Ağa Əminov

Ağakərim Məşədi Kərim oğlu Əminov və ya Ağa Əminov (1888, Bakı – 1921, Bakı) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ticarət və sənaye naziri, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin üzvü.

Ağa Əminov
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ticarət və sənaye naziri
14 mart 1919 – 22 dekabr 1919
Əvvəlki	Mirzə Əsədullayev
Sonrakı	vəzifə ləğv olundu
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin üzvü
18 fevral 1919 – 27 aprel 1920
Fraksiya	Müsavat və bitərəflər fraksiyası
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	1888
Doğum yeri	Bakı, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi	1921
Vəfat yeri	Bakı, Bakı qəzası, Azərbaycan SSR
Partiya	Müsavat Partiyası
Təhsili	Sankt-Peterburq Politexnik Universiteti
Fəaliyyəti	mühəndis, siyasətçi
Dini	islam
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ağa Əminov 1888-ci ildə Bakıda anadan olmuşdur. 1907-ci ildə Bakıdakı gimnaziyanı başa vurduqdan sonra Peterburq Dağ-Mədən Mühəndisləri İnstitutunda təhsil almışdır.^[1]

Ağa Əminov Peterburqda oxuyarkən azərbaycanlı tələbələrdən ibarət Həmyerlilər Cəmiyyətinin üzvü olmuşdur. 1911-ci ildə təhsilini başa vurub Bakıya qayıtdıqdan sonra Sabunçu-Suraxanı neft mədənlərində mühəndis işində çalışmışdır.

Aprel işğalından sonra Ağa Əminov bir müddət "Azərneft" sistemində işləmişdir.

Ağa Əminov 1921-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir.

Ağa Əminov 1917-ci ilin aprelin 15–20-də Bakıda keçirilən Qafqaz Müsəlmanlarının Qurultayının iştirakçısı olmuşdur.^[2]

Ağa Əminov 1918–1919-cu illərdə "Müsəlman gecələri"nin əsas təşkilatçılarından biri olmuş və 1919-cu ilin mayında Müsəlman Zəhmətkeş Ziyalıları İttifaqının yaradılmasında fəal rol oynamışdır.

Ağa Əminov 18 fevral 1919 tarixində Müsavat Partiyası üzvü olaraq boşalan yerlərdən Ümum-Rusiya Müəssislər Məclisinə keçirilən seçkilərdə Müsavat və Müsəlman Milli Komitələri tərəfindən tərtib olunmuş 10 nömrəli siyahı üzrə parlament üzvü seçilmişdir. O, parlamentdə qanun layihəsi komissiyasının üzvü olmuşdur.^[3]

Ağa Əminovun parlamentdəki son çıxışı 26 aprel 1920 tarixində keçirilən sayca 144-cü iclasda Orta təhsil məktəblərinin hazırlıq sinifl ərində dərs deyən müəllimlərin əmək haqqının artırılması haqqında qanun layihəsinin 2-ci müzakirəsi zamanı olmuşdur.^[4]

Ağa Əminov 1919-cu ilin martın 14-də təşkil olunan I Yusifbəyli hökumətində Müsavat üzvü olaraq ticarət və sənaye naziri vəzifəsinə təyin olunmuşdur.^[3]

Ağa Əminov nazir olduğu dövrdə iqtisadiyyatda liberallaşma xəttinə təşəbbüs göstərdi, neft və neft məhsullarının mal mübadiləsi aparmadan Azərbaycandan kənara sərbəst çıxarılması haqqında hökumət qərarının qəbuluna nail olmuşdur.^[5]

Ağa Əminov Azərbaycanda ilk dəfə olaraq məlumat alıb-ötürmək imkanlarının genişlənməsi üçün informasiya agentliyinin yaradılması ilə bağlı hökumətin hazırladığı qanun layihəsini parlamentə təqdim etmişdir. Sonradan onun bu çıxışı "AzərTAc" İnformasiya Agentliyinin yaradılmasında mühüm rol oynadı. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin rəsmi qəzeti olan "Azərbaycan" qəzeti 1920-ci il martın 2-də ilk dəfə olaraq "AzərTAC" imzası ilə nəşr olunmuşdur.^[6]

Ağa Əminov 1912-ci ildə Müsavat Partiyasına üzv olmuşdur.^[2]

1. Oqtay Əsədov, Rafael Cəbrayılov. Azərbaycan Respublikasının Parlamenti (PDF). Bakı. 2008.
2. Yaqub Mahmudov. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). 1 (Lider nəşriyyatı). Bakı. 2004. səh. 440. ISBN 9952-417-14-2.
3. Nəsiman Yaqublu. Cümhuriyyət qurucuları (PDF). Bakı: “NURLAR” Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi. 2018. səh. 504.