Azərbaycan Respublikası ordenləri

Azərbaycanın dövlət təltifləri — Vətəndaşların vətəni müdafiə, dövlət quruculuğu, iqtisadiyyat, elm, mədəniyyət, incəsənət, təhsil, maarifləndirmə, vətəndaşların sağlamlığının, həyatının və hüquqlarının müdafiəsi, xeyriyyəçilik fəaliyyəti və dövlət qarşısındakı digər görkəmli xidmətlərinə görə mükafatlandırılmasının ali formasıdır. Azərbaycan Respublikasının dövlət təltiflərinə Azərbaycan Respublikasının dövlət təltifi kimi təsdiq edilmiş orden və medallar, Azərbaycan Respublikasının fəxri adları və bir sıra fərqli mükafatlar daxildir.

1992-ci il 10 noyabrda Azərbaycanın II Prezidenti Əbülfəz Elçibəy, Azərbaycanın orden və medallarının təsis edilməsi haqqında 370 nömrəli Sərəncam imzaladı. Sərəncama əsasən 4 orden və 4 medal təsis edildi — "İstiqlal", "Şah İsmayıl", "Azərbaycan Bayrağı", "Şöhrət" ordenləri və "Vətən uğrunda", "İgidliyə görə", "Tərəqqi", "Hərbi xidmətlərə görə" medalları.[1]

2020-ci il noyabrın 20-də Azərbaycan Milli Məclisinə "Vətən müharibəsində qələbə münasibətilə Azərbaycanın orden və medallarının təsis edilməsi ilə əlaqədar "Azərbaycanın orden və medallarının təsis edilməsi haqqında" Azərbaycanın Qanununda əlavələrin edilməsi barədə Azərbaycanın Qanununun dəyişdirilməsi" layihəsi təqdim edilmiş[2] və birinci oxunuşda təsdiqlənmişdir.[3] Qanun layihəsinə əsasən 2 orden 15 medal təsis edildi.

Ordenlər[4] Təsis tarixi
1 "Heydər Əliyev" ordeni 22 aprel 2005
2 "Zəfər" ordeni 26 noyabr 2020
3 "Qarabağ" ordeni 26 noyabr 2020
4 "İstiqlal" ordeni 6 dekabr 1993
5 "Şah İsmayıl" ordeni 6 dekabr 1993
6 "Azərbaycan Bayrağı" ordeni 6 dekabr 1993
7 "Rəşadət" ordeni 17 noyabr 2017
8 "Şərəf" ordeni 16 fevral 2007
9 "Şöhrət" ordeni 6 dekabr 1993
10 "Dostluq" ordeni 16 fevral 2007
11 "Vətənə xidmətə görə" ordeni 7 noyabr 2003
12 "Əmək" ordeni 29 noyabr 2016
Medallar[4] Təsis tarixi
1 "Heydər Əliyevin 100 illiyi" yubiley medalı 11 aprel 2023
2 "Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı" medalı 20 noyabr 2020
3 "Qızıl Ulduz" medalı 6 fevral 1998
4 "Vətən uğrunda" medalı 10 noyabr 1992
5 "İgidliyə görə" medalı 10 noyabr 1992
6 "Cəsur döyüşçü" medalı 26 noyabr 2020
7 "Döyüşdə fərqlənməyə görə" medalı 26 noyabr 2020
8 "Suqovuşanın azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
9 "Cəbrayılın azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
10 "Xocavəndin azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
11 "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
12 "Zəngilanın azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
13 "Qubadlının azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
14 "Şuşanın azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
15 "Kəlbəcərin azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
16 "Ağdamın azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
17 "Laçının azad olunmasına görə" medalı 26 noyabr 2020
18 "Vətən müharibəsi iştirakçısı" medalı 26 noyabr 2020
19 "Vətən müharibəsində arxa cəbhədə xidmətlərə görə" medalı 26 noyabr 2020
20 "Tərəqqi" medalı 10 noyabr 1992
21 "Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin bərpasının 20 illiyi" yubiley medalı 1 oktyabr 2012
22 "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi (1918–2018)" yubiley medalı 1 may 2018
23 "Hərbi xidmətlərə görə" medalı 10 noyabr 1992
24 "Hərbi xidmətdə fərqlənməyə görə" medalı 17 may 2002
25 "Şücaətə görə" medalı 14 oktyabr 2016
26 "Sərhəddə fərqlənməyə görə" medalı 6 dekabr 1993
27 "Hərbi əməkdaşlıq sahəsində xidmətlərə görə" medalı 17 may 2002
28 "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Veteranı" medalı 17 may 2002
29 "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi (1991–2001)" yubiley medalı 17 may 2002
30 "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi (1918–2008)" yubiley medalı 16 may 2008
31 "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı 16 oktyabr 2012
32 "Azərbaycan Ordusunun 100 illiyi (1918–2018)" yubiley medalı 30 iyun 2017
33 "Qüsursuz xidmətə görə" medalı 17 may 2002
34 "Dövlət qulluğunda fərqlənməyə görə" medalı 7 noyabr 2003
35 "Daxili işlər orqanlarında qüsursuz xidmətə görə" medalı 21 aprel 2006
36 "Polis veteranı" medalı 20 aprel 2006
37 "Azərbaycan Polisinin 90 illiyi (1918–2008)" yubiley medalı 12 iyun 2008
38 "Azərbaycan Polisinin 95 illiyi (1918–2013)" yubiley medalı 19 aprel 2013
39 "Azərbaycan Polisinin 100 illiyi (1918–2018)" yubiley medalı 2 oktyabr 2017
40 "Azərbaycan Prokurorluğunun 100 illiyi (1918–2018)" yubiley medalı 31 may 2018
41 "Prokurorluq orqanlarında qulluqda fərqlənməyə görə" medalı 5 noyabr 2022
42 "Prokurorluq orqanları ilə səmərəli əməkdaşlığa görə" medalı 5 noyabr 2022
43 "Azərbaycan Respublikası milli təhlükəsizlik orqanlarının 90 illiyi (1919–2009)" yubiley medalı 2 dekabr 2008
44 "Azərbaycan Respublikası milli təhlükəsizlik orqanlarının 95 illiyi (1919–2014)" yubiley medalı 22 noyabr 2013
45 "Azərbaycan Respublikası dövlət təhlükəsizliyi və xarici kəşfiyyat orqanlarının 100 illiyi (1919–2019)" yubiley medalı 30 oktyabr 2018
46 "Azərbaycan Sərhəd Mühafizəsinin 90 illiyi (1919–2009)" yubiley medalı 8 may 2009
47 "Azərbaycan Sərhəd Mühafizəsinin 95 illiyi (1919–2014)" yubiley medalı 30 may 2014
48 "Azərbaycan Sərhəd Mühafizəsinin 100 illiyi (1919–2019)" yubiley medalı 18 dekabr 2018
49 "Diplomatik xidmətdə fərqlənməyə görə" medalı 30 iyun 2009
50 "Azərbaycan Respublikası diplomatik xidmət orqanlarının 90 illiyi (1919–2009)" yubiley medalı 30 iyun 2009
51 "Azərbaycan Respublikası diplomatik xidmət orqanlarının 100 illiyi (1919–2019)" yubiley medalı 29 mart 2019
52 "Diplomatik xidmətə verilən töhfəyə görə" medalı 30 oktyabr 2018
53 "Diaspor fəaliyyətində xidmətə görə" medalı 3 dekabr 2019
54 "Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin 10 illiyi (2000–2010)" yubiley medalı 30 dekabr 2009
55 "Vergi orqanlarında xidmətdə fərqlənməyə görə" medalı 29 dekabr 2009
56 "Vergi orqanları ilə səmərəli əməkdaşlığa görə" medalı 29 dekabr 2009
57 "Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin 5 illiyi (2005–2010)" yubiley medalı 22 oktyabr 2010
58 "Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin 10 illiyi (2005–2015)" yubiley medalı 4 dekabr 2015
59 "Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin 15 illiyi (2005–2020)" yubiley medalı 25 dekabr 2020
60 "Fövqəladə hallar orqanlarında xidmətdə fərqlənməyə görə" medalı 22 oktyabr 2010
61 "Fövqəladə hallar orqanları ilə səmərəli əməkdaşlığa görə" medalı 22 oktyabr 2010
62 "Fövqəladə hallar orqanlarında qüsursuz xidmətə görə" medalı 22 oktyabr 2010
63 "Müdafiə sənayesi sahəsində əməkdaşlığa görə" medalı 14 dekabr 2021
64 "Azərbaycan Respublikası Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin 15 illiyi (2005–2020)" yubiley medalı 14 dekabr 2021
65 "Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin 20 illiyi (1992–2012)" yubiley medalı 24 noyabr 2011
66 "Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin 25 illiyi (1992–2017)" yubiley medalı 29 noyabr 2016
67 "Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin 30 illiyi (1992–2022)" yubiley medalı 3 dekabr 2021
68 "Gömrük orqanları ilə səmərəli əməkdaşlığa görə" medalı 3 dekabr 2021
69 "Ədliyyə sahəsində fərqlənməyə görə" medalı 29 iyun 2012
70 "Azərbaycan Ədliyyəsinin 100 illiyi (1918–2018)" yubiley medalı 24 aprel 2018
71 "Azərbaycan Ali Məhkəməsinin 100 illiyi (1923–2023)" yubiley medalı 27 dekabr 2022
72 "Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidmətinin 20 illiyi (1993–2013)" yubiley medalı 30 aprel 2013
73 "Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidmətinin 25 illiyi (1993–2018)" yubiley medalı 15 dekabr 2017
74 "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təhlükəsizliyini təmin edən orqanın 30 illiyi (1993–2023)" yubiley medalı 14 iyul 2023
75 "Azərbaycan Respublikasının xüsusi rabitə və informasiya təhlükəsizliyi orqanlarının 30 illiyi (1993–2023)" yubiley medalı 14 iyul 2023
76 "Azərbaycan Respublikasının strateji obyektlərin mühafizəsi orqanlarının 30 illiyi (1993–2023)" yubiley medalı 14 iyul 2023
77 "Miqrasiya orqanlarında qulluqda fərqlənməyə görə" medalı 2 noyabr 2012
78 "Miqrasiya orqanları ilə səmərəli əməkdaşlığa görə" medalı 2 noyabr 2012
79 "Miqrasiya orqanlarında qüsursuz qulluğa görə" medalı 2 noyabr 2012
80 "Azərbaycan Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin 10 illiyi (2007–2017)" yubiley medalı 30 dekabr 2016
81 "Azərbaycan Respublikası Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin 10 illiyi (2012–2022)" yubiley medalı 6 oktyabr 2020
82 "Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin 10 illiyi (2012–2022)" yubiley medalı 20 dekabr 2022
83 "ASAN xidmət" ilə səmərəli əməkdaşlığa görə" medalı 20 dekabr 2022
84 "Mülki aviasiya sahəsində xidmətlərə görə" medalı 20 oktyabr 2017
85 "Mülki Aviasiyasının 75 illiyi (1938–2013)" yubiley medalı 30 sentyabr 2013
86 "Azərbaycan Respublikasının İnsan hüquqları üzrə müvəkkili (ombudsman) təsisatının 20 illiyi (2002–2022)" yubiley medalı 29 iyun 2022
87 Nizami Gəncəvi adına qızıl medal 16 may 2014
88 "Hərbi vətənpərvərlik tərbiyəsində xidmətlərə görə" medalı 13 fevral 2018
89 "Azərbaycan avtomobil yolları — 100 il (1918–2018)" yubiley medalı 23 fevral 2018
90 "Gəmiçilik sahəsində xidmətlərə görə" medalı 3 aprel 2018
91 "Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin 160 illiyi (1858–2018)" yubiley medalı 3 aprel 2018
92 "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" yubiley medalı 22 oktyabr 2019
93 "Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin 100 illiyi (1920–2020)" yubiley medalı 26 noyabr 2020
94 "Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 100 illiyi (1921–2021)" yubiley medalı 14 dekabr 2021
95 "Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 75 illiyi (1945–2020)" yubiley medalı 17 aprel 2020
96 "Azərbaycan Dəmir Yollarının 140 illiyi (1880–2020)" yubiley medalı 6 oktyabr 2020
97 "Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində fərqlənməyə görə" medalı 27 may 2022
98 "Minatəmizləmə sahəsində xidmətlərə görə" medalı 30 may 2023
99 "Azərbaycan Respublikası Minatəmizləmə Agentliyinin 25 illiyi (1998–2023)" yubiley medalı 14 iyul 2023
Fəxri adlar[5] Təsis tarixi
1 "Azadlıq uğrunda mübariz" fəxri adı 13 yanvar 1992
2 "20 Yanvar Şəhidi" fəxri adı 31 mart 1998
3 Xalq yazıçısı 22 may 1998
4 Xalq şairi 22 may 1998
5 Xalq artisti 22 may 1998
6 Xalq rəssamı 22 may 1998
7 Elm xadimi 22 may 1998
8 Əməkdar incəsənət xadimi 22 may 1998
9 Əməkdar artist 22 may 1998
10 Əməkdar rəssam 22 may 1998
11 Əməkdar mədəniyyət işçisi 22 may 1998
12 Əməkdar müəllim 22 may 1998
13 Əməkdar həkim 22 may 1998
14 Əməkdar dövlət qulluqçusu 22 may 1998
15 Əməkdar memar 19 aprel 2000
16 Əməkdar bədən tərbiyəsi və idman xadimi 4 mart 2005
17 Əməkdar jurnalist 14 iyul 2005
18 Əməkdar mühəndis 21 iyul 2005
19 Əməkdar hüquqşünas 22 noyabr 2005
20 Əməkdar kənd təsərrüfatı işçisi 9 oktyabr 2008
21 Əməkdar tibb işçisi 6 iyul 2012
22 Əməkdar pilot 3 may 2010
Mükafatlar Təsis tarixi
1 Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatı 28 may 2002
2 Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı 3 mart 2004
3 "Heydər Əliyev" mükafatı 20 sentyabr 2007
4 Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu 17 oktyabr 2007
5 Gənclər üçün Prezident Mükafatı 28 iyun 2019

Döş nişanları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Döş nişanları Təsis tarixi
1 Milli Məclisi deputatının döş nişanı 12 dekabr 1995
2 Azərbaycan Respublikası Prezidentinin döş nişanı 14 oktyabr 2008
3 Dövlət Mükafatının döş nişanı 8 may 2010
4 Fəxri mədəniyyət işçisi 10 dekabr 2012
5 "Gömrük orqanlarında xidmətə görə" döş nişanı
  1. "Azərbaycan Respublikasının orden və medallarının təsis edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu". e-qanun.az. 10.11.1992. 2021-09-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29.09.2021.
  2. ""Vətən Müharibəsində qələbə münasibətilə" Azərbaycan Respublikasının orden və medallarının təsis edilməsi ilə əlaqədar "Azərbaycan Respublikasının orden və medallarının təsis edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası qanununun layihəsi haqqında". meclis.gov.az. Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi. 20 noyabr 2020. 20 noyabr 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 dekabr 2020.
  3. "Milli Məclis qələbə münasibətilə orden və medalların təsis olunması layihəsini birinci oxunuşda təsdiqlədi". www.report.az ("Report" İnformasiya Agentliyi) (az.)). 20.11.2020. 2020-11-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20.11.2020.
  4. 1 2 "Azərbaycan Respublikasının orden və medallarının təsis edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu". 2012-03-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-02.
  5. "Azərbaycan Respublikasının fəxri adları haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı". 2015-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-13.