is. 1) sonnette f ; sonnaille f ; qapı ~i sonnerie de porte ; elektrik ~i sonnerie f électrique ; telefon ~i coup m de téléphone, sonnerie f du téléphone ; kilsə ~ cloche f ; 2) sonnette f, sonnerie f, sonnailles f pl ; saat(ın) ~ sonnerie d’un réveil ; bir kəsə ~ vurmaq téléphoner à qn, appeler qn, faire un coup de téléphone ; ~ çalmaq sonner vi
Menecerimə zəng et (serial, 2020)
Menecerimə zəng et (türk. Menajerimi Ara) — Türkiyə istehsalı teleserial. Serial Fransa serialı olan "Dix pour cent"ə əsaslanır.
İstedad agentliyi olan Ego ilə əlaqəli olan menecerlər hər gün idarə olunması çətin olan vəziyyətlərlə sövdələşirlər və işlərini qoruyurlar. Sənəti və işi usta şəkildə birləşdirilər, ancaq şəxsi profesional həyatları bəzən münaqişəyə girir. Menecerlər və köməkçiləri, bizə məşhur aktyorların vəhşi dünyasının pərdə arxasını göstərirlər; gülüşlər, duyğular, intriqa, məyusluq və göz yaşlarının davamlı olduğu yerə.
Kıraç (Barış Falay)
Feris (Canan Ergüder)
Çınar (Fatih Artman)
Peride (Ayşenil Şamlıoğlu)
Dicle (Ahsen Eroğlu)
Barış (Deniz Can Aktaş)
Bu aktyorlar serialda özləri olaraq yer aldıqları bir bölümdə yer almışlar.
Naməlum şəxs zəng edəndə (film, 2006)
Naməlum şəxs zəng edəndə (ing. When a Stranger Calls) — 2006-cı il ABŞ istehsalı olan qorxu kriminal janrlı film.
Lisey tələbəsi Cil Conson hər yerdən uzaq bir evdə uşağa baxmaqla məşğuldur. Iakin bir gün bir nəfər zəng edərək ona uşaqları yoxlamağı xəbərdar edəndə Cil narahat olmağa başlayır. Cil zəngi yoxlayır və zəngin evdən edildiyini öyrənəndə dəhşətə düşür. Əgər o evdən sağ çıxmaq istəyirsə bütün gücünü toplamalıdır.
Son zəng
Son zəng – Azərbaycanın ümumtəhsil məktəblərində hər il iyunun 14-də qeyd edilən bayram, məktəbdə tədris ilinin bitdiyi gün. Son zəng SSRİ dövründə və dövlət müstəqilliyinin bərpasından sonra 2005-ci ilə qədər mayın 25-i, 2005-ci ildən 2016-cı ilə qədər isə mayın 31-də qeyd olunmuşdur. Son zəng zamanı məktəbi bitirən 11-ci sinif şagirdləri məzun adı qazanır.
Zəng Vurulanda
Zəng çalınanda (türk. Zil Çalınca) — Disney Channelın öz istehsalı, türk aktyorlarla edilən ilk Türk Disney Channel serialıdır. İlk nümayişini 23 aprel 2012-də Disney Channel Türkiyədə etmişdir. Mövzu olaraq bir Liseydə tənəffüs arasındakı 5 dəqiqədə nələr edilə biləcəyi izah edilməkdədir.
Metehan (Turhan Cihan Şimşək) - Məktəbin ən üsyankar şagirdidir. Uzun boylu, əsmər, yaraşıqlı bir cavandır. Bacısı Merve isə olmadıq zamanlarda çıxıb gəlir. Bütün zamanını gitar çalmaqla keçirdiyindən qiymətləri çox parlaq deyil. Rok xoşlayır.
Merve (Elif Ceren Balıkçı) - Metehanın bacısıdır.
Zəng qülləsi
Zəng kökü tarixdən əvvəlki dövrlərə gedən bir alətdir. Zil çalınmağa başladıqda, onu toxmağla vuraraq ondan bir səs çıxarılır. Normal harmoniklər verdiyi əsas nota əlavə olunur (yuxarı səkkizli, beşlik, alt üçlü, alt səkkizli). Bu harmoniklərin dəqiqliyi zəngin konturundan (xarici və daxili dairədən) asılıdır. Zilin tənzimlənməsi üstündəki ərintinin ölçüsünün azaldılması ilə əldə edilir. Ərintinin haradan endiriləcəyi müəyyən edilir. Bunlar hər harmonikin ortaya çıxdığı yerlərdir. Zəngin ərintisi 78% mis və 22% qalaydan ibarətdir. Günümüzdə elektrik mühərriki zəng çalmaq üçün istifadə olunur. Mühərrik makaranı idarə edir.
Zəng qızı
Zəng qızı — küçə fahişələrindən fərqli olaraq adətən öz peşəsini ictimaiyyətə göstərməyən seks işçisidir. O, adətən fahişəxana kimi bir müəssisədə işləyir, lakin onları adətən eskort agentliyi işə götürür. Müştərilər adətən onların telefon nömrəsinə zəng edərək görüş təyin edirlər.
Zəng (film, 2002)
Sirrlərlə dolu bir video-kaset. Bu video-kaseti izləyənlər 7 gün ərzində müəmmalı bir şəkildə ölürlər. Jurnalist Riçel Keller, 4 gəncin ölməsindən sonra bu hadisəni araşdırmağa qərar verir və kaseti izləyir. İzlədikdən sonra özü ilə birlikdə oğlunun da həyatı təhlükəyə girən və rəfiqəsi Noah′ın köməyini istəyən Keller′ə bu hadisənin üstünü açması üçün sadəcə 7 gün qalır.
Zəng (film, 2014)
"Zəng" — Səmimi Fərhad tərəfindən 2014-cü ildə çəkilən Azərbaycan tammetrajlı kinokomediya filmi.
Filmin sujet xətti yalan və böhtan olan bir telefon zənginin nəticəsində qonşuluqda qısqanclıq, qısqanclıq isə qeyri adi şəkildə hadisələrin mubahiselere çevrilməsindən bəhs edir. Eyni zamanda bu film Azərbaycan dilinin qorunu saxlanmasına xidmət etmişdir.Kinokomediya Eldar İmanovun “Qonşuluqda qısqanclıq” pyesi əsasında ərsəyə gəlib.Filmdə baş verən hadisələr bir binada yaşayan qonşular arasında cərəyan edir. Qalmaqalın əsas səbəbkarı isə Safura(Telli Hüseynova) adlı dedi-qoduçu xanım olur. Bir zəng səbəbindən bütün qonşular bir-birinə dəyir. Nəticədə polis serjantı (Məmmədağa Əlili) qalmaqalın səbəbini ortaya çıxarır. Filmdə bu gün üçün aktual olan ana dilimizin qorunması məsələsi də qabardılıb. Eldar İmanovun canlandırdığı Arif obrazı hər addımda rus dili kəlməsindən istifadə edənləri tənqid edir.
Əsərin müəllifi : Eldar İmanov
Ssenari müəllifi : Eldar İmanov
Quruluşçu rejissor : Səmimi Fərhad
Quruluşçu operator : Soltan Abdullayev
Rejissorlar : Nicat Ələsgərov,Eko Safari
Rekordmen fotoqraf : Eko Safari
Səs rejissoru və musiqi tərtibatı: Firdovsi Nəbiyev
Montaj : Firdovsi Nəbiyev
Qrim üzrə rəssam : Ellada Fətəliyeva
Operatorlar : Vəli Vəlizdə
Operator assistenti : Murad Cəfərov
İşıqçılar : Tural Şəfiyev,Vəli Vəlizadə
Dekor dizayn : Afaq Ağayeva
Prodüser və filmin direktoru: Afət Şeyxəliyeva
İstifadə edilən mahnılar: "Ədalət Nəsibov" (Yanıq Kərəmi,Baş Sarıtel), "Habil Əliyev" (Segah),MUSE SMOKEY(Muse Sweet Georgia Brown,Sonic Implants Brass) və digərləri.
Zəng (film, 2021)
Zəng – İlham Əliyevin "Dəmir yumruq" əməliyyatı ilə keçirilən və 44 günlük müharibədə çalınan 8 noyabr Zəfər gününə həsr olunmuş qısametrajllı filmdir. Ssenari müəllifliyi və rejissorluğu Ruslan Sabirliyə məxsus bu film 2021-ci ildə çəkilmişdir. Film 8:30 dəqiqə ərzində 30 il müddətdə Azərbaycan xalqının yaşadığı duyğuları, emosiyaları rejissor həlli ilə tamaşaçıya çatdırır.
Filmin qəhrəmanları 30 il öncə I Qarabağ Müharibəsində şəhid olmuş ata və 30 il sonra II Qarabağ Müharibəsində qələbə müjdəsini verən oğuldur. Ata ilə oğul arasındakı duyğusal dialoq filmin süjet xəttini təşkil edir.
Filmin ssenaristi və rejissoru Ruslan Sabirli filmdə qələbə çalmağımızla yanaşı, həm də I Qarabağ müharibəsində canlarından keçmiş şəhidləri də unutmadığımızı vurğulayıb.
Zəng filmi sıradan bir film deyil, intellektual filmdir. Tamaşaçını düşündürən, onu keçmiş illərə və xatirələrə aparan, kövrəldən, sonra da qələbə sevincinin qəhərini yaşadan bir filmdir.
Rejissor bu filmin ideyasını yuxusunda görüb, sonradan onu ssenari şəklində yazıb və film çəkmək qərarına gəlib.
Filmin ssenaridə ilkin adı “Zəfər Zəngi” olub, amma sonra “Zəng” adı ilə əvəzlənib.
Zəng (musiqi aləti)
Zəng kökü tarixdən əvvəlki dövrlərə gedən bir alətdir. Zil çalınmağa başladıqda, onu toxmağla vuraraq ondan bir səs çıxarılır. Normal harmoniklər verdiyi əsas nota əlavə olunur (yuxarı səkkizli, beşlik, alt üçlü, alt səkkizli). Bu harmoniklərin dəqiqliyi zəngin konturundan (xarici və daxili dairədən) asılıdır. Zilin tənzimlənməsi üstündəki ərintinin ölçüsünün azaldılması ilə əldə edilir. Ərintinin haradan endiriləcəyi müəyyən edilir. Bunlar hər harmonikin ortaya çıxdığı yerlərdir. Zəngin ərintisi 78% mis və 22% qalaydan ibarətdir. Günümüzdə elektrik mühərriki zəng çalmaq üçün istifadə olunur. Mühərrik makaranı idarə edir.
Zəng detalı qeydi
Zəng detalı qeydi — telefon danışığının və ya həmin qurğu yaxud cihazdan edilən digər telekommunikasiya əməliyyatlarının (məsələn, mətn mesajı) təfərrüatlarını sənədləşdirən telefon stansiyası və ya digər telekommunikasiya avadanlığı tərəfindən yaradılmış məlumat qeydi. Qeydə vaxt, müddət, tamamlanma statusu, mənbə və təyinat nömrəsi kimi müxtəlif məlumatlar yazılır. Bu operatorlar tərəfindən telefon stansiyasında şəhərlərarası zənglər üçün yazılmış və vaxtı təyin edilmiş kağız ödəniş biletlərinin avtomatlaşdırılmış ekvivalentidir.
Zəng detalı qeydi telekommunikasiya əməliyyatının xüsusi nümunəsi olan verilənlər sahələrini ehtiva edir, lakin həmin əməliyyatın məzmununu ehtiva etmir. Məsələn, xüsusi telefon zəngini təsvir edən zəng təfərrüatlı qeydinə həm zəng edən, həm də qəbul edən tərəfin telefon nömrəsi, zəngin başlama vaxtı və müddəti daxil ola bilər.
Zəng 2 (film, 2005)
Zəng 2 — 2005-ci ildə çəkilmış ABŞ birgə filmi.
Altı ay öncə baş tutan qorxunc hadisələrin təsirindən xilas olmaq üçün Riçel Keller oğlunu da götürüb kiçik bir məkan olan Oregon′a köçür. O, bura yeni bir başlanğıc üçün gəlir ancaq bu qərarından dönür. Bu kiçik məkanda video kasetlə bağlı bir cinayətə şahid olur və bu onu yenidən sarsıdır. Riçeldən intiqam almaq istəyən Samaranın geri döndüyündə isə bu ölüm zəncirinin davam edəcəyinin fərqinə varır. Təhlükə isə artıq çox yaxındır!
Zəng çalınanda (teleserial, 2012)
Zəng çalınanda (türk. Zil Çalınca) — Disney Channelın öz istehsalı, türk aktyorlarla edilən ilk Türk Disney Channel serialıdır. İlk nümayişini 23 aprel 2012-də Disney Channel Türkiyədə etmişdir. Mövzu olaraq bir Liseydə tənəffüs arasındakı 5 dəqiqədə nələr edilə biləcəyi izah edilməkdədir.
Metehan (Turhan Cihan Şimşək) - Məktəbin ən üsyankar şagirdidir. Uzun boylu, əsmər, yaraşıqlı bir cavandır. Bacısı Merve isə olmadıq zamanlarda çıxıb gəlir. Bütün zamanını gitar çalmaqla keçirdiyindən qiymətləri çox parlaq deyil. Rok xoşlayır.
Merve (Elif Ceren Balıkçı) - Metehanın bacısıdır.
Ən yaxşısı Sola zəng et
Ən yaxşısı Sola zəng et (ing. Better Call Saul) — Vins Qilliqan və Piter Quld(en) tərəfindən yaradılmış amerikan cinayət–drama teleserialı. Qilliqanın yaradıcısı olduğu əvvəlki işi "BədBəxt"in (2008–2013) spin-offudur. "Ən yaxşısı Sola zəng et" AMC telekanalında 8 fevral 2015-ci ildən 15 avqust 2022-ci ilə qədər altı mövsüm 63 seriya yayımlanaraq sona çatmışdır.
Hadisələr 2000-ci illərin əvvəllərində, "BədBəxt"dən illər öncə Albukerkedə cərəyan edir. Serial ağır cinayətləri örtbastır edən vəkil – hazırda Sol Qudman(en) kimi fəaliyyət göstərən keçmiş dələduz Cimmi MakQilldən (Bob Odenkirk(en)) bəhs edir. Serialın digər önəmli personajları arasında narkotik tacirləri ilə əməkdaşlıq edən korrupsiyoner polis məmuru Mayk Ermantraut(en) (Conatan Benks(en)), Cimminin sevdiyi həmkarı Kim Veksler(en) (Rey Sihorn(en)), öz doğma qardaşı və düşməni Çak MakQill(en) (Maykl Makkin(en)), Çakın hüquqşünası Hovard Hemlin(en) (Patrik Fabian(en)), narkotik satıcısı Naço Varqa(en) (Maykl Mendo(en)), narkobaron Qus Frinq(en) (Cankarlo Ezpozito(en)) və kartel rəhbəri Lalo Salamanka(en) (Toni Dalton(en)) var. Serialda həmçinin Solun narkobaron Volter Vayt (Brayan Krenston) ilə tərəfdaşlığı da işıqlandırılmışdır.
amc.com/shows/better-call-saul--1002228 — Ən yaxşısı Sola zəng et rəsmi saytı
Ən yaxşısı Sola zəng et Netflix-də
Ən yaxşısı Sola zəng et — Internet Movie Database saytında.
Düşün və zənginləş
Düşün və Varlan (ing. Think and Grow Rich) — Napoleon Hil tərəfindən 1937-ci ildə yazılan kitab.
Kitabın başlığı zəngin olmaq haqqında olsa da, yazıçı kitabda insanların bütün iş həyatlarında uğurlu olmaları üçün məsləhətlər irəli sürür. Hilin 1970-ci ildəki ölümünə qədər 20 milyondan çox satılan kitab 2011-ci ildə 70 milyona çatmışdır.
Dəlidağ (dağ, Zəngilan)
Dəlidağ — Zəngilan rayonu ilə Cəbrayıl rayonu sərhədində dağ. Hündürlüyü 428 m. Bu dağ və bu adla adlandırılmış digər yüksəkliklər dağın ərazisində tez-tez havanın dəyişməsi, gözlənilmədən yağış və qar yağması, tufan və dağ uçqunlarının olması ilə əlaqədar belə adlandırılmışlar.
Dəlləkli (Zəngilan)
Dəlləkli – Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonunun Çöpədərə kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 2020-ci ilin oktyabr ayının 22-də Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad olunub.
== Tarixi ==
Kənd dağətəyi ərazidədir. Yaşayış məntəqəsini dəlləkli nəslinə mənsub ailələr saldığı üçün belə adlandırılıb, etnotoponimdir. Keçmişdə Mərzili və Ərəbbaloğlan icmalarının tərkibində dəlləkli tirəsi qeydə alınmışdır.
Kənd təxminən 60-70 evdən ibarət olub. Araz çayının sahilinin üst tərəfində yerləşir. Aşağı tərəfdən Bakı-Mincivan-Naxçıvanı birləşdirən dəmir yolu və avtomobil yolu keçir.
"1886-cı il ailə siyahılarından çıxarılmış Zaqafqaziya bölgəsi əhalisinin statistik məlumatları toplusu"na əsasən, Yelizavetpol quberniyasının Zəngəzur qəzasının Bartaz kənd dairəsinin Dəlləkli kəndində 29 ev və 162 azərbaycanlı (mənbədə "tatar" kimi göstərilmiş) yaşayırdı, bunlar dini baxımdan şiə idilər.
Göyçə-Zəngi kaskadı
Göycə-Zəngi kaskadı — Ermənistan (Qərbi Azərbaycan) ərazisindən axan Zəngiçay üzərində yerləşən kaskad SES. Kaskad 8 SES ibarətdir. Bunlardan altısı Razdan çayı üzərində, ikisi isə Artaşat irriqasiya kanalı üzərində yerləşir.
== İstifadə tarixi və istifadəsi ==
== Göyçə SES ==
Bəzi mənbələrdə Göl SES adlanır. Kaskadın ən əhəmiyyətli SES-dır. Stansiya 34,2 МVt güçə hesablansada, faktiki isə 24 МVt güçə malikdir. Tikintisinə 1940 ildə başlansada, yalnız tikinti İkinci Dünya müharibəsindən sonra başa çatdırılmışdır. Yeraltı qurğulara sahibdir.
== Razdan SES ==
Əvvəllər Atarbekyan SES adlanırdı. Ardıcıllığına görə ikincidir. Güçü 81,6 МVt-dır.
Gəmi zəngi
Gəmi zəngləri, Gəmidəki zəng olaraq saatları göstərən bir sistemdir. Gemi dəhlizində gəmiçilərin növbə və istirahət vaxtlarını təşkil etmək üçün istifadə edilərdi. Vətəndaş saatlara bənzəməz, zəngin vuruşu saatın zamanı ilə uyğun değildir. Səkkiz zəng vuruşu vardır, dörd saatliq bir qəti hər yarım saatında. Zəng hər yarım saatda çalınır və cüt nizamdan hesablamanı asanlaşdırmaq üçün, sıranın sonunda tək bir zilli.
Gəmi zəngləri iki və ya dörd qrupa bölünür və keşikçilər deyə adlandırılır. Her bir növbətçi əsnasında əsaslı vəzifələr olan sükan, seyr, sahil müşahidə və gözətçi alır. Səkkiz zəng dənizçilərə keşik bitdiyini xəbər verir. Dənizçinin ölüm xəbəri də gəmi zəngi ilə bildirilir.
Hacallı (Zəngilan)
Hacallı — Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonunun Hacallı kənd inzibati ərazi dairəsinin mərkəzi olan kənd.
== Tarixi ==
Kənd düzənlikdədir. Yaşayış məntəqələri hacıllı/hacıalılı tayfasının məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Etnotoponimdir.
1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib.
21 oktyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir.
== Əhalisi ==
"1886-cı il ailə siyahılarından çıxarılmış Zaqafqaziya diyarının əhalisi haqqında statistik məlumatlar toplusu"na görə, kənddə 63 evdə 299 şiə kürd yaşayırdı.
Hüseynqulu xan Zəngənə
Hüseynqulu xan Zəngənə (?-?) — Zəngənə elinin başçılarından, Nadir şah Qırxlı-Avşarın sərkərdəsi.
== Həyatı ==
Hüseynqulu xan Hacı Hüseynəli xan oğlu Kirmanşah şəhərində doğulmuşdu.Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı.
12 mart 1729-cu ildə Nadir Hüseynqulu xanı Gilan əyalətinə hakim təyin etdi. Həmin zaman Gilan rusların əlində idi. Nadir Rusiyaya elçi göndərin Gilan və Astrabadı geri tələb etdi.
1730-cu ilin martında Nadir Həmədana doğru istiqamət götürdü. Onun qoşunu 25 min nəfərlik süvari və piyadalardan ibarət idi. Bu yürüşdə onu toplar və zənburəklər müşayiət edirdilər. Eyni zamanda o, Tehrandakı qüvvələrə də xəbər göndərdi ki, Qəzvin-Ave yolu ilə Azərbaycanın cənub-qərbinə doğru hərəkət etsinlər. Hüseynqulu xan Zəngənə özünün beş min nəfərlik dəstəsi ilə Gülpayqan yaxınlığında düşərgə saldı.
Həkəri (Zəngilan)
Həkəri — Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonunun Hacallı kənd inzibati ərazi dairəsində qəsəbə.
== Tarixi ==
Göyən çölündə, Həkəri çayının Araza töküldüyü yerin yaxınlığındadır. Qəsəbə 1950-ci illərdə Həkəri dəmir yolu stansiyası yanında salınmış və həmin stansiyanın adı ilə adlandırılmışdır.
1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 20 oktyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir.
I İmadəddin Zəngi
I İmadəddin Zəngi (ərəb. عماد الدین زنكي ;1085–14.sentyabr.1146) — həmçinin Zangi, Zengui, Zenki və Zanki kimi də adlandırılır. O, Oğuz türklərindən olan atabəy idi və Mosul, Hələb, Həma və Edessa qraflığını idarə etmişdir. Zəngilər sülaləsi adını məhz ondan almışdır.
I İmadəddin Zənginin atası İmadəddin Zəngi bin Qasımüddövlə Ağsunqur olmuşdur. Tarixi qaynaqların Qasımüddövlə Ağsunqur haqqında verdiyi bilgilərdən onun dördüncü Səlcuq sultanı Məlikşah bin Arslanın yaxın qohumu olması bəllidir. Sultan Məlikşahla Ağsunqur həm də uşaqlıq yoldaşı olmuşdur. Qasımüddövlə ayamasını da Ağsunqura Sultan Məlik şah vermiş və onu 1084-cü ildə Hələb şəhərinə vali təyin etmişdi.
İmadəddin Zəngi uşaq ikən atası Qasımüddövlə Ağsunqur öldürülmüşdür. Aqsunqur I Məlikşah tərəfindən Hələb valisi təyin olunmasına baxmayaraq, 1094-cü ildə xəyanətə görə edam olunu.
Kim zəngin olmaq istəyir? Milyonların Şousu (televeriliş, 2002)
Kim zəngin olmaq istəyir? Milyonların Şousu — "Kim Milyoner Olmaq İstəyir?" (ing. Who Wants To Be A Millionaire?) verilişinin Azərbaycan versiyasıdır. DJ Fatehin aparıcı olduğu bu veriliş 3 oktyabr 2021-ci ildən yayınlamağa başladı. İlk azərbaycandilli versiyası Milyonçu. Dövlətili olmaq istərdinmi? 9 avqust 2002-ci ildə yayınlamağa başlanmışdır və aparıcıları İlhamiyyə Rzayeva və Azər Axşam olmuşdur. Milyonçu. Dövlətili olmaq istərdinmi? verlişi efirdən çıxana qədər 5 il yayınlandı.
Kiprikli zəngçiçəyi
Kiprikli zəngçiçəyi - (lat. Campanula ciliata)
== Qısa morfoloji təsviri ==
Çoxillik bitkidir. Kökümsovu şaquli, yoğundur. Gövdəsi 7-15 sm hündürlükdə, düz, birçiçəklidir. Kökyanı yarpaqları sıx rozet əmələ gətirirlər, demək olar ki, oturaq, xəttvari-lansetvari və ya uzunsovlansetvari, qıraqları vəzivari dişcikli və arxaya burulmuş kirpikli, hər iki tərəfdən çılpaqdır. Gövdə yarpaqları nisbətən kiçik, dar xəttvari, qıraqları kirpiklidir. Kasacığı çılpaq, dişcikləri ağkirpikli, xəttvari-lansetvari və ya xəttvaridir. Tacı mavi, tərs konusvari və ya zınqırovvari, çılpaq, bəzən damarlar boyu kirpiklidir.
== Yayılması ==
BQ Quba sahəsinin rayonlarında subalp və alp qurşaqlarında yayılmışdır. Qayaların üstündə, töküntü torpaqlarda, yüksək dağ çəmənlərində bitir.
Kolanlı (Zəngibasar)
Kolanlı — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Zəngibasar (Masis) rayonu ərazisində kənd olmuşdur.
== Tarixi ==
1937-ci ilə kimi Vağarşabad (Eçmiədzin) rayonunun tərkibinə daxil idi. Kəndin digər adı "Kolanlı Aralıq"dır.
Toponim kolani türk etnoniminə mənsubluq bildirən -lı şəkilçisi artırmaqla əmələ gəlib "kolanı tayfasına məxsus yer" mənasını bildirir. Etnotoponimdir. Qııruluşca düzəltmə toponimdir.
== Əhalisi ==
Kənddə 1831-ci ildə 284 nəfər, 1873-cü ildə 673 nəfər, 1886-cı il dç 701 nəfər, 1897-ci ildə 886 nəfər, 1904-cü ildə 768 nəfər, 1914-cü ildə 887 nəfər, 1918-ci ildə 768 nəfər, 1919-cu ildə 1118 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır.
1919-cu ilin sonlarında kənd sakinləri erməni soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuş, xaricdən (İran və Türkiyədən) köçürülən ermənilər kənddə yerləşdirilmişdir. İndiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra sağ qalan azərbaycanlılar öz yurdlarına dönə bilmişdir. Burada ermənilərlə yanaşı 1922-ci ildə 224 nəfər, 1926-cı ildə 248 nəfər, 1931-ci ildə 294 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.
Kənd Zəngilan
Zəngilan — Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonunun Zəngilan kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
Zəngilan kəndi Oxçu çayının (Arazın qolu) sahilində, düzənlikdədir. 1930—1933-cü illərdə Zəngilan rayonunun inzibati mərkəzi idi. Yaşayış məntəqəsi kimi XIV əsrdən məlumdur. VII əsrə aid mənbədə Xudafərin körpüsü yaxınlığında adı çəkilən Zəngiyan yaşayış məntəqəsinin indiki Zəngilan olması haqqında fikir var. Oronim "zəngilərin məskəni" mənasındadır. Cənubi Azərbaycanda da Zəngilan kəndi var.
1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib.
2020-ci ilin oktyabr ayının 22-də Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad olunmuşdur.
== İstinadlar ==
2020-ci 22 oktyabr tarixindən etibarən Zəngilan kəndi Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir.
Lək (Zəngibasar)
Lək — İrəvan xanlığının Zəngibasar mahalında kənd.
== Tarixi ==
1728-ci ildə mənbədə Vedi nahiyəsində qeyd olunur.1935-ci ildə kənd ermənicə Vartanadzor adlandırılmışdır. 1988-ci ildə kəndin əhalisi Azərbaycana qovulmuşdur. Azərbaycanda XIX əsrdə Cavanşir və Yelizavetpol qəzalarında Lək kənd adları da bu sıraya aiddir. XIX əsrdə Borçalı qəzasında Lək dağ və Lək çay adları ilə ehtimal ki, mənşəcə eynidir. XVI əsrdə Şərqi Anadoluda yaşamış Boz-Ulus tayfa ittifaqında bir elin adı.
== Həmçinin bax ==
Avdibək
== Xarici keçid ==
Qiyasəddin Geybullayev.
Murğuz (Zəngəzur)
Murğuz — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Sisyan rayonunda kənd.
Rayon mərkəzindən 31 km cənubda, Sofulu kəndinin yaxınlığında yerləşir. 1590-cı il tarixli "İrəvan əyalətinin müfəssəl dəftəri"ndə Muxris, 1728-ci il tarixli "İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə Mahrus, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Murqus, erməni mənbələrində Murxuz formasında qeyd edilmişdir.
Toponim türk dilində "təpə" mənasında işlənən mar sözünün fonetik variantı olan mur sözü ilə ğuz (oğuz etnonimi ərəb mənbələrində adı) etnonimi əsasında əmələ gəlmişdir. Etnotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. XIX əsrdə Zəngəzur qəzasında yaşamış Sofulu tayfasının qışlaqlarından (bax: Acıbac) birinin adı idi. Mənbədə Murxus kimidir (yenə orada). Əsli:Murquz. XIX əsrdi Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında Murquztəpə, Azərbaycanda Murquzdağ [Qazax rayonu] və Murquztala (Zaqatala rayonu) kənd adları ilə mə'naca eynidir.
Muğanlı (Zəngilan)
Muğanlı — Azərbaycanın Zəngilan rayonunun Gilətağ kənd inzibati-ərazi dairəsində kənd.
Muğanlı — Azərbaycanın Zəngilan rayonunun Hacallı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
Məhəmməd xan Zəngənə
Məhəmməd xan Əmir Nizam Zəngənə (ö.1841) — Hacı Əli xan Zəngənə oğlu, Fətəli şah və Məhəmməd şah dövrlərində, Azərbaycanın hakimi, Azərbaycan ordusunun komandanı və Abbas mirzənin müşiri olmuşdur.Aleksandr Qriboyedovun qətlindən sonra, 1829-cu ildə Məhəmməd xan Zəngənə, Abbas mirzənin oğlu şahzadə Xosrov mirzə Qovanlı-Qacarla üzrxahlıq üçün Sankt-Peterburqa getmişdi.
Tiflisdəki "Diplomatik dəftərxana" da "Tiflisdə tatar dilində qəzet nəşri haqqında" 142 nömrəli iş 29 mart 1831-ci ildə açılıb, 30 yanvar 1833-cü ildə bağlanmışdır. İş Təbrizdən Bezakın diplomatik dəftərxanaya məktubu ilə başlanır. O, xahiş edirdi ki, Azərbaycan dilindəki qəzet Təbrizdə Məhəmməd xan Əmir Nizama təqdim olunmaq üçün "ardıcıl çatdırılsın", çünki o, qəzetin məzmunu ilə şahı tanış edəcəkdir.
Nadir mirzə öz nüsxəsində yazır:
"… Əmir- nizam Məhəmməd xan ölümündən 1 il qabaq Urmiyadan gəlirmis. Acı çay körpüsündən keçərkən, Təbriz qadınlarından bir neçəsi ona yaxınlaşaraq çörək qıtlığından ona şikayət edib, balaları aclıq çəkdiklərini bildirir və ağlayırlar. Təbriz qadınlarının göz yaşları Məhəmməd xana çox ağır təsir edir və deyir:
" Mənə sabahadək möhlət verin" Sabahı, onun göstərişi ilə həmin ərazinin başçıları və hərbi mənsəb sahibləri çörəkçilərin hamısını tutdular. Çörəyi gizlədib narazılıq yaradan və möhtəkirlik edən o zümrənin hamisı tənbeh olundu. "Uzun saqqallıq edənlərin" çubuq cəzasından sonra hamısının saqqalı qırxıldı. Hətta , bəzilərinin qulağını kəsdilər.
Məlik Saleh İsmayıl Zəngi
Məlik Saleh İsmayıl Zəngi (d. 1163 – ö. 1181) — 1174-cü ildə atası Nurəddin Mahmud Zənginin ölümündən sonra Hələb və Dəməşq atabəyi.
Atası vəfat etdiyində 11 yaşında idi. Bu səbəbdən atasının əmirləri tərəfindən hökumətə gətirildi. Bunlardan Hələb valisi Gümüştəkinin Dəməşq gəlincə uyğuladığı basqıdan rahatsız olan xalq Səlahəddin Əyyubini çağıraraq ona biət etdilər. Səlahəddin Əyyubi, Məlik Saleh İsmayıl Zənginin anası İsmətəddin Xatun ilə evləndi. Məlik Saleh İsmayıl Zəngini Hələb atabəyi kimi tanıdı. Dəməşqi isə öz hegemonluğu altına aldı. Məlik Saleh İsmayıl Zəngi 1181-ci ildə 18 yaşında ikən Hələbdə vəfat etdi.
Məlikli (Zəngilan)
Məlikli — Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonunun Zəngilan kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
Məlikli kəndi Oxçu çayının sahilində, düzənlikdədir. Kəndi məlikli nəsli saldığına görə belə adlandırlmişdir.
1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib.
21 oktyabr 2020-ci il tarixində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir.
Nizami (Zəngibasar)
Yuxarı Necili (?-25.01.1978), Nizami (25.01.1978-indi) — Qərbi Azərbaycanda (indiki Ermənistanda) kənd.
Yuxarı Necili - İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Zəngibasar (Masis) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 1,5 km şimalda yerləşir. 1969-cu ildə Zəngibasar (Masis) rayonu təşkil edilənədək Qəmərli (Artaşat) rayonunun tərkibində olmuşdur. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.
Kənddə 1831-ci ildə 155 nəfər, 1873-cü ildə 540 nəfər, 1886-cı ildə 654 nəfər, 1897-ci ildə 791 nəfər, 1908-ci ildə 933 nəfər, 1914-cü ildə 945 nəfər, 1916-cı ildə 732 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ilin sonu 1919-cu ilin əvvəllərində kəndin sakinləri erməni təcavüzünə məruz qalraq deportasiya olunmuşdur. Yalnız indiki Ermənistanda Sovet hökuməti qurulandan sonra sağ qalanlar ata-baba yurdlarına dönə bilmişdir.
Burada 1922-ci ildə 319 nəfər, 1926-cı ildə 365 nəfər, 1931-ci ildə 627 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ilin noyabr-dekabr aylarında azərbaycanlılar Ermənistan dövləti tərəfindən tarixi-etnik torpaqlarından deportasiya olunmuşdur.
Nurəddin Mahmud Zəngi
Nurəddin Mahmud Zəngi (11 fevral 1118, Mosul – 15 may 1174, Dəməşq) — Zəngilər sülaləsindən olan hökmdar, atabəy.
Nurəddin Mahmud Zəngi 1116-cı ildə Mosul şəhərində anadan olmuşdu. I İmadəddin Zənginin oğludur. 1154-cü ildən Dəməşqin əmiri idi.
Səlahəddin Əyyubi atabəy Nurəddin Mahmud Zənginin diqqətini cəlb etmişdi. Ona görə də atabəy 17 yaşında olan Səlahəddini saraya gətirdi və o burada dövləti idarə etməyi də dərindən öyrəndi. Tədricən qüvvətlənməkdə olan atabəy Nurəddin Zəngi Misiri də tam şəkildə öz nəzarəti altına almaq istəyirdi. Bu arada Misirdə azlıqda olan məzhəblər üsyan qaldırdılar. Bunu görən Zəngi Misirdaki üsyanı yatırtmaq və orada sabitliyi bərpa etmək məqsədilə Şirkuhu Fatimi xəlifəsi əl-Adidin tabeliyinə verdi. Atabəy Səlahəddini isə Şirkuhun köməkçisi təyin etdi.
Ozanlar (Zəngibasar)
Ozanlar- İrəvan xanlığının Zəngibasar mahalında kənd adı.
1782-1832-ci illərdə əhalisi qovulduqdan sonra kənd dağıdılmışdır . 1728-ci ilə aid türkcə mənbədə İrəvan əyalətinin Qarni və Vedi nahiyələrində Ozanlı, Qırxbulaq nahiyəsində isə Ozan kəndləri qeyd olunmuşdur
XVIII əsrin əvvəlinə aid ermənicə mənbədə Ozan kəndinin adı çəkilir . XIX əsrin ortalarından sonrakı ədəbiyyatda Novobayazid qəzasında Uzunlar kimi yazılmışdır Ehtimal ki, "Kitabi-Dədə Qoqud" dakı ozan-"aşıq","xalq müğənnisi " sözündən olmaq е'tibarilə həm də bir elin adıdır. 1588-ci ilə aid mənbədə Qarabağın "Otuz iki ulus"nda Ozan adlı elin adı qeyd olunmuşdur. Gəncə şəhərinin Ozanlar məhəlləsi də məhz bu elin adını etdirir.
Pərvanə Zəngəzurlu
Pərvanə Zəngəzurlu (1958, Acıbac, Qafan rayonu) — Aşıq Pəri Məclisinin sədri, şairə, "Qızıl qələm" media mükafatı laureatı. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.
Pərvanə Hüsü qızı Mustafayeva (Zəngəzurlu) 1958-ci ildə Qafan rayonunun Acıbac kəndində doğulub. 1980-ci ildə M. Ə. Sabir adına Bakı Pedaqoji Texnikumunu (indiki adı: Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Kolleci) bitirib. Təyinatla 25 il Fatmai kənd orta məkdəbində müəllim işləmişdir. Yaradıcılığa gənc yaşlarından başlayıb. 2000-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin, 2002-ci ildən Aşıq Pəri Məclisinin, 2003-cü ildən "Məhsəti" məclisinin üzvüdür. 2011-ci ildən Aşıq Pəri Məclisinin rəhbəridir.
Pərvanə Zəngəzurlunun sözlərinə yazılmış, aşıq və müğənnilər tərəfindən oxunan mahnılardan ibarət 6 audio diski işıq üzü görüb.
2013-cü ildə AYB-nin təltif etdiyi prezident təqaüdünə layiq görülüb.