sif. k.t. Çiyid səpməyə məxsus. Traktora qoşulmuş çiyidsəpən maşın dünəndən sahədə idi. Ə.Vəliyev. Mexanizatorlar az vaxtda altı ağır malanı, beş çiyi
is. Bədənin boyundan qollara qədər olan hissəsi. Ağır bir sükutun qəsəbədə hökm sürdüyünü görən Leylək çiynindəki beşaçılan tüfəngini hərləyib əlinə a
zərf 1. Birgə, birlikdə, bir yerdə. 2. Yan-yana, yanakı. Ədəblə dayanıb çiyin-çiyinə; Heç biri gətirməz bir söz dilinə
bax çiyin-çiyinə. Çiyinbəçiyin işləmək
is. Paltarın altından çiyinə qoyulan balışcıq. Çiyinləri çox ensiz olan qadınlar çiyinlik qoymaqla çiyin xəttini süni surətdə uzada bilərlər
sif. 1. Çiyinləri və ya bir çiyni aşağı olan, sallaq çiyinli. 2. məc. Maymaq, ağzıaçıq
“Çiyrəndirmək”dən f.sif
f. Ürəyini vurmaq, iyrəndirmək, bıqdırmaq, ikrahlandırmaq, ikrah hissi oyatmaq
“Çiyrənmək”dən f.sif
f. Bir işi çox görməkdən, yaxud bir şeyi çox yeməkdən təngə gəlmək, ikrahlanmaq, iyrənmək, ürəyini vurmaq
f. bax çimçişmək
is. [fars.] Qoyun-keçi sürüsünü otaran adam. Sürü-sürü qoyunları çoban yamacda otladar; Alar ələ papağını, oxur şikəstə, fit çalar
top. Keçmişdə: yuxarı təbəqədən olanların aşağı təbəqəyə mənsub olanlara verdikləri təhqiramiz ad. Çobançoluq oğlu bəy ilə bahəm olubdur; hamını bəyən
is. zool. Uçarkən teztez yerə qonan bozrəngli, uzunquyruqlu quş; çobanquşu
is. Azərbaycanın müxtəlif yerlərində müxtəlif şəkildə suda və ya süddə bişirilən aş. Qurban … obalara gedib süd almalı və ağalar üçün çobanaşı bişirmə
is. mus. Tütəkdə çalınan xalq havalarından birinin adı. Şikəstəm, segahım, çobanbayatım; Bir şərbət dadıyır ağızda, dildə
is. Ətdən bişirilən bozartma növü
is. bot. Hündürlüyü bir metrə qədər olan çoxillik ot bitkisi
is. bot. Yabanı halda bitən, kəklikotuna oxşar yeyilən ot bitkisi
is. Əldə çomaqla oynanılan cəld rəqs; çobanlar rəqsi. [Dostlar] çobanı oynayırlar. (Qəzetlərdən). // Həmin rəqsin musiqisi
is. Sürünü qorumaq üçün saxlanılan iri, güclü it cinsi. Boz çobanitiləri yüyürüb furqonun dal-qabağında hoppanır, hürüşürdülər
bax çobanaldadan. Üç addımlıqdan vəhşi bir çobanquşu qalxdı. H.Nəzərli
is. Çobanın işi, peşəsi. Səksən yaşına kimi dağda-aranda çobanlıq eləyib, ağlı-qaralı buludlarla qol-boyun yatan … Əmiraslan baba … söhbət edirdi
is. bot. Çoxlu saçaqlı kökləri olan çoxillik ot bitkisi. Çobantoxmağı … gövdəsi 60 sm-ə qədər hündürlüyündə, seyrək çim əmələ gətirən çoxillik bitkidi
is. bot. Əsasən yabanı halda bitən, bəzən də yem bitkisi kimi əkilib-becərilən çoxillik ot bitkisi. Otlağın dincə qoyulduğu ikinci ildə yapışqan yonca
is. mus. Tütəyin ən sadə növü. [Fəsli oğlan:] …Çobantütəyindən yapışanları musiqişünas hesab etmirəm! M
is. Venera (Zöhrə) planetinin xalq arasında işlənən adı. [Şərəf:] Çobanulduzunumu deyirsən, ay bala? [Salman:] Onu deyirəm
is. bot. Mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsindən xırda sarı çiçəklər açan birillik ot bitkisi. Məğrur lalə, xumar nərgiz, həsrət bənövşə, çobanyastığı və başq
is. Uşaq. Ey dərbədər gəzib ürəyi qan olan çocuq! Bir loğma nan üçün gözü giryan olan çocuq! M.Ə.Sabir
is. Uşaqlıq. [Sitarənin] zahir və batinində çocuqluq əsərləri məhv olub gedirdi. Çəmənzəminli. Bu sonuncu kəlmələr qaraüzlü həbəşə çocuqluq dastanını
is. Keçmişdə: mal-qara alveri ilə məşğul olan adam. [Koroğlu dedi:] Çodaram, qoyun almaq istəyirəm. “Koroğlu”
is. köhn. Çodarın peşəsi, işi
sif. və zərf 1. Sayca az olmayan; miqdarı artıq olan (az ziddi). İclasda çox adam iştirak edirdi. – [Sultan bəy:] …Yaşım çoxdur, pulum da azdır
bax az-çox. Qane olub həyatda; Çoxa-aza Füzuli; Qocaldı, dərdlərini; Yazayaza Füzuli. B.Vahabzadə
zərf və sif. 1. Lap çox, olduqca çox, olduqca. [Məmməd:] …Vətənim çoxçox uzaq bir diyardadır. E.Sultanov
“Çoxaldılmaq”dan f.sif
məch. Sayca, miqdarca artırılmaq, çox edilmək. Xərclər çoxaldılmışdır
is. Çoxlu allahların mövcud olduğunu qəbul edən din; politeizm (təkallahlılıq əksi)
“Çoxalmaq”dan f.sif
f. Miqdarca, sayca, həcmcə və s. artmaq. İşimiz çoxalmışdır. Mədəni tələbat getdikcə çoxalır. – Maşınlar, insanlar dağılır düzə; Çoxalır səhrada gediş
“Çoxaltmaq”dan f.sif
f. Sayca, miqdarca, həcmcə və s. artırmaq, çox etmək. Məhsulu çoxaltmaq. Sayını çoxaltmaq. – [Muradın] müəyyən bir planı da vardı; toyuqlarını çoxalda
sif. Eyni zamanda bir neçə arvadla nikahı olan, bir neçə arvadı olan. Çoxarvadlı kişi
is. 1. Kişinin eyni zamanda bir neçə arvadla nikahı olan nikah forması; poliqamiya. 2. Eyni zamanda bir neçə arvadla nikahı olma, bir neçə arvadı olma
sif. Bir neçə at qoşulmuş, bir neçə atla sürülən (araba və s. haqqında). Atlardan çoxatlı arabalarda istifadə edilir və onların münasib qoşqu ləvazima
sif. xüs. Bir neçə atomu olan, bir neçə atomdan ibarət olan. Çoxatomlu spirt. Çoxatomlu üzvi birləşmə
cəm. zool. Çoxlu ayaqları olan qurdvari bədənli heyvanların böyük qisminin adı. Xərçəngləri, hörümçəkləri, çoxayaqlıları və cücüləri buğumayaqlılar ad
sif. və is. Həyat təcrübəsi, biliyi çox olan. Çoxbilən qoca
sif. və is. bax çoxbilən. [Tutubəyim ağa] qızının dayə ilə pıçıldaşdığını görüb: – Yenə o çoxbilmiş qız nə soruşur? – deyə gülümsündü