lat. oliva – zeytun; rənglərinin oxşarlığına görə
Solaxay qəlibi üzrə yaranıb, “правша” anlamında işlədilmişdir. On “sağ” demək olub. İndi solaxayın antonimini tapmaqda çətinlik çəkirik
Bu əvəzlikdəki n samiti tarixi qalıqdır: əvəzlik ol, an, al və s. formalarda işlədilib, sonra o şəklində sabitləşib
yun. onyx – dırnaq
Tanıma əlaməti kimi şərh olunur. Özbək dilində onq sözü var və “şüur” kimi başa düşülür. Görünür, onqon da şüurlar, dərrakə ilə bağlı sözdür
yun. oon – yumurta + yun. lithos – daş
sanskr. upala – qiymətli daş
Latın sözüdür və “operasiya (əməliyyat) həyata keçirən” deməkdir. İndi məna bir qədər dəyişib, əsasən kino sənəti ilə bağlı işlədilir
Oppozisiya sözü ilə qohumdur, latın mənşəlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Qədim mədəniyyətlərdə hesab olunurdu ki, gələcəkdə baş verəcək hadisələr qabaqcadan müəyyən olunub və nəyin olub-olmayacağını allahlar bilir
“Kəsmək”, “biçmək” anlamlarını əks etdirən ormaq feilimiz olub. Daramaq sözündən daraq yarandığı kimi, eyni qəlib üzrə ormaq feilindən də oraq ismi əm
Fransanın cənub-şərqində, Rona çayının sahilində Oranj şəhəri yerləşir. XVI əsrdə hollandiyalı bir zadəgan Hollandiyadakı torpaq sahələri ilə bərabər,
Malaysk (malay) dili ilə bağlıdır. Oran (adam), hutanq (meşə) sözlərindən əmələ gəlib: “meşə adamı (vəhşi adam)” deməkdir
lat. orbita – yol
Alman sözüdür, qədim mənası “sink təbəqə” demək olub. İndi “fərqlənmə, təltif nişanı” mənasında işlədilir
Türk dillərində orda sözü “xan sarayı” anlamında işlədilib. Anadolu türkləri hərbi düşərgəyə ordu deyirlər
Yunan mənşəlidir, termin kimi “orfoqrafiya qaydalarına uyğun yazma” deməkdir. Bu, hərf ola bilər, şəkilçi ola bilər və s
Ədəbiyyatda mənşəyi açıqlanıb. Or (biçmək) və xan sözlərindən əmələ gəlib, “biçən, kəsib-tökən xan” (yəni igid) deməkdir
Latın sözüdür, “mənbə”, “mənşə” anlamlarını əks etdirir. Bizdə, bir şeyin əsli mənasında işlədilir. Antonimi surət sözüdür
lat. originalis – ilkin + fr. maquette, ital. maccietta – eskiz, model
lat. organismus < organizo – təşkil edirəm, qururam
yun. ornithos – quş + lat. Fauna – meşə və çəmənlər ilahı
yun. oros – dağ + yun. grapho – yazıram, təsvir edirəm
Bab ərəbcə “tay” deməkdir. Ortabab “orta vəziyyətdə olanların yoldaşı, tayı” kimi başa düşülə bilər. (Bəşir Əhmədov
Mənbələrdə otra, ortu, orta sözləri var, “середина” anlamlarında işlədilib. Ortuq, ortaq isə şərik mənasında açıqlanıb
yun. orthos – düz
yun. orthos – düz + yun. klasis – qırma, qırılma, sındırılma, parçalanma
yun. orthos – düz + alm. gneis – qığılcım, qığılcımlanmaq
Həm Orucluq bayramı ilə bağlıdır, həm də şəxs adı kimi işlədilir. Fars dilində orucluğa ruza (mənası “воздержание” deməkdir) deyirlər
Sinonimlər birləşməsidir, or elə “qala, divar” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
alm. est – şərq
fars. – vilayət, əyalət
E.ə. 510-cu ildə afinalılar Hippi adlı tirandan qurtulduqdan sonra yeni bir tiraniyanın yarana bilməsinin qarşısını almaq üçün bir sıra tədbirlər görm
Mənbələrdə od kəlməsindən törəmiş od-a (yandır) feili var. Onun üzərinə -q şəkilçisi artırmaqla odaq (otaq) kəlməsi əmələ gəlib, “od yandıran yer” mən
Mənbələr göstərir ki, -lı4 şəkilçisi –lıq4 şəkilçisindən əmələ gəlib, otlu yer əvəzinə otluğ yer deyiblər
Dilimizdə -ıx4 şəkilçisi həm də adlardan feil düzəldir: otux, qanıx və s. Otuxmaq “heyvanın süddən ayrılaraq ot yeməyə başlaması”dır
Əsli olturmaq kimi olub. Oldur, otur, olğur (oturt), olduruğ (oturacaq) sözləri kökdaşdır, etimon ol feilidir
İki yozumu var: 1. Üç əvəzinə uz (uc) sözü işlədilib; on yerinə ot kəlməsindən də istifadə olunub. M
Aul sözü ilə kökdaşdır. Qabaqlar heyvanı dairəyə alıb (aul formasında) ovlayıblar. Qədim mənası “qomarma” deməkdir
Qarğıdalı sulamaq, pambıq sulamaq kimi birləşmələr konkretlik bildirir, amma yazı yazmaq, su sulamaq, ov ovlamaq kimi birləşmələr ümumilik, qeyri-müəy
Baltanı və s. alətləri bərk qızdırıb suya salırlar. Bu zaman o, çox möhkəm olur və yaxşı kəsir. Buna ovxarla (Cəbrayılda avxarla) deyirlər
Ərəbcə vaxt (əsli: vəqt) sözünün cəmidir, bizdə əhval sözünün sinonimi kimi işlədilir. (Bəşir Əhmədov
Ovmaq feili ilə qohumdur, “ovuq (çökək) yer” deməkdir. Əlin içinin çökəkliyi ilə bağlıdır, ovuq kəlməsi ilə kökdaşdır (rus dilində də belədir: ладонь
“Çökək”, “çuxur” anlamlarını əks etdirir, ondan oymaq (üskük), öyədək (çuxura düşmək) kimi sözlərdə əmələ gəlib
Oy (ay) “ağıl” deməkdir. Oyğur “ayıltmaq”, oyaq “бодрый” mənasını əks etdirib. Oy ismindən oy-a feili, ondan da oyaq sifəti yaranıb
Özbək dilində bu sözün yerinə uyğon, uyğok kəlmələri işlədilir, uyxu (yuxu), uyumaq sözləri ilə qohumdur
yun. oikumene < oikeo – məskunlaşdırıram
Bu sözün qədim yazılışı ağla (быть безлюдным, пустовать), ağlat (безлюдный, уединный) formalarında olub
“Tayfa” (племя) mənasında işlədilən bu söz monqol dilinə məxsusdur. Mənası “qohum”, “nəsil” deməkdir
Dilimizdə kökü itmiş sözlər var: ayır, ayrıl, ayırd; yaşınmaq, yaşmaq; yuxarı, yoxuş, yüksək; ayıq, ayıl; gizlə, gizli; darıx, darılmaq, darğın; yaxı