\ – çoxsəviyyəli mürəkkəb sistemlərdə struktur münasibətlərin şaquli xətt üzrə ayrı-ayrı səviyyələr arasındakı qarşılıqlı əlaqələrin nizamlılığı, m
\ – nisbi, qeyri-mütləq, əlavə. Mütləq \ sözünün bəzi mənalarının müqabilidir. İzafi sözü dilimizdə ―əlavə‖ kimi də mənalandırılır
insanın idrakının, xüsusilə elmi tədqiqatın öyrənilən obyektin mahiyyətinin aşkara çıxarılmasından ibarət çox mühüm funksiyası və \
təzahür, biruzə vermək, ortaya çıxmaq. Aşkar etmə, meydanaçıxarma, göstərmə, bəlli etmə, bildirmə. Bəlli, aydın, məlum
\ – obyektlərin strukturları arasındakı uyğunluğu xarakterize edən anlayışlar.
\ – yəhudilərin yazılı olaraq qorunub saxlanan dini ayinləri və qanunları özündə əks etdirən qanunnamələrlə birlikdə ağızdan – ağıza keçən dini buyru
\- ənənəvi anlayışda maddi aləm, maddi obyektlərin, materiyanın keyfiyyətcə müxtəlif formalarının bütün məcmusu
i əvvəl \ – özünü təzahürlərində reallaşdıran öz, maddəyə forma verən, imkanı gerçəyə çevirən təsirli ideya
\: kainatın bir nizama girmədən əvvəlki, şəkildən məhrum olan qarışıq vəziyyətini ifadə edər.
\ – ictimai-iqtisadi formasiya.
portuqalca nəsil və qəbilə mənasındadır.
\ – qədim yunan estetikasında anlayış.
\ – Aritotetlə görə kateqoriya var olanın üzərindəki dəyişiklik formalardır və on kateqoriya mövcuddur
\ – Nitelik: Bir şeyin quruluşunu göstərən, bir obyekti özünün var olduğu kimi edən xüsusiyyət. Keyfiyyət - nəyinsə yaxşı və ya pis olma xüsusiyyə
\ – Nicelik: Ölçülüb sayıla bilən böyüklük.
\ – Əsasını informatikanın təşkil etdiyi idarə-etmənin tədqiq edildiyi sahədir. Bir başqa deyimlə, geniş texnologiyaların tətbiq olunduğu, həyatı mexa
\ – düşünürəm, demək ki varam.
siyasi sistemlə mühit arasında qarşılıqlı fəaliyyət.
\ – bütün insanların bərabərliyi və bərabər haqlılığı daxilində ―hamıya vacibiyyatı‖.
sl mənası qarşılıqlı məğlubiyyət olmasına baxmayaraq, bu söz hal-hazırda sülh bağlamaq üçün razılığa gəlmək anlamında işlədilir
\ – səbəb anla-yışını şərtlər \ kompleksi anlayışı ilə əvəz edən fəlsəfi təlim.
\ – hər cür uyğunlaşmanı, şeylərin mövcud vəziyyətini, hakim rəyləri və s. passivcəsinə qəbul etməyi bildirən anlayış
latınca razılıqlı olmaq mənasındadır. Məsələn Vatikanla başqa bir dövlət arasında həmin ölkədə katolik kilsənin fəaliyyətinin müəyyən edən razılaşmal
\ – müəyyən bir zamanda müəyyən bir yerdə ortaya çıxan, təbii, müşahidə edilə bilən, əllə tutula bilən, hiss edilən yaxud da işarə ilə qavranılan
bax Abstrakt və konkret.
\ – etik nəzəriyyələrin bir tipi; burada əməlin əxlaqi qiyməti bu əməlin səbəbləri və ümumi əxlaqi prinsipləri nəzərə alınmadan onun praktiki nəticəl
\ – ifadə edilmiş zehni obraz, ümumi fikir, anlayış \, məntiqi semantikada adın mənası.
\ - Küllülərin yəni İnsan-Heyvan kimi mücərrəd anlayışların bir təsəvvür olmaları baxımından, özlərini düşünən zehində onların gerçək varlıqları
Metod \ – elmi nəzəriyyələrin deduktiv qurulması üsullarından biri \[deduktiv metod
\ – fəlsəfi konsepsiyaya görə elmi anlayışlar və nəzəri fikirlər öz əsasları etibarı ilə alimlər arasındakı sazişin məhsuludur
\ – məntiqdə hər hansı bir prinsipdə köklə ona aid olan təyinlərin yerlərini dəyişməsidir. Misal üçün, Hər insan canlıdır
\ – məntiqi bağlayıcı ―və‖nin köməyi ilə \ birləşən iki mülahizədən mürəkkəb bir mülahizənin əmələ gətirən məntiqi əməliyyat
\. Eyni sıradakı şey və obyektlərin bir-birinin yanında olması, eyni nizamda dayanması; eyni təsnifatda olan iki və yaxud da daha çox anlamın bir arad
\ – səma cisimləri və sistemlərinin mənşəyi və inkişafının öyrənən elm sahəsi.
\ – astronomiyanı bölməsi, bütöv əlaqəli tam kimi kainat haqqında və bu tamın bir hissəsi kimi kainatın astronomik müşahidələrlə əhatə olunan bütü
\ – vətənpərvərlik hisslərindən, milli mədəniyyət və ənənələrdən ―bəşər nəslinin birliyi‖ naminə imtina edilməsinə çağıran burjua təlimi
\ – kainat, bütövlükdə aləm və bir tam kimi Yer, Günəş sistemi, bizim qalaktika və bü-tün qalaktikalarda daxil olmaqla hərəkət edən materiyanın b
\ Aləmin oluşu-Tekevvün-ü aləm: Aləmin necə təşəkkül edib meydana gəldiyini şərh etməyə çalışan nəzəriyyə
\ – Alem bilgisi: Kainatı idarə edən ümumi qanunları araşdıran elm.
\: Aləmin doğuşu.
\ – dün-yanın, canlı və cansız təbiətin vahid yaradıcılıq əməli ilə yaradıl-ması haqqında idealist təlim
\ – ayırma və ittiham etmə vasitəsi, doğrunu səhvdəm ayırd etmək üçün bir vasitə.
\. İnsan biliyinin sərhəddi üzərində fəlsəfi şüuru və bu şüurun oyanıq tutulması. Kantda əql və biliyin sərhəddini və imkanlarını təyin etmək şərti
\ – Tümel: Bütün aləmə şamil olan. Ümumi olan. Külli – bütün şeylərin əslinə aid olan, ümumi olan, bütün olanlara aid olan
\ – sosial – psixoloji anlam olaraq öz daxilində bölünməmiş, ya gəlib keçici hissiyatında yaxud da bir xarici gücün təsiriylə bir bütün əmələ gət
\– geniş mənada fərdin davranışını tənzim edən və onun həyat fəaliyyətini şərtləndirən psixi xüsu-siyyəti
\ – hadisələrin mühüm daxili və sabit əlaqəsi olub, onların müəyyən qaydada dəyişilməsini şərt-ləndirir
\ – hər hansı bir dərk edilənin mahiyyətinin birbaşa qavranılması. Kantda isə idrak növlərinin eyni bir məcrada birləşməsinə deyilirdi
\
müəyyən \. 1.Sonu harda bitəcəyi naməlum olan, sonlu və ya sonsuz olduğu bilinməyən şey.