Ad
|
Şəkil
|
Yer
|
Tarix
|
UNESCO məlumatları
|
İzahlar
|
Karain mağarası
|
|
37°04′39″ şm. e. 30°34′15″ ş. u.
|
Alt Paleolitik
|
|
2001-ci ildə Ümumdünya İrs kimi qeydiyyata alınması üçün edilən müraciət Ümumdünya İrs Komitəsi tərəfindən gecikdirildi.[2]
|
Sümela monastrı
|
|
40°41′24″ şm. e. 39°39′30″ ş. u.
|
4. yüzil
|
|
1989-cu ildə Ümumdünya İrs kimi qeydiyyata alınması üçün edilən müraciət Ümumdünya İrs Komitəsi tərəfindən gecikdirildi.[3]
|
Alahan monastırı
|
|
36°47′27″ şm. e. 33°21′04″ ş. u.
|
5. yüzil
|
1398 |
1398; 2000; i, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Noel Baba Kilsəsi
|
|
36°14′41″ şm. e. 29°59′07″ ş. u.
|
4. yüzil
|
|
|
Harran ve Şanlıurfa
|
|
37°09′20″ şm. e. 38°47′28″ ş. u.
|
E.ə. 9500
|
1400 |
1400; 2000; i, ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ahlat məzar daşları
|
|
38°44′26″ şm. e. 42°27′30″ ş. u.
|
12-15-ci yüzillar
|
|
|
Dənizli-Şərqibəyazit yolundakı Səlcuqlu Karvansarayları
|
|
|
13. yüzil
|
-
|
Konya: Anadolu Səlcuqlu Dövlətinin paytaxtı
|
|
37°52′14″ şm. e. 32°30′17″ ş. u.
|
12-13-cü yüzillar
|
1404 |
1404; 2000; i, ii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Alanya
|
|
36°32′11″ şm. e. 31°59′52″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
|
2011 və 2013-cü illərdə Dünya İrsi obyekti kimi qeydiyyata alınmaq üçün hazırlanan namizədlik sənədləri Türkiyənin tələbi ilə geri götürülüb.[4][5]
|
Mardin mədəni landşaft sahəsi
|
|
37°18′46″ şm. e. 40°44′21″ ş. u.
|
14-cü yüzil
|
1406 |
1406; 2000; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2003-cü ildə Ümumdünya İrsi obyekti kimi qeydiyyatdan keçmək üçün edilən müraciətə Türkiyənin tələbi ilə baxılmayıb.[6]
|
Müqəddəs Pavel kilsəsi, Müqəddəs Pavel su quyusu və ətrafı
|
|
36°54′50″ şm. e. 34°53′52″ ş. u.
|
1102
|
1409 |
1409; 2000; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İshaq Paşa sarayı
|
|
39°31′13″ şm. e. 44°07′44″ ş. u.
|
1784
|
1410 |
1410; 2000; i, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kekova adası
|
|
36°10′47″ şm. e. 29°51′47″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü yüzil
|
1411 |
1411; 2000; ii, iii, vii, ix |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Güllük Dağı Milli Parkı ve Termessos
|
|
36°58′57″ şm. e. 30°27′53″ ş. u.
|
E.ə. 2-ci yüzil
|
1412 |
1412; 2000; ii, iii, v, viii, ix, x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Likiya sivilizasiyanın qədim şəhərləri
|
|
|
E.ə. 5-ci yüzil
|
|
|
Saqalassos antik şəhəri
|
|
37°40′33″ şm. e. 30°31′07″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü yüzil
|
|
|
Perge antik şəhəri
|
|
36°57′34″ şm. e. 30°51′11″ ş. u.
|
E.ə. 13-cü yüzil
|
|
|
Əşrəfoğlu məscidi
|
|
37°41′00″ şm. e. 31°43′07″ ş. u.
|
1299
|
|
|
Müqəddəs Pyotr Kilsəsi
|
|
36°12′33″ şm. e. 36°10′41″ ş. u.
|
1-ci yüzil
|
|
|
Aizanoi
|
|
39°12′03″ şm. e. 29°36′35″ ş. u.
|
E.ə. 2-ci minillik
|
|
|
Zevqma arxeoloji obyekti
|
|
37°03′27″ şm. e. 37°52′12″ ş. u.
|
E.ə. 1-ci yüzil
|
5726 |
5726; 2012; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Qordion
|
|
39°39′00″ şm. e. 31°58′46″ ş. u.
|
E.ə. 12-ci yüzil
|
5727 |
5727; 2012; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ümumdünya İrs obyekti kimi qeydiyyatdan keçmək üçün edilən müraciətə 2022-ci ildə baxılacaq.[7]
|
Birgi, Ödemiş tarixi şəhəri
|
|
38°15′23″ şm. e. 28°03′59″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Hekatomnus məqbərəsi və ziyarətgahı
|
|
37°18′46″ şm. e. 27°46′46″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
5729 |
5729; 2012; i, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Beçin orta əsrlər şəhəri
|
|
37°16′29″ şm. e. 27°47′21″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Niğdenin tarixi abidələri
|
|
37°57′58″ şm. e. 34°40′43″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Yesemek daş karxanası və heykəltəraşlıq emalatxanası
|
|
36°54′12″ şm. e. 36°44′19″ ş. u.
|
E.ə. 9-cu yüzil
|
|
|
Odunbazarı tarixî şəhər mərkəzi
|
|
39°45′54″ şm. e. 30°31′16″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Mamure qalası
|
|
36°04′51″ şm. e. 32°53′41″ ş. u.
|
3-4-cü yüzillər
|
|
|
Hacı Bektaş Vəli kompleksi
|
|
38°56′33″ şm. e. 34°33′44″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
|
Laodikeya qədim şəhəri
|
|
37°50′09″ şm. e. 29°06′33″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü yüzil
|
5823 |
5823; 2013; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Duz gölü ətraf mühitin xüsusi mühafizə bölgəsi
|
|
38°40′43″ şm. e. 33°30′55″ ş. u.
|
2000
|
5824 |
5824; 2013; vii, viii, x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sardis antik şəhəri və Bintəpələr Lidiya kurqanları
|
|
38°29′18″ şm. e. 28°02′25″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
5829 |
5829; 2013; i, ii, iii |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İznik
|
|
40°25′47″ şm. e. 29°43′35″ ş. u.
|
E.ə. 316
|
5900 |
5900; 2014; ii, iii, v |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zeynal Abdin məscidi və Mor Yaqup Kilsəsi
|
|
37°04′00″ şm. e. 41°12′52″ ş. u.
|
4-cü yüzil (kilsə) 12-ci yüzil (məscid)
|
|
|
Əxi Evrən məscidi və türbəsi
|
|
39°08′53″ şm. e. 34°09′34″ ş. u.
|
1482
|
|
|
Titus tuneli
|
|
36°07′16″ şm. e. 35°55′21″ ş. u.
|
2-ci yüzil
|
|
|
Mahmud Bəy məscidi
|
|
41°28′47″ şm. e. 33°41′12″ ş. u.
|
1366
|
|
|
Kültəpə-Kaniş Arxeoloji ərazi
|
|
38°51′02″ şm. e. 35°38′04″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü minillik
|
|
|
Kaunos antik şəhəri
|
|
36°49′31″ şm. e. 28°37′22″ ş. u.
|
E.ə. 9-cu yüzil
|
5906 |
5906; 2014; i, ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anadolu Səlcuqlu mədrəsələri
|
|
|
13-cü yüzil
|
|
Buruciyə mədrəsəsi, Cacabəy Mədrəsəsi, Qoşa Mədrəsə, Qoşa Minarəli Mədrəsə (Ərzurum), Qoşa Minarəli Mədrəsə (Sivas), Göy mədrəsə, İncə Minarəli Mədrəsə, Qaratay Mədrəsəsi, Sahabiyə Mədrəsəsi, Yakutiyə Mədrəsəsi
|
Korikus antik şəhəri
|
|
36°27′24″ şm. e. 34°08′53″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
5909 |
5909; 2014; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anazarb antik şəhəri
|
|
37°14′57″ şm. e. 35°53′50″ ş. u.
|
E.ə. 1-ci yüzil
|
5910 |
5910; 2014; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Çanaqqala və Gelibolu Birinci Dünya Müharibəsi Bölgələri
|
|
40°03′01″ şm. e. 26°13′11″ ş. u.
|
1915-16
|
|
|
Əflatunpınar: Het su abidəsi
|
|
37°50′05″ şm. e. 31°43′15″ ş. u.
|
E.ə. 1620-1200
|
5912 |
5912; 2014; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ağdamar kilsəsi
|
|
38°20′25″ şm. e. 43°02′12″ ş. u.
|
921
|
6035 |
6035; 2015; i, ii, iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aspendos antik şəhəri tiatrı ve su kəmərləri
|
|
36°56′20″ şm. e. 31°10′20″ ş. u.
|
E.ə. 5-ci yüzil
|
6036 |
6036; 2015; i, ii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Əshabi-Kəhf kompleksi
|
|
38°14′47″ şm. e. 36°51′15″ ş. u.
|
446
|
|
|
Mudunu tarixi əxi şəhəri
|
|
40°27′51″ şm. e. 31°12′43″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
2018-ci ildə dünya irsi obyekti olaraq qeydiyyata alınmaq üçün hazırlanan namizədlik sənədləri Türkiyənin istəyi ilə geri götürülüb.[8]
|
Harşena Dağı ve Pontus Kral qaya məzarları
|
|
40°39′12″ şm. e. 35°49′49″ ş. u.
|
E.ə. 3-cü yüzil
|
6039 |
6039; 2015; iii, vi, vii |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dağlıq Frigiya
|
|
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6040 |
6040; 2015; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Stratonikeia (Muğla) antik şəhəri
|
|
37°18′47″ şm. e. 28°03′57″ ş. u.
|
E.ə. 1500-cü il
|
|
|
Uzun körpü
|
|
41°16′40″ şm. e. 26°40′30″ ş. u.
|
1443-cü il
|
|
|
İsmail Fakirullah Türbəsi
|
|
37°56′57″ şm. e. 42°00′40″ ş. u.
|
18-ci yüzil
|
|
|
Yıldız sarayı Kompleksi
|
|
41°03′01″ şm. e. 29°00′41″ ş. u.
|
18-ci yüzil
|
6044 |
6044; 2015; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Malabadi köprüsü
|
|
38°09′13″ şm. e. 41°12′13″ ş. u.
|
12-ci yüzil
|
6113 |
6113; 2016; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Van qalası, telli ve tarixî Van şəhəri
|
|
38°30′03″ şm. e. 43°20′21″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6114 |
6114; 2016; ii, iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
II. Bəyazid kompleksi
|
|
41°41′09″ şm. e. 26°32′38″ ş. u.
|
1488-ci il
|
6117 |
6117; 2016; ii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Yivli minarə
|
|
36°53′11″ şm. e. 30°42′16″ ş. u.
|
1373-cü il
|
|
|
Sivrihisar Ulu Camii
|
|
39°27′03″ şm. e. 31°32′14″ ş. u.
|
1232-ci il
|
|
|
Bodrum qalası
|
|
37°01′54″ şm. e. 27°25′45″ ş. u.
|
15-ci yüzil
|
6121 |
6121; 2016; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nuruosmaniyə məscidi
|
|
41°00′37″ şm. e. 28°58′13″ ş. u.
|
1755-ci il
|
6122 |
6122; 2016; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kibira antik şəhəri
|
|
37°09′29″ şm. e. 29°29′47″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
|
|
Hacı Bayram Məscidi və ətrafı
|
|
39°56′39″ şm. e. 32°51′28″ ş. u.
|
1428-ci il
|
|
|
Qızılirmaq deltası ve Quş Cənnəti
|
|
41°40′13″ şm. e. 36°02′07″ ş. u.
|
1994-cü il
|
|
Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2018'de hazırlanan adaylık Şəkilsı, Türkiye'nin isteğiyle geri çekildi.[8]
|
Assos antik şəhəri
|
|
39°29′16″ şm. e. 26°20′13″ ş. u.
|
E.ə. 7-ci yüzil
|
6242 |
6242; 2017; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ayvalık sənaye landşaft zonası
|
|
39°19′00″ şm. e. 26°41′31″ ş. u.
|
19-cu yüzil
|
|
|
İvriz mədəni landşaft ərazisi
|
|
37°23′46″ şm. e. 34°09′53″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6244 |
6244; 2017; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Anadolu Türk İrsinin Erkən Dövrü: Danişməndlilər bəyliyinin paytaxtı Niksar
|
|
40°35′17″ şm. e. 36°56′59″ ş. u.
|
11-ci yüzil
|
6344 |
6344; 2018; ii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Qaziantepdə yeraltı su strukturları: Livaslar və Kastels
|
|
37°03′34″ şm. e. 37°23′20″ ş. u.
|
13-cü yüzil
|
|
Altı ögesi vardır.[9]
|
Anadoluda taxta damlı və taxta dirəkli məscidlər
|
|
Afyonkarahisar, Ankara, Əskişəhər, Kastamonu, Konya
|
|
13-14-cü yüzillər
|
|
Afyonqarahisar Ulu Camii, Arslanhane Camii ,Əşrəfoğlu Camii, Mahmut Bəy Camii, Sivrihisar Ulu Camii
|
Yustinian körpüsü
|
|
40°44′15″ şm. e. 30°22′26″ ş. u.
|
6-cı yüzil
|
|
|
Priena antik şəhər
|
|
37°39′31″ şm. e. 27°17′51″ ş. u.
|
E.ə. 6-cı yüzil
|
6348 |
6348; 2018; ii, iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Harput tarixî şəhəri
|
|
38°42′16″ şm. e. 39°15′10″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6349 |
6349; 2018; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kral qızı hamamı
|
|
39°29′41″ şm. e. 35°22′34″ ş. u.
|
2-ci yüzil
|
|
|
Ballıca mağarası təbiət parkı
|
|
40°13′38″ şm. e. 36°18′06″ ş. u.
|
Pliosen
|
6403 |
6403; 2019; vii, viii |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Aralıq dənizindən Qara dənizə Genuya Ticarət Yolu üzərində Qala və Divarlı Qəsəbələr
|
|
|
13-cü yüzil
|
|
İlk dəfə 2013-cü ildə Akçakoca qalası, Amasra qalası, Çandarlı qalası, Foça qalası, Qalata qülləsi, Sinop qalası, Yoros qalası ilə bir irs sahəsi yaradılmışdır.[10] Daha sonra 2020-ci ildə Çeşme qalası, Göyərçinada qalası və Kuşadası divarları müvəqqəti irs sahəsinə kimi əlavə edildi.[11]
|
Beypazarı tarixi şəhəri
|
|
40°10′14″ şm. e. 31°55′15″ ş. u.
|
19-cu yüzil
|
|
|
Qaratəpə antik şəhəri
|
|
37°15′33″ şm. e. 36°14′09″ ş. u.
|
E.ə. 8-ci yüzil
|
6470 |
6470; 2020; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İzmir tarixi liman şəhəri
|
|
38°25′06″ şm. e. 27°07′56″ ş. u.
|
E.ə. 4-cü yüzil
|
6471 |
6471; 2020; ii, iii, iv |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zerzevan qalası və Mithraeum
|
|
37°36′30″ şm. e. 40°29′57″ ş. u.
|
4-cü yüzil
|
6472 |
6472; 2020; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Koramaz Vadisi
|
|
38°48′10″ şm. e. 35°41′02″ ş. u.
|
11-ci yüzil
|
|
|
Midyat və ətrafının (Tur Abdin) son antik və orta əsr kilsələri və monastırları.
|
|
37°28′59″ şm. e. 41°23′48″ ş. u.
|
6-cı yüzil
|
6534 |
6534; 2021; iii, iv, vi |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Mor Sobo Kilsəsi, Məryəm Ana Kilsəsi, Deyruzzaferan Manastırı, Mor Gabriel Manastırı, Mor Abai Manastırı, Mor Loozor Manastırı, Mor Yakup Manastırı, Mor Kuryakos Kilsəsi, Mor İzozoel Kilsəsi
|
Kəmaliyə tarxi şəhəri.
|
|
39°15′44″ şm. e. 38°29′44″ ş. u.
|
15-ci yüzil
|
|
Kəmaliyə şəhər mərkəzi və "Qaranlıq Kanyon"-dan ibarətdir.
|