İZO...

İzo (fr. Izeaux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Riv kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38194. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 1810 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 70 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 29 km şimal-qərbdə yerləşir.

Sen-Pol-d'İzo (fr. Saint-Paul-d'Izeaux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Byevr kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38437. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 303 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 458 ilə 764 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 70 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 28 km şimal-qərbdə yerləşir.

Eduard İzotov (11 noyabr 1936 – 8 mart 2003, Moskva) — SSRİ film aktyoru. == Həyatı == Eduard Konstantinoviç İzotov 11 noyabr 1936-cı ildə anadan olub. GİTİS-də təhsil alıb. 1959-cu ildən filmlərə çəkilməyə başlayıb. Tamaşaçılar onu daha çox "Morozko" filmindəki roluna görə tanıyıb. Rusiyanın əməkdar artisti (1999) Eduard İzotov 8 mart 2003-cü ildə vəfat edib.

İzobar — xəritədə müəyyən vaxtda atmosfer təzyiqinin bərabər olduğu nöqtələri birləşdirən izoxət. Bu xəritələrin üstünə qoyulmuş rəqəm atmosfer təzyiqinin neçə mm.-ə (və ya mb.-a) bərabər olduğunu göstərir.

İzobar proses (yun. "baros" – ağırlıq, çəki) – makroskopik sistemin halının sabit təzyiqdə dəyişməsi prosesi (p = const). Qazı qızdırdıqda onun hərəkət edən porşenli silindrdə genişlənməsini izobar proses hesab etmək olar. İzobar prosesi aşağıdakı nisbətlərə bərabərdir: Sistemə ötürülən istilik enerjisi iş görülməsinə və sistemin daxili enerjisinin (U) dəyişməsinə sərf olunur. Termodinamikanın birinci qanununa əsasən Q = Δ U + W {\displaystyle Q=\Delta U+W\,} burada W qaz tərəfindən görülən iş, U qazın daxili enerji və Q verilən istilik enerjisidir. Qapalı sistemdə təzyiq-həcm işi aşağıdakı kimi müəyyən edilir: W = ∫ p d V {\displaystyle W=\int \!p\,dV} burada Δ bütün proses üzrə dəyişiklik deməkdir, d isə diferensialı bildirir. Təzyiq sabit olduğundan, bu o deməkdir ki W = p Δ V {\displaystyle W=p\Delta V} İdeal qaz qanununu tətbiq etməklə, alırıq ki W = n R Δ T {\displaystyle W=n\,R\,\Delta T} R qaz sabitini, n isə sabit qaldığını qəbul etdiyimiz maddənin miqdarını ifadə edir (məsələn, kimyəvi reaksiya zamanı faza keçidi yoxdur).Daxili enerjinin dəyişməsi sistemin temperaturundan asılıdır. Δ U = n c V , m Δ T {\displaystyle \Delta U=n\,c_{V,m}\,\Delta T} burada cV,m sabit həcmdə molar istilik tutumudur. Son iki tənliyi birinci tənliylə əvəz etməklə izobar qazlar üçün verilən istiliyin təsiri altında qazın temperatur dəyişməsini təyin edə bilərik. Q = n c V , m Δ T + n R Δ T Q = n Δ T ( c V , m + R ) Q = n Δ T c P , m {\displaystyle {\begin{aligned}Q&=n\,c_{V,m}\,\Delta T+n\,R\,\Delta T\\Q&=n\Delta T(c_{V,m}+R)\\Q&=n\Delta Tc_{P,m}\end{aligned}}} burada cP sabit təzyiqdə molar istilik tutumudur.

İzobilnenski rayonu (rus. Изобильненский район) — Rusiya Federasiyası, Stavropol diyarının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi İzobilnıy şəhəridir. Rayon Stavropol diyarının şimal-qərb hissəsində yerləşir. Təbii şərait mülayim kontinental iqlimi, düzən bir relyefə, qara torpaqlar ilə xarakterizə olunur. Böyük Stavropol kanalı və Bolşoy Yaqorlıq, Taşla, Tatarka çaylarının dərələri, çoxlu gölməçələr, həmçinin Novotroitsky su anbarı relyefi parçalayır. Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin 2 iyun 1924-cü il tarixli bir qərarı ilə, Cənub-Şərq vilayətinin Stavropol dairəsinin bölünməsi ilə 10 rayon, o cümlədən mərkəzi Moskva kəndində olan Moskva rayonu ilə qurulur. 25 mart 1929-cu ildən etibarən o dövrdə Şimali Qafqaz diyarının bir hissəsi olan Moskva rayonu mərkəzi İzobilno-Tişçenski kəndində köçürülür və rayon İzobilno-Tişçenski adlandırıldı. 1934-cü ildə Şimali Qafqaz diyarı Azov-Qara dəniz diyarı (mərkəz Rostov-on-Don şəhərində) və Şimali Qafqaz diyarı (mərkəzində Pyatiqorsk şəhərində) bölünür. 23 yanvar 1935-ci ildə mərkəzi İzobilnoye kəndində olan İzobilnenski rayonu adlandırıldı.

İzobilnıy — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər. Stavropol diyarına daxildir.

İzobutilen - (СН3)2С=СН2 – doymamış karbohidrogen olub, n-butilenin izomeridir. Neftin krekinqi qazlarında olur. Izobutileni sənayedə maye neft məhsullarının və ya neft qazlarının katalitlk və ya termiki krekinqi və ya pirolizi üsulu ilə benzin və ya etilen istehsalında butan-buten fraksiyasından ayırmaqla alırlar. Hər üç prosesdə С4-ün çıxımı üyğun olaraq 3-10, 1-2 və 0,4-5 kütlə% təşkil edir. İzobutileni С4 fraksiyasından otaq temperaturuna yaxın temperaturlarda 65%-li sulfat turşusu ilə ekstraksiya etməklə ayırırlar (Butlerov üsulu). Ekstaksiya prosesi praktiki olaraq miqdari gedir. Prosesin yekunuda isə üçlü-butilsulfat turşusu alınır (CH3)2C=CH2 + H2SO4= (CH3)3COSO3H və onu yenidən izobutilenə çevirirlər. İzobutilenin başqa bir alınma üsulu onun butilsulfat turşusundan kəskin buxarla hidroliz etməklə ayrılmasıdır ki, nəticədə üçlü-butil spirti alınır: (CH3)3COSO3H + H2O = (CH3)3COH + H2SO4 Üçlü-butil spirtini isə 30%-li sulfat turşusu ilə dehidratasiya edərək izobutilen alırlar. Lakin bu üsul sulfat turşusunun regenerasiya prosesinin bahalığı səbəbindən az tətbiq olunur. Daha effektiv üsul ondan ibarətdir ki, izobutilenin 65%-li turşu ilə ekstraksiyası zamanı alınan reaksiya mayesini su ilə turşunun qatılığı 45% olana qədər durulaşdırırlar.

İzoentalpiya prosesi — entalpiyada baş verən termodinamik prosesdir. "Coul-Tomson effekti" İzoentalpiya prosesidir. p ⋅ V k = c o n s t .

İzoentropiya prosesi — Entropiyada baş verən termodinamik prosesdir.

İzoenzimlər-Fermentlər (enzimlər)- biokatalitik aktivliyə malik olan yüksək spesifik zülal tərkibli üzvi maddələrdir. - LD1, LD2, LD3, LD4, LD5. İzoenzimlər - 1952-ci ildə Neylanus elektroforez vasitəsilə laktatdehidrogenazanın bir neçə fraksiyasını almışdır. Müəyyən edilmişdir ki, bu fraksiyalar hər biri öz effektliyinə görə bir-birindən fərqlənir. Digər tərəfdən müəyyən edilmişdir ki, onlar öz kimyəvi tərkibinə , substrat spesifikliyinə, temperatur və digər faktorların təsirinə görə fərqlənir. Laktatdehidrogenazanın beş izoenzimi müəyyən edilmişdir. Onları LD1, LD2, LD3, LD4, LD5 kimi işarə edirlər. LD1, LD2 ürəkdə eritrositlərdən və böyrəkdən alınmışdır. LD3 qalxanabənzər, mədəaltı vəzdə, dalaqda tapılmışdır. LD4, LD5 qara-ciyərdə, skelet əzələlərində tapılmışdır.

Kinyolo d'İzola (it. Chignolo d'Isola) — İtaliyada kommuna. Lombardiya bölgəsində, Berqamo əyalətində yerləşir. Milanın təxminən 35 kilometr (22 mil) şimal-şərqində və Berqamodan təxminən 11 kilometr (7 mil) cənub-qərbdə yerləşir. Əhalisi 3029 nəfər (2008), əhalinin sıxlığı 564 nəfər/km². Sahəsi 5 km² ərazini tutur. Poçt kodu — 24040. Telefon kodu — 035.

İzokvant (ing. isoquant; yunanca bərabər mənası verən iso və ingiliscə kəmiyyət mənasını verən quantity sözündən əmələ gəlib; bərabər kəmiyyət mənasını verir) — mikroiqtisadiyyatda iki və ya daha çox girişin kəmiyyətlərini dəyişdirərkən eyni miqdarda məhsulun istehsal edildiyi bir sıra nöqtələr üzərində çəkilmiş izoxəttdir. İzokvantadakı x və y oxu adətən əmək, kapital, torpaq və ya təşkilat kimi istehsal faktoru olan iki müvafiq girişi təmsil edir. İzokvant həm də “izo-məhsul əyrisi” və ya “bərabər məhsul əyrisi” kimi tanınır.

İzoetkimilər (lat. Isoetaceae) — bitkilər aləminin plaunofitlər şöbəsinin i̇zoetopsidlər sinfinin i̇zoetçiçəklilər dəstəsinə aid bitki fəsiləsi. The Plant List saytının məlumatına görə Isoetaceae 4 cinsə aid 93 növü özündə birləşdirir.

İzoetopsidlər (lat. Isoetopsida) — bitkilər aləminə aid bitki sinfi.

İzoetçiçəklilər (lat. Isoetales) — bitkilər aləminin plaunofitlər şöbəsinin i̇zoetopsidlər sinfinə aid bitki dəstəsi.

İzokost, (ing. isocost) əmtəə və ya xidmətin istehsalında müəyyən bir ümumi xərc üçün alına bilən bütün mümkün giriş birləşmələrini təmsil edən xətti təsvir etmək üçün iqtisadiyyatda istifadə olunan bir termindir. Termin istehsal nəzəriyyəsinin təhlilində firmalara müəyyən bir məhsul səviyyəsi üçün daxilolmaların ən sərfəli kombinasiyasını müəyyən etməkdə kömək etmək üçün istifadə olunur. İstehlakçı nəzəriyyəsindəki büdcə məhdudiyyətinə bənzəsə də, isokost xəttinin istifadəsi fayda-maksimimizasiyadan fərqli olaraq istehsalda xərclərin minimuma endirilməsinə aiddir. Girişlərin sabit vahid məsrəfləri ilə iki istehsal girişi üçün əmək və kapital üçün izokost xəttinin tənliyi belədir: r K + w L = C {\displaystyle rK+wL=C\,} Məsələn, əgər firmanın ümumi dəyəri 100 ABŞ dolları təşkil edirsə və iki girişdən, Əmək (L) və Kapital (K) istifadə etmək istəyirsə, o, öz izokostunu aşağıdakı kimi hesablaya bilər: İzokost = $100 / (Əmək miqdarı + Kapitalın miqdarı) Bu düstur daha sonra müxtəlif giriş kombinasiyaları üçün izokostu hesablamaq üçün istifadə edilə bilər və nəticələr izokost xətti yaratmaq üçün qrafikdə çəkilə bilər. İskost xəttinin yamacı iki girişin nisbi qiymətini göstərir. Əgər isokost xəttinin yamacı mənfidirsə, bu o deməkdir ki, bir giriş digərindən nisbətən bahadır. Əgər isokost xəttinin yamacı müsbətdirsə, bu o deməkdir ki, bir giriş digərindən nisbətən ucuzdur.

İzola (fr. Isola) — Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunun, Fransanın cənub-şərqində yerləşən kommun, Dənizkənarı Alplar departamenti, Nitsa dairəsi, Turret-Levans kantonu . Mart 2015-ci ilə qədər kommun inzibati olaraq ləğv edilmiş Sent-Etyen-de-Tine kantonunun (Nitsa dairəsi) bir hissəsi idi. Kommunanın sahəsi — 97,98 km², əhalisi — 571 nəfərdir (2006) artım tendensiyası ilə: 747 nəfər (2012), əhalinin sıxlığı 7,6 nəfər / km²-dir. 2011-ci ildə əhalinin sayı — 769 nəfər təşkil edirdi, 2012-ci ildə isə — 747 nəfər.

İzolyasiya həbsxanası (ukr. Ізоляція, rus. Изоляция) — Ukraynanın Donetsk şəhərində 2014-cü ildə Rusiya Silahlı Qüvvələri tərəfindən şəhərin ələ keçirilməsindən sonra, keçmiş "İzolyasiya" fabriki və incəsənət mərkəzi binalarının yerində yaradılmış həbsxana. Həbsxana, Donetsk Xalq Respublikası (DXR) nümayəndələrinin “İzolyasiya” İncəsənət Fondunun ərazisini ələ keçirərək DXR Dövlət Təhlükəsizlik Nazirliyinin qapalı ərazisinə çevirdikdən sonra yaradılıb. İzolyasiya DXR döyüşçüləri üçün təlim mərkəzi, eləcə də avtomobillər, hərbi texnika və silahlar üçün anbar kimi də fəaliyyət göstərir. Həbsxana gizli statusa malikdir, çünki məhbuslar lazımi araşdırma aparılmadan qanunsuz DPR məhkəmələri tərəfindən məhkum edilir. İzolyasiya məhbuslarının yalnız işgəncələrə məruz qaldıqdan sonra etiraf etdikləri bir çox məlum məsələlər var. Bina, 1955-ci ildə xam pambığın emalı fabriki kimi tikilmiş və sonradan pambıq plitələr, bazalt lifi, bazalt karton, bazalt matları və bazalt əsaslı plitələr istehsalına uyğunlaşdırılmış bina kimi fəaliyyət göstərmişdir. Zavod 1990-cı ildə bağlanıb. 2010-cu ildən 2014-cü ilə qədər yaradıcı sənətlər ətrafında mərkəzləşmiş İzolyasiya Fondu ərazisinə çevrilib.

İzolyasiya həbsxanası (ukr. Ізоляція, rus. Изоляция) — Ukraynanın Donetsk şəhərində 2014-cü ildə Rusiya Silahlı Qüvvələri tərəfindən şəhərin ələ keçirilməsindən sonra, keçmiş "İzolyasiya" fabriki və incəsənət mərkəzi binalarının yerində yaradılmış həbsxana. Həbsxana, Donetsk Xalq Respublikası (DXR) nümayəndələrinin “İzolyasiya” İncəsənət Fondunun ərazisini ələ keçirərək DXR Dövlət Təhlükəsizlik Nazirliyinin qapalı ərazisinə çevirdikdən sonra yaradılıb. İzolyasiya DXR döyüşçüləri üçün təlim mərkəzi, eləcə də avtomobillər, hərbi texnika və silahlar üçün anbar kimi də fəaliyyət göstərir. Həbsxana gizli statusa malikdir, çünki məhbuslar lazımi araşdırma aparılmadan qanunsuz DPR məhkəmələri tərəfindən məhkum edilir. İzolyasiya məhbuslarının yalnız işgəncələrə məruz qaldıqdan sonra etiraf etdikləri bir çox məlum məsələlər var. Bina, 1955-ci ildə xam pambığın emalı fabriki kimi tikilmiş və sonradan pambıq plitələr, bazalt lifi, bazalt karton, bazalt matları və bazalt əsaslı plitələr istehsalına uyğunlaşdırılmış bina kimi fəaliyyət göstərmişdir. Zavod 1990-cı ildə bağlanıb. 2010-cu ildən 2014-cü ilə qədər yaradıcı sənətlər ətrafında mərkəzləşmiş İzolyasiya Fondu ərazisinə çevrilib.

İzotta Noqarola (it. Isotta Nogarola; 1418[…], Verona, Veneto – 1466[…], Verona, Veneto) — ilk böyük qadın humanist və İtaliya İntibahının ən önəmli humanistlərindən biri kimi adlandırılan italyan yazıçısı və ziyalısı. Bir çox humanistlərlə yazışmış, latınca şeirlər və çıxışlar yazmışdır; qadınların hüquqlarını, xüsusən də təhsil hüququnu müdafiə edirdi. O, oxumağı ehtirasla sevib və ömrünün çox hissəsini tənha, daim elm öyrənməklə keçirib. Lauro Kvirini və Ludoviko Foskarini də daxil olmaqla, rəssam və yazıçı nəsillərini ilhamlandırıb və Avropada gender və qadınların təbiəti ilə bağlı əsrlər boyu davam edən müzakirələrə töhfə verib. 1451-ci ildə yazdığı De pari aut impari Evae atque Adae peccato (azərb. Adəm və Həvvanın bərabər və ya qeyri-bərabər günahı haqqında‎) əsəri ilə məşhurdur. O, həmçinin bir çox dialoqlar, şeirlər, çıxışlar və məktubların da müəllifidir, lakin onlardan iyirmi altısı günümüzə gəlib çatıb. Noqarola 1418-ci ildə İtaliyanın Verona şəhərində anadan olub. Valideynləri Leonardo Noqarola və Bianka Borromeo ümumilikdə dörd oğlan və altı qız dünyaya gətirib.

İzolösin (qısaldılmış Ile və ya I; 2-amino-3-metilpentanoik turşu) — HO2CCH(NH2)CH(CH3)CH2CH3 kimyəvi formullu alifatik α-amin turşusudur və bütün təbii zülalların bir hissəsidir. Bu, əvəzolunmaz bir amin turşusudur, yəni izolösin insan orqanizmində sintez edilə bilməz və qidadan alınmalıdır. Enerji mübadiləsində iştirak edir. İzolösinin dekarboksilləşməsini kataliz edən fermentlər çatışmazlığı olduqda, ketoasidoz baş verir. İzolösin kodonları: AUU, AUC və AUA-dır. Valin və lösinlə birlikdə budaqlanmış yan zəncirlərə malik amin turşularından biridir. Karbohidrogen yan zəncirinə malik olan izolösin hidrofobik amin turşularından biridir. İzolösin yan zəncirinin xarakterik xüsusiyyəti onun şirallığıdır (ikinci belə amin turşusu treonindir). İzolösin üçün dörd mümkün stereoizomer var, o cümlədən L-izolösinin iki mümkün diastereoizomeri. Təbiətdə isə izolösin yalnız bir enantiomerik formada - (2S,3S)-2-amino-3-metilpentanoik turşuda mövcuddur.