbul edilməsi, müstəsna olaraq narkotik nəzarətinə cavabdeh olan beynəlxalq müqavilə qurumlarının sayını azaltmaq üçün səlahiyyətli nümayəndələrin konfransını çağırmaq; və narkotik xammal istehsalına nəzarət yaratmaq. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Narkotik Narkotiklərlə Mübarizə Konvensiyasının Qəbulu üzrə Konfransı, 24 Yanvar-25 Mart 1961-ci il tarixlərində Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Qərargahında keçirildi. İşdə 73 ştatın nümayəndələri iştirak etdi. Konfransda BMT-nin aşağıdakı ixtisaslaşmış qurumları təmsil olunmuşdur: Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı; Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatı; Beynəlxalq Əmək Təşkilatı; Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qida və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı. Konfransda aşağıdakı beynəlxalq qurumlar təmsil olundu: Daimi Mərkəzi Tiryək Komitəsi; Narkotik dərmanlara nəzarət orqanı. Konfransda aşağıdakı qeyri-hökumət təşkilatları da təmsil olundu: Beynəlxalq Katolik Xeyriyyə Konfransı; Beynəlxalq Qadın Hüquqşünaslar Federasiyası; Beynəlxalq Cinayət Polisi Əməkdaşlıq Təşkilatı. Konfransın işinin nəticəsi Narkotik Narkotiklərə dair Vahid Konvensiyanın qəbul edilməsinə dair 5 qətnamənin qəbulu, eyni zamanda 1961-ci il Narkotik Narkotiklərə dair Vahid Konvensiyanın mətninin təsdiqlənməsi olmuşdur.

Qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğv edilməsi haqqında Konvensiya — BMT-nin Baş Assambleyasının 34 /180 saylı 18 dekabr 1979-cu il tarixli qətnaməsi ilə qəbul edilmiş qadın hüquqlarının müdafiəsi üzrə əsas beynəlxalq sənəd. Konvensiyanın özünəməxsusluğu ondan ibarətdir ki, digər beynəlxalq müqavilələrdə ümumi şəkildə insan üçün təmin olunan hüquqlar burada məhz qadın üçün nəzərdə tutulmuşdur. Digər müqavilələrdən fərqli olaraq Konvensiyanın əsasında digər beynəlxalq müqavilələrdə təmin edilən “bərabərlik” deyil, “ayrı-seçkiliyin ləğv olunması” durur. Keçən əsrin 70-80-ci illərində qadın hüquqları uğrunda hərəkatın daha da genişlənməsi, BMT-nin təşəbbüsü ilə 1975-ci ildə Beynəlxalq qadın ilinin, daha sonra 1975-1985-ci illərdə Qadın onilliyinin keçirilməsi qadın hüquqlarının tənzimlənməsinə dair xüsusi beynəlxalq hüquqi aktın qəbul edilməsi zərurətini meydana çıxartdı və BMT-nin Baş Assambleyası 18 dekabr 1979-cu il tarixdə “Qadınlara münasibətdə ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğv edilməsi haqqında” Konvensiyanı qəbul etdi. Konvensiya 3 sentyabr 1981-ci il tarixində qüvvəyə minmişdir. Bu gün Konvensiya Uşaq Hüquqları Konvensiyasından sonra dünyada ən çox ratifikasiya olunmuş beynəlxalq müqavilədir. Azərbaycan Respublikası 1995-ci il 10 iyul tarixində Konvensiyanı ratifikasiya etmişdir. Konvensiya preambula, 30 maddə və 6 hissədən ibarətdir. Konvensiyanın preambulasında qadınlara münasibətdə ayrı-seçkiliyin ləğv edilməsi, qadınlar və kişilər arasında bərabərliyin təmin edilməsi BMT-nin əsas prinsiplərindən biri kimi qeyd olunur və qadınların vəziyyətinin yaxşılaşdırılması problemi müasir dövrün ən qlobal problemləri sırasına aid edilir. I hissə (Maddə 1-6) Konvensiyanın 1-ci maddəsi qadına qarşı ayrı-seçkiliyin tərifini müəyyən edir: “Bu Konvensiyaya görə, “qadınlara qarşı ayrı-seçkilik” qadınların ailə vəziyyətindən asılı olmayaraq kişi və qadınların hüquq bərabərliyi əsasında və siyasi, iqtisadi, sosial, mədəni, mülki və ya hər hansı digər sahədə insan hüquqlarının və əsas azadlıqlarının tanınmasının, istifadə edilməsinin və ya həyata keçirilməsinin əngəllənməsinə və ya heçə endirilməsinə səbəb olan və ya bu məqsədi daşıyan, cinsi əlamətə görə hər hansı fərqləndirmə, istisna, yaxud məhdudiyyət deməkdir.” Konvensiyanın 2-ci maddəsində qeyd olunur ki, iştirakçı dövlətlər qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyin bütün formalarını qınayır və bütün mümkün yollarla bu ayrı-seçkiliyin aradan qaldırılması siyasətini “təxirə salınmadan” həyata keçirirlər.

Nikah qeydiyyatı, nikah yaşı və nikaha daxil olma razılığı haqqında Konvensiya — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının evlilik standartları müqaviləsidir. Müqavilə 7 noyabr 1962-ci il tarixli Baş Məclisin 1763 A (XVII) saylı qətnaməsi ilə imza və təsdiq üçün açıldı və məktub mübadiləsi yolu ilə 9 dekabr 1964-cü ildə qüvvəyə mindi. Konvensiyanı 16 ölkə imzaladı, 55-i tərəf, Konvensiya Ümumdünya İnsan Haqları Bəyannaməsinin 16-cı maddəsinə əsaslanıb. Konvensiya nikahların razılıq xarakterini təsdiqləyir və tərəflərdən qanunla minimum nikah yaşını təyin etmələrini və nikahların qeydə alınmasını təmin etmələrini tələb edir. Konvensiyanın ideyası ilk dəfə 1956-cı ildə Səlahiyyətli nümayəndələrin Konfransı tərəfindən qəbul edilmiş köləliyin, kölə ticarətinin və köləliyə oxşar qurumların və tətbiqetmələrin ləğvi haqqında Əlavə Konvensiyanın qəbulu zamanı ortaya çıxdı. Bu 1956 Konvensiyası yetkinlik yaşına çatmayanların və məcburi evliliyin köləliyin bir növü olduğunu bildirən. Konvensiyanın 1-ci maddəsi müəyyən nikah növlərini köləlik olaraq təyin edir. Konvensiyada deyilir ki, dövlətlər məcburi nikahı bir haqqı müqabilində bir qadının ailəsindən köçürülməsini, bir qadının köçürülməsini əhatə edən təşkilat və ya tətbiqetmələrin tamamilə ləğv edilməsini və ya ləğv edilməsini (tədricən və ən qısa zamanda) həyata keçirməlidir. miras yolu ilə ərinin ölümü hadisəsi. Maddə 1.

Antarktika haqqında konvensiya və ya Antarktika haqqında beynəlxalq müqavilə — Antarktida ərazisinin demilitarizasiyasını, onun dinc məqsədlər üçün və nüvə silahından azad zona olmasını nəzərdə tutan müqavilə. 1 dekabr 1959-cu ildə Vaşinqtonda imzalanmış və 23 iyun 1961-ci ildə ilk 12 dövlətin ratifikasiyasından sonra qüvvəyə minmişdir. Müqavilənən əsas məqsədi — Antarktidanın bütün bəşəriyyətin istifadəsi üçün imkan yaratmaqdır. Həmçinin elmi tədqiqatlar və beynəlxalq əməkdaşlıq üçün azad mühit yaratmaqdır. İstənilən nüvə sınaqlarının keçirilməsi və radioaktiv materialların basdırılması qadağandır. Hazırda müqaviləni imzalayan dövlətlərin sayı 50-dir. Konvensiyanın əsas məqsədi Antarktidadan bütün bəşəriyyətin maraqlarına uyğun istifadəsini təmin etməkdir. Həmçinin elmi tədqiqat azadlığını təmin edir və beynəlxalq əməkdaşlığı inkişaf etdirir. Antarktidada hər hansı bir nüvə partlaması və ora radioaktiv materialların atılması qadağandır. 1982-ci ildə, Antarktika konvebsiyası sisteminin bir hissəsi və IX maddəsinin icrası olaraq Antarktika dəniz canlı resurslarının qorunması konvensiyası (CCAMLR) qüvvəyə mindi.

Antarktika haqqında konvensiya və ya Antarktika haqqında beynəlxalq müqavilə — Antarktida ərazisinin demilitarizasiyasını, onun dinc məqsədlər üçün və nüvə silahından azad zona olmasını nəzərdə tutan müqavilə. 1 dekabr 1959-cu ildə Vaşinqtonda imzalanmış və 23 iyun 1961-ci ildə ilk 12 dövlətin ratifikasiyasından sonra qüvvəyə minmişdir. Müqavilənən əsas məqsədi — Antarktidanın bütün bəşəriyyətin istifadəsi üçün imkan yaratmaqdır. Həmçinin elmi tədqiqatlar və beynəlxalq əməkdaşlıq üçün azad mühit yaratmaqdır. İstənilən nüvə sınaqlarının keçirilməsi və radioaktiv materialların basdırılması qadağandır. Hazırda müqaviləni imzalayan dövlətlərin sayı 50-dir. Konvensiyanın əsas məqsədi Antarktidadan bütün bəşəriyyətin maraqlarına uyğun istifadəsini təmin etməkdir. Həmçinin elmi tədqiqat azadlığını təmin edir və beynəlxalq əməkdaşlığı inkişaf etdirir. Antarktidada hər hansı bir nüvə partlaması və ora radioaktiv materialların atılması qadağandır. 1982-ci ildə, Antarktika konvebsiyası sisteminin bir hissəsi və IX maddəsinin icrası olaraq Antarktika dəniz canlı resurslarının qorunması konvensiyası (CCAMLR) qüvvəyə mindi.

Antarktidaya Dair Konvensiya Katibliyi (ing. Antarctic Treaty Secretariat) - beynəlxalq təşkilat. Antarktidaya Dair Konvensiya Katibliyi 1 sentyabr 2004-cü ildə Antarktidaya Dair Konvensiyanın Məsələhət Şurasının bazasında yaradılıb. Katibliyin mənzil qərargahı Argentinanın Buenos-Ayres şəhərində yerləşir. Hazırda təşkilata icraçı katib (Almaniya) rəhbərlik edir.

Bioloji Müxtəliflik haqqında Konvensiya (ing. Convention on Biological Diversity) — 5 iyun 1992-ci ildə Rio-de-Janeyroda qəbul edilmiş beynəlxalq müqavilə. Konvensiyanın məqsədləri bioloji müxtəlifliyin qorunması, onun komponentlərinin davamlı istifadəsi və genetik ehtiyatlardan istifadə nəticəsində yaranan faydaların ədalətli və ədalətli şəkildə bölüşdürülməsi, o cümlədən genetik ehtiyatlara lazımı çıxışın təmin edilməsi və bu cür resurslara və texnologiyaya dair bütün hüquqlar nəzərə alınmaqla müvafiq texnologiyalar, habelə adekvat maliyyələşdirmə yolu ilə onların müvafiq şəkildə ötürülməsidir. Konvensiya 5 iyun 1992-ci ildə Tərəflər tərəfindən imzalanmaq üçün açılmış və 29 dekabr 1993-cü ildə qüvvəyə minmişdir. == x-situ və in-situ qorunması == Bioloji Müxtəliflik haqqında Konvensiya iki növ biomüxtəlifliyin mühafizəsini nəzərdə tutur - in-situ və ex-situ: Ex situ konservasiya bioloji müxtəlifliyin komponentlərinin təbii yaşayış yerlərindən kənarda saxlanması deməkdir. Bu zooparklarda və laboratoriyalarda növlərin mühafizəsini nəzərdə tutur, xüsusən də nəsli kəsilməkdə olan növlərin genetik məlumat banklarının gələcəkdə itirilmişləri (məsələn, klonlaşdırma yolu ilə) bərpa edə bilmək üçün saxlanılması təklif olunur. In-situ mühafizə ekosistemlərin və təbii yaşayış yerlərinin mühafizəsi, növlərin yaşamaq qabiliyyətinə malik populyasiyalarının təbii mühitində, əhliləşdirilmiş və ya becərilən növlərə gəldikdə isə, onların fərqli xüsusiyyətlərini əldə etdikləri mühitdə saxlanılması və bərpası deməkdir. Bir qayda olaraq, bu, xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərində (SPNA) bioloji müxtəlifliyin komponentlərinin qorunmasını nəzərdə tutur: qoruqlar, canlı təbiət qoruqları, milli parklar, təbiət abidələri və s. Növlərin yaşayış yerlərinin qorunmasına və münasibətlərin strukturuna xüsusi diqqət yetirilir. == Konvensiyanı imzalayanlar ölkələr == == Biotəhlükəsizlik üzrə Kartagena Protokolu == 2000-ci ilin yanvarında Biotəhlükəsizliyə dair Kartagena Protokolu qəbul edilir.

Əlillərin hüquqları haqqında Konvensiya — 13 dekabr 2006-cı il tarixində BMT Baş Məclisi tərəfindən qəbul edilmiş və 3 may 2008-ci il tarixində qüvvəyə minmiş (iyirmi dövlət tərəfindən qoşulma və ya təsdiqlənmənin otuzuncu günü). Konvensiya ilə paralel olaraq, ona Fakultativ Protokol qəbul edildi və qüvvəyə mindi. 2019-cu ilin noyabr ayından etibarən Konvensiyada 181 dövlət və Avropa Birliyi, Fakultativ ilə bağlı Protokolda 96 dövlət iştirak edir. Konvensiyanın qüvvəyə minməsi ilə Əlillərin Hüquqları Komitəsi yaradıldı (əvvəlcə - 80 nəfərin iştirakçısı olan ölkələrin sayının 18 nəfərə çatması ilə əlaqədar olaraq 12 mütəxəssisdən ibarət idi) — Konvensiyanın iştirakçı dövlətlərinin hesabatlarını nəzərdən keçirmək, onlara dair təkliflər və ümumi tövsiyələr vermək, habelə Protokolun iştirakçısı olan dövlətlər tərəfindən Konvensiyanın pozulması barədə hesabatları nəzərdən keçirmək səlahiyyətinə malik olan Konvensiyanın icrasına nəzarət edən bir qurum. Mətn Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası tərəfindən 13 dekabr 2006-cı ildə qəbul edilmiş və 30 mart 2007-ci ildə imzalanmağa açılmışdır. 20-ci tərəf tərəfindən təsdiqləndikdən sonra 3 may 2008-ci ildə qüvvəyə minmişdir. 2020-ci il iyul ayından etibarən 163 nəfər və 182 nəfər tərəfindən imzalanmışdır. partiyalar, 181 əyalət və Avropa Birliyi (23 dekabr 2010-cu ildə təsdiqlədi). Konvensiya Əlilliyi olan Şəxslərin Hüquqları Komitəsi tərəfindən nəzarət olunur və bunun üçün CRPD-yə üzv dövlətlərin illik konfranslarında 2008-ci ildən bəri təlimatlar müəyyən edilmişdir. İştirakçı Dövlətlərin On üçüncü Konfransı 2020-ci ilin iyun ayında Nyu-Yorkda keçirilməli idi və daha sonra təxirə salınaraq təxirə salındı.

Vətəndaşsızlıq hallarının azaldılması haqqında Konvensiya — suveren dövlətlərin vətəndaşlıqsızlığı azaltmağa razı olduqları 1961-ci il Birləşmiş Millətlər Təşkilatının çoxtərəfli müqaviləsidir. Konvensiya əvvəlcə Qaçqınların Statusuna dair Konvensiyanın Protokolu kimi hazırlanmışdır, Vətəndaşsızların Statusuna dair 1954-cü il Konvensiyası isə qaçqın olmayan və buna görə də Konvensiyaya tabe olmayan vətəndaşlığı olmayan şəxsləri əhatə etmək Qaçqınların Statusu üçün qəbul edilmişdir. . II Dünya Müharibəsi dövründə və ondan dərhal sonra siyasi qeyri-sabitliyin yaratdığı miqrasiya, faktiki olaraq vətəndaşı olmayan şəxslər da daxil olmaqla, görünməmiş sayda köçkünün yaratdığı problemlərin beynəlxalq miqyasını vurğuladı. Ümumdünya İnsan Haqları Bəyannaməsinin (1948) 15-ci maddəsində deyilir: Hər kəsin vətəndaşlıq hüququ var. Heç kim könüllü olaraq vətəndaşlıq və ya vətəndaşlığını dəyişdirmək hüququndan məhrum edilə bilməz.

Diplomatik əlaqələr haqqında Vyana Konvensiyası — diplomatik nümayəndəliklərin statusunu və funksiyalarını müəyyən edən əsas beynəlxalq hüquqi sənəddir. O, giriş hissədən və 53 maddədən ibarətdir. BMT-nin Beynəlxalq Hüquq Komissiyası onun vəzifəsinin "beynəlxalq hüququn proqressiv inkişafı və məcəllələşdirilməsi" olduğunu əsas götürərək 1949-cu ildə özünün birinci sessiyasında məcəllələşdirilməsi lazım olan məsələlər arasında diplomatiya və konsulluq əlaqələrinə aid məsələlərin adını çəkdi. 1958-ci ildə isə komissiya diplomatik əlaqələr və immunitetlər haqqında da konvensiya layihəsini hazırladı və üzv dövlətlərin irad və təklifləri üçün onlara təqdim etdi. Diplomatik əlaqələr haqqında Konvensiya 18 aprel 1961-ci ildə Vyana konqresində qəbul olundu. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisin 228 N-li qərarına əsasən 1992-ci il 21 iyul tarixində Vyana Konvensiyasına qoşulmuşdur. Konvensiyanın giriş hissəsində BMT Nizamnaməsinin prinsip və məqsədlərinə uyğun olaraq dövlətlər arasında dostluq münasibətlərini inkişaf etdirmək məqsədləri qeyd olunur, həmin sazişdə nəzərdə tutulan üstünlüklərin və immunitetlərin ayrı-ayrı şəxslərin faydalanması üçün deyil, dövləti təmsil edən orqan kimi diplomatik nümayəndəliklərin funksiyalarının səmərəli həyata keçirilməsini təmin etmək üçün verildiyi göstərilir. Preambula funksional zərurət nəzəriyyəsini və qismən də təmsilçilik nəzəriyyəsini təsdiqləyir. Konvensiyanın 1-ci maddəsi konvensiyada rast gəlinən terminlər və onların açıqlanmasına həsr olunmuşdur. Belə ki, "nümayəndəliyin başçısı" dedikdə, akkreditiv dövlət tərəfindən bu keyfiyyətdə fəaliyyət göstərməyə öhdələndirilmiş şəxs başa düşülür.

Beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxslərə, o cümlədən diplomatik agentlərə qarşı cinayətlərin qarşısının alınması və cəzalandırılması haqqında Konvensiya — Konvensiya 1977-ci il fevralın 20-də qüvvəyə minmişdir. Nisbətən son dövrlərdə beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxslərə qarşı cinayət əməllərinin sayının artması bu konvensiyanın qəbul edilməsinə səbəb olmuşdur. Burada araşdırılan problemlərin dairəsi diplomatik agentlərə və beynəlxalq müdafiədən istifadə edən digər şəxslərə qarşı yönəldilmiş cinayətlərlə məhdudlaşmış olsa da, komissiya bu cür şəxslərə qarşı yönəldilmiş cinayətlər haqqında məsələni daha qlobal problem olan terrorizm aktlarının həyata keçirilməsi aspektlərindən birinə aid etmişdir. Konvensiyanın 1-ci maddəsi beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxslərə aşağıdakıları aid edir: dövlət başçısı, o cümlədən, dövlət başçısı funksiyasını yerinə yetirən kollegial orqanın hər bir üzvü, xarici dövlətdə olan hökumət başçısı və ya xarici işlər naziri, onları müşayiət edən ailə üzvləri, dövlətin istənilən nümayəndəsi və ya vəzifəli şəxsi, yaxud beynəlxalq təşkilatın istənilən vəzifəli şəxsi və ya digər agenti və onların ailə üzvləri. Həmin maddənin 2-ci bəndində ehtimal olunan cinayətkarın anlayışı verilir. Belə ki, ehtimal olunan cinayətkar ona münasibətdə maddədə göstərilən cinayətləri törətməsini və ya törətməsində iştirak etməsini "prima facie" isbat edən kifayət qədər dəlillər olan şəxsdir. Konvensiyaya əsasən diplomatik agent, akkreditiv və ya qəbul edən dövlət olmayan 3-cü dövlətdə ezamiyyətdə olduqda belə xüsusi müdafiə hüququna malikdir. Konvensiyanın 2-ci maddəsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Burada xüsusi beynəlxalq hüquqi müdafiə yaradan cinayətin tərkibi müəyyən olunur. Buna aşağıdakılar aiddir: beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxsin qəsdən öldürülməsi, qaçırılması və ya onun şəxsiyyətinə və ya azadlığına yönəlmiş digər hücumların həyata keçirilməsi; beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxsin şəxsiyyətinə və edən ümumtanınmış hüquqi prinsipin təsdiq edilməsi, azadlığına təhlükə yarada biləcək, onun rəsmi binasına, yaşayış binasına və ya nəqliyyat vasitələrinə zorakı hücumların həyata keçirilməsi; istənilən hücum cəhdi; istənilən belə hücumun iştirakçısı qismində əməllər, belə ki, hər bir iştirakçı dövlət tərəfindən onun daxili qanunvericiliyinə əsasən, bu cinayətin onun ərazisində və ya ərazisinin hüdudlarından kənarda baş verməsindən asılı olmayaraq, cinayət kimi qiymətləndirilməlidir.

1899 və 1907-ci il Haaqa Konvensiyaları — Niderlandın Haaqa şəhərində keçirilən iki beynəlxalq sülh konfransında qəbul edilmiş bir sıra beynəlxalq müqavilələr və bəyannamə. Cenevrə Konvensiyaları ilə yanaşı, Haaqa Konvensiyaları, dünyəvi beynəlxalq hüquqa görə müharibə və hərbi cinayətlər qanunlarının ilk rəsmi bəyannamələrindən biri idi. Üçüncü konfransın 1914-cü ildə keçirilməsi planlaşdırılırdı və daha sonra 1915-ə təxirə salındı, lakin Birinci Dünya Müharibəsinin başlaması səbəbindən baş tutmadı. 1899 və 1907-ci illərdə Rusiyanın təşəbbüsü ilə çağrılan Haaqadakı birinci və ikinci sülh konfranslarında , müharibə qanunları və adətlərinə dair beynəlxalq konvensiyalar qəbul edildi və bu, beynəlxalq humanitar hüquq normaları məcmuəsinin əsasını qoydu. İkinci Haaqa Konfransı, II Nikolayın Millətlər Birliyini yaratmaq fikrini dəstəklədi. 1899 və 1907-ci illərdəki Haaqa Konvensiyaları müharibənin aparılması ilə məşğul olan ilk çoxtərəfli müqavilələr idi və əsasən ABŞ Prezidenti Abraham Linkoln tərəfindən 24 aprel 1863-cü ildə imzalanaraq ABŞ Müttəfiq Qüvvələrinə ötürülən Liber Qanununa əsaslandı. Amerika Vətəndaş müharibəsi zamanı. Liber Qanunu, hərbi vəziyyət zamanı davranış qaydalarını təsbit edən ilk rəsmi hərtərəfli kodlaşdırılmış qanun idi; mülki şəxslərin və mülki mülkiyyətin qorunması və qanun pozuntularına görə cəza; qaçanlar, hərbi əsirlər, girovlar və soyğunçuluq; partizanlar; casuslar; barışıq və məhbus mübadiləsi; keçmiş üsyançı qoşunların şərti azadlığa buraxılması; hər hansı bir barışığın şərtləri və insan həyatına hörmət; düşmən ərazidə əsgərlərin və ya vətəndaşların öldürülməsi və öldürülməsi; və hökumətə qarşı vətəndaş müharibəsində iştirak edən şəxslərin statusu. Bununla birlikdə, dövlət başçıları tərəfindən Rus diplomatiyasına təklifləri konkretləşdirmək imkanı verən və Rusiya Xarici İşlər Nazirinin 1898-ci il 30 dekabr tarixli rəsmi müraciətində xülasə edən Rusiya təşəbbüsünə qarşı açıq bir danışma olmadı. forumun gündəliyinə aşağıdakı məsələləri əlavə edin: "Hərbi ehtiyaclar üçün quru və dəniz silahlı qüvvələri və büdcələrinin indiki tərkibinin müəyyən bir müddətdə qorunması və gələcəkdə silahlı qüvvələrin və hərbi büdcələrin azalmasının həyata keçirilə biləcəyi vasitələrin ilkin öyrənilməsi.

Haaqa konvensiyası — (hərbi konfliktlər zamanı mədəni dəyərlərin qorunması haqqında) 1954-cü il Haaqa konfransında (21.04.-14.05) qəbul edilmiş və 07.08.1954-cü ildən qüvvədədir. 133 ölkə bu konvensiyanın incəsənət, tarixi abidələr, arxeoloji qazıntılar kimi daşınan və daşınmaz mədəni dəyərlərin müdafiə edilməsini iştirakçı dövlətərin qarşısında vəzifə kimi qoyur. Konvensiyanın iştirakçıları özlərinin qanun vericiliyində elə qanunlar qəbul etməlidir ki, bu konvensiya onun şərtlərin pozan və pozmağa göstəriş verənləri cəzalandıra bilsin. Haaqa konvensiyasında konvensiyanın tətbiq edilməsi qaydaları müəyyən edən icraedici reqlament və işğal edilmiş ərazilərdən mədəni dəyərlərin çıxarılmasını qadağan edən protokol qəbul edilmişdir.

Kipr konvensiyası Martın 6da Andraşi Rusiya və Türkiyə arasındakı sülh şərtlərini müzakirə etmək üçün beynəlxalq konfrans çağırmaq təklifi irəli sürdü. Rusiya buna razılıq verməli oldu. Rusiyanın belə güzəştə getməsinə səbəb Şərq böhranı başlanan andan qüvvələr nisbətinin Rusiyanın xeyrinə olmaması idi. Türkiyə ilə müharibə Rusiyanın Avstriya və Alm ilə toqquşmasına səbəb ola bilərdi. Rusiya Alm-nin belə mövqe tutduğuna görə onunla ixtilafa getmək istəmirdi. Hələ 1878-ci il fevralın 19da Bismark demişdi ki, Şərq məsələsində o təmiz maklerdi. Onun vəzifəsi bunu tezliklə başa çatdırmaqdır. Bismark Rusiyanı müdafiə etmədiyini açıqcasına bildirmişdir, lakin rus diplomatiyası onun köməyinə nail olmağa cəhd etdi. O xatırlatdı ki, Bismark Rusiyanı dəfələrlə müharibəyə qoşulmağa təkid edirdi. Bismark Rusiyaya məsləhət bilirdi ki, konqres çağırılmasına razı olsun.

Konsul əlaqələri haqqında Vyana Konvensiyası — konsul münasibətləri sahəsində universal qaydaları müəyyən edən ilk beynəlxalq çoxtərəfli razılaşma. 24 aprel 1963-cü ildə qəbul edilmişdir. Beynəlxalq əlaqələrin hərtərəfli inkişafı, konsul müəssisələrinin rolunun hədsiz artması konsul hüququnun universal səviyyədə məcəllələşdirilməsi zərurətini yaradırdı. Bununla əlaqədar olaraq BMT-nin Baş Assambleyası 1949-cu il dekabrın 6-da Konsul əlaqələri və immunitetləri haqqında konvensiya layihəsinin hazırlanması barədə qətnamə qəbul etmişdir. Baş Assambleyanın bu məsələ ilə bağlı çağırdığı konfransda Konsul əlaqələri haqqında Vyana Konvensiyası qəbul edilmişdir. Konsul əlaqələri haqqında 1963-cü il Vyana Konvensiyası preambuladan, 5 hissədə birləşən 79 maddədən ibarətdir. 1961-ci il Vyana Konvensiyasında olduğu kimi, bu Konvensiyaya da iki əlavə protokol qəbul edilmişdir (Vətəndaşlığın əldə olunması haqqında fakultativ Protokol və Mübahisələrin məcburi həlli haqqında fakultativ Protokol). Preambulada Konvensiyanın bağlanmasının məqsədləri açıqlanır. Konvensiyanın 1-ci maddəsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir, belə ki, burada konvensiyada yer alan “konsul müəssisələri”, “konsul dairəsi”, “konsul vəzifəli şəxsi”, “konsul əməkdaşı” və s. kimi terminlərin açıqlaması verilir.

Kosmik Məsuliyyət Konvensiyası olaraq da bilinən Kosmik Cisimlər tərəfindən Zərərə görə Beynəlxalq Məsuliyyət Konvensiyası — 1967-ci il tarixli Xarici Kosmik Müqavilə ilə tətbiq olunan məsuliyyət qaydalarını genişləndirən 1972-ci il müqaviləsidir. Müqavilə əsasında edilən ilk müraciət Sovet İttifaqının Cosmos 954 nüvə peykinin Kanadaya düşməsindən sonra edilmişdir. Növbəti il ​​Skylabın Qərbi Avstraliyada qəzaya uğraması nəticəsində ölüm, xəsarət və ya maddi ziyan olmamışdı, fəqət Esperance əyalətinin rəhbərliyi, ətrafı çirkləndirdiyinə görə ABŞ-ni 400 dollar cərimə etmişdir. NASA bu cəriməni ödəməyib. 2009-cu ilin aprelində radio aparıcısı olan Scott Barley pul cəzasını dinləyicilərindən yığdığı vəsaitlər hesabına NASA adından ödəmişdir.

Kökünün kəsilməsi təhlükəsi olan vəhşi fauna və yabanı flora növlərinin beynəlxalq ticarət konvensiyası (ing. the Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora, CITES) — 2010 iyulun 2-ə qara kürü ixracçıları, emalçıları və qablaşdırıcılarının siyahısına 4 Azərbaycan şirkətinin adı daxil edib. Azərbaycanda qanuni olaraq nərə balıqlarının tutulması ilə üç şirkət – "Xəzərbalıq", "Lənkəran Balıq Kombinatı" və "Neftçala Balıq Kombinati" məşğul olur. Sonuncu iki şirkət "Caspian Fish Co. Azerbaijan"ın (Britaniya) nəzarəti altında işləyir. Qara kürünün emalı və ixracı hüququ "Caspian Fish Co. Azerbaijan"a məxsusdur. Siyahıya, həmçinin, "KASPI" və "AB Siyazan Fish" şirkətləri daxil edilib. Onlar, demək olar ki, qara kürü biznesindən kənarlaşıblar. Xəzər dənizinin bioloji su resursları üzrə komissiya iyunda nərə balıqlarının tutulması və onların kürüsünün yığılmasına kvota qoyub.

Lome müqaviləsi və ya Lome konvensiyası Avropa İqtisadi Cəmiyyətini və Afrika, Karib və Sakit okean ölkələri arasında imzalanmış ticarət və yardım müqaviləsidir. İlk dəfə 1975-ci ildə Qərbi Afrikada yerləşən Toqo Respublikasının paytaxtı olan Lome şəhərində imzalanıb. 1976-cı ilin aprelində qüvvəyə minmiş ilk Lome Konvensiyası (Lome I) o vaxtkı Avropa İqtisadi Birliyi (AİB) ilə inkişaf etməkdə olan Afrika, Karib və Sakit okean ölkələri (AKSOÖ), xüsusən də keçmiş Britaniya, Hollandiya, Belçika və Fransa koloniyaları arasında əməkdaşlığın yeni çərçivəsini təmin etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Onun iki əsas aspekti var idi: O, AKSOÖ-nün kənd təsərrüfatı və mineral ixracatının əksəriyyətinin AİB-yə rüsumsuz daxil olmasını təmin edirdi. AİB kənd təsərrüfatı ilə rəqabətdə şəkər və mal əti kimi məhsullar üçün kvota sisteminə əsaslanan imtiyazlı giriş razılaşdırıldı. İkincisi, AİB AKSOÖ ölkələrinə yardım və investisiya üçün Avropa Hesablama Birliyinə (AHB) 3 mlrd. avro vəsait ayırmağı öz öhdəliyinə götürdü. Konvensiya yenidən müzakirə edilib və üç dəfə yenilənib. II Lome (1981-ci ilin yanvarından 1985-ci ilin fevralına qədər) - Avropa Hesablama Birliyi yardım və investisiya xərclərini 5,5 milyarda qədər artırdı. III Lome 1985-ci ilin martında (ticarət müddəaları) və 1986-cı ilin mayında (yardım) qüvvəyə minib və 1990-cı ildə başa çatıb; AHB-nin öhdəliklərini 8,5 milyard avroya artırdı.

BMT-nin Mediasiya / Vasitəçilik səbəbindən ortaya çıxan beynəlxalq məskunlaşma haqqında Konvensiyası, yəni BMT-nin vasitəçilikdən irəli gələn məskunlaşma müqavilələrinin icrası haqqında Konvensiyası, BM-nin vasitəçilik / vasitəçilikdən irəli gələn beynəlxalq məskunlaşma müqavilələri haqqında Konvensiyası 20 dekabr 2018-ci il tarixində qəbul edildi və açıq 7 avqustda imza üçün. 12 sentyabr 2020-ci il tarixində qüvvəyə minən Konvensiyanın 14-cü maddəsinə uyğun olaraq beynəlxalq ticarətdə ticarət mübahisələrin alternativ həllini tənzimləyir və məhkəmə qərarları kimi qüvvəyə minən beynəlxalq həll razılaşmalarına və bağlanan mübahisələrin həllinə dair müqavilələrə daxili / ailə / şəxsi məqsədlər, həmçinin miras, ailə, əmək qanunvericiliyi şamil edilmir.

Milli azlıqların müdafiəsi üzrə Çərçivə Konvensiyası (ing. Framework Convention for the Protection of National Minorities) — 1 fevral 1995-ci ildə imzalanan Avropa Şurası konvensiyası. Fransa, Monako, Andorra və Türkiyə tərəfindən imzalanmamış Avropa Şurasına üzv dövlətlərdən; imzalanmış, lakin Belçika, Yunanıstan, İslandiya və Lüksemburq tərəfindən təsdiqlənməmişdir. Konvensiyanın həyata keçirilməsinə iştirakçı ölkələrin hesabatlarını qiymətləndirən Məşvərət Komitəsi və CC-nin fikirlərinə əsasən tövsiyələr verən Avropa Şurası Nazirlər Komitəsi nəzarət edir. Fərdi şikayət mexanizmi yoxdur və konvensiya zəif bir mexanizm kimi qəbul edilir. Preambula və I hissə (maddə 1-3) - konvensiyanın məqsədləri, prinsipləri və orada təsbit edilmiş hüquqlardan istifadə hüququ. II hissə (maddə 4-19) - konvensiya tərəflərinin öhdəliklər kataloqu: Maddə 4. Ayrı-seçkiliyin qadağan edilməsi. Maddə 5. Asimilyasiya siyasətinin qadağan edilməsi.

1971-ci il Monreal Konvensiyası — (tam adı "23 sentyabr 1971-ci il tarixli Mülki Aviasiya Təhlükəsizliyinə qarşı qanunsuz hərəkətlərin qarşısının alınması haqqında Konvensiya") mülki aviasiyanın təhlükəsizliyinə təhdid yarada biləcək cinayət və davranışların qarşısını almağa yönəlmiş beynəlxalq bir konvensiyadır. Konvensiyaya görə, istənilən şəxs cinayət törətmiş sayılır, əgər: Uçuşda bir təyyarədə olan bir şəxsə qarşı zorakılıq aktı törədir Təyyarənin uçması və ya uçuş zamanı təhlükəsizliyinə təhlükə yarada biləcək bir şəkildə hava gəmisinin dağıdılması və ya zədələnməsi Təyyarəni məhv edə və ya zədələyə biləcək bir cihazın və ya maddənin təyyarəsinə yerləşdirilməsi və ya üst-üstə düşməsi Hava naviqasiya vasitələrinin məhv edilməsi və ya zədələnməsi və ya hava gəmisinin təhlükəsizliyinə təhlükə yarada bilərsə onların işinə müdaxilə Uçuş zamanı təyyarənin təhlükəsizliyini təhlükə altına alan yalan məlumatların ötürülməsi Yuxarıda göstərilən hərəkətlərdən birini etməyə cəhd Yuxarıda göstərilən hərəkətlərdən birində iştirak edən Qeyd etmək lazımdır - Konvensiya gömrük, hüquq-mühafizə və hərbi təyyarələrə şamil edilmir. Yalnız mülki təyyarələrə. Konvensiya, aut dedere aut judicare prinsipini müəyyənləşdirir, buna görə müqavilə tərəfi ya cinayətlərdən birini törədən şəxsi mühakimə etməli, ya da cinayətin mühakimə olunması üçün ekstradisiyasını tələb edən şəxsi başqa bir dövlətə göndərməlidir. Konvensiya 23 sentyabr 1971-ci ildə Monrealda Beynəlxalq Hava Hüququ Konfransı tərəfindən qəbul edilmişdir. Lakin bu, 10 dövlət tərəfindən ratifikasiya olunduqdan sonra 26 yanvar 1973-cü ildə qüvvəyə minmişdir. 2013-cü ilədək Konvensiyada 186 iştirakçı dövlət var, o cümlədən BMT-nin 186 üzvü, həmçinin Kuk adaları və Niue.

Montrö boğazlar konvensiyası yaxud İstanbul boğazlarının statusu haqqında Montrö konvensiyası və ya 1936-cı il Montrö konvensiyası — Türkiyənin Qara dənizlə Aralıq dənizini birləşdirən Bosfor və Dardanel boğazları üzərindəki suverenliyini qaytaran İsveçrənin Montrö şəhərində keçirimiş beynəlxalq konfransda qəbul olunmuş konvensiya. Konvensiyanın qəbul olunduğu konfrans 1936-cı il 22 iyun - 21 iyul aralığında keçirilmiş və Türkiyənin boğazlar üzərində hüququnu rəsmiləşdirən beynəlxalq xarakterli sazişin qəbul edilməsi ilə yekunlaşmışdır. Bununla belə, Türkiyə beynəlxalq dəniz hüququ prinsiplərinə əməl edəcəyinə dair öhdəlik götürmüşdür. Konvensiyanın şərtləri SSRİ tərəfindən uzun illər narazılıq doğurmuşdur. Belə ki, boğazlara hərbi gəmilərin girişini bağlayan konvensiya SSRİ-nin Aralıq dənizinə hərbi girişi ilə bağlı mübahisələrə səbəb olmuşdur. 1936-cı il iyulun 20-də İsveçrədə Montrö Sarayında imzalanan konvensiya, Türkiyənin boğazları yenidən hərbi vəziyyətə gətirməsinə icazə verdi. Konvensiya 1936-cı il noyabrın 9-da qüvvəyə minmiş və həmən il dekabrın 11-də Millətlər Birliyi Müqavilə Seriyasında qeydiyyata alınmışdır. Konvensiya hazırda qüvvədə qalmaqda davam edir. Konvensiya XIX və XX əsrlərdə Qara və Aralıq dənizləri arasındakı strateji cəhətdən vacib olan keçidə kimin nəzarət etməsi ilə bağlı uzun müddətdir davam edən "Boğazlar Sualına" aydınlıq gətirən bir sıra razılaşmalardan biri idi. 1923-cü ildə Lozanna Müqaviləsi Dardanel boğazını silahsız bölgəyə çevirdi.

Müqaviləyə əsaslanan İnvestor-Dövlət Arbitrajında şəffaflıq haqqında Birləşmiş Millətlər Konvensiyası — 10 dekabr 2014-cü ildə qəbul edilmiş və 18 oktyabr 2017-ci ildə qüvvəyə minmiş, tərəflər arasında beynəlxalq müqavilələr əsasında İnvestor-Dövlət Arbitrajı Kontekstində Şəffaflığa dair Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Ticarət Hüququ üzrə Komissiyası qaydalarını, cavabdehin bildirişinin dərc olunmasını təmin edir. Eyni zamanda, konvensiya ticarət sirrini təşkil edən və ya nəşri qanunların icrasına müdaxilə edəcək və ya beynəlxalq müqaviləyə əsasən yayımlanmaqdan qorunan və ya cavabdeh tərəfindən təqdim edildiyi gizli məlumatların dərc edilməsini nəzərdə tutmur. Milli qanuna uyğun olaraq, ya da qanuna və ya arbitrajın bu məlumatların açıqlanması baxımından uyğun hesab etdiyi qaydalara uyğun olaraq. Konvensiya UNCITRAL veb saytında.

Müsəlman Liqası Konvensiyası və ya CML (ing. Convention Muslim League)—1962-ci ildə Pakistan prezidenti general Eyyub Xanın hərbi rejimini dəstəkləyən Pakistan Müsəlman Liqasının bir qrupu idi. Müxalifət partiyası olarkən "Müsəlman Liqa Şurası" olaraq bilinirdi.Müsəlman Liqası Konvensiyası, Pakistanın 1965-ci ildə edilən prezident seçkilərinə etiraz etmişdi.Konvensiyanın simvolu qızılgül idi.

Orhus konvensiyası — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Avropa İqtisadi Komissiyasının “Məlumat əldə etmək, qərar vermə prosesində ictimaiyyətin iştirakı və ətraf mühit məsələlərində ədalətə çıxış haqqında” Konvensiyası. Konvensiyanın qüvvəyə minməsi üçün 16 ölkə tərəfindən imzalanmalıdır. Bu proses üç il davam etdi. Konvensiya 38 ölkə tərəfindən Danimarkanın Orhus şəhərində 25 iyun 1998-ci il tarixində Avropa Ətraf Mühit Nazirlərinin IV Konfransında Avropa üçün Ətraf Mühit Prosesi çərçivəsində imzalanmışdır. Konvensiyanın məqsədi — insan sağlamlığı və rifahı üçün sağlam bir ətraf mühitin qorunmasına dəstək olmaq, məlumat əldə etmək, qərar vermə prosesində ictimaiyyətin iştirakı və ətraf mühit məsələlərində ədalətə çatmaqdır. Hər bir tərəf Konvensiyanın müddəalarının həyata keçirilməsi üçün aydın, açıq və ardıcıl bir çərçivə yaratmaq və qorumaq üçün lazımi qanunvericilik və tənzimləmə tədbirlərini görməyə borcludur. Məlumat əldə etmək: giriş sərbəstliyi (əsaslandırılmasını tələb etməyən tələb əsasında zəruri məlumatların məcburi verilməsi); İnternet vasitəsilə fəal ictimaiyyətin məlumatlandırılması, ətraf mühitin vəziyyəti barədə hesabatların dərc edilməsi; məlumat verməkdən imtina etməzdən əvvəl, ictimai marağın dərəcəsini nəzərə almaq lazımdır; müraciət etdikləri orqanlar tərəfindən məlumat olmadıqda, tələbi təmin etmək imkanına malik olan orqanlara istinad; yaxınlaşmaqda olan insan sağlamlığı və / və ya ətraf mühit üçün təhlükə olduqda dərhal ictimaiyyəti məlumatlandırmaq. Ekoloji məlumat verməkdən imtina etmənin səbəbləri yalnız bu məlumatların aşağıdakılara təsir göstərməsi ola bilər: dövlət orqanlarının işinin məxfiliyi; beynəlxalq münasibətlər. milli müdafiə və ya dövlət təhlükəsizliyi; ədalət mühakiməsi, fərdlərin ədalətli mühakimə olunma qabiliyyəti və ya dövlət orqanlarının cinayət və ya intizam istintaqı aparmaq bacarığı; ticarət və sənaye məlumatlarının məxfiliyi; əqli mülkiyyət hüquqları; şəxsi məlumatların məxfiliyi; tələb olunan məlumatı təqdim edən üçüncü tərəfin maraqları; bu məlumatların aid olduğu mühit (nadir növlərin yetişdirilməsi yerləri). Ətraf mühitə dair qərar qəbul etmə prosesinin əvvəlində əlaqədar ictimaiyyət vaxtında və başa düşülən bir şəkildə məlumatlandırılır.

Qaçqınların Statusuna dair BMT Konvensiyası (ing. Convention Relating to the Status of Refugees) — 28 iyul 1951-ci ildə Cenevrədə BMT Baş Assambleyasının 14 dekabr 1950-ci il tarixli 429 (V) saylı qətnaməsinə uyğun olaraq çağırılmış səlahiyyətli nümayəndələrin konfransı ilə qəbul edilmiş konvensiya (beynəlxalq müqavilə). 22 aprel 1954-cü ildə qüvvəyə minmişdir. Konvensiya “qaçqın” anlayışını müəyyənləşdirir və qaçqın statusunun verilməsinin ümumi əsaslarını müəyyənləşdirir. Konvensiya qaçqınlara qarşı hər hansı bir ayrı-seçkiliyi qadağan edir. Qaçqınlar, hüquqlarının bir hissəsini qəbul etdikləri ölkənin vətəndaşları ilə bərabər, digərlərini isə əcnəbilərlə eyni şərtlərdə istifadə edirlər. Konvensiya, milli təhlükəsizlik maraqları naminə qaçqınların qovulmasına icazə verir, lakin təqib olunmaq qorxusu ilə qaçdıqları dövlətə qayıtmasını qadağan edir. 2015-ci ilin aprel ayından etibarən Konvensiyaya 193 BMT üzvündən 145 dövlət qatılır. Rusiya 1967-ci il Konvensiyasına və Protokoluna Rusiya Federasiyası Ali Sovetinin 13 noyabr 1992-ci il tarixli qərarı ilə qatıldı. Qaçqınlar problemi Avropada Osmanlı, Avstriya-Macarıstan və Rusiya imperiyalarının süqutu, ərazi dəyişikliyi, soyqırımı hadisələri və nəticədə kütləvi kütlə hərəkatları ilə müşayiət olunan Birinci Dünya Müharibəsi kontekstində kəskinləşdi.

Ramsar Konvensiyası — xüsusilə su quşlarının yaşayış yeri olduğu üçün beynəlxalq əhəmiyyətə malik bataqlıq ərazilərin qorunması və davamlı istifadəsi üçün beynəlxalq müqavilədir. Su-bataqlıq əraziləri haqqında Konvensiya kimi də tanınır. 1971-ci ildə Konvensiyanın imzalandığı İranın Ramsər şəhərinin adını daşıyır. Hər üç ildən bir konvensiyanı imzalamış tərəflərin nümayəndələri konvensiyanın işinə rəhbərlik etmək və onun işini yaxşılaşdırmaq barədə qərar (qətnamələr və tövsiyələr) qəbul edən və konvensiyanın siyasət aparan orqanı olan "Razılığa gələn Tərəflərin Konfransı" (ing. Conference of the Contracting Parties) (COP) olaraq toplaşırlar. Tərəflər öz məqsədlərini həyata keçirə bilirlər. COP12 2015-ci ildə Uruqvayın Punta del Este şəhərində, COP13 isə 2018-ci ilin oktyabr ayında Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Dubay şəhərində keçirilmişdir. 2,331 ərazinin daxili olduğu və 2.1 milyon km2 ərazini əhatə edən "Beynəlxalq Əhəmiyyətli Bataqlıqlar siyahısı" 2018-ci ilin may ayında hazırlandı. Siyahıda ən çox əraziyə malik olan ölkələrə 175 ərazi ilə Birləşmiş Krallıq və 142 ərazi ilə Meksika daxildir. Siyahıya salınmış bataqlıq ərazilərin ən geniş olduğu ölkə təxminən 148,000 km2 ərazi ilə Boliviyadır.

Xəzər Dənizinin Hüquqi Statusu Haqqında Konvensiya — Aktau şəhərində Xəzəryanı ölkələrin V sammitində, Azərbaycan, İran, Qazaxıstan, Rusiya və Türkmənistan prezidentləri Xəzər dənizinin hüquqi statusu haqqında imzaladığı müqavilə. Müqavilə, tərəflərə resursları bölüşdürmək üçün yol xəritəsi müəyyənləşdirmək və digər qüvvələrin orada hərbi birlik yaradılmasına mane olmaq imkanı verir.

BMT-nin immunitet və imtiyazları haqqında Konvensiya — BMT Baş Assambleyası tərəfindən 13 fevral 1946-cı ildə qəbul edilib. Bəzən Nyu-York Konvensiyası da adlandırılır. == Tarixi == 1945-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının yaradılması müasir diplomatiya hüququnun proqressiv inkişafı yolunda mühüm təkan oldu. Belə ki, 1946 və 1947-ci illərdə BMT iki konvensiya qəbul etdi; BMT-nin immunitet və imtiyazları haqqında Konvensiya və BMT-nin ixtisaslaşdırılmış qurumlarının immunitet və imtiyazları haqqında Konvensiya. Hər iki konvensiya müasir diplomatiya hüququnda immunitet və imtiyaz institutunun inkişafına mühüm töhfə idi. == Haqqında == 1946-cı il Konvensiyasında qeyd olunduğu kimi, bu konvensiyanın işlənib hazırlanmasının hüquqi əsasını Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinin 104-105-ci maddələri təşkil edir. Bu maddələrdə deyilir ki, təşkilat onun üzvlərinin hər birinin ərazisində funksiyalarının yerinə yetirilməsi və məqsədlərinə çatması üçün vacib olan hüquq qabiliyyətindən istifadə edir. Bununla yanaşı, BMT Nizamnaməsində qeyd olunur ki, öz funksiyalarının həyata keçirilməsinin vacibliyi ilə təşkilatın özünə verilən immunitet və imtiyazların həcmi, təşkilat üzvlərinin nümayəndələrinin və təşkilatın vəzifəli şəxslərinin funksiyalarının səmərəli həyata keçirilməsinin vacibliyi ilə onlara verilən immunitet və imtiyazların həcmi müəyyən olunur. Başqa sözlə ifadə etsək, BMT rejiminin, onun üzvlərinin nümayəndələrinin və onun vəzifəli şəxslərinin rejiminin əsasında funksional zərurət nəzəriyyəsi durur. BMT-nin immunitet və imtiyazları haqqında 1946-cı il Konvensiyası (Ümumi Konvensiya) 36 bölməni əhatə edən 9 maddədən ibarətdir.

Soyqırım cinayətinin qarşısının alınması və cəzalandırılması haqqında Konvensiya — 9 dekabr 1948-ci ildə Parisdə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisi tərəfindən 260 (III) saylı qətnamə ilə qəbul edildi. Konvensiya 12 yanvar 1951-ci ildə qüvvəyə minmişdir. İnsanlıq əleyhinə ən ağır cinayət kimi "soyqırım" konsepsiyasının beynəlxalq hüquqi statusunu müəyyənləşdirir və hüquqi tərifini verir. Polşalı yəhudi əsilli vəkil Rafael Lemkinin etnik qrupların məhvinə görə hüquqi məsuliyyət müəyyənləşdirmək və soyqırımı beynəlxalq cəmiyyət tərəfindən insanlığa qarşı cinayət kimi tanıması uzun illər davam edən mübarizənin zirvəsidir. Bütün iştirakçı ölkələrin müharibə və sülh dövründə soyqırım aktlarının qarşısının alınması və cəzalandırılması üçün tədbirlər görmələri tələb olunur. Konvensiyanı təsdiqləyən ölkələrin sayı 2011-ci ilin sentyabr ayı etibarilə 141-ə çatır. Maddə II soyqırımı aşağıdakı kimi müəyyənləşdirir: Maddə III cəzalandırılan əməlləri müəyyənləşdirir: Konvensiya, II Dünya Müharibəsi zamanı Üçüncü Reyxin törətdiyi Holokosta bənzər hərəkətlərin qarşısını almaq üçün qəbul edildi. Konvensiyanın ilk nəşrində siyasi qətllər də yer alırdı, lakin SSRİ və bir sıra digər ölkələr siyasi və ya sosial zəmində müəyyən edilmiş qruplara qarşı yönəlmiş hərəkətləri soyqırım kimi qəbul etməkdən imtina etdilər . Siyasi və diplomatik uzlaşma nəticəsində bu meyarlar istisna edildi. Soyqırımın subyektiv tərəfi "bu kimi qrupu ...

Vergi məsələləri üzrə qarşılıqlı inzibati yardım haqqında konvensiya (ing. Convention on Mutual Administrative Assistance in Tax Matters) — İƏİT və Avropa Şurası tərəfindən birgə hazırlanmış və 25 yanvar 1988-ci ildə imzalanması üçün açıq olan TIEA tərəfləri arasındakı nəticəni təşviq edən beynəlxalq müqavilə. 27 may 2010-cu il tarixində protokol qəbul edildi. 24 yanvar 2018-ci il tarixindən etibarən Konvensiya 117 ölkədə uyğunlaşdırılmışdır: Bu Konvensiyanı imzalamış Avropa Şurasının üzvü olan Dövlətlər və İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatının üzvü olan ölkələr: Şəxslərin, sərmayələrin, malların və xidmətlərin beynəlxalq hərəkətinin inkişafı, çox mühüm bir hal olmaqla yanaşı, vergidən yayınma imkanlarını artırdığını və bununla da, vergi orqanlarının əməkdaşlığının fəallaşmasını tələb etdiyini hesab edərək; Son illər beynəlxalq səviyyədə vergidən yayınma hallarına qarşı mübarizəyə həm ikitərəfli, həm də çoxtərəfli səviyyədə yönəldilən müxtəlif səyləri alqışlayaraq; Vergi ödəyicilərinin adekvat müdafiəsi təmin edilməklə, istənilən vergi növünə aid olan məsələlər üzrə qarşılıqlı inzibati yardımın bütün formalarının inkişafı üçün dövlətlərin əlaqəli səylərinin zəruri olduğunu hesab edərək; Vergi ödənişləri üzrə öhdəliklərin düzgün müəyyən edilməsində və vergi ödəyicilərinə öz hüquqlarını təmin etməkdə yardım edilməsində beynəlxalq əməkdaşlığın mühüm əhəmiyyət kəsb edə biləcəyini təsdiq edərək; Müvafiq hüquqi proseduralara əsasən, hər bir şəxsin hüquq və vəzifələrini müəyyən edən fundamental prinsiplərin vergi məsələlərinə də tətbiq olunmasının bütün dövlətlərdə tanınmalı olduğunu və diskriminasiyadan və ikiqat vergitutmadan müvafiq müdafiə də daxil olmaqla, vergi ödəyicilərinin maraqlarının qorunmasında dövlətin yardım etməli olduğunu hesab edərək; Bununla əlaqədar, məlumatın məxfiliyinin qorunmasının vacibliyinə və şəxsi həyatın toxunulmazlığının və şəxsi məlumatın saxlanmasının qorunması üzrə beynəlxalq müdafiə vasitələri nəzərə alınmaqla, dövlətlər tərəfindən görülən tədbirlərin və verilən məlumatların yalnız daxili qanunlara və təcrübəyə uyğun olmasına əmin olaraq Vergi məsələləri üzrə qarşılıqlı inzibati yardım haqqında Konvensiyanın bağlanması istəyini nəzərə alaraq aşağıdakılar haqqında razılığa gəldilər.

BMT-nin beynəlxalq müqavilələrdə elektron kommunikasiyaların istifadəsinə haqqında Konvensiya — beynəlxalq ticarətdə telekommunikasiya istifadəsini artırmağı hədəfləyir. UNCITRAL tərəfindən hazırlanmış, BMT Baş Məclisi tərəfindən 23 noyabr 2005-ci ildə qəbul edilmiş və ilk 3 ölkə tərəfindən təsdiqləndikdən 6 ay sonra başlayan ayın ilk günü, 1 Mart 2013-cü il tarixində qüvvəyə minmişdi: Dominik Respublikası, Honduras və Sinqapur.

İrqi Ayrı-seçkiliyin Bütün Formalarının Ləğvi haqqında Beynəlxalq Konvensiya (ICERD) — 21 dekabr 1965-ci ildə Baş Məclis tərəfindən qəbul edilmiş və 4 yanvar 1969-cu ildə qüvvəyə minən BMT konvensiyası. 2020-ci ilin dekabr ayından etibarən 182 ölkə Konvensiyanın iştirakçısıdır, daha 3 ölkə Konvensiyanı imzalamış, lakin təsdiqləməmişdir . Konvensiyaya uyğunluğa 18 mütəxəssisdən ibarət olan İrqi Ayrı-seçkiliyin ləğvi Komitəsi nəzarət edir. Konvensiyanın hər hansı bir üzv dövlət tərəfindən pozulmasına dair dövlətlərarası şikayətlərə və müvafiq bəyannamə vermiş 54 ölkəyə münasibətdə Konvensiyanın pozulmasına dair fərdi şikayətlərə baxıla bilər. 2014-cü il tarixinə komitə 30 şikayətin mahiyyəti üzrə qərarlar qəbul etdi və 15 işdə konvensiya pozuntuları aşkar etdi. Komitə daha 18 şikayəti mahiyyəti üzrə baxılmadan qəbuledilməz hesab etdi, 1 şikayətə baxılması başqa bir səbəbə görə xitam verildi və daha 6 işə baxılma mərhələsində idi . İlk üç dövlətlərarası şikayət - Qətər - Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər - BƏƏ və Fələstin - İsrail - 2018-ci ilin baharında girdi. Preambula Hissə I (Maddə 1-7) - İştirakçı ölkələrin öhdəlikləri: M. 1 - irqi ayrıseçkiliyin tərifi. M. 2 - ümumi öhdəliklər. M. 3 - irqi ayrı-seçkilik və aparteidin xüsusi qınanması.

BMT-nin malların beynəlxalq alğı-satqısına dair müqavilələr haqqında Konvensiya (Vyana Konvensiyası 1980-ci il, CISG) — beynəlxalq ticarət qaydalarını birləşdirməyə yönəlmiş çoxtərəfli beynəlxalq müqavilə. 1980-ci il Vyana Konvensiyasının, beynəlxalq mal satışında vahid qanunlara dair iki 1964-cü il Haaqa Konvensiyasını əvəz etməsi nəzərdə tutulur. == Haqqında == Bu Konvensiyaya Tərəf olan Dövlətlər, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasının altıncı xüsusi sessiyasının qəbul etdiyi Yeni Beynəlxalq İqtisadi Qaydanın yaradılması haqqında qətnamələrdəki geniş məqsədləri nəzərə alaraq, beynəlxalq ticarətin bərabərlik və qarşılıqlı fayda əsasında inkişafının dövlətlər arasında dostluq münasibətlərinin təşviqində vacib element olduğunu hesab edərək, malların beynəlxalq alğı-satqısı üzrə müqavilələri tənzimləyən və müxtəlif sosial, iqtisadi və hüquqi sistemləri nəzərə alan vahid normaların qəbul edilməsinin beynəlxalq ticarətdə hüquqi maneələrin aradan qaldırılmasına töhfə verdiyi və beynəlxalq ticarətin inkişafını təşviq etdiyi qənaətinə gəldilər. == Tarixi == Konvensiya 1980-ci ilin aprelində Avstriyanın paytaxtı Vyanada, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Malların Satışına dair Müqavilələr Konfransında qəbul edildi. Vyanadakı konfransa 62 dövlətin nümayəndələri qatıldı: Avstraliya, Avstriya, Argentina, Belarus Sovet Sosialist Respublikası, Belçika, Birma, Bolqarıstan, Boliviya, Braziliya, Macarıstan, Qana, Almaniya Demokratik Respublikası, Almaniya Federativ Respublikası, Yunanıstan, Danimarka, Misir, Zair, İsrail, Hindistan, İraq, İran, İrlandiya, İspaniya, İtaliya, Kanada, Kenya, Kipr, Çin, Kolumbiya, Koreya Respublikası, Kosta Rika, Liviya Ərəb Cəmahiriyyesi, Lüksemburq, Meksika, Nigeriya, Hollandiya, Norveç, Pakistan , Panama, Peru, Polşa, Portuqaliya, Rumıniya, Sinqapur, Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığı, Amerika Birləşmiş Ştatları, Sovet Sosialist Respublikaları Birliyi, Tayland, Tunis, Türkiyə, Ukrayna Sovet Sosialist Respublikası, Uruqvay, Filippin, Finlandiya, Fransa, Çexoslovakiya, Çili, İsveçrə, İsveç, Ekvador, Yuqoslaviya, Yaponiya. Venesuela Konfransa müşahidəçi göndərmişdir. Konfrans 1980 Vyana Konvensiyasının mətninin əlavə olunduğu Yekun Aktı (BMT sənədi A / CONF.97 / 18) qəbul etdi. Vyana Konvensiyası 1 yanvar 1988-ci ildə qüvvəyə minmişdir. == BMT-nin Beynəlxalq Malların Satışına dair Müqavilələrə dair Konvensiyasının iştirakçısı olan dövlətlər == 8 yanvar 2017-ci il tarixinə qədər Konvensiya 85 dövlət tərəfindən imzalanmışdır (qoşulmuşdur): == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Ingeborg Schwenzer (ed.), Schlechtriem & Schwenzer, Commentary on the UN Convention on the International Sale of Goods (CISG), 3rd ed., Oxford 2010 Венская конвенция о договорах международной купли-продажи товаров. Комментарии.

Ticarət dizaynları və reklam materiallarının idxalının asanlaşdırılmasına dair beynəlxalq Konvensiya — 7 noyabr 1952-ci ildə Cenevrədə qəbul edilmişdir. Konvensiyanın tərəfləri rüsumsuz mağazalar əsasında nümunələrin (əhəmiyyətsiz olduqda) və reklam materiallarının (reklam kataloqu, broşura və s.) idxalını təmin etməyi öhdələrinə götürürlər. 1962-ci ildə 8 iyun 1961-ci il tarixli "Sərgilərdə, Yarmarkalarda, Yığıncaqlarda və ya digər bu kimi tədbirlərdə nümayiş etdirilməsi və ya istifadəsi üçün malların gətirilməsinin asanlaşdırılmasına dair Gömrük Konvensiyası" qəbul edildi. Müqavilə əvvəlcə 6 ölkə (Belçika, Almaniya, Yunanıstan, İsveç, Böyük Britaniya, ABŞ) tərəfindən imzalanmışdır, 65 ölkə onun iştirakçısıdır: BM razılaşmalar bazasında sənəd kartı — International Convention to Facilitate the Importation of Commercial Samples and Advertising Material. Geneva, 7 November 1952 (ing.) Certified English and french text of the convention, UN Treaty. (United Nations, Treaty Series, vol. 221, p.

Bütün fəhlə mühacirlərin və onların ailə üzvlərinin hüquqlarının müdafiəsi haqqında beynəlxalq Konvensiya (ing. United Nations Convention on the Protection of the Rights of All Migrant Workers and Members of Their Families) — Konvensiya BMT-nin təşəbbüsü ilə hazırlanmış və BMT Baş Məclisinin 18 dekabr 1990-cı il tarixli 45/158 saylı qətnaməsi ilə qəbul edilmişdir. 1 iyul 2003-cü ildə qüvvəyə minmişdir. Bu, müdafiəyə ehtiyacı olan əhalinin müəyyən bir qrupunun hüquqlarına həsr olunmuş, ümumdünya xarakterli beynəlxalq bir müqavilədir: bütün miqrant işçilər və onların ailə üzvləri. Konvensiyanın əhatə dairəsi miqrasiya hazırlığı, gediş, tranzit və iş yerində qalma və ödənişli iş yerində çalışmaq, eyni zamanda mənşə və ya daimi yaşayış vəziyyətinə qayıtmaq kimi bütün köç müddətini əhatə edir. == Konvensiyanın məqsədləri == Konvensiyanın əsas məqsədi bütün miqrant işçilərin və onların ailə üzvlərinin hüquqlarını beynəlxalq səviyyədə qorumaqdır. Konvensiyanın qəbul edilməsindən əvvəl, əməkçi miqrantların hüquqi vəziyyətini tənzimləyən müəyyən müddəalar əsasən Beynəlxalq Əmək Təşkilatı çərçivəsində hazırlanmış sənədlərdə yer alırdı: Miqrant İşçilər Konvensiyası (No 97), Sahədəki İstismar Konvensiyası. Miqrasiya və Miqrant İşçilərə fürsət və müalicə bərabərliyinin təmin edilməsi haqqında (No 143), Miqrant İşçilərin Tövsiyəsi (86), Miqrant İşçilərin Tövsiyəsi (No. 151), Zorla və ya Məcburi Əmək Konvensiyası (No 29) və Məcburi Əmək Konvensiyasının ləğvi (№ 105). Beynəlxalq Əmək Təşkilatının, Birləşmiş Millətlər Təşkilatlarının (xüsusilə İnsan Hüquqları Komissiyası və Sosial İnkişaf Komissiyasının), Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qida və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatının bilik və təcrübələrini ümumiləşdirmək , Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı, miqrant işçilərin və onların ailə üzvlərinin hüquqlarının qorunması ilə əlaqədar dövlətlərin regional və ya ikitərəfli bir şəkildə inkişaf etdirdikləri təcrübəni nəzərə alaraq, xüsusi olaraq yaradılmış bir işçi qrupu qəbul edilmiş bir konvensiya layihəsi hazırladı və BMT Baş Assambleyasının 18 dekabr 1990-cı il tarixli 45/158 saylı qərarı ilə imza, təsdiq və qoşulma üçün açıldı.

Biologiya və Tibbin Nailiyyətlərinin Tətbiqi ilə Əlaqədar İnsan Hüququ və Ləyaqətinin Müdafiəsi haqqında Konvensiya (ing. Convention for the Protection of Human Rights and Dignity of the Human Being with regard to the Application of Biology and Medicine) — bioetika və tibbi tədqiqatlar sahəsində hüquqi münasibətləri tənzimləyən, beynəlxalq səviyyədə yeganə hüquqi məcburi sənəd olan Avropa Şurası tərəfindən 1997-ci ildə İspaniyanın Oviedo şəhərində qəbul edilmişdir. Konvensiya bütün insanların həyat, ləyaqət və şəxsiyyətinin qorunmasına və heç bir ayrı-seçkilik edilmədən, biologiya və tibbin tətbiqinə dair hər kəsin hüquqlarına və əsas azadlıqlarına hörmət edilməsinə zəmanət vermək məqsədilə çərçivə formalaşdıran konvensiyadır. Gündəlik tibbi praktikada tətbiq olunan əsas prinsipləri müəyyən edən bu sənəd xəstə hüquqlarına dair Avropa razılaşmasıdır və eyni zamanda, biotibbi tədqiqatlar, genetika, orqan və toxumaların implantasiyası mövzularını da əhatə edir. Konvensiyanın müddəaları konkret mövzular üzrə 4 Əlavə Protokolla da tamamlanmışdır: “İnsanın klonlanlaşdırılmasının qadağan edilməsi haqqında” Protokol, “Transplantasiya haqqında” Protokol, “Biotibbi Tədqiqat haqqında” Protokol, “Sağlamlıq məqsədləri üçün genetik test haqqında” Protokol. Avropa Şurasının fəal üzvü olan Azərbaycan Respublikasının qlobal səhiyyə standartlarına doğru irəliləmək, xəstəliklərin profilaktikasını aparmaq və onları aradan qaldırmaq, səhiyyə sistemini və tibb sənayesini inkişaf etdirmək, səhiyyə müəssisələrinin təchizatını və texniki təminatını yaxşılaşdırmaq, həyatın keyfiyyətini artırmaq, insanların sağlamlıq hüququnu təmin etmək sahəsində göstərdiyi cəhdlər, son dövrlərdə icbari tibbi sığortanın tətbiqi ilə bağlı aparılmaqda olan islahatlar Oviedo Konvensiyasının prinsip və standartlarının təbliğini və tətbiqini aktuallaşdırır. == Konvensiyanın tərəfləri == Oviedo Konvensiyasını 35 ölkə imzaladı, lakin bu ölkələrdən yalnız 29-u Konvensiyanı təsdiqlədi. Bu, yalnız 29 ölkənin sənədin müddəalarını milli qanunvericiliyində tətbiq etdiyi anlamına gəlir. Əlavə olaraq, bu təsdiqləyən ölkələrdən altısının müəyyən müddəalara bağlılıq dərəcələrini məhdudlaşdıran şərtləri vardır. İngiltərə və Almaniyanın konvensiyanı imzalamaması və ya təsdiqləməməsi diqqət çəkir.

İşgəncələrə və digər qəddar, qeyri-insani, yaxud ləyaqəti alçaldan davranış və cəza növlərinə qarşı Konvensiya — hər vəziyyətdə işgəncə qadağan edilməsi, şəxslərin ciddi işgəncə riski altında olduqları ölkələrə təhvil verilməsini qadağan etmək və işgəncə vermə məcburiyyətinin müəyyənləşdirilməsi 1984-cü ildə qəbul edilmiş və 1987-ci ildə qüvvəyə minmiş BMT konvensiyasıdır. Konvensiyanın icrasına on mütəxəssisdən ibarət İşgəncələrə Qarşı Komitə nəzarət edir; Konvensiyanın iştirakçı dövlətlərinin hesabatlarını şərh edir və konvensiyanın 21 və 22-ci maddələrinə əsasən bəyanat verərək komitənin müvafiq səlahiyyətlərini tanıyan iştirakçı dövlətlərə qarşı şikayətləri araşdırır. 1992-ci ildə konvensiyaya 2020-ci ildən etibarən qüvvəyə minməyən dəyişikliklər qəbul edildi. 2002-ci ildə Konvensiyanın isteğe bağlı protokolu qəbul edildi və 2006-cı ildə qüvvəyə mindi, İşgəncə və Qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftar və ya cəzanın qarşısının alınması üzrə Avropa Konvensiyası modelləşdirilmiş səfərlər mexanizmi yaradıldı. Bu funksiyalar İşgəncələrə Qarşı Komitənin İşgəncələrə Qarşı Mübarizə və İşgəncə Əleyhinə Komitənin digər qəddar, qeyri-insani və ya ləyaqətini alçaldan rəftar və ya cəza qarşısının alınması üzrə Alt Komitə tərəfindən həyata keçirilir. Həmçinin, protokol iştirakçı dövlətlər üçün milli bir qoruyucu mexanizm qurma öhdəliyini müəyyənləşdirir.

Ətraf mühitə təsir vasitələrindən hərbi və ya başqa bir düşmən istifadəsinin qadağan edilməsi haqqında Konvensiya (ing. Environmental Modification Convention или ENMOD) — iştirakçılarına biota, litosfer, hidrosfer daxil olmaqla, Yerin dinamikasını, tərkibini və quruluşunu dəyişdirmək üçün təbii proseslərin qəsdən idarə olunması yolu ilə ətraf mühitə təsir vasitələrindən hərbi və ya başqa bir düşmən istifadəsi ilə qadağan edən BMT-nin əsas sənədlərindən biri, atmosfer və ya xarici məkan. Konvensiyanın inkişafı SSRİ-nin təşəbbüsü ilə başlandı, imzalanma üçün açılışı 18 may 1977-ci ildə baş verdi və 5 oktyabr 1978-ci ildə qüvvəyə mindi. 1997-ci ilin ortalarından etibarən, SSRİ-nin hüquqi varisi kimi Rusiya Federasiyası da daxil olmaqla 58 dövlət iştirakçı oldu. Müqavilə çərçivəsində iştirakçılar təbiətə yaradıcı təsir və ətraf mühitin dinc istifadəsi sahəsindəki işlər barədə elmi və texniki məlumat mübadiləsində əməkdaşlıq etməyi öhdələrinə götürürlər. Konvensiya konstruktiv məqsədlər üçün təbii proseslərə təsirində maneə yaratmır, lakin müddəalarına bütün iştirakçı dövlətlər tərəfindən ciddi şəkildə əməl olunmasını təmin etmək üçün bir sıra sərt tədbirləri nəzərdə tutur. Konvensiyanın müddəalarının pozulması barədə məlumat varsa, istənilən dövlət birbaşa BMT Təhlükəsizlik Şurasına şikayət etmək hüququna malikdir . Bundan əlavə, hər hansı bir iştirakçı ölkənin ətraf mühitdəki şübhəli hadisələrin faktiki hallarını aydınlaşdırmaq və qiymətləndirmək üçün bir aydan gec olmayaraq toplanmalı olan bir Mütəxəssis Məşvərət Komitəsinin çağırılması üçün BMT Baş Katibinə rəsmi bir müraciət göndərmək hüququ vardır. Konvensiyanın razılaşmalarının müddəti məhdud deyil, açıq sənəddir, yəni hər bir dövlət istənilən vaxt müstəqil olaraq ona qoşulmaq hüququna malikdir. Mətni giriş, on məqalə və Əlavədən ibarətdir.