Ədəbiyyatda mənşəyi açıqlanıb. Or (biçmək) və xan sözlərindən əmələ gəlib, “biçən, kəsib-tökən xan” (yəni igid) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya
Tam oxu »О́РГАН м 1. üzv, əza (bədənin müəyyən vəzifə daşıyan hissəsi); 2. məc. vasitə; печать - мощный орган просвещения и воспитания масс mətbuat kütlələri m
Tam oxu »I орган -а; м. (от греч. órganon - орудие, инструмент) 1) часть животного или растительного организма, выполняющая одну из его естественных функций 2)
Tam oxu »орган (1. бедендин са тайин везифа бегьемарзавай са пай, алат, мес. органы речи рахунин органар: мез, пIузарар ва мсб. 2. идара, учреждение. 3. теш
Tam oxu »...кутазва. М. М. Чун гъвечӀи халкь туш. Дагъустандин писателрин Союздин орган тир литературно-художественный ва общественно политический "Литературад
Tam oxu »м. органа, органаў 1) üzv, əza вочы – орган зроку — göz görmə üzvüdür 2) orqan, idarə дзяржаўныя органы — dövlət idarələri (orqanları)
Tam oxu »is. Meşə. Ətraf bir orman kimi ağaclıq idi. S.Hüseyn. Bülbüllər ormanda edirlər fəğan; Aydınlıq gecədir gündüztək hər yan. H.K.Sanılı.
Tam oxu »...alət] İçərisinə körüklərlə hava doldurulan borular sistemindən ibarət olan iri klavişli musiqi aləti; ərğənun.
Tam oxu »...edən idarə, təşkilat və s. Səhiyyə orqanları. Ali hakimiyyət orqanı. İnzibati orqanlar. 2. Hər hansı bir partiyaya, ittifaqa, idarəyə mənsub olub onu
Tam oxu »1 I сущ. муз. орган (духовой клавишный музыкальный инструмент больших размеров, состоящий из набора труб, в которые мехами нагнетается воздух) II прил
Tam oxu »[yun.] орган (1. тайин са везифа кьилиз акъудзавай идара, учреждение, тешкилат ва мс.; 2. са тешкилатди, гьукуматди, партияди акъудзавай газет, журнал
Tam oxu »I 1. ORQAN, İDARƏ, TƏŞKİLAT 2. ORQAN, DÖVRİ NƏŞR, DÖVRİ MƏTBUAT II ORQAN (mus.) Orqanın səslənməsi orkestrin səsinə maksimal dərəcədə yaxşıdır (“Elm v
Tam oxu »...vəzifələri yerinə yetirən idarə; 3) özünün idarəetmə səlahiyyətlərinə malik olan hüquqi şəxsin struktur bölməsi.
Tam oxu »n 1. mus. orqan ; to play the ~ orqan çalmaq; American ~ fısqarmoniya (nəfəsli, dodaqla çalınan musiqi aləti); electronic ~ elektroorqan; hand ~şarman
Tam oxu »das; -s, -e 1. med. üzv, orqan; ~e əza pl.; die inneren ~e daxili üzvlər; 2. (Stimme) səs; 3. (Zeitung u. Zeitschrift) qəzet, jurnal, -in orqanı; staa
Tam oxu »...преимущественно рыбой. Белоплечий, белоголовый орлан. Орлан-белохвост. Орлан-длиннохвост.
Tam oxu »1. соучастник, сообщник, пайщик, компаньон; 2. мат. общий наибольший делитель, общее наименьшее кратное и т
Tam oxu »is. Klarnet çalan musiqiçi. Orxan maşının yanına gələndə gördü ki, klarnetçalan Ağazəki çiynini Mirzə Muxtarın evinin tininə söykəyib, qəzet oxuyur. İ
Tam oxu »TÜSTÜ Qızınmadıq istisinə, kor olduq tüstüsünə (Ata. sözü); DUMAN [Orxan:] Ey mavi göylər! Ey yaşıl ormanlar! Ey bacalardan yüksələn dumanlar (H.Cavid
Tam oxu »is. Klarnet çalan musiqiçi. Orxan maşının yanına gələndə gördü ki, klarnetçalan Ağazəki çiynini Mirzə Muxtarın evinin tininə söykəyib, qəzet oxuyur. İ
Tam oxu »...şair. Üzü mələkə oxşayan, mələk kimi gözəl (gözəlin epitetlərindən biri). [Orxan:] Ah, gözəl çərkəz qızı, nazlı İsmət! Mələküzlü şeytan, incəbel afət
Tam oxu »MƏLƏKÜZLÜ (şair.) [Orxan:] Ah, gözəl çərkəz qızı, nazlı İsmət! Mələküzlü şeytan, incəbel afət! (H.Cavid); MƏLƏKÇÖHRƏ(Lİ) Şakro: Sən mələkçöhrəli bir ş
Tam oxu »...haqqında) Çomaq camışın belində şappıltı qoparırdı, camış böyürürdü. Orxan başa düşürdü ki, Dəmir onun hayfını camışdan alır (İ.Məlikzadə); BAĞIRMAQ
Tam oxu »...Məlumatı dəqiqləşdirmək. Rəqəmləri dəqiqləşdirmək. Mövzunun adını dəqiqləşdirmək. – Orxan nə illah elədi, Bakıdan ayrıldığı günlərin sayını dəqiqləşd
Tam oxu »...məqsədlər üçün taxtadan, metaldan düzəldilən hündür qüllə; buruq. Orxan gözlərini vışkanın kəlləsində yanıb-sönən lampalara dikdi. İ.Məlikzadə.
Tam oxu »AŞIRIM (dağın aşılacaq yeri) Orxan yamacı qalxıb, aşırımın üstündə dayandı. Dağın o biri ətəyinə səpələnmiş naxırı gördü (İ.Məlikzadə); GƏDİK Dəvə boy
Tam oxu »sif. Tikanı olmayan. [Orxan:] Bəllidir ki, olmaz tikansız qönçə. H.Cavid. ◊ Tikansız balıq – heç bir kəsi özündən incitmək, heç bir kəsə nə pislik, nə
Tam oxu »...mən təşnə; Yaxıbdır odlara, eyvah, aşiqanə məni. S.Ə.Şirvani. [Orxan:] Od-alov saçmadan qəhrəman Səlim; Eyvah, demək, son nəfəsimdir mənim. H.Cavid.
Tam oxu »...mən təşnə; Yaxıbdır odlara, eyvah, aşiqanə məni. S.Ə.Şirvani. [Orxan:] Od-alov saçmadan qəhrəman Səlim; Eyvah, demək, son nəfəsimdir mənim. H.Cavid.
Tam oxu »...gedib çatmayan; səs eşidilməz. Get-gedə qatılaşan sükutdan Orxan bir az vahimələndi, özünü dünyanın əlçatmaz, ünyetməz guşəsinə atılmış kimi tək-tənh
Tam oxu »sif. [ər.] Açıq-göy, aydın göy rəngində olan. Mavi göz. – [Orxan:] Ey mavi göylər! Ey yaşıl ormanlar! Ey bacalardan yüksələn dumanlar! H.Cavid. Dəzgah
Tam oxu »...Baxın, o çalada … pambıq adam boyundan yuxarıdır. T.Ş.Simurq. Orxan o tərəfə adladı və gördü ki, … it balaca çaladakı ayranı uzun, qırmızı dili ilə l
Tam oxu »...bilməz hənuz; Kim ki bir müddət cünun mülkünü seyran etmədi. Füzuli. [Orxan:] Səbrim tükənmiş, qərarım kəsilmiş; Huşum, əqlim uçmuş, uyqum çəkilmiş.
Tam oxu »...restorana gedəndə də, liftə minib on ikinci mərtəbəyə qalxanda da, Orxan yalnız Yavərlə Fidan barədə düşündü. İ.Məlikzadə.
Tam oxu »...Öyrəşmək, vərdiş etmək, adət etmək. Gözləri alaqaranlığa alışandan sonra Orxan baxıb gördü ki, daxmada ondan savayı heç kim yoxdu (İ.Məlikzadə).
Tam oxu »...Elman sözü yəlman kəlməsinin dəyişmiş formasıdır. Elman sözü Orxan (kəsib-tökən xan) anlamına uyğun gəlir. Ikinci yozum: Elman “eli böyük” (müq. et:
Tam oxu »...basdıran) feili ilə də bağlamaq mümkündür və semantik baxımdan Orxan adına yaxınlasır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...bildirən cümlənin müxtəlif yerində işlənərək şərti gücləndirir. [Orxan:] Zərər yox, onu mən sağ qoysam əgər; Dünyada yox məndən alçaq bir nəfər. H.Ca
Tam oxu »...tərəfgirlik, dostbazlıq baş verir ki, baxanda quruyub qalırsan. S.Rəhimov. [Orxan:] Dostbazlığın, qohumbazlığın, yerlibazlığın kökü kəsilərdi. Kim nə
Tam oxu »1. Gümüş pul (ilk dəfə 1329-cu ildə Sultan Orxan kəsdirmişdir). M.Füzulinin “Şikayətnamə” əsərində aqça şəklində işlənir. 2. Bəzi balıqların üzərindək
Tam oxu »1. Gümüş pul (ilk dəfə 1329-cu ildə Sultan Orxan kəsdirmişdir). M.Füzulinin “Şikayətnamə” əsərində aqça şəklində işlənir. Dastanda həmçinin qızıl pul
Tam oxu »...yorğunluq, bezginlik, bəzən də fərəh, sevinc hisslərini ifadə edir. [Orxan:] Uff! Ağrıdan sanki çatlayır başım. H.Cavid. Kim bilir, yollarında ey rən
Tam oxu »...yorğunluq, bezginlik, bəzən də fərəh, sevinc hisslərini ifadə edir. [Orxan:] Uff! Ağrıdan sanki çatlayır başım. H.Cavid. Kim bilir, yollarında ey rən
Tam oxu »...eləyəndə görürsən ki, naxır üz qoyub kəndə gəlməyə. C.Məmmədquluzadə. [Orxan:] Ey mavi göylər! Ey yaşıl ormanlar! Ey bacalardan yüksələn dumanlar! H.
Tam oxu »...maraqlanırdılar. P.Makulu. 3. Boş, yersiz, mənasız, rabitəsiz, məntiqsiz söz; hədyan. [Orxan:] O məcnundur, ondan bir şey umulmaz; Saçmadır hər sözü,
Tam oxu »...üzvləri, həm də cümlələri birbirinə bağlayır – gərək, həm. [Səlim:] Orxan, istər xan olsun, istər sultan; Haqsızlıq əfv olunmaz heç bir zaman. H.Cavi
Tam oxu »...qızı:] Ulu tanrım, sən bu yetim yavrucuğu əsirgə!… C.Cabbarlı. [Orxan:] İsmət! Allah əsirgəsin, nədir bu halət? H.Cavid. 2. Qıymamaq, qıyıb verməmək,
Tam oxu »...alma, heyif alma, əvəzə əvəz; öc. [İsmət:] Ah, fəqət intiqam dilərsə Orxan; İsmət xoşbəxt ikən olur bağrı qan. H.Cavid. Eşqin intiqamı yaşar hər zama
Tam oxu »...ayaqyalın, başıaçıq su daşıtdırardı. İ.Əfəndiyev. // Zərf mənasında. [Orxan:] Məndə artıq can qalmamış, Mərhəmət; Mərhəmət qıl, insafsız olma, İsmət!
Tam oxu »...dağlar qədər əzəmətli göstərən də onun zəkasıdır (M.Hüseyn); ƏQL Orxan: Səbrim tükənmiş, qərarım kəsilmiş; Huşum, əqlim uçmuş, uyqum çəkilmiş (H.Cavi
Tam oxu »...Dəhşət vermək – dəhşət oyandırmaq, dəhşət ifadə etmək, vahimələndirmək. [Orxan:] Allah, Allah, yenə çatıldı qaşlar; Dəhşət verir qartalvari baxışlar.
Tam oxu »...təhlükəli, xətərli. Mikrobların bir qismi zəhərli və hətta qorxuncdur. – Orxan indi qorxunc bir addım atır. H.Cavid.
Tam oxu »...xəbərdən çox xoşhal oldu. S.Rəhimov. Rzanın xoşhal olduğunu görüb, Orxan tərifi bir az da artırdı. İ.Məlikzadə.
Tam oxu »...kişinin işidir; Yamanlığa yaxşılıq ər kişinin işidir. (Ata. sözü). [Orxan:] Ər kişidə olur bir söz, bir məram. H.Cavid. [Altunbay:] Səndə doğrudan da
Tam oxu »...ayrılarsa; Tez buxar olar; Göyə qalxar; Duman olar. R.Rza. 2. Tüstü. [Orxan:] Ey mavi göylər! Ey yaşıl ormanlar! Ey bacalardan yüksələn dumanlar. H.C
Tam oxu »...asan. Sadə məsələ. Sadə iş. – Bu şərtlər olduqca sadə idi. S.Hüseyn. [Orxan:] Bət-bənizin solmuş, çöhrən dəyişmiş; Qolay sanma, deyil bu sadə bir iş.
Tam oxu »...…Duyğusuz bir makina kimi düşünübdaşınmaq, yazıb-pozmaq neçin?! H.Cavid. Orxan çox düşünüb-daşındı və axırda inandırdı ki, Bənövşə görüşə gəlməyəcək.
Tam oxu »...buraya gəldi, ev-eşik adamla doldu. S.Rəhimov. // Məc. mənada. [Orxan:] Ah, qəlbimə sanki od-alov dolmuş. H.Cavid. Gülsəhər qızlarını görüncə ürəyi f
Tam oxu »...məc. Tənbeh, cəza. □ Dərs(ini) vermək – tənbeh etmək, cəzalandırmaq. [Orxan:] Yavər belə qələt eləyə bilməz. Yoxsa, Səfa o dəqiqə dərsini verərdi onu
Tam oxu »...üzük, şirni və s. şeylər. Nişan üzüyü. Nişan xonçası. Nişan paltarı. – [Orxan:] Üzük, nişan yalnız könüldür, könül; Olma çocuq, sən gəl mənə ver könü
Tam oxu »...yaşayırsınız? – Ata-oğul Çənlibeldə yurd saldılar, yaşamağa başladılar. “Koroğlu”. [Orxan:] Yaşar dağlar başında qartal kimi; Qoşar səhralarda bir ma
Tam oxu »...işlərimizdən danışaq. – [Cahan:] Sən gəl atababa yolu ilə evlən. Ü.Hacıbəyov. [Orxan:] Üzük, nişan yalnız könüldür, könül; Olma çocuq, sən gəl mənə v
Tam oxu »...dəyib, lap ölüb getmişəm, dəxi məndə can qalmayıb. C.Məmmədquluzadə. [Orxan:] Məndə artıq can qalmamış, mərhəmət!; Mərhəmət qıl, insafsız olma, İsmət
Tam oxu »