Этимологический словарь азербайджанского языка

  • KANYON

    isp. canon – boru

    Полностью »
  • KAPSUL-XƏBƏR

    lat. capsula – kiçik qutu

    Полностью »
  • KAR

    Fars kəlməsidir. Bizdə tonok (глухой), tondor (оглушать), ton (оглохнуть), qulaqyok (qulaqsız) kimi sözlərdən istifadə edilib

    Полностью »
  • KAR

    alm. kar – küpə

    Полностью »
  • KARANTİN

    Fransızca “qirx” (40) deməkdir. Xəstəliyin yayılmasının qarşısını almaq üçün 40 gün təcrid tədbirlərinin həyata keçirilməsi ilə bağlı olub

    Полностью »
  • KARBONADO

    isp. carbonado, carbo – kömür

    Полностью »
  • KARGÜZAR

    Farscadır, kar “iş”, güzar (əsli: qozar) isə “müəyyənləşdirən”, “nizam­la­yan” deməkdir. Kargüzar  “işi nizama salan” anlamını əks etdirir

    Полностью »
  • KARİKATURA

    lat. carrus – şişirtmək

    Полностью »
  • KARL

    Qədim tevton dilində (alman və ingilis dilləri bu dildən yaranıb) ”eorl” və “ceorl” insan demək idi. İlk vaxtlar, ola bilsin, bu sözlər eyni mənanı ve

    Полностью »
  • KARSALA

    Bəzi dialektlərdə ağır eşidən adama karsala deyirlər. Kök kar sözüdür, farscadan gəlmədir. -sala hissəsinin sayaq sözü ilə bağlı olması barədə fikir s

    Полностью »
  • KARTODİAQRAM

    yun. chartes – papirus vərəqi + yun. diagramma – təsvir, rəsm

    Полностью »
  • KARTOF

    İtalyan mənşəlidir, trüfel kimi olub, ruslarda kartofel şəklinə düşüb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • KARTOQRAM

    yun. chartes – papirus vərəqi + yun. gramma – yazı

    Полностью »
  • KARTOMETRİYA

    yun. chartes – papirus vərəqi + yun. metron – ölçü

    Полностью »
  • KARVAN

    Qədim hind dilində dəvəyə karvan deyiblər. Farslar isə dəvə qatarına karvan deyirlər. Deməli, karvan tarixi baxımdan hind sözüdür, dəvə ilə bağlıdır

    Полностью »
  • KASIB

    Ərəb mənşəlidir, güman edirəm ki, kasad sözü ilə qohumluğu var. İlkin mə­nası “xırda alverçi” (çərçi) demək olub

    Полностью »
  • KASSİTERİT

    yun. kassiteros – qalay

    Полностью »
  • KATARXEY

    yun. katarkhaios – qədimdən əvvəl

    Полностью »
  • KATOLİSİZM

    yun. katholikos – ümumi, hamıya aid olan

    Полностью »
  • KAUSTOBİOLİTLƏR

    yun. kaustos – yanar + yun. bios – həyat + yun. lithos – daş

    Полностью »
  • KAVALER

    Roma imperiyasının mövcudluğunun son dövrlərində at haqqında danışanda “caballus” sözünü işlədirdilər

    Полностью »
  • KAYNOZOY

    yun. kainos – yeni + yun. zoo – həyat, canlı

    Полностью »
  • KAZAK1

    Radlov türk mənşəli hesab edir və mənasını belə açır: “свободный, не­за­висимый человек, искатель приключений…”

    Полностью »
  • KAZAN

    İki yozumu məlumdur: Qazan (şəhər çökəklikdə olduğundan) və Qazan xanın adı ilə bağlayırlar. Tatarlar Qazan xanın nəslindən ola bilərlər

    Полностью »
  • KEÇƏ

    Qədim türk dillərində bu sözün yerinə oyluq işlədilib, mənası “покрывало” kimi açıqlanıb. Ruslardakı войлок  sözü də həmin oyluq kəlməsi ilə qohumdur

    Полностью »
  • KEÇƏL

    Mənbələrdə bu sözün yerinə qılçan kəlməsi işlədilib. Görünür, qılyok kimi olub (müqayisə et: qol yox – çolaq), sonra qılçan, nəhayət, keçəl formasına

    Полностью »
  • KEÇİ

    Mənbələrdə əkçi, ekçi kimi də işlədilib. Güman edirəm ki, kiçi (kiçik sözünün qə­dim törəmə köküdür) kəlməsi ilə bağlıdır

    Полностью »
  • KEÇİNMƏK

    Keçim sözü olub və “yaşayış” anlamında işlədilib. Keçinmək isə “ölmək” deməkdir. Görünür, keç feilinin bir mənası da “yaşamaq” demək olub

    Полностью »
  • KEÇİRMƏK

    Dialektlərdə “söndürmək” mənasında keçirmək sözü işlənir. Mənbələr­də öç feili var və rus dilinə “гаснуть” kimi tərcümə olunub

    Полностью »
  • KERARGİRİT

    yun. keras (keratos) – buynuz + yun. argyros – gümüş

    Полностью »
  • KERNİNQ

    alm. kern – əsas, nüvə

    Полностью »
  • KEŞMƏKEŞ

    Farsca kəşidən (dartmaq, çəkmək) feili ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • KEYİMƏK

    Key sözündən düzəlmiş feildir, key-i-mək. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • KƏBİN

    Ərəbcədir, bizdə quda (qayın, qazın) sözü işlədilib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • KƏDƏR

    Ərəb mənşəlidir, “qəm” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • KƏFƏN

    Ərəbcədir, əsli “saban”dır (ruslarda savan kimi işlədilir). Bağdad yaxınlı­ğın­dakı Savan şəhərində istehsal edilən parçanın adından götürülüb

    Полностью »
  • KƏFKİR

    Fars mənşəlidir, kəf ( köpük) və qir (qerften, yəni götürmək felinin əsasıdır) sözlərindən əmələ gəlib

    Полностью »
  • KƏHƏR

    Alınma sözdür, türk dillərində həmin sözün yerinə törük, doruq, dür sözü işlədilib. Tuva dilində indi də doruq sözü mövcuddur

    Полностью »
  • KƏHRƏBA

    Fars mənşəlidir, kah (saman) və ruba (çəkən) sözlərindən əmələ gəlib. Ahən (dəmir) ruba (çəkən) qəlibi üzrə yaranıb (“maqnit” deməkdir)

    Полностью »
  • KƏKƏLƏMƏK

    Qarşılığı kimi mənbələrdə söz kövşəmək ifadəsi işlədilib. Kəkələ sözü səpələ qəlibi üzrə gəv (gövşəmək) feilindən düzəlib

    Полностью »
  • KƏKLİK

    Mənbələrdə kəkəlik kimi verilib, görünür, kəkələmək sözü ilə bağlıdır (kək­li­yin oxuması məhz kəkələməyə bənzəyir)

    Полностью »
  • KƏKLİYİ AZMAQ

    Bəzi dialektlərdə kəkliyi azmaq ifadəsi var. İfadənin əsli kəyriyi (gəyriyi) azmaq olub və təhrif  nəticəsində bu şəklə düşüb

    Полностью »
  • KƏL

    Farslar bütün heyvanların erkəyinə kəl deyirlər; erkək qoyun, keçi... belə ad­la­nır. Bizdə mənası daralıb, yalnız camışın erkəyinə kəl deyirlər

    Полностью »
  • KƏLBƏTİN

    Ərəb dilindən keçib, hərfi mənası “itin iki dişi” (kəlb-ət-eyn) deməkdir. Bizdə qısğac sözü işlədilib

    Полностью »
  • KƏLÇƏ

    Camışın kiçik balasına deyirik. Əslində, erkək bala belə adlanıb, sonra mə­na genişlənib. Kəl sözündən törəyib

    Полностью »
  • KƏLƏNTƏR

    Farsca “başçı”, “rəhbər” deməkdir. Farslar bu ifadəni kəlantər kimi işlədirlər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • KƏLİK

    Azca iriləşmiş, hələ dəyməmiş yemişə bəzi dialektlərdə kəlik deyirlər. Sö­zün əsli farscadır və kalək şəklindədir

    Полностью »
  • KƏLİMƏK

    “Təmizlə”, “qırxdır” anlamında işlədilir. Mənşəyi qaranlıqdır. Güman edirəm ki, keçəl sözü ilə qohumdur

    Полностью »
  • KƏLİMƏT

    Ərəbcədir, “müsahib, qohum, yaxın adam” deməkdir. Qadın adı kimi işlədilir. Kəlmə sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov

    Полностью »
  • KƏLLƏPAÇA

    Bəzən xaş və kəlləpaça sözlərini eyniləşdirirlər. Əslində, kəlləpaça kəllə (baş) paça (ayaq) sözlərindən əmələ gəlib, yalnız “qoyun başayağı” kimi baş

    Полностью »