Qədim Minarə xalçaları

Qədim Minarə xalçaları — Quba xalçaçılıq məktəbinə aid Azərbaycan xalçaları[2][3][4][5].

Xalça
Qədim Minarə xalçaları
Xalça haqqında məlumatlar
Məktəbi Quba xalçaçılıq məktəbi
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Toxunması haqqında məlumatlar
Üslubu Quba xalçaçılıq məktəbi[1]

Təsnifatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsasən Quba şəhərində istehsal edilir[6]. Bəzi xalçaçılar onu sadəcə "Darayı" və ya "Salyan xiləsi" adlandırırlar[2].

Bədii xüsusiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xalçanın mərkəzi hissəsinin kompozisiyası digər Azərbaycan xalçalarından kəskin fərqlənir. Mərkəzdə soldan və sağdan mərkəzə doğru istiqamətlənmiş darağvari zəncir yeni dördbucaqlılar yaradır onlar isə öz növbələrində şəbəkəvari tor əmələ gətirirlər. Bir çox hallardan onların daxili hissələri xaç tipli elementlərlə, xarici hissələri isə qarmaqvari xətlərlə bəzədilir. Bu xalçalarda mərkəzi sahəni əhatələyən "zəncirə" elementi kufi xəttlə yazılmış "Allah" sözüdür. Ancaq vaxt keçdikcə bu öz mənasını itirib və sadəcə dekor elementi olaraq qalıb. Mərkəzi sahənin künclərinə üçbucaqlı "Yelpik" elementi əlavə edilir[2].

"Qədim minarə" xalçları sakit tonlarda toxunur. Mərkəzi sahənin fonu daha çox tünd-göy və ya qırmızı olur. Bundan başqa mərkəzi hissə fonun rəngi ilə birgə haşiyənin rəngi ilə uyğunlaşmalıdır[2].

Texniki xüsusiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qədim minarə xalçaları Quba-Şirvan xalçaçılıq məktəbinin əla keyfiyyətli nümunələrindəndir[3].

Belə xalçaların ölçüsü 120х400 sm-dən başlayır. Xalçaların bir kvadrat metrində 145.000-dən 200.000-ə qədər, ilmələrin hündürlüyü isə 5–7 mm olur[2].

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Development of Carpet Art in Azerbaijan - Azerbaijan.az.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 Lətif Kərimov. Азербайджанский ковер. II. Bakı: Gənclik nəşriyyatı. 1983. səh. 153-155. Archived from the original on 2020-02-03. İstifadə tarixi: 2022-10-07.
  3. ↑ 1 2 Azərbaycan xalçası (PDF). Bakı: Elm. 2007. səh. 27. ISBN 978-5-8066-1758-4. 2021-06-25 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  4. ↑ "Azərbaycanda xalça sənətinin inkişafı" (az.). azerbaijan.az. May 1, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 7, 2021.
  5. ↑ İradə Sarıyeva. "Quba xalçaçılıq mədəniyyəti..." (az.). Bakı xəbər. April 23, 2015. February 22, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 7, 2022.
  6. ↑ Azərbaycan xalçası (PDF). Bakı: Azərbaycan Milli Kitabxanası. 2012. səh. 22. 2022-01-25 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-10-07.