сущ. 1. особая порода ядовитых змей 2. в образных сравнениях: намёк на косы, на пряди волос красавицы (о мягких, шелковистых волосах красавицы)
Tam oxu »İlan növüdür, farsca “şah ilan” (ilanların şahı) deməkdir. Şahbaz sözü də həmin qəlib üzrə yaranıb: “şahinlərin şahı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimol
Tam oxu »[fars.] сущ. шагьмар (1. гъуьлягъдин жинс (зегьерлу, еке); 2. тешпигьра: гуьзелдин чӀарариз, цӀвалариз ишара).
Tam oxu »...tökülübdür gərdənə; Dönübdür sərasər şahmara tellər. M.P.Vaqif. Zülfü şahmar, mina gərdən mötədil; Zəbərcəd kəlməli, misali-bülbül. Aşıq Ələsgər.
Tam oxu »-а (-у); м. (греч. sákhar из санскр.) см. тж. сахарец, сахарок, сахарный 1) Пищевой продукт, кристаллическое сладкое вещество, получаемое из сахарной
Tam oxu »...атӀанвай хилер. Аквазвани муькъуьн гъварарин винелай эцигнавай шахар, абурун винелайни накьв хьивгьенвайди? -ада генами кӀевиз гьарайзавай. А.
Tam oxu »(только мн.; -ри, -ра) (сущ.) - хворост (опавшие ветви деревьев, используемые как топливо и для строительства)
Tam oxu »...işləyən, bədəni hər cəhətcə saz olan (xəstə ziddi). Sağlam gənc. Sağlam qadın. Sağlam bədən. – Qırdı şahpərini, kəsdi qolunu; Sağlam bir işçinin iti
Tam oxu »...ilə Gülnaz görünür. Pərdədən qabaq musiqi çalınır. Sonra tarda “Şahnaz” çalınır. Ü.Hacıbəyov. 2. Keçmişdə: zərli, ipək parça növünün adı. Şahnazdan p
Tam oxu »...Həvəsim yoxdur. Qalsın sonraya. M.İbrahimov. [Adil:] Mən bütün şahmat fiqurlarının qabaqcadan əsaslı surətdə … hərəkət etməsini istəyirdim. İ.Əfəndiy
Tam oxu »...hökmdarlıq. // Şahın idarəsi altında olan məmləkət, torpaq və s. □ Şahlıq etmək köhn. – 1) padşahlıq etmək; 2) məc. hökmranlıq etmək, hökm sürmək. Me
Tam oxu »is. [fars.] Baş küçə, geniş əsas yol; magistral. // məc. Bir şeyin hərəkətində və ya inkişafında əsas xətt, istiqamət
Tam oxu »is. [fars.] klas. Quş qanadının uzun tükləri, lələk; qanad. Al məni şahpərin üstündə, apar balaya; Oradan ta ki həqarətlə baxım dünyaya
Tam oxu »(Xanlar) dağın kol-kosu olan aşağı hissəsi. – Yazbaşı çallarda tuvulğular yaxşı göyərir
Tam oxu »...Qalların üsyanı. – Kim deyir ki, bu qalalar [Qız qalası]; Yalnız elə qallar üçün; Qaldırılan bir qaladır? B.Vahabzadə.
Tam oxu »...kömək, havadar. Qahmarımız olmadı nə arxada, nə öndə… B.Vahabzadə. □ Qahmar çıxmaq – kömək çıxmaq, tərəfini saxlamaq, havadarlıq etmək. [Səfərəli:] Ç
Tam oxu »bax qırma(n)c. Küçədən fərraş Şimirəli əlində şallaq daxil olur. C.Məmmədquluzadə. Əmirqulu muşquraraq, şallağını havada şaqqıldatdı. M.Hüseyn. □ Şall
Tam oxu »...şahin. Ələsgər, torunu sən tərlana qur; Bəlkə tora düşən bir şahbaz ola. Aşıq Ələsgər. Qızılcadır soyuq bulaq yaylağı; Bərələri şahin, şahbaz oylağı.
Tam oxu »qahmar çıxmax: (Qazax, Salyan, Şəmkir, Tovuz) tərəfdar çıxmaq. – Sən kimə qahmar çıxersaη? (Qazax); – Bu dəfə də ona qahmar çıxdılar (Tovuz)
Tam oxu »...uzanmış, ya bükülmüş. Tazının başı tülkü başı kimi uzun, qulaqları sallaq olardı. H.Sarabski. Dən düşmüş saqqalı, sallaq bığları; Göstərir yaşını qır
Tam oxu »...Mir Cəlal. Hər gün usta buruqlara baş çəkib gəzər; Quyuları sahman görüb fərəhlənərdi. Ə.Cəmil. □ Sahmana düşmək – qaydaya düşmək, yoluna düşmək, hər
Tam oxu »“Sökülmək”dən f.is. [Şahlar] eyvanda dayanıb şəfəqin sökülməsinə tamaşa edirdi. B.Bayramov.
Tam oxu »f. şahlar şahı (İran şahlarının titulu). Şəhənşəhi-şəhidan şəhidlərin padşahı (İmam Hüseyn nəzərdə tutulur).
Tam oxu »...– qafil Qəfildən, birdən. Beyqafildən düşdüm çağa, Yalvarmışam şahlar şaha. Çıxarıban saldı paha, Gəlmişəm, baba, gəlmişəm. (“Sayat b
Tam oxu »ŞAHƏNŞAH Hörmət eləmədin bir şahənşaha; Məzarın döndüsə ziyarətgaha (M.Rahim); ŞAHLAR-ŞAHI [Şapur:] O şahlarşahıdır, taxtı-tacı var; Ona yer üzünün eh
Tam oxu »...yurd, yıxmamış kənd qoymadı (M.S.Ordubadi); DƏRƏBƏYİ (köhn.) Burda şahlar, dərəbəylər, xanlar; Şəni-şöhrət keçirən xaqanlar (S.Vurğun).
Tam oxu »...bükür, Düşmanlar əlindən dad, həzər çəkir, Quşlar qanad salır, şahlar tük tökür, Bir de, qoç Koroğlu, nədən məlulsan?
Tam oxu »...sehrli nar; Yesə, bu xəstə sağalar (M.Seyidzadə); TİLSİMLİ [Şahlar] həmin nağılın qəhrəmanı insana əbədi həyat verən çiçəyi tapıb gətirməyə gedərkən
Tam oxu »...məskənləri meydana çıxmışdı (“Azərbaycan tarixi”); PƏDƏRŞAHİ [Səlimə:] Şahlar cəlladlıq eləyir, şahların dili ilə o sözləri pədərşahi dövrünün zalımı
Tam oxu »...qaydanızla, bu köhnə dəbinizlə (M.Rahim); RƏSM (köhn.) Rəsmdir kim, şahlar viranədən olmaz xərac (S.Ə.Şirvani). 2. adət bax vərdiş 3. adət bax xasiyy
Tam oxu »...manat... Hətta xörəkpaylayanlar belə bunu hiss etdilər (Ə.Qasımov); KELNER Şahlar kelneri çağırıb bizdən soruşdu: “Kim nə istəyir?” (İ.Əfəndiyev); OF
Tam oxu »...tülkü bəy (Ata. sözü); ALLAH (məc.) [Tacir:] Mən Qacar nəsliyəm, şahlar şahıyam; Mən də yer üzünün bir allahıyam (S.Vurğun); HAKİM, SAHİBKAR (bax). 3
Tam oxu »...(S.Rüstəm); QƏSR Tavanda çilçıraqlar, döşəmədə xalçalar; Qəsrdəki ziynətə şahlar belə əl çalar (B.Vahabzadə).
Tam oxu »...Adət, qayda. Canım aldın, alma peykanın dilisuzandan; Rəsmdir kim, şahlar viranədən almaz xərac. S.Ə.Şirvani.
Tam oxu »...adətən şərab mənasında işlənir. [Xəyyam:] Biz güləriz batsa da şahlar yasa; Birsə məzarında gəda, padşah; Cami-Cəm olsun bizə ən son pənah! H.Cavid.
Tam oxu »...himayə etmək, mühafizə etmək, kömək etmək, himayəsi altına almaq. Şahlar şahı sayə salsın üstümə; Ələsgərtək bəxtiqara dolansın. Aşıq Ələsgər. 3. Say
Tam oxu »...Vaqifə:] Şair, hökmdarın hüzurundasan! (S.Vurğun); XAQAN Burada şahlar, dərəbəylər, xanlar; Şəni-şöhrət keçirən xaqanlar (S.Vurğun); QEYSƏR Axilles:
Tam oxu »...üz çevirmək, üzünü tutmaq, müraciət etmək. Ələsgər, yön çevir şahlar şahına; Yapış ətəyindən, şikayət eylə! Aşıq Ələsgər. Yönünü tutmaq – üzünü… tərə
Tam oxu »...duan şahın üstündədir. Ü.Hacıbəyov. İmamlar, nəbilər, sultanlar, şahlar; Min il at oynatdı kürəyimizdə. S.Vurğun. 2. Şahmat oyununda: baş fiqur. 3. m
Tam oxu »...лишиться кого, чего; əli çörəyə çatmaq выбиться в люди; əli şahlar ətəyində olmaq иметь большие связи, иметь сильную поддержку; əlimin içindən gəlir
Tam oxu »