KOSMOPOLİT1

Yunan mənşəlidir, kosmos sözü ilə qohumdur (kosmosu da özünə vətən sayan adam). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

Konkret şəhər-dövlətlərin xaricində də insanların yaşadığını düşünən ilk yunanlar filosoflar idi. Deyilənə görə, guya təxminən e.ə. 410-cu ildə afinalı Sokratdan hansı ölkəyə mənsub olduğunu soruşanda o belə cavab veribmiş: “Mən nə Afinaya, nə də Yunanıstana mənsubam. Mən dünya insanıyam”.

Deyirlər ki, yarım əsrdən sonra eyni sual sinoplu Diogenə də verilib. O da “Mən dünya vətəndaşıyam”, – deyə söyləyib. Yunan dilində dünya vətəndaşı “kosmopolit” kimi səslənir.

Böyük İsgəndər də bir müddət kosmopolitizm ideyasına uyğun olaraq xalqlar və ölkələr arasında sərhədlərin olmadığı imperiya yaratmağa cəhd etmişdi. Ancaq o, cavan öldü, imperiyası, onunla da birgə dünya vətəndaşlığı imkanı məhv oldu. Biz indiyədək özünü istənilən ölkədə evindəki kimi hiss edən adamdan söz düşəndə kosmopolit ifadəsini işlədirik. (Ayzek Azimov. Sözlərin tarixi)

KOSA
KOTAN
OBASTAN VİKİ
Kosmopolit növlər
Kosmopolit növlər — Yer kürəsinin hər yerində müvafiq ekosistemdə yayılan növlər. Bu cür növlərin arealları adətən qeyri-məhdud olur (birhüceyrəli heyvanlar- infuzorlar. Konsumentlər- canlı üzvü maddələrlə qidalanan heterotrof orqanizmlər (məs., heyvanlar).
Kosmopolitanizm
Kosmopolitizm (q.yun. κοσμοπολίτης (kosmopolites) — kosmopolit, dünyəvi insan) — bütün insanların yeganə cəmiyyətdən ibarət olduğunu və əxlaq üstündə əsaslanan ideologiyadır. Hər hansı formada kosmopolitizm ideyasına sadiq olan bir insana kosmopolitan və ya kosmopolit deyilir. Kosmopolitanizm bütün insanların əslində vahid dünyəvi icmaya malik olmalarını və eyni mənəviyyatı paylaşmalı olduqlarını müdafiə edən ideologiyadır. Kosmopolitanizm ideologiyasının tərəfdarları kosmopolitan və ya kosmopolit adlanırlar. Kosmopolit cəmiyyət özündə universal dəyərləri, hərtərəfli mənəviyyatı ehtiva edir. Bu cəmiyyətin üzvləri irqi, etnik, milli mənsubiyyətlərindən asılı olmayaraq bir-biriləri ilə ortaq siyasi, iqtisadi, ictimai-mədəni əlaqələ qura qarşılıqlı hörmət, anlayış şəraitində yaşaya bilərlər. Müasir kosmopolitanizm heç də mütləq onun fəlsəfi köklərinə uyğun deyil sadəcə fərqli irqlərin, dinlərin, mədəniyyətlərin nümayəndələrinin birlikdə, heç bir ayrı-seçkilik etmədən vahid icma kimi yaşamasını nəzərdə tutur. == Fəlsəfi kökü == Kosmopolitanizmin tarixi yunan filosofu Sinoplu Diogenə bağlıdır. Diogenə sual verəndə ki, "sən haralısan"- belə cavab vermişdi: "Mən bu dünyanın vətəndaşıyam" Stoik kosmopolitanizmdə deyilir ki: "insan özünü bir neçə ictimai çevrədə görə bilər.
Kosmopolitizm
Kosmopolitizm (q.yun. κοσμοπολίτης (kosmopolites) — kosmopolit, dünyəvi insan) — bütün insanların yeganə cəmiyyətdən ibarət olduğunu və əxlaq üstündə əsaslanan ideologiyadır. Hər hansı formada kosmopolitizm ideyasına sadiq olan bir insana kosmopolitan və ya kosmopolit deyilir. Kosmopolitanizm bütün insanların əslində vahid dünyəvi icmaya malik olmalarını və eyni mənəviyyatı paylaşmalı olduqlarını müdafiə edən ideologiyadır. Kosmopolitanizm ideologiyasının tərəfdarları kosmopolitan və ya kosmopolit adlanırlar. Kosmopolit cəmiyyət özündə universal dəyərləri, hərtərəfli mənəviyyatı ehtiva edir. Bu cəmiyyətin üzvləri irqi, etnik, milli mənsubiyyətlərindən asılı olmayaraq bir-biriləri ilə ortaq siyasi, iqtisadi, ictimai-mədəni əlaqələ qura qarşılıqlı hörmət, anlayış şəraitində yaşaya bilərlər. Müasir kosmopolitanizm heç də mütləq onun fəlsəfi köklərinə uyğun deyil sadəcə fərqli irqlərin, dinlərin, mədəniyyətlərin nümayəndələrinin birlikdə, heç bir ayrı-seçkilik etmədən vahid icma kimi yaşamasını nəzərdə tutur. == Fəlsəfi kökü == Kosmopolitanizmin tarixi yunan filosofu Sinoplu Diogenə bağlıdır. Diogenə sual verəndə ki, "sən haralısan"- belə cavab vermişdi: "Mən bu dünyanın vətəndaşıyam" Stoik kosmopolitanizmdə deyilir ki: "insan özünü bir neçə ictimai çevrədə görə bilər.
Kosmopolitan (kokteyl)
Kosmopolitan və ya qeyri-rəsmi olaraq "kosmo" deyilir vodka, kuantro, zoğal şirəsi və təzə sıxılmış və ya şirinləşdirilmiş laym şirəsi ilə hazırlanmış kokteyldir . Kosmopolitan Cimlet kokteyl ailəsinin (cin və laym şirəsi ilə hazırlanan kokteyl, bəzən cin vodka ilə əvəz edilir) üzvüdür. Çox vaxt fərqli şəkildə təqdim olunsa da, kosmopolitan həm də kompozisiya baxımından kamikadzeyə bənzəyir. == Hazırlanması və servis edilməsi == Beynəlxalq Barmenlər Assosiasiyasının resepti vodka sitronuna, limon ətirli vodkaya əsaslanır. Bu kokteyl üçün əsas kimi sitrus ətirli araqdan istifadə, görünür, 1990-cı illərin ortalarında kokteyl mütəxəssisi Deyl DeQroff tərəfindən geniş şəkildə populyarlaşdırılıb və BBA tərəfindən təsdiq edilmiş reseptdə istifadə olunur. Bununla belə, bir çox barmen standart ətirsiz araqdan istifadə etməyə davam edir - bu alternativ, şübhəsiz ki, 1970-ci illərdə Ohayo, Provinstaun və ya Minneapolisdə və ya 1980-ci illərdə San-Fransiskoda məşhur olan bu içkinin ehtimal edilən sələflərindən hər hansı biri ilə tarixən uyğundur. Bəzən bəzəmək üçün bükülmüş limon istifadə olunur. Kosmopolitan adətən martini stəkanı da adlandırılan böyük kokteyl stəkanında verilir. Bu səbəbdən içki bəzən səhvən martini növü kimi təsnif edilir. BBA resepti: 40 ml Vodka Citron 15 ml Kuantro 15 ml Təzə sıxılmış laym şirəsi 30 ml moruq şirəsi == Mənşəyi və miksologiyası == Kosmopolitanın mənşəyi mübahisəlidir.

Значение слова в других словарях