BƏKMƏZ

Mənbələrdə bu sözün ruscaya tərcüməsi “виноградный сироп” kimi verilib. Soksirop belə fərqlənir: sok –toxuma və hüceyrələrdə olan şirədir. Sirop isə meyvə şirəsi ilə şəkərin qarışdırılmasından hazırlanır. Qaynaqlarda siropun qarşılığı sücük kimi verilib. Biz onların hər ikisini şirə adı altında işlətməklə səhvə yol veririk. Sözün kökü bərkimək feili ilə bağlıdır. Bəkməz “çox bərkiməyən” deməkdir, göl yerinə, axmaz sözü də işlədilir. Bəkməzaxmaz kəlmələri eyni qəlib üzrə yaranıb. Qaraqalpaq dilində məz (mes) adlara (isim və s.) qoşulan inkar şəkilçisidir, “deyil” anlamında işlədilir (bizdə isə feilə qoşulur). Məncə, bək­məz məhz feildən törəmə sözdür. M.Fasmer, Radlov və başqaları bəkməz sözünü fars mənşəli hesab edirlər, amma farslarda doşab işlədilir. Mənbələrdə bekmaz sözü də var və “şərab” mənasında işlədilib. Söz bununla da bağlı ola bilər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

BƏXTƏVƏR
BƏKTAŞ
OBASTAN VİKİ
Bəkməz
Bəkməz, bəhməz və ya doşab — çeşidli meyvələrdən hazırlanmış şəkərli, qatı maye. == Etimologiya == Bəkməz sözü Azərbaycan dilində türkəsilli sözlərdəndir. Divanü Lüğəti it-Türk əsərində bekmes - qatılaşdırılmış üzüm şirəsi mənasında verilmişdir. Doşab - Azərbaycan dilinə fars dilindən keçmişdir. Duş - sağmaq, sıxmaq; ab - su deməkdir. "Sıxılmış su" mənasına gəlir. == Ümumi məlumat == Bəkməz müxtəlif çeşidli meyvələrdən hazırlanır. Tut bəkməzi bu bəkməzlər arasında ən çox istehsal edilən növüdür. Üzüm, xurma və digər meyvələrdən də bəkməz hazırlanır. == Hazırlanma qaydası == Bəkməz hazırlamaq üçün tam yetişmiş və nisbətən şirin tut və ya üzüm sortlarından istifadə edilir.

Значение слова в других словарях

бутербро́дик кайнозо́й ко́миксы набеди́ть непродолжи́тельный отойти́ подга́живание сказа́тель трансформа́торщик аттестацио́нный изму́чаться мо́рда наби́ть себе цену со́ковый турне́ уваля́ться Иван-чай dentil faggot full-rigged santalaceous silex war-jittery машинистка подушить