Ukrayna Dövləti

Ukrayna Dövləti (ukr. Українська Держава) və ya İkinci Getmanlıq (ukr. Другий Гетьманат) — 1918-ci ilin aprel–dekabr aylarında, Rusiya vətəndaş müharibəsi dövründə Almaniyanın protektoriyası altında Ukraynanın dövlət quruluşu formasının rəsmi adı.

Ukrayna Dövləti
ukr. Українська Держава
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb
Rəsmi dilləri
Paytaxt Kiyev
İdarəetmə forması müvəqqəti[a] getman diktaturası
 • Əhali
  • təq. 25.000.000 nəf.
Demonim ukraynalı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yarı-monarxiyalı, diktatorlu getman rejimi[1] 29 aprel 1918-ci il tarixində dövlət çevrilişi nəticəsində qurulmuşdur. Bəyan edilmiş Ukrayna Dövlətinin başçısı Pavel Skoropadski – dövlətin, ordunun və məhkəmənin ali rəhbəri idi.[2] Skoropadski avstriyalı və alman işğalçı qüvvələr, böyük mülkədarlar, burjuaziya və getman ordusunda xidmət edən rus zabitlərə arxalanırdı.

Getman Pavel Skoropadski Mərkəzi Şuranı və onun orqanlarını, respublikanı və Ukrayna Xalq Respublikası dövründə edilmiş islahatları ləğv etmişdir.[1]

Getman rejimi təsis olunandan bəri keçmiş Milli Şuranın bazasından olan partiyaların təzyiqinə məruz qalmışdı. İşğalçı qüvvələrin yerli xalqa davranışı və ərzaqları oğurlaması genişmiqyaslı kəndli üsyanlarına səbəb olurdu.

Hökumət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ukrayna Dövlətinin hökuməti belə idi:

Nazirlər 30 aprel — 4 may 4 may — 24 oktyabr 25 oktyabr — 14 noyabr 14 noyabr — 14 dekabr
Otaman-nazir N. P. Vasilenko (kadet) F. A. Lizoqub F. A. Lizoqub S. N. Gerbel
Xarici işlər N. P. Vasilenko D. İ. Doroşenko G. E. Afanasev —
Hərb — A. F. Raqoza — —
Dəniz N. L. Maksimov N. L. Maksimov A. G. Pokrovski —
Daxili işlər A. A. Vişnevski F. A. Lizoqub И. А. Kistyakovski —
Maliyyə A. K. Rjepetski (kadet) A. K. Rjepetski A. K. Rjepetski A. K. Rjepetski
Ticarət S. M. Qutnik (kadet) — — S. F. Merinq
Əmək Y. N. Vaqner Y. N. Vaqner M. A. Slavinski (с/ф) V. A. Kosinski
Nəqliyyat B. A. Butenko B. A. Butenko — V. E. Landeberq
Azuqə Y. Y. Sokolovski Y. Y. Sokolovski — —
Ədliyyə M. P. Çubinski M. P. Çubinski
A. F. Romanov 		A. G. Vyazlov V. E. Reynbolt
Din N. P. Vasilenko V. V. Zenkovski A. İ. Lototski (с/ф)
P. Y. Stebnitski (с/ф) 		M. M. Voronoviç
Xalq səhiyyəsi V. Y. Lyubinski V. Y. Lyubinski V. Y. Lyubinski —
Xalq maarifçiliyi — N. P. Vasilenko — V. P. Naumenko
Əkinçilik — В. Г. Колокольцов В. Н. Леонтович —
Dövlət nəzarətçisi — G. E. Afanasev — —
Dövlət katibi M. L. Gijitski İ. A. Kistyakovski
S. V. Zavadski 		— —

İnzibati bölgü

[redaktə | mənbəni redaktə et]
quberniya paytaxt
Volınsk Jitomir
Yekaterinoslav Yekaterinoslav
Kiyev Kiyev
Подольская Kamenets-Podolski
Polessk mahalı (Minsk quberniyası daxilində) Mozir
Poltava Poltava
Taviçensk (Krım daxilində) Berdyansk
Xarkov (Kursk və Voronejsk quberniyaları daxilində) Xarkov
Xerson Xerson
Xolmsk (Qrodnensk quberniyası daxilində) Brest-Litovsk
Çerniqov (Kursk quberniyası daxilində) Çerniqov

Qeydlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Ukrayna Seyminin qurulmasına qədər.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Савченко В. А. Двенадцать войн за Украину. — Харьков: Фолио, 2006. Глава пятая. Крестьянское восстание против гетмана Украины Скоропадского и война директории УНР против гетманского режима (май — декабрь 1918)
  2. ↑ Кульчицкий (Львов), S. "Украинская Держава (Гетманат)". histpol.pl.ua (rus). January 18, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 19, 2020.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Akunov, V. Германский прихвостень, или Московский запроданец? (rus). «Проза.ру».
  • Volkov, Sergey. Генералитет Российской империи: Энциклопедический словарь генералов и адмиралов от Петра I до Николая II (rus). Moskva: «Центрполиграф». 2009.
  • Volkov, Sergey. Офицеры российской гвардии (rus). Moskva: «Центрполиграф». 2002.
  • Volkov, Sergey. Офицерство после катастрофы русской армии. // Трагедия русского офицерства (rus). Moskva: «Центрполиграф». 1993.
  • Qolovin, N. N. Российская контрреволюция  (rus). 12. səh. 15−16.
  • Qulp, R. Киевская эпопея (rus). II. Berlin: Архив русской революции. 1922. 2020-08-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-19.
  • Zalensski, K. A. Кто был кто в Первой мировой войне (rus). Moskva: «Центрполиграф». 2003.
  • Lazarevski, G. "Гетмащина. Сборник. 2. 1930. Калиш. Скоропадский М. Воспоминания (апрель 1917−декабрь 1918)". «За государственность» (rus). Kiyev. 1995.
  • Nesteroviç-Berq, Mariya. В борьбе с большевиками (rus). səh. 195−197.
  • Puçenkov, A. S., "Киев в конце 1918 г.: падение режима гетмана П. П. Скоропадского" (PDF), history.spbu.ru (rus), Sankt-Peterburq: Sankt-Peterburq Dövlət Universiteti. Tarix fakültəsi, 2011, səh. 57−72, March 19, 2013 tarixində arxivləşdirilib (PDF)
  • Savçenko, V. A. Двенадцать войн за Украину (rus). Xarkov: «Фолио». 2006.
  • Субтельний, O. Історія України (ukrayna). Kiyev: «Либідь». 1993. səh. 720. ISBN 5-325-00451-4.
  • Tınçenko, Y. Украинские Вооружённые Силы (ukrayna). Kiyev: «Темпора». 2009. səh. 246.
  • Tınçenko, Y. Офицерский корпус армии Украинской Народной Республики (ukrayna). Kiyev: «Темпора». 2007.
  • Tınçenko, Y. "«Старый Цейхгауз»" (ukrayna) (№ 30): 46−52.
  • Tınçenko, Y. Сердюки гетмана Скоропадского. Украина, 1918. «Цейхгауз» (ukrayna). 2002.
  • "Les Annales de l'Ukraine" (fransız) (№ 952). Kiyev: Ministère des affaires etrangères. 1918: 16.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Ukrayna Dövləti ilə əlaqəli mediafayllar var.