Con Çarlz Polani

Con Çarlz Polani (23 yanvar 1929^[1][2][…], Berlin^[1][3][…]) — Kanada kimyaçısı, Nobel üzrə mükafata layiq görülmüşdür.

Con Çarlz Polani
Doğum tarixi	23 yanvar 1929(1929-01-23)[1][2][…] (95 yaş)
Doğum yeri	Berlin, Prussiya[d][1][3][…]
Elm sahəsi	kimya
Elmi dərəcəsi	professor
İş yeri	Toronto Universiteti
Təhsili	Mançester Universiteti (–1952), Toronto Universiteti (–1954)
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti (1971–), Papa Elmlər Akademiyası, ABŞ Milli Elmlər Akademiyası (1978–), Macarıstan Elmlər Akademiyası, Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası, Rusiya Elmlər Akademiyası, Kanada Kral Cəmiyyəti[d]
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Con Çarlz Polani 1929-cu ilin yanvarın 23-də Berlində (Almaniya) anadan olmuşdur. 1949-cu ildə Mançester Universitetini bitirmişdir. 1952-ci ildə fəlsəfə doktoru dərəcəsi almışdır. O, məşhur kimyaçı Maykl Polaninin oğludur. 1933-cü ildə ailəsi Almaniyadan İngiltərəyə, Mançesterə köçmüşdür.

1952-1954-cü illərdə Ottavada Kanada Dövlət elmi-tədqiqat şurasında işləmişdir. Eyni zamanda Herxard Xerşberqin (1971-ci ildə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür) laboratoriyasında işləmiş, burada yod molekulunda titrəyişli və fırlanma həyəcanlanmasını yoxlamaq üçün spektroskopik qurğu yığmışdır. 1954-1956-cı illərdə Prinston Universitetində təcrübə keçmişdir. 1956-cı ildə Toronto Universitetində müəllimliyə başlamış, 1962-ci ildə professor seçilmişdir.

Əsas elmi işləri kimyəvi kinetikaya aiddir. 1960-1970-ci illərdə elementar kimyəvi proseslərin dinamikası sahəsində yeni istiqaməti inkişaf etdirmişdir.

Qeyd edək ki, elementar kimyəvi proseslərin dinamikası sahəsində işlərin əsasını onun atası XX əsrin 30-cu illərində və D.R. Herşbax 60-cı illərdə qoymuşdu.

Con Polani reaksiya məhsullarının energetik vəziyyətlərini ayrı-ayrı molekul ların olduqca zəif infraqırmızı şüalanması hesabına müəyyən etmək üsulunu işləyib hazırlamışdır. Aktivasiya səddini keçərkən reagentlərin energetik ehtiyatlarının müxtəlif rolunu müəyyən etmişdir.

Polani 1986-cı ildə “Kimyəvi elementar proseslərin dinamikası” üzrə işlərinə görə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.