...şəxs) Bostançı tez öz yerinə çəkilib durdu (A.Şaiq); DİRRİKÇİ [Fəxrəddin bəy:] ..cənab Fəxrəddin bəy də özü həmi bağban, həmi dirrikçi, həmi məktəbxa
Tam oxu »...bina, budka və s. Bu halda qarovulxanaları yoxlamaq üçün gələn Fəxrəddin dörd nəfər yavəri ilə bərabər qarovulxanaya girdi. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »Ərəbcə “dinə xəsarət verən” (xəsər-əd-din) deməkdir. Nəsrəddin isə “dinə kömək edən”dir (nəsir: “kömək edən” deməkdir). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lü
Tam oxu »Ərəbcə “dinin köməkçisi” deməkdir. Xəsrəddin isə “dinə xəsarət gətirən”dir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »Ərəbcə “dinin önündə gedən, başçı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...vətəndaşlarımızı dar ağacına çəkmişdilər (M.S.Ordubadi); DARA ÇƏKMƏK Fəxrəddin: Əmir İnancı da, onun vəziri Toxtamışı da dara çəkdilər (M.S.Ordubadi)
Tam oxu »...Fəaliyyət göstərməmə, işləməmə, çalışmama, hərəkətsizlik, passivlik. [Fəxrəddin:] İlyas, sən elə bilmə ki, mən səni fəaliyyətsizlikdə, üsyan və azadl
Tam oxu »sif. Çalışqan, işcil, fəaliyyət göstərən; aktiv. Mən [Fəxrəddin], özlərini dəyərli və fəaliyyətli idarəçi və çalışqan göstərə bilmiş Eldəniz xanədanın
Tam oxu »...[ər.] 1. Məcbur olaraq, məcburiyyət altında, zorla, könülsüz olaraq. Fəxrəddin məcburən qapının aslan başından ibarət olan … çaxçaxını qorxa-qorxa vu
Tam oxu »...mənə yanaşıb qolumdan tutdu. Birisi ona yanaşıb nə isə dedi. – Fəxrəddin qapıya yanaşmaq üçün heç bir bəhanə əldə edə bilmirdi. M.S.Ordubadi. Tamam m
Tam oxu »YANAŞMAQ – UZAQLAŞMAQ Fəxrəddin qapıya yanaşmaq üçün heç bir bəhanə əldə edə bilmirdi (M.S.Ordubadi); ...Kazım dik atılır və qaçmaq bu qanlı dəstədən
Tam oxu »TƏXİRSİZ Fəxrəddin, əlahəzrətin bu şiddətli sualından heç də özünü itirmədi, çox təxirsiz bir surətdə verib dedi... (M.S.Ordubadi); BİLATƏXİR [Əşrəf b
Tam oxu »...Qənaətləndirici, kifayətləndirici, qaneedici. Qənaətbəxş iş. Qənaətbəxş cavab. – [Fəxrəddin:] Məktub olduqca qənaətbəxş bir məktubdur. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »zərf və sif. [fars.] Düşməncəsinə. Gətirilən xəbərlərin əsasını Fəxrəddinin Əmirə qarşı hazırladığı düşmənanə hərəkət təşkil edirdi. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »sif. [fars. xoş və ər. ləhcə] klas. bax xoşkəlam. Müdir Fəxrəddinə müraciət edib dedi: – Qurban olum, bu qızı danışdırın, çox xoşləhcə qızdır. M.S.Ord
Tam oxu »...görüb istədikləri adamlarla tanış olaraq evlərinə dəvət etməsini Fəxrəddin hələ Gəncədə ikən eşitmişdi. M.S.Ordubadi.
Tam oxu »...(R.Rza); SÜLHPƏRVƏR Rüstəm bəy qan intiqamına həris olduğu halda, Fəxrəddin onun əksinə olaraq qan davasını aradan qaldırmağa çalışan sülhpərvər bir
Tam oxu »...(R.Rza); SÜLHPƏRVƏR Rüstəm bəy qan intiqamına həris olduğu halda, Fəxrəddin onun əksinə olaraq qan davasını aradan qaldırmağa çalışan sülhpərvər bir
Tam oxu »...Səadətli gələcək. – Hər quşun olmaz səadətli hümatək kölgəsi. Nəsimi. [Fəxrəddin:] Mənim ağam, nə üçün də utansınlar, bir halda ki, bunlar üçün səadə
Tam oxu »...var olsun; Bir də əmin-amanlıq (M.Rahim); ASAYİŞ, ƏMNİYYƏT [Fəxrəddin:] Şəhər tamamilə asayiş və əmniyyət içindədir (M.S.Ordubadi); DİNCLİK Yaransın
Tam oxu »...mənada) sevən, macəra axtaran, macəra düzəldən adam; avantüraçı. [Fəxrəddin:] Mənə Bağdada yola düşdüyüm zaman Bağdadın cadugər və macəraçılar, hiylə
Tam oxu »is. Məmə, döş. Fəxrəddin!… Mən səni bu əmcəklərimlə bəsləmişəm, Fəxrəddin! N.Vəzirov. İnəyin əmcəyindən çıxan süd balaca bulaq kimi şırhaşırla sərnicl
Tam oxu »1. XAİNLİK [Fəxrəddin bəy:] Bunlar hamısı vəhşilikdən və nadanlıqdandır və həmçinin xainlik, göz götürməməklik (N.Vəzirov); XƏYANƏT Güləbətin kənarda
Tam oxu »...çıxarılmış halda, qılıncla, yalınqılınc. Siyirməqılınc hücuma keçmək. – Fəxrəddin əlində siyirməqılınc atlının qabağında göründü. M.S.Ordubadi. Karet
Tam oxu »KARVAN (sıra ilə hərəkət edən heyvan, dəvə dəstəsi) Dərhal Fəxrəddin və Ələddin dərhal çadırlardan çıxıb yaxınlaşmaqda olan karvanı istiqbal etdilər (
Tam oxu »...Abdulla qəribə hisslər keçirməyə .. başlamışdı (B.Bayramov); LAZARET Fəxrəddin: İyun əksinqilabi üsyanda mən hərbi lazaretdə, həkimlik, bacım Tahirə
Tam oxu »...öz məhbubəsi Səlimə Xatun ilə oturub söhbətə məşğul idi. M.F.Axundzadə. Fəxrəddin Xüld qəsrinin yanına getmək üçün Əmin qəsrindən aşağı düşdü. M.S.Or
Tam oxu »HÖRMƏTLİ (hörmətə layiq) [Fəxrəddin:] Hər nə qiymətə olursa olsun, bu xələti də haman hörmətli qadın üçün hədiyyə alacağam (M.S.Ordubadi); MÖHTƏRƏM Sa
Tam oxu »...məc. Ümidsiz, çarəsiz, əlacsız, içərisindən çıxmaq mümkün olmayan. Fəxrəddin çıxılmaz bir vəziyyətdə qalmışdı. M.S.Ordubadi. [Pakizə] çıxılmaz bir və
Tam oxu »...DİLAZAR Dil verməz idim mən sənə ey yari-dilazar.. (S.Ə.Şirvani); NAİNSAF Fəxrəddin bəy: Bitərbiyət, qanmaz, bihəya, yalançı.. nainsaf, bimürvət (N.V
Tam oxu »...və fars. …xanə] Silah və hərbi sursat saxlanan yer, anbar; arsenal. [Fəxrəddin] əlini çənəsinin altına söykəyib cəbbəxana meydanından gəlib-keçən kiş
Tam oxu »...karxana, emalatxana. Qadın dabbağxana dərəsi məhəlləsinə dönərkən Fəxrəddin onu səslədi… M.S.Ordubadi. Sərdar Təbrizin məşhur dabbağxanaları yerləşən
Tam oxu »...M.F.Axundzadə. □ Vüsul olmaq – çatmaq, yetişmək, varmaq, varid olmaq. [Fəxrəddin:] Çox yaxşı, tənək çubuqları da ki vüsul oldu. N.Vəzirov. [Nəcəf bəy
Tam oxu »...sarsıdıcı. Əzici zərbə. 2. Ruhu incidən, ağır təsir bağışlayan. Fəxrəddin bu qədər əzici fikirlərin təsirində qıvrıldığı zaman oxuyan qız da Dilşada
Tam oxu »1. QIN (xəncər, qılınc vəs. silah qabı) Fəxrəddin və Əlaəddinlərin qılıncları qınında paslandığı kimi, böyük Nizami də gözlərini əbədi olaraq yummuşdu
Tam oxu »sif. [fars. na… və ər. mərbut] Nalayiq, namünasib. Namərbut söz. – [Fəxrəddin bəy:] Bilirsən nə var, ana, belə namərbut hərəkət ancaq bizim bu xaraba
Tam oxu »...[fars.] Qovğa, mərəkə, gurultu, gurultu-patırtı. Bu nə həngamədir? – …Fəxrəddin bu qədər böyük və dəhşətli həngaməni birinci dəfə gördüyü üçün qorxmu
Tam oxu »is. [ər.] Təmtəraq, təntənə, cah-calal, büsat. [Fəxrəddin:] Həyatdakı xəlifələr bu qədər cəlal və dəbdəbəyə malik olduqları halda, xəlifə namını ləkəl
Tam oxu »...düzəltmə, qafiyə uydurma. Nəhayət, Sabiri “Sabir” edən “Molla Nəsrəddin” oldu. Təb Sabirin idi, qafıyəpərdazlıq Sabirin idi, istedadı-şeriyyə Sabirin
Tam oxu »bax dədəverdi. [Molla Nəsrəddin:] Bu qızılları ki sayırdım, o mənim arvadımın dədəmalısıdır. “M.N.lətif.”.
Tam oxu »Ağa Əddin ("ağa" və "Seyfəddin, Sədrəddin, Ələddin" qəbilindən olan adların "Əddin" ixtisar variantı əsasında yaranmışdır.
Tam oxu »Ağa Əddin ("ağa" və "Seyfəddin, Sədrəddin, Ələddin" qəbilindən olan adların "Əddin" ixtisar variantı əsasında yaranmışdır.
Tam oxu »Ağa Əddin ("ağa" və "Seyfəddin, Sədrəddin, Ələddin" qəbilindən olan adların "Əddin" ixtisar variantı əsasında yaranmışdır.
Tam oxu »(Oğuz, Şamaxı) bax qudda. – Sədrəddin qüddə adamdı (Oğuz); – Ay Qubat, sənin oğlun yaman qüddə uşağdı (Şamaxı)
Tam oxu »...yekunlaşdırıcı, ümumiləşdirici ara söz kimi işlənir. Ümumiyyətlə, “Molla Nəsrəddin” susmağı bacarmırdı, o, etiraz etmək üçün doğulmuşdu. M.İbrahimov.
Tam oxu »...pulu olmamaq, kasıblaşmaq, yoxsullaşmaq. Hələ cavan vaxtlarında Molla Nəsrəddin yaman pulsuzlayır… “M.N.lətif.”
Tam oxu »...göstərilmiş. 1977-ci il 15 may tarixli məktub. 2 avqust tarixli “Molla Nəsrəddin” jurnalı.
Tam oxu »cəm “Molla Nəsrəddin” məcmuəsi ətrafında toplanan mütərəqqi, maarifpərvər şair və yazıçılar. Mollanəsrəddinçilər ilə füyuzatçıların ideya mübarizəsi.
Tam oxu »zərf Yəqin, düz, doğru, inanaraq. “Molla Nəsrəddin” məzəlilikcə söylədiyi sözlər və istehzalar, yəqincə yazdığı xəbərlər eyni ilə nəticə verdi. F.Köçə
Tam oxu »dan. köhn. bax kərbəlayı. Nə xortlayaydı bu şəkil ilə Molla Nəsrəddin, ey kaş; Nə kalba səbzalılarda bu xofü-vəhşət olaydı. M.Ə.Sabir.
Tam oxu »...– AYDIN Nizami bu qarmaqarışıq səslər davam etdiyi zaman nə isə Fəxrəddinin qulağına pıçıldadı (M.S.Ordubadi); İndi ki belədir, adınızı bu kağıza ayd
Tam oxu »zərf Formaca, forma cəhətdən. [Nizami Fəxrəddinə:] Tovus quşunun tərbiyəsi və onun vücudunun istiliyi ilə yumurtadan çıxan qarğanın cücəsi şəkilcə qar
Tam oxu »...duran gəmiçi yelkəni irəli sürdü, taxtanı götürüb qoydu və Fəxrəddini yelkənin içərisinə aldı. M.S.Ordubadi. Gəmiçi özünü itirsə əgər; Tufanlar içind
Tam oxu »1. is. Döyüş, çarpışma, dava, savaş, savaşma. Fəxrəddinlə turanlıların vuruşmaları bir saatdan artıq çəkdi. M.S.Ordubadi. Vuruşa zamanı hər iki tərəf
Tam oxu »...dərəcəsi, nöqtəsi; дагъдин кукӀуш dağın zirvəsi; 3. dan. kəkil; фередин кукӀуш fərənin kəkili; кукӀуш верч kəkilli toyuq.
Tam oxu »...vermək. – Qadın olduqca vüqarlı və etinasız bir surətdə gedir və Fəxrəddinin onu təqib edib-etməməsinə diqqət vermirdi. M.S.Ordubadi. Etinasız baxmas
Tam oxu »...övladır; Haqq bilir, həm də min qat əladır (H.Cavid); ÇOX GÖZƏL Fəxrəddin bəy: Çox gözəl gecə keçib, get rahat ol (N.Vəzirov); ÇOX YAXŞI Məstəli şah:
Tam oxu »...bir ölkəyə qarşı müharibəyə hazırlaşma; hərbi səfər, hərbi yürüş. [Fəxrəddin bəy:] Qoşunkeşlikdə elə dolanmazlar ki, biz bu neçə gündür dolanırıq. N.
Tam oxu »...bağda ala-bəzək bir qurdu yarpağa büküb gətirdim (S.S.Axundov); ƏBLƏĞ Fəxrəddin: Əbləğ at meydanda topla bərabər fırlanırdı (M.S.Ordubadi).
Tam oxu »1. YARA [Fəxrəddin bəy:] Hacı Murad, Xəlil necədir, yarası sağalıbdırmı? (N.Vəzirov); XORA (dəri üstündə irinli xırda yaralar) Bu plastır., dərinin xr
Tam oxu »...[ər.] 1. Tale. Uşaqların müqəddəratı ilə əvvəlcədən məşğul olmaq. – [Fəxrəddin] Dilşadın müqəddəratı ilə tanış olacağına inanırdı. M.S.Ordubadi. [Zam
Tam oxu »...bildirmək. Yolda kəndlilər Nəbini işdən hali edirdilər. “Qaçaq Nəbi”. [Fəxrəddin bəy:] Allah xətrinə, tez məni hali eylə. N.Vəzirov. Hali olmaq – xəb
Tam oxu »...[Səadət xanım:] Əlac nədir.. hər zülmə, cəbrə tab elərəm, ancaq Fəxrəddin salamat qalsın (N.Vəzirov); ƏSƏN (qəd.) Sağ əsəndir ol pəri-ru; Səndən eləm
Tam oxu »...Rüxsarə o qədər təxəyyül aləminə qapılmışdı... (S.Rəhimov); UTOPİYA Fəxrəddin: Kommunizm utopiyadır, – deyə Şahbaz mən ilə bəhs etdi (S.S.Axundov); F
Tam oxu »...əhvalatlardan bəhs edən dramatik əsər; tragediya. N.Vəzirovun “Müsibəti-Fəxrəddin” faciəsi. Hüseyn Cavid faciənin kamil nümunələrini yaratmışdır. “Na
Tam oxu »...öz ürəyindədir; İstər heç inanma, istərsə inan (O.Sarıvəlli); SÜBUT Fəxrəddin: Şahbaz, hirslənmək lazım deyil, mənə məntiqli sübutlar gətir (S.S.Axun
Tam oxu »is. [fars.] Ölmüş adam haqqında söyüş məqamında işlənir. [Fəxrəddin:] Onun [Qətibənin] gorbagor atasının qızın səadətini əlindən aldığı bəs olmadımı?
Tam oxu »...Pənah xanın yanında basdırdılar (Çəmənzəminli); DƏFN ETMƏK (ELƏMƏK) [Fəxrəddin bəy:] Ağlama, mərdanə ol, qəza işidir, təzə bağda dəfn eyləyin, qan tö
Tam oxu »...axtarmaq. – Faş oldu nəsihətin cəhanə; Sən qoymadın ortada bəhanə. Füzuli. Fəxrəddin qapıya yanaşmaq üçün heç bir bəhanə əldə edə bilmirdi. M.S.Ordub
Tam oxu »is. [ər.] Pulla ödənilən cəza növü. [Fəxrəddin:] Məlumunuz olmalıdır ki, bunların əksəriyyəti cərimə, vergi və hərb təminatı müqabilində alınan qızlar
Tam oxu »...[Səadət xanım:] Əlac nədir .. hər zülmə, cəbrə tab elərəm, ancaq Fəxrəddin salamat qalsın (N.Vəzirov); GİR ..Yalın ayaq çaparaq; Güvənib öz girinə; C
Tam oxu »...ehtimal, şayəd, ola ki, olsun ki. Bəlkə bu gün axşam yağış ara verdi. – [Fəxrəddin:] Bəlkə mən tez qayıtdım. Başqasını götürməyin. M.S.Ordubadi. Cuma
Tam oxu »