Lüğətlər → Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti

METODOLOGİYA

[alm. Methodologie, methodenlehre; fr. Mèthologie; ing. Methodology; osm. tr. usuliyat] xüsusilə fəlsəfə və elm sahəsində metod araşdırmaq və yeni üsullar əmələ gətirmək şərtillə ideyaları inkişaf etdirən elm. Hər hansı elmdə istifadə olunan idrak vasitələrinin, metodlarının, üsullarının məcmusu.

a b c ç d e ə f g h x i k q l m n o ö p r s ş t u ü v y z

ma me mə mi mo mö mu mü

METOD
MƏAD

OBASTAN VİKİ

Metodologiya

Metodologiya araşdırma sahəsinə tətbiq olunan metodların sistemli, nəzəri təhlilidir. Bu, metod əsaslarının nəzəri təhlilini və araşdırılan elm sahəsiylə bağlı prinsipləri əhatə edir. Səciyyəvi olaraq, metodologiya paradiqma, nəzəri model, faza və kəmiyyət və ya keyfiyyət texnikası kimi terminləri özündə birləşdirir. Metodologiya metod olmadığı üçün məsələnin həllini konkretləşdirmir. Əvəzində, metodologiya xüsusi bir duruma, misal üçün xüsusi nəticəni hesablamaq, tətbiq oluna biləcək tək bir metod və ya bir sıra metodlar və ya ən yaxşı təlimləri başa düşməyə çalışan nəzəri təməlləri ortaya qoyur. Bu sahə həmçinin aşağıdakılarla izah oluna bilər: "elm sahəsi tərəfindən istifadə edilən metod prinsipləri, qaydaları və şərtlərinin təhlili"; "elm sahəsi içərisində tətbiq olunan, oluna bilən və ya olunmuş olan metodların sistemli öyrənilməsi"; "metodların izahı və ya öyrənilməsi".

İqtisadi metodologiya

İqtisadi problemlərin ciddi tədqiqində metodologiya məsələsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Metodologiya – metodlar haqqında elmdir. İqtisadi nəzəriyyənin metodologiyası təsərrüfat həyatını, iqtisadi hadisələri öyrənən metodlar haqqında elmdir. O, iqtisadi hadisələrin öyrənilməsinə ümumi yanaşmaya, gerçəkliyin vahid dərkinə, vahid fəlsəfi zəminə malik olmalıdır. Metodologiyanın həll etməli olduğu əsas məsələ: iqtisadi nəzəriyyə bu və ya digər iqtisadi sistemin fəaliyyəti və sonrakı inkişafının əsl işıqlandırılmasına gerçəkliyi elmi dərk etmənin hansı üsulları, yolları ilə nail olur ? Ümumi iqtisadi nəzəriyyənin metodologiyasında bir neçə əsas yanaşmanı göstərmək olar: 1) Subyektivçi (subyektiv idealizm mövqeyindən); 2) Neopozitivist-empirik (neopozitiv emöirizm və skeptisizm mövqeyindən); 3) Rasionalist; 4) Dialektik materislist; Subyektivçi yanaşmada iqtisadi hadisələrin təhlilinin çıxış nöqtəsi kimi ətraf mühitə təsir edən təsərrüfatçı subyekt götürülür, özü də suveren "mən" mütləq müstəqildir, buna görə də hamı bərabərdir. Belə yanaşmada əsas kateqoriya tələbat və faydalılıqdır. İqtisadiyyat təsərrüfatçılıq edən subyektin müxtəlif variantlardan həyata keçirdiyi seçim nəzəriyyəsi olur. Neopozotivist-empirik yanaşmada hadisələrin və onların dəyərləndirilməsinin daha diqqətlə öyrənilməsinə əsaslanır. Belə yanaşma iqtisadiyyatı firma səviyyəsindəki iqtisadi problemləri özündə ehtiva edən mikroiqtisadiyyata və cəmiyyət miqyaslı iqtisadi problemləri əks etdirən mikroiqtisadiyyata bölməyi nəzərdə tutur.

Digər lüğətlərdə

METODOLOGİYA

[yun. methodos və logos] Ümumiyyətlə, elmi metod və ayrıayrı elmlərin metodları haqqında təlim
Tam oxu »
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
METODOLOGİYA

сущ. методология: 1. учение о методе научного исследования 2. совокупность приёмов исследования в какой-л
Tam oxu »
Azərbaycanca-rusca lüğət
metodologiya

metodologiya
Tam oxu »
Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
METODOLOGİYA

методология
Tam oxu »
Azərbaycanca-rusca lüğət
METODOLOGİYA

i. methodology
Tam oxu »
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
METODOLOGİYA

[yun. methodos və logos] методология (илимдин методдин ва я ччара-ччара илимрин методрин гьакъиндай илим); // методологиядин
Tam oxu »
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
metodologiya

is. méthodologie f
Tam oxu »
Azərbaycanca-fransızca lüğət
Metodologiya

metodların qurulma prinsipləri, onların elmi ümumiləşdirilməsi, məsələn, idarəetmə metodologiyası, uçot metodologiyası, planlaşdırma metodologiyası
Tam oxu »
İqtisadi lüğət
Metodologiya

yun. methodos, logos – təlim, elm 1) ümumiyyətlə, elmi metod və ayrı-ayrı elmlərin metodları haqqında təlim; 2) metodların qurulma prinsipləri, onları
Tam oxu »
Elmi̇ fəali̇yyətdə i̇sti̇fadə olunan əsas termi̇nlər

METODOLOGİYA

Digər lüğətlərdə

METODOLOGİYA

METODOLOGİYA

metodologiya

METODOLOGİYA

METODOLOGİYA

METODOLOGİYA

metodologiya

Metodologiya

Metodologiya

Obastana Qoşul.