Lüğətlərdə axtarış.

Ev (ing. Home ) — istirahət və yaşamaq yeri. Ev bir şəxs və ya ailənin yaşaması üçündür. Ümumiyyətlə evdə hamam, mətbəx, yataq otağı, vanna otağı, oturma otağı və s. mövcud ola bilər. İndiki zamanda evlər üçün torpaq azlığı problemi mövcud olduğundan, mənzillər və binalar çoxmərtəbəli inşa edilir. === Dairəvi evlər === Yaxın Şərq ölkələrində, habelə Cənubi Qafqaz və Orta Asiyada Eneolit və Erkən Tunc dövrləri üçün səciyyəvi olan yaşayış binaları. Azərbaycanda Kültəpə, Şomutəpə, Töyrətəpə və s. qədim yaşayış yerlərində aşkar edilmişdir. Daşdan və çiy kərpicdən tikilirdi.

Muzey (yun. μουσεῖον) — tarixi, maddi və mənəvi dəyərlərin saxlandığı, qorunduğu, öyrənildiyi müəssisə. Cənubi Azərbaycanca Əcaibxana (az-əbcəd. عجايبخانه‎‎) da adlanır. Muzeylər tarixin müəyyən məqamını özündə yaşadan, ötən əsrlərin müxtəlif olaylarından xəbər verən eksponatları komplektləşdirən, qoruyan, saxlayan, öyrənən, nümayiş etdirən maddi-mənəvi xəzinə sayılır. Muzey əslində elm, maarif müəssisəsidir. Ona sadəcə olaraq qiymətli əşyaların, maddi sərvətlərin saxlanc yeri kimi baxmaq düzgün deyildir. Muzeylər mahiyyətinə görə müxtəlif təmayüllü olurlar. Məsələn, dövlət, memorial, səyyar, ədəbiyyat, incəsənət, tarix, musiqi, qoruq və s. Qoruq muzeylər adətən açıq havada olan xüsusi memarlıq üslubuna malik qeyri-adi tikililər, abidələr, bulaqlar, məqbərələr, məbədlər, qalalar sayılır.

Muzey Mərkəzi (keçmiş adı: Lenin Muzeyi) — Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin Muzey Mərkəzi. Bakı şəhərinin mərkəzində, Dənizkənarı Milli parkın yaxınlığında yerləşir. Direktoru Liana Vəzirovadır. Binası 1960-cı ildə məşhur Azərbaycan memarı Həsən Məcidovun layihəsi əsasında V. İ. Leninin anadan olmasının 90 illiyi münasibətilə tikilib və 1961-ci ildə Moskvadakı V. İ. Lenin Muzeyinin filialı kimi istismara verilib. 1991-ci ildə SSRİ-nin süqutundan sonra Azərbaycan prezidentinin sərəncamına əsasən bina Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyinə verilmiş və Muzey Mərkəzi adını almışdır.

Yeni muzey (Berlin)

Droqobıçina muzeyi» (ukr. Музей «Дрогобиччина» və ya Droqobıç diyarşunaslıq muzeyi) — Ukraynanın Lvov vilayətinin Droqobıç şəhərindəki tarix-diyarşunaslıq muzeyi. == Tarixi == 1940-cı ilin mayında Droqobiç vilayətinin regional tarix-diyarşünaslıq muzeyi kimi qurulmuşdur. Əvvəlcə 1894-cü ildə tikilmiş (hal-hazırda muzeyin tarixi şöbəsi yerləşir) qəza (rayon) sovetinin evi muzeyə verilmişdir. 1941-ci ilin mayında təbiət və incəsənət şöbələrinin ekspozisiyaları ilk ziyarətçilərini qəbul edir. 1959-cu ilin mayında Droqobiç rayonunun ərazisinin Lvov vilayətinə verilməsi ilə muzey regional diyarşünaslıq muzeyi kimi fəaliyyətini davam etdirir. Muzeyin fondları Qraf Lyantskoronskinin kolleksiyalarına, Xirov Yezuit Məktəbinə, eləcə də Sambirdəki keçmiş muzeyin kolleksiyasının bir hissəsinə əsaslanırdı. İndi "Droqobıçin" muzeyində altı şöbə var, ekspozisiyalar beş binada yerləşən 28 zalda yerləşdirilib. Eksponatların sayı durmadan artır və əsas fondu əlli minə yaxın eksponatdan ibarətdir: qiymətli rəngkarlıq, qrafika, heykəltəraşlıq, tətbiqi sənət əsərləri, arxeoloji və etnoqrafik materiallar, sənədlər, fotoşəkillər, Droqobiç sənətkarlarının məhsulları, alətlər, məişət əşyaları. Eksponatlar arasında 17-ci əsrə aid nadir divar rəsmləri, orta əsr ikonaları, ilk çaplarara aid kitablar, 15-17-ci əsrlərə aid italyan mayolikasının kolleksiyası və 16-19-cu əsrlərə aid Çin çinisi, portret nümunələri və s.

Xidmət Boruları Sərgi Binası (共同溝展示館, Kyodo Kotencikan) və ya daha çox tanınan adı ilə K-Muzey – Yaponiyanın paytaxtı Tokio şəhərinin Koto rayonunun Ariake bölgəsində yerləşən bina. Qəzaya uğramış kosmik gəmini xatırladan görünüşə malik binada fəaliyyətsiz muzey yerləşir. == Tarixi == Bina 1996-cı ildə keçirilməsi planlaşdırılan Dünya Şəhər Ekspo tədbirinin simvollarından biri olması üçün tikilmişdir. Memarı Makoto Sey Vatanabe olmuşdur. Lakin tədbir ləğv olunduğu üçün davam işləri dayandırılmış və ətraf ərazidə gəzinti parkı yaradılmışdır. 1997-2001-ci illərdə binada K-Muzey adlı müəssisə yerləşirdi. Tokio Port və Liman Bürosu tərəfindən idarə olunmuş bu muzey Ariake bölgəsindəki ictimai xidmət boruları sisteminə həsr olunmuş, şəhərdəki elektrik xətlərini və su boruları haqqında məlumat vermişdir. Lakin muzey populyar ola bilməmiş, ziyarətçilərin azlığı səbəbilə cəmi 4 il ərzində bağlanmışdır. K-Muzeyin rəsmi bəyanətinə əsasən muzey "müvəqqəti bağlanıb", lakin uzun müddət bağlı olduğu üçün dəqiq statusu məlum deyil. == Memarlıq == Muzey binası xidmət borularını nümayiş etdirmək üçün tikildiyindən interyeri yeraltı boruları xatırladacaq formada dizayn edilmişdir.

Abramtsevo malikanəsi (tam adı: "Abramtsevo Dövlət Tarix, Bədii və Ədəbiyyat Muzeyi-Qoruğu") — Rusiyada, Moskva vilayətinin Sergiyev-Posad rayonunda, Moskvadan 60 km şimal-şərqdə, Vori çayının sahilində yerləşən muzey-qoruq. == Tarixi == Abramtsevo malikanəsi XIX əsrin ortalarından şöhrət qazanmışdır. Onun sahibləri 1843-cü ildən yazıçı Sergey Aksakov, 1870-ci ildən sənayeçi Savva Mamontov idi. Aksakovu yazıçılar İvan Turgenev, Mixail Zaqoskin, Nikolay Qoqol, Stepan Şvıryov, şair Fyodor Tyutçev, aktyor Mixail Şepkin, tarixçilər Timofey Qranovski and Mixail Poqodin, folklorşünas Aleksandr Gilferdinq, slavofillər Aleksey Xomyakov, İvan Kireyevski, Pyotr Kireyevski və başqa həməsrləri ziyarət etmişdir. İ. S. Turgenev, M. N. Zaqoskin, N. V. Qoqol, S. P. Şvıryov, şair F. İ. Tyutçev, aktyor M. S. Şepkin, tarixçilər T. N. Qranovski və M. P. Qranovski və M. P. Folles A., S. A., S. Poqolordinq A., S. S. Poqolorist A., V. S. Poqoloristlər ziyarət etmişlər. Kireevski, P. V. Kireevski və digər məşhur müasirləri. Nikolay Qoqol Abramtsevoya bir neçə dəfə baş çəkmiş və uzun müddət onun üçün xüsusi ayrılmış otaqda yaşamışdır. O, burada, 1849-cu ilin avqustunda "Ölü ruhlar"ın ikinci hissəsinin fəsillərini oxumuşdur. 12 avqust 1977-ci ildə RSFSR Nazirlər Sovetinin qərarı ilə Abramtsevo Əmlak Muzeyi RSFSR Mədəniyyət Nazirliyinin Abramtsevo Dövlət Tarix, Bədii və Ədəbiyyat Muzey-Qoruğuna çevrilmişdir. 1995-ci ildə federal (ümumrusiya) əhəmiyyətli tarixi-mədəni irs obyektlərinə aid edilmişdir.

Arqun Muzey-Qoruğu — Çeçenistanın cənubunda Arqun çayı yaxınlığında muzey-qoruq. Vedeno təbiət qoruğunun ərazisində yerləşir. Qoruğun tərkibinə Şaroiski, Ximoy və Xoy Tarixi-Memarlıq Kompleksləri daxildir. == Tarixi == Arqun Muzey-Qoruğu RSFSR Nazirlər Sovetinin 2 iyun 1988-ci il tarixli qərarı ilə yaradılmışdır. Muzey-Qoruğa Arqun dərəsinin tarixi və təbiət abidələri daxildir. Rusiya Federasiyası Prezidentinin 20 fevral 1995-ci il tarixli fərmanı ilə Arqun Muzey-Qoruğu federal (ümumrusiya) əhəmiyyətli tarixi-mədəni irs obyektləri siyahısına daxil edilmişdir. Muzey-qoruq yaradılan dövrdən başlayaraq çox böyük işlər görülüb. Ərazinin tədqiqi üçün elmi ekspedisiyalar, arxeoloji qazıntılar, bərpa və konservasiya işləri aparılmışdır. “Nax xalqlarının mənşəyi problemləri” mövzusunda Ümumrusiya elmi konfransı, “Noxçiçöh” folklor-etnoqrafik bayramı və digər tədbirlər keçirilmişdir. 2002-ci ildə Moskvada memarlıq abidələrinin fotosərgisi, 2003-cü ildə isə dağlıq Çeçenistanın təbiəti, maddi mədəniyyət abidələri haqqında çəkilmiş "Göyə qalxan qüllələr" sənədli filmi nümayiş etdirilmişdir.

Avropa Muzey Forumu (ing. European Museum Forum - EMF) — Avropa Şurasının himayəsi altında fəaliyyət göstərən muzey təşkilatıdır. Avropa Muzey Forumu tərəfindən 1977-ci ildən bəri hər il "Avropada ilin muzeyi" müsabiqəsi keçirilir.

Köhnə muzey (alm. Altes Museum‎) — Almaniyanın paytaxtı Berlində yerləşən bir muzeydir. == Ümumi məlumat == Memar Karl Fridrix Schinkel tərəfindən neoklassik memarlıq üslubunda hazırlanmış bina 1823–1830-cu illər arasında Prussiya kral ailəsinin sənət kolleksiyasını nümayiş etdirmək üçün inşa edilmiş və 1845-ci ilə qədər kral muzeyi adlandırılmışdır. İkinci Dünya Müharibəsində olduqca ziyan görən bina müharibədən sonra bir müddət istifadə edilməmişdir. 1966-cı ildə bərpa edilən muzeydə qədim əsərlər sərgilənir. Muzey Berlin şəhərinin Lustgarten adlanan bölgəsində yerləşir və Berlin Şəhər Sarayı və Berlin kafedralına çox yaxındır. == Qalereya == == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Altes Museum at the website of the Berlin State Museums. Altes Museum at GreatBuildings.com. Altes Museum Arxivləşdirilib 2015-06-03 at the Wayback Machine at Archiseek.com. Altes Museum at museum-location.de.

Muzey Mərkəzi (keçmiş adı: Lenin Muzeyi) — Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin Muzey Mərkəzi. Bakı şəhərinin mərkəzində, Dənizkənarı Milli parkın yaxınlığında yerləşir. Direktoru Liana Vəzirovadır. Binası 1960-cı ildə məşhur Azərbaycan memarı Həsən Məcidovun layihəsi əsasında V. İ. Leninin anadan olmasının 90 illiyi münasibətilə tikilib və 1961-ci ildə Moskvadakı V. İ. Lenin Muzeyinin filialı kimi istismara verilib. 1991-ci ildə SSRİ-nin süqutundan sonra Azərbaycan prezidentinin sərəncamına əsasən bina Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyinə verilmiş və Muzey Mərkəzi adını almışdır.

«Pavlovsk» Dövlət İncəsənət-Memarlıq və Park-Saray muzey qoruğu (rus. Государственный художественно-архитектурный дворцово-парковый музей-заповедник (ГМЗ) «Павловск») – XVIII əsrin sonu - XIX əsrin əvvəlinə aid park-saray ansamblı. Saray Peterburqun şəhərətrafı sayılan Pavlovsk şəhərində yerləşir. Saray-park kompleksinin mərkəzi İmperator I Pavelin yay iqamətgahı olan Pavlov sarayı hesab olunur. Saraya bitişik ərazidə və Slavyanka çayının hər iki sahilində 600 hektarlıq geniş park yerləşir və Avropanın ən böyük mənzərəli parkı hesab olunur. Saray və park 50 il müddətində 5 tanınmış memar - Çarlz Kameron, Vinçentso Brenna, Cakomo Kvarengi, Andrey Voronixin və Karlo Rossi tərəfindən inşa olunmuşdu. Pavlov parkı aşağıdakı sahələrə bölünür: Böyük ulduz (Bu keçidlə siz parkın digər sahələrinə də baxa bilərsiniz) Slavyanka çayının vadisi Mərkəz (Saray ətrafı rayonu) Köhnə Silviya Yeni Silviya Bəyaz ağcaqayın Parad sahə Saray 50 ilə inşa olundu və tikinti işləri şərti olaraq üç mərhələdə həyata keçirildi: Memar Çarlz Kameron tərəfindən 1782—1796-cı illərdə malikanənin əsası və planlaşdırılması həyata keçirilmişdi. Memar Viçentso Brenna malikanəni ətrafdakı parklarla birgə imperator sarayına çevirmişdi. Memarlar Voronixin, Kvarenqa, Rossi və həmçinin rəssam Pyetro Qonzaqo tərəfindən sarayın bəzək və bədii tərtibatı hazırlanmışdı. Pavlov sarayın əsası 25 may 1782-ci ildə qoyulmuşdu.

Peterhof Dövlət Muzey-Qoruğu (rus. Государственный музей-заповедник „Петергоф“) dövlət federal büdcəsindən maliyyələşən mədəni kompleksdir. Kompleksə Fin körfəzinin cənubunda yerləşən görməli yerlər daxildir. İlkin olaraq "Peterhof" Dövlət Muzey-Qoruğu (DMQ) Peterhof saray-park kompleksinin idarə olunması məqsədi ilə yaradılmışdır. XX əsr ərzində, Peterhofda yerləşən Aleksandriya saray-park kompleksi və Kolonist parkı, Strelnada yerləşən I Pyotr sarayı və Konstantin sarayı, həmçinin "İmperator yaxtaları", "Benua ailəsi" və "Velosiperlər" muzeyləri də "Peterhof" DMQ-nun tabeliyinə verilmişdir. 2007-ci ildə "Oranienbaum" DMQ-nun likvidasiyasından sonra Lomonosov ərazisində yerləşən Oranienbaum saray-park kompleksi də "Peterhof" DMQ-nun tərkibinə verilmişdir. Hər il "Peterhof" DMQ 4 milyondan çox insan tərəfindən ziyarət olunur. 1 mart-15 aprel tarixləri arasında isə kompleks ziyarətə qapalı olur. 19 may 1918 – Peterhof saray-park kopleksinin idarə olunması üçün Sovet Rusiyası rəhbərliyi tərəfindən "Peterhof" DMQ təsis edilmişdir. sentyabr 1941 – yanvar, 1944 – "Peterhof" DMQ almanların işğalı altında olmuşdur.

Film SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialının din tarixi muzeyi haqqındadır. Filmdə göstərilir ki, muzey Allahsızlar Cəmiyyəti tərəfindən Bakıda Xan sarayında təşkil olunmuşdur.

Yeni muzey (alm. Neues Museum‎) — Almaniyanın paytaxtı Berlində yerləşən bir muzeydir. Qədim dövrün, əsasən Qədim Misir Mədəniyyətinin əsərləri sərgilənir. 1939-cu ildən bağlanan və bərpa işləri başa çatan muzey 2009-cu ilin oktyabrında istifadəyə verilib. 1843-cü ildə Berlində Qədim Misir sənət əsərlərinin və digər qədim əsərlərin sərgilənməsi üçün memar Fridrix Avqust Stülerə yeni bir muzeyin inşası tapşırıldı. Binanın inşası 1855-ci ildə başa çatdı. İkinci Dünya Müharibəsi zamanı hava bombardmanlarından zərərin qarşısını almaq üçün bağlanan muzey, müharibədən sonra Şərqi Almaniyanın sərhədləri daxilində qaldı. Şərqi Almaniyanın mövcud olduğu illərdə heç bir təmir işinin aparılmadığı muzeyin bərpası yalnız 1989-cu ildə Berlin divarı dağıldıqdan sonra gündəmə gəlməyə başladı. Bərpa işləri 2003-cü ildə Britaniyalı memar Devid Çipperfildin rəhbərliyi ilə başladı. Təxminən 233 milyon avroya başa gələn genişmiqyaslı bərpa işləri ilə, 2009-cu ilin oktyabrında sənət sevərlərin xidmətinə yenidən təqdim edildi.

"İçərişəhər" Muzey Mərkəzi — Azərbaycanın aparıcı muzey mərkəzlərindən biri. Muzey Mərkəzi "İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin strukturuna daxildir. İçərişəhər Muzey Mərkəzinin əsas məqsədi qədim tarixə malik İçərişəhərdə yerləşən Şirvanşahlar sarayı, Qız qalası, qədim məscidlər, hamamlar (Bəylər məscidi, Sıratağlı dini-memarlıq kompleksi), Bakı xanlarının evi, Qala kəndinin memarlığını, məişətini, mədəniyyətini, siyasi, tarixi əlaqələrini öyrənmək, qədim dövrlərə aid maddi-mədəniyyət abidələrini toplamaq, mühafizə və təbliğ etməkdir. Mərkəz qoruqların ərazisində yerləşən abidələr kompleksində beynəlxalq konfranslar, simpoziumlar, tematik gecələr, teatrlaşdırılmış muzey tədbirləri həyata keçirir. "İçərişəhər" Muzey Mərkəzinin fondları neqativ, tətbiqi-sənət, numizmatika, nadir kitablar, sənədlər, foto, qrafika, arxeologiya fondlarından ibarətdir. "İçərişəhər" Muzey Mərkəzi Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 22 dekabr 2018-ci il tarixli 558 saylı qərarı ilə "İçərişəhər" Dövlət Tarixi-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin strukturuna daxil olan "Şirvanşahlar sarayı Kompleksi" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruq muzeyi, "İçərişəhər" tarixi muzeyi və "Qala" Dövlət Tarix-Etnoqrafiya Qoruğunun əsasında yaradılmışdır. "İçərişəhər" Muzey Mərkəzində daimi və səyyar ekspozisiyalar təşkil olunur, innovativ, müasir texnologiya və avadanlıqlar vasitəsi ilə təqdimatlar keçirilir. Mərkəzin muzeyləri və abidələr kompleksi Şirvan hökmdarlarının iqamətgahı olan Şirvanşahlar sarayı qədim şəhərdə dominant rol oynayır. VI əsrdən XVI əsrə qədər mövcud olmuş Şirvanşahlar dövləti hökmdarlarının siyasəti nəticəsində min il yaşaya bilmiş, yalnız Şirvanın deyil, bütün Azərbaycanın mədəni, ictimai-iqtisadi, siyasi cəhətdən inkişafında rol oynamışdır. "İçərişəhər" Muzey Mərkəzinin nəzdində Şirvanşahlar sarayı üzrə ekspozisiyalar nümayiş edilir.

Hərbi Muzey, Belqrad — Belqradın mərkəzində, Kalemegdanda hərbi tarix muzeyi. == Tarixi == Hərbi Muzey 1878-ci il avqustun 10-da Şahzadə IV Milan Obrenoviçin fərmanı ilə yaradılmışdır. Yarandığı gündən Belqrad qalasının Qorne-qradında yerləşir. Hazırda muzeyin yerləşdiyi bina 1924-cü ildə tikilib. Muzeyin fəaliyyəti təkcə serb xalqının tarixinin hərbi və milli əhəmiyyət daşıyan obyektlərini deyil, həm də qədim dövrlərdən indiyədək müasir Serbiya ərazisinin digər maddi mədəniyyət obyektlərini toplamaq, qorumaq, emal etmək, sərgilər keçirməkdən ibarətdir. Muzeyin fondlarında bir neçə kolleksiyada birləşdirilmiş 30.000-ə yaxın eksponat var: arxeoloji, silah kolleksiyaları, mükafatlar, geyimlər və formalar, rəsmlər və fotoşəkillər.

Ev atı, əhli at (lat. Equus ferus caballus) — təkdırnaqlılar dəstəsinin atlar fəsiləsinin atlar cinsinin vəhşi at növündən heyvan. Bədən quruluşu Eşşək və Çöl eşşəyinə çox yaxındır. == Ümumi məlumat == İngiltərənin Exeter Universitetinin arxeoloqları Qazaxıstanın şimalında dünyanın ən qədim at ferması sayıla bilən qəsəbə aşkar ediblər. Qədim Botay mədəniyyəti ilə əlaqələndirilən həmin qəsəbədə at sümükləri və madyan südü izləri daşıyan qab-qacaq tapılıb ki, bu da alimləri belə düşünməyə vadar edir ki, insanlar atı indiyədək hesab olunandan daha qədim dövrlərdə əhliləşdirməyə başlayıb. Belə ki, alimlərə görə, Qazaxıstanda tunc dövründən də qabaq - bizim eradan 3500 il əvvəl insanlar at sürüblərmiş. Müqayisə üçün qeyd edək ki, Avropada atın 1500 il bundan əvvəl əhliləşdirilməyə başlanıb. Atlar bəşəriyyət tarixində nəqliyyat vasitəsi kimi, kənd təsərrüfatında, eləcə də müharibələr zamanı mühüm rol oynayıb. Arxeoloqlar atların əhilləşdirilməsi prosesinin qədim Orta Asiyadan başlandığını çoxdan güman edirdilər, lakin indiyə qədər onların buna dair kifayət qədər dəlilləri yox idi. == At nəqliyyat vasitəsi kimi == Min illiklər boyu öz dövünün ən sürətli və ən rahat minik nəqliyyatı vasitəsi at olmuşdur.

Ev donuzu (lat. Sus scrofa domestica) — donuzlar fəsiləsindən olan ev heyvanı. Donuzkimilər fəsiləsindən olan ev donuzları orta böyüklükdə, çevik bir bədən quruluşuna sahib məməlilərdir. Bədənləri çox seyrək, fırça kimi sərt və qısa olan tüklərlə örtülüdür. Rəngləri qırmızımsı qəhvəyi ilə boz və ya qara olaraq dəyişir. Uzunluqları 50–190 sm (3–45 sm quyruq) və ağırlıqları 6–350 kq arası dəyişir. Donuzlar hər ayaqlarında daimi 4 barmaqları vardır. 2-ci və 3-cü barmaqlar digərlərindən daha böyük olur və bütün ağırlığı daşıyırlar. Daha kiçik olan 1-ci və 4-cü barmaqlar yerə toxunmur. Donuzlar təbii şəkildə Avrasiyanın cənubunu və bütün Afrikada yaşayırlar.

Adadovşanı (lat. Cuniculus) — məməlilər cinsindən və dovşanlar fəsiləsindən olan ev heyvanı. == Xüsusiyyətləri == === Dovşanlardan fərqi === Adadovşanı dovşanlardan aydın şəkildə fərqlənirlər — onlar kor doğulurlar, kürk örtüyündən məhrum olurlar və yuvada böyüyürlər. Dovşanlar isə əksinə açıqgözlü doğulurlar və xəz örtükləri olur. Amerikan dovşanı istisna olmaqla bütün ev dovşanları yeraltı yuvalarda yaşayırlar. Yerüstü yerlərdə yaşadıqda isə, çox zaman dərin və mürəkkəb yerlər seçirlər. Ev dovşanları adətən qruplardan kənarda yaşamır. Adadovşanı ümumiyyətlə digər dovşanlardan daha böyükdür, qulaqları daha uzundur və onların kürklərində qara nöqtələr var. Həmçinin digər dovşanlar hələ də tam əhliləşdirilməmişdir — onlar tez-digər vəhşi heyvanlar kimi çıxış edirlər. === Anatomik xüsusiyyətləri === Adadovşanlarının böyük, oval bədənləri var.

Əhliləşdirilmiş heyvan — insan tərəfindən əhliləşdirilən və ona evində və ya təsərrüfatında xeyir verən heyvanlar.

İt — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin i̇tlər fəsiləsinin canavar cinsinə aid heyvan növü. == Xüsusiyyətləri == Başı az çox uzun, üst çənədə üç, alt çənədə dörd kəsici dişi olur. Ön ayaqları beş, arxa ayaqları dörd barmaqlıdır. Dırnaqları pişik kimi çəkilə bilmə xüsusiyyətindən məhrumdur. == Haqqında == Gündüz və gecə fəaldır. Qoxu hiss etmə və eşitmə duyğuları itidir. Görmə mexanizmi, sarı və mavi rəngləri daha yaxşı qəbul edə bilən quruluşdadır. Ağıllı olduğundan asan tərbiyə edilə bilər. Sahibinə bağlılığı ilə tanınır. Barmaqları üstündə qaça bilir və yaxşı üzür.

Ev iyəsi — türk xalq mədəniyyətində evin qoruyucu ruhu. Üy (Uy, Oy, Öy) iyəsi olaraq da tanınır. Moğollar Gər (Ker) Ezen deyərlər. == Xüsusiyyətləri == Hər ev üçün fərqli bir iye vardır. Bəzən bir ilan olaraq betimlenir. Evdə görülən ilanın bərəkət gətirəcəyinə inanılır. Onu öldürmədən çölə çıxarmaq lazımdır. Beləcə o da heç kimə zərər verməmiş olar. Əks halda evin bərəkəti qaçır. Qısa boylu bir kişi şəklindədir.

Ev iyəsi — türk xalq mədəniyyətində evin qoruyucu ruhu. Üy (Uy, Oy, Öy) iyəsi olaraq da tanınır. Moğollar Gər (Ker) Ezen deyərlər. == Xüsusiyyətləri == Hər ev üçün fərqli bir iye vardır. Bəzən bir ilan olaraq betimlenir. Evdə görülən ilanın bərəkət gətirəcəyinə inanılır. Onu öldürmədən çölə çıxarmaq lazımdır. Beləcə o da heç kimə zərər verməmiş olar. Əks halda evin bərəkəti qaçır. Qısa boylu bir kişi şəklindədir.

Ev keçisi (lat. Capra hircus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin cütdırnaqlılar dəstəsinin boşbuynuzlular fəsiləsinin dağ keçisi cinsinə aid heyvan növü. Ev keçisi ilk əhliləşdirilmiş heyvanlardan hesab olunur. Təqribən 9000 il bundan əvvəl Yaxın Şərqdə əhliləşdirilib. Bu keçinin əcdadı Egey dənizidəki yunan adalarından Türkiyə, İraq, İran və Pakistanda rast gəlinən vəhşi bezoar keçisi olub. Əksər erkək və dişiləri saqqallı olur. Bədənləri yunla örtülüdür. Qoyun sürülərində keçilər sayca azlıq təşkil edir. Bir sürüdə ən çoxu təxminən 10–15 baş keçi olur. Lakin Kiçik Qafqazın bəzi dağ və dağətəyi kəndlərində 50–60 başdan ibarət kiçik keçi sürüləri də olub və meümkündür ki, indi də olsun.

Lev Trotskinin ev-muzeyi (isp. Museo Casa de Leon Trotsky) — Lev Trotskiyə həsr olunmuş muzey. Muzey Koyoakan rayonunda (hazırda Mexikonun tərkibindədir), Trotskinin həyatının son aylarını yaşadığı və qətlə yetirildiyi evdə yerləşir. == Tarixi == Lev Trotski Meksikaya 1937-ci ildə, ona siyasi sığınacaq verən Meksika prezidenti Lasaro Kardenasın şəxsi dəvəti ilə gəlib. Trotski 1937–1939-cu illərdə Koyoakanda, hazırda Frida Kalonun ev-muzeyinin yerləşdiyi Frida Kalo və Dieqo Riveranın "mavi evində" yaşayıb. 1939-cu ilin aprelində Trotski siyasi fikir ayrılığı səbəbindən qonşu küçədəki evə köçməli olur. 1940-cı ilin may ayında evdə stalinçi David Sikeyrosun başçılıq etdiyi qrup tərəfindən Trotskiyə qarşı ilk uğursuz sui-qəsd cəhdi olub. Evdə Trotskiyə qarşı ikinci sui-qəsd 1940-cı il avqustun 20-də NKVD agenti Ramon Merkader tərəfindən həyata keçirilib. Trotski sui-qəsddən bir gün sonra vəfat edib. 1990-cı il avqustun 20-də muzeyin rəsmi açılışı olub.

Bülbülün ev muzeyi — tanınmış Azərbaycan peşəkar vokal sənətinin banisi, SSRİ xalq artisti, Stalin mükafatı laureatı, ictimai xadim, professor Bülbülün Memorial Muzeyinin ekspozisiyası yaşayış evinin quruluşu ilə birlikdə onun həyat və fəaliyyətini əks etdirən kompleksdən ibarətdir. Muzey Bakı şəhəri, Səbail rayonu, Xəqani küçəsi 43 ünvanında yerləşir. == Tarixi == Muzey 1976-cı ildə Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi Heydər Əlirza oğlu Əliyevin şəxsi təşəbbüsü ilə Bülbülün Memorial muzeyi yaradıldı. Bu mənzildə Bülbül 1937-ci ildən ömrünün son günlərinədək, yəni 1961-ci ilin sentyabr ayının 26-dək yaşayıb yaratmışdır. 1977-ci il, iyulun 1-də Bülbülün Memorial muzeyinin direktoru vəzifəsində onun xanımı Adelaida Məmmədova təyin olundu. 1982-ci il, iyun ayının 10-da Bakıda Bülbülün Memorial muzeyin təntənəli açılışı olmuşdur. == Ekspozisiyası == Muzey 4 ekspozisiya otağında yerləşdirilmişdir. 3 otaq xatirə kimi saxlanmışdır, biri isə sərgi otağıdır.Muzeydə Bülbülün yaradıcı, elmi-tədqiqi, pedaqoji, ictimai fəaliyyəti haqqında sənəd və materiallar toplanmışdır. Onların arasında əsli əlyazmalar, qramofon valları, fotoşəkillər, notlar, kitablar, məişət əşyaları, incəsənət əsərləri və şəxsi əşyalar vardır. Filialları: Bülbülün Şuşada yerləşən ev muzeyi.

Niyazinin ev-muzeyi — SSRİ xalq artisti, görkəmli dirijor və bəstəkar Niyazinin mənzil muzeyidir. Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyin filialıdır. Niyazinin ev-muzeyi təşkili haqqında əmr Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 1990-cı ilin dekabrın 28-də verilmişdir. 18 sentyabr 1994-cü ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin iştirakı ilə muzeyin açılışı oldu. Maestro Niyazi bu mənzildə 1958-ci ildən ömrünün sonunadək yaşayıb-yaratmışdır. Muzeyin mudiri Bayramov Rza Rafiq oğludur. Mənzil muzeyi 5 otaqdan ibarətdir: bunlardan 3-ü (yemək, yataq və iş otağı) memorial otaqlardır. Onlar Maestronun dövründə olduğu kimi qorunub saxlanılmışdır. Digər 2 otaq — ekspozisiya və artistik qonaq otağı məqsədilə istifadə olunur. Ekspozisiya otağında Niyazinin uşaqlığından başlayaraq həyatının son illərinədək həyat və yaradıcılığını əks etdirən foto-şəkillər, not əlyazmaları, afişalar, proqramlar və s.

Niyazinin ev-muzeyi — SSRİ xalq artisti, görkəmli dirijor və bəstəkar Niyazinin mənzil muzeyidir. Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyin filialıdır. Niyazinin ev-muzeyi təşkili haqqında əmr Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 1990-cı ilin dekabrın 28-də verilmişdir. 18 sentyabr 1994-cü ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin iştirakı ilə muzeyin açılışı oldu. Maestro Niyazi bu mənzildə 1958-ci ildən ömrünün sonunadək yaşayıb-yaratmışdır. Muzeyin mudiri Bayramov Rza Rafiq oğludur. Mənzil muzeyi 5 otaqdan ibarətdir: bunlardan 3-ü (yemək, yataq və iş otağı) memorial otaqlardır. Onlar Maestronun dövründə olduğu kimi qorunub saxlanılmışdır. Digər 2 otaq — ekspozisiya və artistik qonaq otağı məqsədilə istifadə olunur. Ekspozisiya otağında Niyazinin uşaqlığından başlayaraq həyatının son illərinədək həyat və yaradıcılığını əks etdirən foto-şəkillər, not əlyazmaları, afişalar, proqramlar və s.

Qaudinin Ev-Muzeyi — Qaudinin Ev-Muzeyi (kat. Casa Museu Gaudí) ispan memarı Antonio Qaudinin adı ilə yaradılmış və ya onunla əlaqəli olan mebel və əşyalar kolleksiyasını özündə saxlayan tarixi ev muzeyidir. Barselonadakı Park Güelldə ərazisində yerləşir. Ev təxminən 20 il - 1906-cı ildən 1925-ci ilin sonuna qədər memarın iqamətgahı olmuşdur. 28 sentyabr 1963-cü ildə tarixi ev-muzey kimi fəaliyyətə başlamışdır. XIX əsrin sonlarında Kataloniya sənayeçisi Eusebi Güell İngiltərədə qaldıqdan sonra Barselonaya qayıdıb Kataloniya burjuaziyası üçün 1899-cu ildə əldə etdiyi Kan Muntaner de Dalt mülkünün ərazisində bağ şəhəri tikmək niyyəti ilə. O, Antonio Gaudiyə bağçası və bütün lazımi şəraiti olan 60 evin tikintisini nəzərdə tutan layihəsini işləyib hazırlamaq tapşırıb. 1914-cü ildə onun həyata keçirilməsi üzrə işlər dayandırıldı və heç vaxt tamamlanmadı. Planlaşdırılan evlərdən yalnız ikisi tikildi: Dr. Triasa-i-Domenekin evi və sonradan Qaudinin Ev Muzeyinə çevrilən ev.

Hüseyn Arifin ev-muzeyi — Azərbaycan şairi Hüseyn Arifin doğulduğu evdə ölümündən sonra yaradılmış muzey. Son illər Ağstafa rayon icra hakimiyyətinin və Mədəniyyət Evinin rəhbərliyinin təşəbbüsü ilə əsaslı təmir olunan muzeydə 2000-dən çox ekspanat var. Şairin sağlığında ona rayonda yaşadığı vaxtlarda işlədiyi otağı – yatdığı taxt, şeirlərini yazdığı masa, eynəyi, qələmləri, qələmdanları, hətta, çay istəkanı və çay qaşığı belə – olduğu kimi qorunub saxlanılır. Muzey 1993- cü ildən fəaliyyət göstərir. Ümumi sahəsi 250 kv.m-dir. Muzeydə xalq şairi Hüseyn Arifin irsini özündə əks etdirən eksponatlar var. == Muzey haqqında == Hüseyn Arifin ev-muzeyi Ağstafa ilə Qazaх şəhərini birləşdirən magistral avtomobil yolunun sağ tərəfində yerləşir. Muzey Nazirlər Kabinetinin 24 noyabr 1992-ci il tariхli 692 saylı qərarına və Mədəniyyət Nazirliyinin 5 fevral 1993-cü il tariхli əmrinə əsasən yaradılıb. Muzey 3 otaqdan ibarətdir. Burada 2000-ə yaхın eksponat qorunub saхlanılır.

Hüseyn Cavidin Ev Muzeyi — Azərbaycan şairi və dramaturqu Hüseyn Cavidin 1920–1937-ci illərdə yaşadığı evdə yaradılmış muzey. == Binanın Tarixi == Ev muzeyi Azərbaycanın maarifçilik tarixində, dünyəvi təhsilin inkişafında, Azərbaycan qadınının təhsil almasında böyük rol oynamış Hacı Zeynalabdin Tağıyevin qızlar məktəbinin binasında təsis olunmuşdur. Məktəb görkəmli xeyriyyəçi Hacı Zeynalabdin Tağıyevin təşəbbüsü və dəstəyi ilə 1901-ci ildə açılmışdır. Bu məktəb müsəlman Şərqində ilk dünyəvi qızlar məktəbi idi. == Ev Muzeyinin Tarixi == Filosof şair, dramaturq Hüseyn Cavidin həyat və fəaliyyətini, zəngin irsini əbədiləşdirmək və təbliğ etməq məqsədilə ev muzeyinin yaradılması ulu öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə 21 iyul 1981-ci ildə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin "Hüseyn Cavidin anadan olmasının 100 illiyi haqqında" qəbul etdiyi qərarda nəzərdə tutulurdu. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 10 iyul 1995-ci ildə 160 saylı qərarına əsasən Hüseyn Cavidin Ev Muzeyi yaradıldı və Azərbaycan Elmlər Akademiyasının tabeliyinə verildi. 24 oktyabr 2002-ci il tarixdə, Hüseyn Cavidin 120 illik yubileyi günündə, Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin şəxsən iştirakı ilə Hüseyn Cavidin Ev Muzeyinin rəsmi açılış mərasimi keçirildikdən sonra Muzeyin ekspozisiyası geniş tamaşaçı auditoriyasının üzünə açılmışdır. == Şöbələri == Muzeyin strukturuna daxil olan "Cavidşünaslıq", "Elmi kütləvi işlər", "Elmi fondlar", "Elmi və bədii tərtibat", "Elmi ekspozisiya", "Elmi informasiya və kitabxana" şöbələri Muzeyin elmi tədqiqat işlərinin əhatəli planına əsasən Hüseyn Cavid və ümumiyyətlə cavidlər irsinin toplanması, qorunması, tədqiqi və təbliği sahəsində elmi tədqiqat fəaliyyəti ilə məşğul olurlar. === Elmi Ekspozisiya === Ekspozisiyası dörd otaqdan ibarət olan muzeyin ümumi sahəsi 245 m² – dir. Muzeyin əsas fondunda 4000, elmi – köməkçi fondunda isə 200 eksponat var.

Həzi Aslanovun ev muzeyi — iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, tank qoşunları general mayoru, Həzi Aslanovun ev-muzeyi. == Muzey binası == 2 otaqdan ibarət olan muzeyin sahəsi 35 kv/m əhatə edir. Muzeyin binası açıq eyvanlı bir mərtəbəli həyət evidir. Geniş yaşıllıqlı həyətyanı sahəsi vardır. Muzey eksponatlarının ümumi sayı 2012 ədəddir. Xatirə əşyalarından generalın hərbi geyimi, yorğança sırıqlı şalvarı, əl dəsmalı, 2 boşqab,, süfrə, fincan, üzqırxan dəsti, bıçaq, qaşıq, məişət əşyaları, hərbi çanta, çaynik, qəndqabı, yağqabı, stolüstü saat,2 ədəd teleqram 1 ədəd məktub, və s. qorunub saxlanılır. H. Aslanovun ev muzeyi 38 ildir ki, fəaliyyət göstərir. Bu illər ərzində muzeyi 650 mindən artıq tamaşaçı ziyarət etmişdir. Muzeyə dünyanın bir çox yerlərindən Amerika, Norvec, Latviya, Kanada, Fransa, Litva, Bolqarıstan, Rusiya, Polşa, Türkiyyə, Kuba, Ukrayna və s.

== Tarixçəsi == Muzey, rəssamın həyatının son 11 ayını yaşadığı və 83 yaşında vəfat etdiyi evdə açılmışdır. Ev muzeyi 2007-ci ildən fəaliyyətə başlamışdır. 26 oktyabr 2007-ci ildə muzeyin divarında Kamil Əliyevin xatirə lövhəsinin açılışı olmuşdur. == Ekspozisiya == Muzey Azərbaycan xalçaçılığının görkəmli nümayəndəsi, Azərbaycan SSR xalq artisti Kamil Əliyevin (1921–2005) həyatına və fəaliyyətinə həsr olunub. Onun əsərləri Paris, London, Tokio, Dehli, Ankara, İstanbul, Tehran, Moskva, Kiyev və başqa şəhərlərin nüfuzlu muzey və qalereyalarında nümayiş etdirilir. Muzeydə xalçaçının 127 müəllif xalçası sərgilənir. Onlar arasında rəssamın tamamlamadığı işləri də vardır.

Lermontovun ev-muzeyi — görkəmli rus şairi, yazıçısı və dramaturqu Mixail Yuryeviç Lermontov 1837-ci ildə Rusiyadan sürgün olunduğu vaxt bir müddət Qusar şəhərində yaşadığı ev. Bu ev bütün ədəbi və sənədli mətnlərdə şairin ev-muzeyi kimi təqdim olunur. == Lermontov Qusarda == 1837-ci ildə 23 yaşlı Mixail Lermontovun duel nəticəsində vəfat edən dahi şair Aleksandr Puşkinin xatirəsinə yazdığı "Şairin ölümü" şeiri sonda onun həbsi və Qafqaza sürgün olunması ilə nəticələnmişdir. Lermontov sürgün dövründə bir müddət Azərbaycanda – 1837-ci ilin payızında Qusarda, o zaman "Zabitlər küçəsi" adlanan Dvoryan küçəsində – öz tanışı (bəzi bilgilərə görə — qohumu), hərbi həkim, podpolkovnik Aleksandr Aleksandroviç Marşevin evində yaşamışdır. Hazırda bu küçə Fəxrəddin Musayev küçəsidir. Şair burada yaşadığı qısa müddət ərzində rayonun Çiləgir kəndindən olan riyaziyyatçı, alim Hacı Əli Əfəndi ilə tanış olmuş; Ləzgi Əhməddən "Aşıq Qərib" dastanını dinləmişdir. O, Qusarda yaşadığı dövrdə 6 əsər (3 poema və 3 şeir) yaratmışdır: "Aşıq Qərib" poeması; "Qaçaq Hacı" poeması; "Qaçaq İsmayıl bəy" poeması; "Xəncər" şeiri; "Ayrılıq" şeiri; "Gənc ləzgi" şeiri. == Tədqiqi == Moskvada jurnalist kimi fəaliyyət göstərən Aleksandr Krivitski 1977-ci ildə Lermontovun Qusardakı evində olmuşdur. O, bu haqda "Qarşılıqlılıq effekti" məqaləsində yazmışdır: "Bu da Lermontovun yaşadığı gildən yapılmış ev. Yalnız burada anlamaq olar ki, bu sürgün yeri 100 il əvvəl necə dəhşətli olub və Sibirin adamsız hüdudlarından heç də yaxşı olmayıb.

Linkoln milli ev-muzeyi (ing. Lincoln Home National Historic Site) — tarixi binada ABŞ Prezidenti Abraham Linkoln və həyat yoldaşı Meri Todd Linkoln yaşamışdır. Bina İllinoys ştatının Sprinqfild şəhərində yerləşir. Linkolnlər bu evi 1844-cü ildə satın alıblar. Onlar burada 1861-ci ilə, Abraham Linkoln ABŞ Prezidenti seçilənədək yaşayıblar. Tarixi bina 4 blokdan və 1 qonaq otağından ibarətdir. Abraham Linkolnin oğlu Robert Tod Linkoln 1887-ci ildə ailə evini İllinoys ştatına bağışlamışdır. O evin daim diqqətdə olmasını və ictimaiyyətə açıq olmasını istəyirdi. Ev və tarixi bölgə 18 avqust 1971-ci ildə ABŞ-nin Milli Tarixi Abidələri siyahısına salınmışdır.

Maqsud Şeyxzadənin ev muzeyi — Ağdaş torpağında boya-başa çatmış, sonradan Özbəkistana köçərək orada yaşayıb yaratmış, şair-dramaturq Maqsud Şeyxzadənin ev muzeyi 1989-cu ildə yaradılmışdır. == Muzeyin tarixi == Muzey 1989-cu ildən fəaliyyət gösdərir. Muzeyin əsas fəaliyyəti Maqsud Şeyxzadə irsinin Gənc nəsillərə təbliğ etməkdən ibarətdir. == Muzeyin fondu == Muzeyin fondu Maqsud Şeyxzadənin kitablarindan, şəxsi əşyalarından, fotolarından və şair haqqında müxtəlif dövrlərdən çıxan məqalələrdən ibarətdir. Fondda 226 eksponat qorunur. Muzeydə müxtəlif səpkili mədəni-kütləvi tədbirlər həyata keçirilir., == Həmçinin bax == Maqsud Şeyxzadə Özbəkistan Ağdaş rayonu == Xarici keçidlər == "Ağdaşda Maqsud Şeyxzadənin anadan olmasının 110 illiyi münasibətilə tədbir keçirildi". http://kultura.gov.az. İstifadə tarixi: 07.01.2021. "Ədəbi-xatirə muzeyləri". http://www.anl.az.

Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın ev muzeyi — Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın ömrünün son 19 ilini keçirdiyi ev. Burada böyük şairdən yadigar qalan əşyalar, hətta vaxtı ilə geyindiyi ayaqqabı, istifadə etdiyi əl çantası və digər əşyalar saxlanılır. Ustad Şəhriyarın evi Təbrizdə Maksudiyyə Şəhr bölgəsində yerləşir. Şair ömrünün son 19 ilini bu evdə keçirib. Evi 1988-ci ildə şairin ölümündən sonra Təbriz bələdiyyəsi alıb və muzeyə çevirib. Muzeydə 500-dən artıq eksponat mövcuddur. Burada onun əlyazmaları, ondan yadigar qalan əşyalar, hətta vaxtı ilə geyindiyi ayaqqabı, istifadə etdiyi əl çantası və digər əşyaları saxlanılır. Şəhriyarın ev muzeyində Bakıdan gətirilən tara da rast gəlmək mümkündür.

Nikolaz Barataşvilinin ev-muzeyi (gürc. ნიკოლოზ ბარათაშვილის სახლ-მუზეუმი) — Gürcüstanın Tiflis şəhəri, Çuxruxadze küçəsi 17 ünvanında yerləşən mədəmiyyət müəsissəsi. Ev-muzeydə «Mədəniyyət dialoqu» proqramı çərçivəsində musiqi və şeir gecələri, sərgilər, kitab təqdimatları keçirilir, mədəniyyətlərarası görüşlər təşkil edilir. «Kiçik nəsillər» adlı ədəbi müsabiqə keçirilir. Muzeyin ekspozisiyası erkən vəfat etmiş görkəmli gürcü romantik şairi Nikoloz Barataşvilinin (1817—1845) həyatına və yaradıcılığına həsr olunumuşdur. Muzey fonduna 2 min eksponad daxildir (şəxsi əşyaları, foto materiallar, təsviri və qrafik işlər, əlyazmalar, köhnə mebellər və s.) Muzey təşkil olunarkən muzey zallarının dizayn tərzi Barataşvilinin yaşadığı dövrü əhatə edən bir atmosfer yaratmaq cəhdi edildi. Model olaraq Ekaterina Cavcavadzenin ev muzeyi istifadə edildi. Onun sevgisinə görə görkəmli gürcü şairi öz işini ona həsr etmişdir. Muzey 31 oktyabr 1982-ci ildə klassik Gürcüstan ədəbiyyatının fəal iştirakı Nodar Dumbadzenin rəhbərliyi altında açılır. Muzeyin açıldığı XIX əsrin sonuncu dörddə birində inşa edilən tarixi bina Barataşvilinin yaşadığı dövrün elementlərini qoruyur.

Nizami Gəncəvinin Ev Muzeyi — Azərbaycanın Gəncə şəhərində yerləşir. Ev muzeyi 1980-ci ildə "Nizami" bədii filminin çəkilişi zamanı tikilmişdir. Muzeyin tikilməsində məqsəd Azərbaycanın XII əsrə aid milli və məişət ənənələrinin müasir dövrdə təcəssüm etdirilməsindən və canlandırılmasından ibarət olmuşdur.

Nizami Gəncəvinin Ev Muzeyi — Azərbaycanın Gəncə şəhərində yerləşir. Ev muzeyi 1980-ci ildə "Nizami" bədii filminin çəkilişi zamanı tikilmişdir. Muzeyin tikilməsində məqsəd Azərbaycanın XII əsrə aid milli və məişət ənənələrinin müasir dövrdə təcəssüm etdirilməsindən və canlandırılmasından ibarət olmuşdur.

Nəriman Nərimanovun xatirə muzeyi — ictimai-siyasi xadim, publisist, dramaturq, müəllim, həkim, dövlət xadimi Nəriman Nərimanovun 1913–1918-ci illərdə ailəsi ilə birlikdə yaşadığı mənzildə açılmış muzey. 1977-ci il noyabrın 6-da keçmiş Nikolayevski küç.17-də (indi İstiqlaliyyət küç.55) yerləşən binanın 2-ci mərtəbəsində açılmışdır. Muzeyin ekspozisiyası 4 otaqdan ibarətdir: yemək, həkim kabineti, qonaq və yataq otaqları. Bu otaqlarda nümayiş etdirilən eksponatlar N. Nərimanovun ictimai-siyasi, ədəbi, maarifçilik, həkimlik, publisistik, diplomatik və dövlət xadimi kimi fəaliyyətindən bəhs edir. Ekspozisiyanın 1-ci otağı N. Nərimanovun uşaqlıq və gənclik illərinə dair sənəd və materialları əks etdirir. N. Nərimanovun anadan olması haqqında şəhadətnamə, Qori müəllimlər seminariyasını bitirməsi haqqında şəhadətnamə, Qızılhacılı kənd məktəbində müəllimlik fəaliyyətindən bəhs edən sənədlər, habelə Tiflisdəki evinin maketi, həkimlik diplomu və s. əşyalar nümayiş etdirilir. Ekspozisiyanın 2-ci otağı N. Nərimanovun ictimai-siyasi fəaliyyətinin XX əsrin ilk onilliklərini əhatə edən sənəd və materiallarını əks etdirir. 3-cü otağın ekspozisiyasında N. Nərimanovun xatirə əşyaları, mebel, çilçıraq, oğlu Nəcəfə yazdığı yarımçıq məktubu, N. Nərimanovun və oğlunun ölümü ilə bağlı sənəd və materiallar, habelə N. Nərimanovun adının əbədiləşdirilməsindən bəhs edən sənədlər nümayiş etdirilir. Muzeyin 4-cü otağı tibbi kabinetdir.

Qara Qarayevin Ev Muzeyi — görkəmli Azərbaycan bəstəkarı və pedaqoqu , SSRİ Xalq Artisti (1959), Stalin mükafatı laureatı (1946, 1948), Lenin mükafatı laureatı (1967), Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1978), "Lenin ordeni", "Oktyabr İnqilabı" və "Qırmızı Əmək Bayrağı" ordenlərinin laureatı, SSRİ Ali Sovetinin IV–IX çağırış (1955–1976) deputatı, AMEA-nın akademiki Qara Qarayevin 1918–1946-cı illərdə yaşadığı mənzildə yaradılmış, həyat və fəaliyyətini əks etdirən ev muzeyi. Muzey Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tabeçiliyindədir. Muzey bəstəkarın 100 illik yubileyi ilində 2018-ci ilin 1 oktyabr tarixində açılmışdır və Nizami küçəsi 49-da yerləşir. Muzeyin açılışında mədəniyyət naziri Əbülfəs Qarayev, Baş nazirin müavini Əli Əhmədov, Bəstəkarlar İttifaqının sədri Firəngiz Əlizadə, Bakı Musiqi Akademiyasının rektoru Fərhad Bədəlbəyli, xalq yazıçısı Anar və digər ictimai xadimlər iştirak etmişdir. Həmçinin açılış mərasimində Mədəniyyət Nazirliyi və Milli Kitabxananın birgə nəşr etdiyi "Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri" seriyasından Qara Qarayevin həyat və yaradıcılığına həsr olunmuş qısa oçerklərdən ibarət kitabın təqdimatı olmuşdur. Qara Qarayev bu mənzildə gəncliyini, tələbəlik illərini keçirib, ilk əsərlərini, o cümlədən, "Yeddi gözəl" baletini burada yaradıb. Muzeyin qurulması əsnasında müxtəlif fondlardan bəstəkara aid olan materialların siyahısı tutuldu və respublikadan kənarda bəstəkarın irsiylə bağlı araşdırma aparılaraq, xeyli material toplandı. Belə ki, Moskvadakı Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət Arxivindən Qara Qarayevə aid sənədlər, bəzi əlyazmalar, çəkdiyi fotoşəkillər ölkəmizə gətirildi. Həmçinin eksponatlara digər nadir materiallar – şəxsi kitabxanasından üzərində qeydləri olan kitablar, Sankt-Peterburq teatrından əldə olunan tamaşaların afişaları, şəxsi əşyalar, musiqilərin not əlyazmalarının surətləri, səs yazıları və baletlərinə çəkilmiş eskizlər daxildir. Ümumilikdə bəstəkarın ev-muzeyinə təqdim olunmuş eksponatların sayı 300-dən çoxdur.

Qurban Pirimovun ev-muzeyi — XVIII əsr Qarabağın məşhur aşığı olan Aşıq Valehin nəticəsi, Azərbaycan tarzəni, Azərbaycanın ilk xalq artisti Qurban Primovun ev-muzeyi. Muzeyin yaradılması ideyası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 1991-ci ilin sentyabrında irəli sürmüşdür. 9 nəfərlik ştat ilə təsdiq edilərək ilk direktoru Fəxrəddin Hacıyev təyin edilmişdir. O dövrdə eksponatların toplanılması mürəkkəb vaxtda həyata keçirilmişdir. Qurban Pirimova aid şəxsi əşyalarının bir qismi Azərbaycan Musiqi Tarixi Muzeyində, bir qismi əhalidə, bir qismi isə saxlanırdı. Yaradılan müvafiq qrup Ağdam Mədəniyyət Şöbəsində tarzənin doğulduğu məscidə yaxın olan Abdal-Gülablıda kəndindəki mənzilinə baxmış, təzə binanın tikinitisinə qərar vermişdir. Həyətində uzunluğu 12 metr və eni 6 metr olmaqla yeni muzey binasının tikintisinə başlanır. Yeni bina Q. Primovun köhnə mənzilindən bir neçə metr aralıda idi. Tez bir zamanda yeni bina tikilərək, nazirliyin bərpaçı rəssamlar qrupuna, — başda Bəhram Əliyev olmaqla muzeydə tərtibat işlərini həyata keçirtmək üçün təhvil verilir. Giriş hissəsində Q. Primovun əlində tar olmaqla xüsusi detallardan şam fiquru hazırlanır.

Rəsul Rzanın Ev Muzeyi — Dahi Azərbaycan şairi, görkəmli dramaturq, tərcüməçi, ictimai xadim, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Azərbaycan SSR xalq şairi, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi Rəsul Rzanın (1910-1981) ev-muzeyi ədəbin xatirəsini əbədiləşdirmək üçün doğulduğu Göyçay şəhərində yaradılmış muzeydir. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliçiliyindədir. Digər muzeylər kimi xalq şairi R.Rzanın da ev muzeyi əşyaların mühafizəsi, öyrənilməsi, kütləvi nümayişinin və təbliğinin həyata keçirilməsini təmin edir.2017-ci ildə R.Rzanın ev muzeyində Azərbaycançılıq məfkurəsinə uyğun yenilənmiş mövzu ekspozisiya planına əsasən muzey 4 zaldan ibarət olub, şairin yaradıcılığının müəyyən dövrünə görə ekspozisiya zalları üzrə bölünmüşdür.Eksponatların çox hissəsi Yazıçılar Birliyinin Sədri, xalq yazıçısı Anar tərəfindən muzeyə bağışlanılıb.Muzeydə 449 eksponat nümayiş olunur. 1-ci zalda Muzeyin yaranma tarixi haqqında əmr və sərəncamlar, fəxri fərmanlar,diplomlar, R.Rza haqqında ümumi məluumat , Azzərbaycan Respunblikasının Prezidenti İlham Əliyev cənablarının R.Rzanın 100 illik yubileyi ilə əlaqədar “sərəncam”-ı asılmışdır.Bundan başqa R.Rza poeziyasında Azərbaycançılıq məfkurəsi haqqında ulu öndərin söylədiyi fikirlər və sitatlar nümayiş olunur.Bu zalda Sosialist Əməyi Qəhrəmanı R.Rzanın aldığı mükafatlar,fəxri adlar,fotostendlər və sair nümayiş olunur. 2-ci zalda: R.Rzanın uşaqlıq və gənclik illərinə aid foto materiallar, R.Rza valideynləri ilə, ədibin gənclik illəri, R.Rza ailəsi ilə,R.Rza və qohumları, R.Rzaya aid şəxsi əşyalar,N.Rəfibəyliyə aid foto stend, R.Rzanın müasirləri ilə foto stendi, şairin şeirlərindən ibarət parçalar, R.Rzaya məxsus pianino nümayiş olunur. 3-cü zal: Şairin yaradıcılıq otağıdır. Otaqda şairin şəxsi əşyaları ilə yanaşı,anası Məryəm xanıma aid olan məişət əşyaları, fotostendlər,kitablar və s.nümayiş olunur. 4-cü zalda: R.Rza və N.Rəfibəyliyə məxsus məişət əşyaları,suvenirlər, lampalar,çay dəsti,gül qabları, stolüstü saat, tüfəng, trümo, R.Rzanın ailəsi ilə olan foto şəkillər nümayiş etdirilməklə bərabər, N.Rəfibəylinin cehizlik xalçası qiymətli eksponatlar kimi qorunub saxlanılır. Muzeyin ekspozisiya zalllarında 449 eksponat nümayiş olunur.Fonndda nümayiş etdirilən eksponatların elektron qeydiyyat sistemi mövcuddur.Hər il olduğu kimi bu il də muzeyə gələn tamaşaçıların sayı yeterincə olmuşdur. Muzeydə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə qeyd edilən şair və yazıçıların yubileyləri keçirilmişdir.

Sabit Rəhmanın Ev-Muzeyi — doğulduğu, boya-başa çatdığı ata mülkündə yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Bakı şəhəri, 7 sentyabr 2000-ci il, № 163-li Qərarına əsasən Şəki şəhərində Sabit Rəhmanın ev-muzeyinin yaradılması haqqında Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin Şəki şəhər İcra Hakimiyyəti ilə razılaşdırılmış təklifi qəbul edilib. Bina Sabit Rəhmanın atası Rəhman Əfəndi XIX əsrin əvvəllərində 26 mart 1910-cu ildə inşa edilmişdir. Sabit Rəhman burada anadan olub.XX əsrin əvvəllərində əksər binalar və hasarlar çiy kərpicdən tikilirdi. Rəhman Əfəndi isə binanı daşdan tikdirib, sonra məhəllədə ilk daş hasar da çəkdirib. Elə bu səbəbdən də bu nəsil "Daşagirənlər" adlanırdı. Sabit Rəhmanın doğulduğu ev 2001-ci ildən muzey kimi fəaliyyət göstərir. Muzeydə 541 eksponant nümayiş etdirilir. Sabit Rəhmanın ömür yolunun Şəki və Bakı dövrləri ,ədəbi fəaliyyəti maraqlı eksponatlar vasitəsilə tamaşaçıya çatdırılır. Azərbaycanın böyük bəstəkarı Emin Sabitoğlu Sabit Rəhmanın oğludur.

Yusif Məmmədəliyevin ev muzeyi — Yusif Məmmədəliyevin ev muzeyi 1975-ci ildə Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə, alimin qazandığı misilsiz elmi naliyyətlərinin uğuru nəticəsində 75 illiyi münasibətilə Ordubadda yaradılmışdır. Muzey dörd otaqdan, iki eyvandan ibarətdir. Birinci otaqda alimin uşaqlıq illəri, tələbəçilik illəri və Moskva Dövlət Universitetində oxuduğu dövrlərlə bağlı şəkilləri vardır.

Atatürkün ev-muzeyi (türk. Atatürk Evi və Müzesi) — Türkiyənin Antalya Muratpaşa səmtində Atatürk küçəsində yerləşən, Mustafa Kamal Atatürkün 6-11 mart 1930-cu il tarixləri arasında Antalyaya səfəri zamanı qaldığı və daha sonra muzeyə çevrilən 2 mərtəbəli ev. Daha sonra Atatürk 2 dəfə — 1931 və 1935-ci illərdə Antalyaya səfər etmiş və hər iki dəfə ona bağışlanan evdə qalmışdır. == Tarixi == Muzeyin yerləşdiyi daş bina 2 mərtəbəlidir. XX əsrin əvvəllərində inşa edilən, bir müddət qubernatorluq binası kimi istifadə edilən Atatürk Evi, Atatürkün Antalyaya səfər edəcəyi xəbərindən sonra bir neçə gün ərzində Antalyalılar tərəfindən təmizlənərək əşyalarla təmin edilərək Atatürkə təqdim edilib. Girişdə uzun salon, salonun sağında qonaq otağı, kiçik otaq, hamam və mətbəx, salonda daha 2 otaq və yuxarı mərtəbəyə pilləkən var. Üst mərtəbədə salondan əlavə 7 otaq, otagin birində balkon var. == Evin muzey olması == Atatürkün ölümündən sonra bina "Antalya Atatürk Evi" adlı özəl idarəyə verildi və 1939-cu ildə Qızlar üçün olan İncəsənət Məktəbi və Qızlar İnstitutu binası olaraq istifadə edildi. 1952-ci ildə bina Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin tabeliyində olub. 1980-ci ildə bina Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin tabeliyinə verilib və bərpadan sonra dahi türkün müzeyi kimi istifadəyə verilmişdir..

Atatürkün ev-muzeyi (türk. Atatürk Evi və Müzesi) — Türkiyənin Antalya Muratpaşa səmtində Atatürk küçəsində yerləşən, Mustafa Kamal Atatürkün 6-11 mart 1930-cu il tarixləri arasında Antalyaya səfəri zamanı qaldığı və daha sonra muzeyə çevrilən 2 mərtəbəli ev. Daha sonra Atatürk 2 dəfə — 1931 və 1935-ci illərdə Antalyaya səfər etmiş və hər iki dəfə ona bağışlanan evdə qalmışdır. == Tarixi == Muzeyin yerləşdiyi daş bina 2 mərtəbəlidir. XX əsrin əvvəllərində inşa edilən, bir müddət qubernatorluq binası kimi istifadə edilən Atatürk Evi, Atatürkün Antalyaya səfər edəcəyi xəbərindən sonra bir neçə gün ərzində Antalyalılar tərəfindən təmizlənərək əşyalarla təmin edilərək Atatürkə təqdim edilib. Girişdə uzun salon, salonun sağında qonaq otağı, kiçik otaq, hamam və mətbəx, salonda daha 2 otaq və yuxarı mərtəbəyə pilləkən var. Üst mərtəbədə salondan əlavə 7 otaq, otagin birində balkon var. == Evin muzey olması == Atatürkün ölümündən sonra bina "Antalya Atatürk Evi" adlı özəl idarəyə verildi və 1939-cu ildə Qızlar üçün olan İncəsənət Məktəbi və Qızlar İnstitutu binası olaraq istifadə edildi. 1952-ci ildə bina Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin tabeliyində olub. 1980-ci ildə bina Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin tabeliyinə verilib və bərpadan sonra dahi türkün müzeyi kimi istifadəyə verilmişdir..

Neon Sənət Muzeyi və ya "Farhouse" neon ev-muzeyi – Azərbaycanın Novxanı kəndinə yerləşən neon muzeyi. Azərbaycanda yerləşən ilk və yeganə belə muzeydir. == Tarixi == Neon Sənət Muzeyi Azərbaycanın ən tanınmış neon sənətçilərindən biri olan Fərid Ələkbərov tərəfindən 2015-ci ildə yaradılmışdır. Muzey kimi rəsmi fəaliyyətinə 2022-ci ilin yanvarında başlamışdır. Muzey hazırlanarkən fenşuy fəlsəfəsindən istifadə olunmuşdur. Fərid Ələkbərov muzeyi yaratmaq üçün 7 il vaxt sərf etmişdir. Muzeyi yaratmaq ideyası Laplandiyada olanda şimal işıqlarını görəndə yaranmışdır. Rəssamın məkan kimi Novxanı kəndini seçməsinin səbəbi dənizə yaxınlığı olub. Belə ki, rəssam uşaqlıqdan "bütün dəyişən əhval-ruhiyyəsi ilə dənizə aşiq olub". Fərid Ələkbərov elə burada yaşayır.