Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti

  • PLAGİAT

    Latın sözüdür, “oğurluq” deməkdir. İndi yalnız elmi ideyaların və s. oğurlan­ması ilə bağlı işlədilir

    Tam oxu »
  • PLAGİOKLAZLAR

    yun. plagios – çəp + yun. klasis – qırılma, sınma

    Tam oxu »
  • PLAN

    lat. planum – müstəvi

    Tam oxu »
  • PLANET

    yun. planetos – gəzən ulduz

    Tam oxu »
  • PLANKTON

    yun. plankton – gəzəyən

    Tam oxu »
  • PLANTASİYA

    lat. plantatio – bitki əkilməsi

    Tam oxu »
  • PLATFORMA

    fr. plat – hamar + lat. forma – görünüş

    Tam oxu »
  • PLATİN

    İspan sözüdür, ilkin mənası “gümüş” deməkdir. İndi məna dəyişib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • PLATO

    fr. plat – hamar

    Tam oxu »
  • PLATONİK SEVGİ

    Yunan filosofu Platon müəllimi Sokratın fikir və baxışları əks olunan bir sıra kitabın müəllifidir. Bunların bir çoxu Sokratın kiminləsə dialoqu şəkli

    Tam oxu »
  • PLAYA

    isp. playa – sahil

    Tam oxu »
  • PLEONASTİK

    Yunan sözüdür, hərfi mənası “artıqlıq” deməkdir. Dilçilikdə eyni sözün təkrarını bildirir. Məsələn, qədimdə mən gəlirəm yerinə, mən gəlir mən işlətmiş

    Tam oxu »
  • PLEYADA

    Ulduzlar topasıdır, yunancadır, əfsanəyə görə, Atlant və Pleyenadan olmuş qızların adıdır. Ptolomeyin vaxtında (II əsr) 7 məşhur faciə yazana verilən

    Tam oxu »
  • PLUTONİZM

    qədim yunan əfsanələrində yeraltı dünyanın allahı Plutonun adı ilə

    Tam oxu »
  • PLÜVİOQRAF

    lat. pluvia – yağış + yun. grapho – yazıram

    Tam oxu »
  • PNEUMATOLİZ

    yun. pneuma, pneumatos – əsmə + yun. lysis – parçalanma, həll olunma

    Tam oxu »
  • POÇT

    İtalyan sözüdür. Qədim mənası “at üstündə xəbər aparanlar” deməkdir. Bir atlı müəyyən məsafəni qət edəndə oradakı ikinci atlı onun işini davam etdirir

    Tam oxu »
  • PODKASTİNQ

    ing. iPod – mediaoxucunun ticarət markası + ing. broadcast – yayım

    Tam oxu »
  • PODZOL

    rus. pod – alt + rus. zola – kül

    Tam oxu »
  • POEMA

    Bu söz latınca poetika (bədii sənətkarlıq), poeziya (bədii yaradıcılıq) kəlmə­ləri ilə qohumdur, hərfi mənası “bədii yaradıcılığın məhsulu” deməkdir

    Tam oxu »
  • POLDER

    holl. polders – bəndlə əhatələnmiş quru

    Tam oxu »
  • POLİS1

    Latın sözüdür, politika ilə eyni kökə malikdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti) E.ə. təxminən 450-ci ildə Yunanıstan çoxsaylı şəhər-dövlətlərdən i

    Tam oxu »
  • POMİDOR

    İtalyan sözüdür, hərfi mənası “qırmızı alma” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • POMPADUR

    Keçmiş zamanlarda padşahlar, adətən, çoxarvadlı olurdular. Onlar bundan zövq alır və heç də eyib saymırdılar

    Tam oxu »
  • PORFİR

    yun. porphyreos – tünd-qırmızı

    Tam oxu »
  • PORNOQRAFİYA

    yun. pornos – satılan + yun. grapho – yazıram, təsvir edirəm

    Tam oxu »
  • PORSUQ

    Dilimizdə porsumaq sözü var, cismin boz rəngə çalarlığını bildirir. Porsuq sözünün də boz kəlməsi ilə bağlı olması haqqında fikir söyləmək mümkündür

    Tam oxu »
  • PORT

    lat. portus – liman, körpü

    Tam oxu »
  • PORTVEYN

    1100-cü ildə  Douro çayının mənsəbində Portuqaliya adlı dövlət yarandı. Ölkənin adının kökü çay mənsəbində romalılar tərəfindən salınmış yaşayış məskə

    Tam oxu »
  • POTA

    Bəzi iri heyvanların balasına pota deyirlər. Mənbələrdə bu söz “bala”, “dəvə balası” kimi şərh olunub

    Tam oxu »
  • POTAMOLOGİYA

    yun. potamos – çay + yun. logos – elm, təlim

    Tam oxu »
  • PÖRTMƏK

    Qaqauz dilində örtlenmek sözü ruscaya “жечь”,” палить” kimi tərcümə olunub. Güman edirəm ki, pörtmək və ört (od) sözləri qohumdur

    Tam oxu »
  • PÖTƏKƏ

    Pötüyə kimi də işlədilir. Pətək sözü ilə qohumdur. Qədim mənası “qab”, “kisə”, “evcik” deməkdir. (Bəşir Əhmədov

    Tam oxu »
  • PÖTPÖTÜ

    Dialektlərdə pörtmək, pətənək, pötüyə, pötəkə kimi müxtəlif formalarda işlədilir. Mənası “quşun mədəsi” deməkdir

    Tam oxu »
  • PRAVOSLAVLIQ

    yun. orthodoxos – düzgün təlim sözünün slavyan dillərində kalkası

    Tam oxu »
  • PREFEKT

    Latın sözüdür, “müavin”, “müvəkkil”, “nümayəndə” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • PREFEKTURA

    lat. preafectura – rəhbərlik edən

    Tam oxu »
  • PREFERENSİYA

    lat. praeferentia – üstün tutmaq

    Tam oxu »
  • PRERİ

    lat. pratum – çəmən

    Tam oxu »
  • PRESS-TUR

    lat. presso – sıxıram, təzyiq edi­rəm + lat. torno – ümumiləşdirirəm

    Tam oxu »
  • PREZİDENT

    Latın sözüdür, hərfi mənası “prezidiumda oturan” deməkdir. İndi dövlət rəhbəri anlamında işlədilir. (Bəşir Əhmədov

    Tam oxu »
  • PRİNT-SERVER

    ing. printer – çapçı + ing. se­r­ver – xidmətçi

    Tam oxu »
  • PROFESSOR

    Alman sözüdür və professiya kəlməsi ilə kökdaşdır. Mənası “öz peşəsi, tədris etdiyi fənn barədə açıq məlumat verən” deməkdir

    Tam oxu »
  • PROFİL

    fr. profil < lat. filum – cizgi, xətt

    Tam oxu »
  • PROKSİ-SERVER

    ing. proxy – səlahiyyət ve­rilmiş + ing. server – xidmətçi

    Tam oxu »
  • PROQNOZLAŞDIRMA

    yun. prognosis – qabaqcadan görmək

    Tam oxu »
  • PROLETARİAT

    Roma respublikasının mövcudluğunun ilk mərhələsində yüksək dövlət vəzifələrini tuta biləcək tanınmış əsilzadə ailələrinin üzvləri özlərini patrisi adl

    Tam oxu »
  • PROLÜVİ

    lat. proluo – axınla aparıram

    Tam oxu »
  • PROLÜVİUM

    lat. proluo – axınla aparıram

    Tam oxu »
  • PROMİL

    lat. pro mille – hər minə

    Tam oxu »