QƏLBİQARA – TƏMİZ Hər qəlbiqara nakəs ilə eyləmə ülfət (S.Ə.Şirvani); O qızın təmiz məhəbbətinə özümü layiq bilmirdim (S
QƏLƏBƏ – MƏĞLUBİYYƏT Qələbə bayrağı qaldırıb yenə; Əmək cəbhəsinin qəhrəmanları (O.Sarıvəlli); Sığdıra bilmədi dağ qüruruna; Təpə önündəki məğlubiyyət
QƏLƏT – DOĞRU A qardaş, bircə qulaq as, gör nə deyirəm, sən qoçaqlığı lap qələt anlayırsan (M.F.Axundzadə); Yar yanında günahkaram; Doğru sözüm yalan
QƏLİZ – ASAN Dursun ölmədiyini... qəliz andlar ilə zor-güc Ballıya inandırdı (A.Şaiq); İndiyə qədər sənin ifadə etdiyin vəzifələr bundan asan vəzifələ
QƏLİZLİK – SADƏLİK Məsələnin qəlizliyindən bir şey anlamaq olmur (“Azərbaycan”); Bəli! – deyə sarışın bir uşaq sadəliyi ilə cavab verib, Səlimxanovun
QƏM – ŞAD Olubdu qəm yatağı şad gördüyün könlüm (Heyran xanım)
QƏMGİNLİK – ŞADLIQ Qəmginliyinə səbəb sevimli müəllimlərindən ayrılacağı idi (S.S.Axundov); Qəlbinə şadlıq doldu (S
QƏMLƏNMƏK – ŞADLANMAQ Eldar qəmləndi bu işə (A.Şaiq); Lyudmila ilə birlikdə Kiyevə gedəcəyindən sevinən Rantik ürəyində şadlandı (C
QƏMLİ – ŞAD Hüseyn Günəşə baxaraq nə isə qəmli, dərin şeylər düşünürdü (S.Rəhimov); Şad xəbər alan kimi sevinəsevinə qadına müraciət etdi (C
QƏNAƏT – İSRAF Xəstənin borcu bir qənaətdir (M.S.Ordubadi); İsraf haramdır (Ata. sözü)
QƏNAƏTKAR – İSRAFÇI Öz sənətini sevən, son dərəcə qənaətkar, ağırtəbiətli bir kəndli var (A.Şaiq); Əlbəttə, bilirsiniz ki, adətən israfçılar çox vaxt
QƏNİM – DOST Hər şeyin bir qənimi, bir zavalı var (M.İbrahimov); Sən həyat dostusan, ellər zinəti! İnsanlıq eşqidir köksündə yanan (S
QƏNŞƏR – ARXA Yanında xırda gümüş qaşıq olan fincan isə qocanın qarşı tərəfindəki həsir səndəlin qənşərinə qoyulmuşdu (İ
QƏRBİ – ŞƏRQİ Qərbi və Şərqi Sibir faydalı qazıntıları, neft və qazı ilə məşhurdur
QƏRƏZLİ – XEYİRXAH ...Nə isə qərəzli və kinli adam tərəfindən yazıldığını hiss etdi (M.İbrahimov); Təbiəti belədir, xeyirxahdır (M
QƏRƏZLİLİK – XEYİRXAHLIQ Sən həmişə çalışırsan ki, qərəzliliklə iş görəsən. Bu xeyirxahlıq kimə lazımdır ki, adamların həvəsini öldürəcək, nöqsanı dem
QƏRƏZSİZ – ƏDAVƏTLİ Sən həmişə qərəzsiz yardıma tərəfdar olmusan. İşində də, rəftarında da ədavətlidir
QƏRİB – DOĞMA Yox, qardaşım, bizi dartıb qərib vilayətə apardığın yetər, daha bunu vermərəm, – deyə anam dayımın təklifini rədd etdi (S
QƏRİBƏ – ADİ Bu xəbər hamıya qəribə təsir bağışladı (S.Vəliyev); Bu sizin üçün adi alışqanlardan deyil (S
QƏRİBƏLİK – ADİLİK Onun hərəkətində bir qəribəlik vardı. Onun adiliyi ilə ciddiliyi arasında heç bir fərq görünmürdü
QƏRİBLƏŞMƏK – DOĞMALAŞMAQ Qərib get-gedə doğmalaşır, doğmalar isə əksinə, qəribləşir
QƏRİBLİK – DOĞMALIQ Yad ellərə düşəndə qəriblik boğur məni… (Ə.Cavad); Buna baxmayaraq, burada Güləbətin qəribə bir doğmalıq hiss edirdi (M
QƏRİBSƏMƏK – SEVİNMƏK Mən tanıdığım bir nəfər də yox idi. Ona görə bir küncdə qəribsəyirdim (Mir Cəlal); Səsini eşidəndə o qədər sevindim ki, sanki ne
QƏSBKAR – XİLASKAR Nifrət olsun, lənət olsun tarixlərdə qəsbkara (M.Dilbazi); Rüxsarə axırıncı olaraq öz xilaskarını ziyarət etməli, onunla vidalaşmal
QƏŞƏNG – KİFİR Qaranlıq gecəni işıqlandıran ay hər yerdə parlaq və qəşəngdir (S.Vəliyev); Hərdən kifirə də gözəldir deyin (C
QƏŞƏNGLƏŞMƏK – KİFİRLƏŞMƏK Ucalmış, qara saçları daha da sıxlaşmış, özü dəyişib qəşəngləşmişdi (S.Rəhimov); Elə gözəl xanım indi arıqlamış, balacalaşm
QƏŞƏNGLİK – KİFİRLİK Sıx qara saçları... sifətinə bir qəşənglik, bir yaraşıq verir (S.Rəhimov); Üzündən, gözündən kifirlik daşır; Deyəsən qəlbində qür
QƏŞŞ – AYILMA Mən qorxudan bihuş olub yıxıldım; Qəşş aləmində bir tamaşa qıldım (A.Səhhət); Həkim xəstənin ayılmasını gözlədi (M
QƏTİLİK – TƏRƏDDÜDLÜK Şamonun qətiliyini görən Safo onun sözünü çevirmədi (S.Rəhimov); Onun səsində qətiyyət yox, tərəddüdlük vardı
QƏZƏBLƏNMƏK – SAKİTLƏŞMƏK Ancaq gərək sualımdan qəzəblənməyəsən. Qəzəblənmərəm, xəbər al! (Ə.Haqverdiyev); Anası Sənubər Güləndamın hövsələdən çıxdığı
QƏZƏBLİ – SAKİT Patrul qəzəbli bir pıçıltı ilə xəbər aldı (S.Vəliyev); Sular yatağında sakit və hərəkətsiz idi (S
QIMIŞMAQ – AĞLAMSINMAQ Mirzə Kələntər maarif şöbəsinin müdirinin üzünə baxıb qımışdı (S.Rəhman); Kiçikbəyim ağlamsınaraq başmağı onun əlindən alıb, ha
QINAMAQ – TƏRİFLƏMƏK Qınamasın məni könlü bütünlər; Fikrim dağınıqdır, xatirim əvraq (Q.Zakir); Qoçəli bir neçə dəfə də Qulu ilə görüşüb onu təriflədi
QIPIQ – AÇIQ Biz tarixdə heç bir zaman; Gözü qıpıq olmamışıq! (S.Tahir); O, yaşa- dığı mühitə Nəcəf bəy kimi deyil, gözü açıq baxır, kiminlə nə cür da
QIRAQ – ORTA Sağ əlimi masanın qırağına dayayıb durdum (A.Şaiq); Qulam bu dəfə arxa tərəfdə yox, ortada, qurşağa qədər suyun içində oturdu (S
QIRXDİLLİ – NAMUSLU Yaxanı ona tanıtma, qırxdilli qadındır, səni tələyə sala bilər. Qiymətin dediyinə görə, Gülsabah çox çalışqan və namusludur (Ə
QIRIQ – BÜTÖV Bahadır bu fikirdə ikən İvan qapını açıb, əlində samovar, üstündə mis çaynik, iki fincan, bir neçə qənd qırığı içəri daxil oldu (N
QIRIQLIQ – SAZLIQ Bütün vücudumda bir qırıqlıq, bir sızıltı hiss edirəm (A.Şaiq); Əhməd kişinin sazlığı qaldı qiyamətə
QIRIŞIQ – AÇIQ Polkovnikin alnındakı qırışıqları sıxlaşdı (S.Qədirzadə); Açıq yaxasından görünən sarğı qabaqdan da qana bulaşmışdı (S
QIRIŞMAQ – AÇILMAQ Onun alnı qırışmışdı, qaşları az qala gözlərini bürümüşdü (Ə.Vəliyev); Çəmənlikdə xudmani süfrələr açıldı, şirin söhbətlər başlandı
QIRMAQ – DÜZƏLTMƏK Ləpələr bu pilləkənləri saxsı qab kimi vurub qırır (Mir Cəlal); Qərənfil pəncərənin şüşəsinə baxıb kəlağayısını düzəltdi (S
QISA – ƏTRAFLI Oxundu qısa dua; əyildilər torpağa (A.Şaiq); Kürd Əhməd, xarici ticarətxanalarla əlbir olmuş bir ovuc tacirlərin işlədiyi cinayətləri ə
QISABOYLU – UCABOYLU Kərim baba... qısaboylu, geniş kökslü qoca idi (A.Şaiq); Onlar bir-biri ilə çox məsləhət etdi, nəhayət, ucaboylu kök jandarm yava
QISALIQ – UCALIQ Ağıl adamın boyca qısalığı və ya ucalığı ilə ölçülmür
QISALMAQ – UZANMAQ Gecələr uzanır, günlər qısalır; Göy üzünü qara buludlar alır (A.Şaiq)
QISILMAQ – AÇILMAQ Heç qısılma bu məclisdə; Bu məclis ər meydanıdır (Aşıq Vəli); Salmanın rəngi açıldı (M
QISIR – DOĞAR Şirinin qızı qısır Narıngüllə bərk alışıb (İ.Əfəndiyev); Çobanlar doğar qoyunlara qış aylarında daha çox fikir verirlər
QISQANC – ÜRƏYİAÇIQ Qaynana bu səadətə qarşı qısqanc və zidd vəziyyət almışdı (Çəmənzəminli); Ürəyiaçıq adamdır (“Azərbaycan”)
QISQANCLIQ – TƏMİZLİK Sənin qısqanclıqların da, şübhələrin də mənə xoş gəlir (M.İbrahimov); Ürəyimdə qoşunqoşun təmizliklər; Bir də infarkt uyuyarmış
QIŞ – YAY Qışda yel tutmayan, yayda günəş görməyən bir skamyaları ver (Çəmənzəminli)