Fars mənşəlidir, “ilgək” (петля) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Kəmçik forması da var (təhrifdir), kökü kəm (az) sözüdür, farscadır, -sı şəkilçisi adlardan feil düzəldir, -k isə feili yenidən ada çevirib
Soğdaq dilinə məxsus sözdür, (soğdaqlar Özbəkistanın indiki ərazisində yaşamışlar, dilləri hind-ari dillərinin İran yarımqrupuna daxil idi), mənası “
İlkin mənası bitki adı ilə bağlıdır (конопля), onun liflərindən ip hazırlanır, meyvəsindən (toxumundan) isə yağ istehsal olunur
Un kəpəyi, baş kəpəyi və s. birləşmələrindəki kəpək sözü, əslində, “qabıq” deməkdir, sonra kəpək formasına düşüb
Qopmaq feili ilə qohumdur. Üzərində tozcuqlar (qabıq, pulcuqlar, qopuq, kəpək) olduğu üçün belə adlanıb
Ərəbcə əsli Kərb-bəla kimidir, Kərb - “kədər” deməkdir. Sinonimlər birləşməsidir (dərd və bəla). (Bəşir Əhmədov
Nehrə yağına kərə yağı deyirik. Türkmənlər nehrə əvəzinə, qöbe işlədir, “сливочное масло” ifadəsini də qöbe yağı kimi tərcümə edirlər
Ərəbcədir, “alicənab” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcədir, “səxavətli”, “comərd” deməkdir. Kərəm sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Qərb dialektlərində çox işlədilir, böyük və canlı milə deyirlər. Mənası farsca “maili” deməkdir. (Bəşir Əhmədov
1. Buna dəryaz da deyirlər (alınma sözdür), ot çalmaq üçün alətdir. Gərmək feili ilə qohumdur. Sözün əsli gəzinti, çöküntü qəlibi üzrə yaranmış gərin
Mənası “əyri” deməkdir. Kərki formaca toxayabənzər (əyri) dəmir alətidir, ağzı içəriyə doğru əyilmiş olur
Qədim forması qırbiş şəklində olub, qır “torpaq”, “gil” deməkdir, biş isə “bişirməkdir”. Kərpic “odda bişirilən (qurudulan) torpaq, gil” anlamı ilə
Türkmən dilində gəmirmək işlədilir. Məncə, kəsmək sözü ilə bağlıdır ( elə gəmirmək özü də “kəsmək” deməkdir)
Ərəbcə kəşf sözünün cəmidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Ərəbcədir, “qoz qabıgından düzəldilən çanaqvarı qab”dır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Hindistanın ən şimal bölgəsi olan Kəşmir zaman-zaman müxtəlif imperiyaların tərkibində olduğundan tarixdə iz buraxmayıb
Ağız (aquz) və ondan bişirilən yemək adlanır. Biləsuvar rayonunda ağuz sözünün yerinə kələkə sözü işlədilir
Kət “birinci” deməkdir: kətqudayışlıq – ‘birinci kəbin”dir, kətbanu – “birinci arvad” deməkdir. Kətxuda kənddə birinci hesab olunan vəzifə sahibinə de
Mənbələrdə qət, ket feili var və “углублять” mənasını əks etdirir. Görünür, kətmən “dərinləşdirən”, “qazan oyan” mənalarını verən sözdür
fars. – şoranlıq
yun. kyanos – tünd-göy, göy
yun. kybernetike – idarəçilik bacarığı
yun. kybernetike – idarəçilik bacarığı + lat. diurnalis, diurnale – gündəlik xəbər
yun. kybernetike – idarəçilik bacarığı + ing. space – mühit, yer
Əsli yunan sözüdür, “qıfıl” deməkdir (bəzi dialektlərdə “açar” anlamında işlədilir). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
yun. chilioi – min + ing. byte – tikə, hissə
Bu qoşma türk dillərinin çoxunda kib şəkilində işlədilir və “forma” anlamını verir: b-m əvəzlənməsi təbii haldır
Kin farsca “nifrət” deməkdir. Kinayə nifrət qarışığı olan münasibətdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
yun. kinnabari
Yunan sözüdür, “bişmiş kərpic” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Gərmək feili zəminində əmələ gəlib, əvvəl gəriş, sonra giriş, nəhayət, kiriş şəklinə düşüb. Mənası “gərilmiş ip” deməkdir
Xana toxuyarkən kirkid (çoxdişlivə ağır olur) və həvədən (ikidişli və yüngül olur) istifadə edirlər. Hər ikisi fars mənşəlidir
Çağatay dilində bu söz “yarmaq” kimi işlədilib və йормок şəklində rus dilinə də keçib. Yarmaq (müqayisə et: yarma çəkmək, xırdalamaq) sözü ilə bağlıdı
Kirpik (əsli: kiprik) sözü ilə qohumdur: tikanları kirpiyə banzəyir. Farslar bu heyvana xar (tikan) poşt (bel, üst, arxa) deyirlər
Əsli kiprik kimi olub, kipləşmək sözü ilə qohumdur: kipləşir və gözü örtməklə onu hifz edir. İkinci yozuma görə, kirpi sözü ilə qohumdur və tikan (san
Rus dilində кишень sözü var və kisə sözü ilə qohumdur, кишка sözü də həmin кишень kəlməsi ilə eyni kökə malikdir
Farsca “kisəçəkən” deməkdir. Dəsmal (əsli dəstmal) sözü göstərir ki, mal hissəsi aidiyyət bildirən şəkilçidir
Kas (kaş) sözü olub və “adam” anlamında işlədilib. Kişi onun dəyişmiş formasıdır (kara kaslar adlı tayfa da olub)
Türk dillərində kişi sözü ilə bizdə olduğu kimi erkək mənasında deyil, adam, insan anlamında işlədilib (bəzi dillərdə indi də belədir)
Kökü təqlidi sözdür (toyuqla bağlı kiş-kiş sözünü işlədirik), kiş kökündən kişnə feili əmələ gəlib. (Bəşir Əhmədov
Murad Aci “Qıpçaq çölünün yovşanı” (Bakı, 1997) kitabının 39-cu səhifəsində yazır: V əsrdə Avarıstan, Bulqarıstan, Xəzəristan, Qazaxıstan, Ukrayna bi
ing. cliff – uçurum
ing. cliffhanger – kulminasiya, asılı vəziyyət
ing. cleavage – parçalanma
yun. klon – budaq, törəmə
fr. code – işarə
Bəzən bunun qol və basmaq sözləri zəminində əmələ gəlməsini zənn edirik. Amma kolbasanın (bağırsağın) diametri qolun diametrindən çox kiçik olduğu üçü
lat. colluvio – yığın, qalaq