ŞƏFİ’ ə. günahların bağışlanmasını xahiş edən; iltimasçı. Şəfii-asiyan narazıların, üsyançıların bağışlanmasını xahiş edən.
Tam oxu »sif. və zərf [ər.] Daimi yaşayış yeri olmayan, daimi məşğuliyyəti olmayan, səfalət içərisində yaşayan; avara, sərgərdan, sərsəri, veyil. Səfil adam. S
Tam oxu »...dövlətdə olan yüksək dərəcəli diplomatik nümayəndəsi, elçisi. Səfir başda olmaq üzrə … səfarətxananın işçiləri də təyyarə meydanına gəlmişlər. M.İbra
Tam oxu »...mərhəmətli, ürəyinazik. Fəğan ki, tez yetir əncamə, dustlər, şəbi-vəsl; Rəfiq çox ki, şəfiq oldu, yol iraq gərək. Q.Təbrizi.
Tam oxu »1. жалкий, несчастный; 2. низкий, презренный; 3. бедственный, отверженный; 4. изгой, бродяга;
Tam oxu »ед. нет кьван; айван; вилик квай дегьлиз (къецелай кIвалериз гьахьзамазди авай дегьлиз)
Tam oxu »...Telli Rüstəm qızının əlindən yapışıb, onu öz şəri və halal əri İslama tapşırsın. S.Hüseyn. // Şəriətə aid və ya müvafiq olan. Nə cür olmasın ki, əqli
Tam oxu »...sağalma, yaxşılaşma. Şirin, meyxoş meyvələri; Min bir dərdə şəfa bağlar! Qoynu dolu səfa bağlar! R.Rza. Şəfqət! Nə ülvisən, şəfa səndədir; Ağır xəstə
Tam oxu »is. [ər.] 1. Təsəvvüflə məşğul olan adam; mistik. 2. Dindən, dini göstərişlərdən əsla kənara çıxmayan adam; zahid
Tam oxu »is. [ər., əsli yun.] 1. Təsəvvüfə mənsub adam, təsəvvüflə məşğul olan adam (bax təsəvvüf). // Dini ehkamlardan əsla kənara çıxmayan adam; zahid, dinda
Tam oxu »...daş, taxta və s. döşənmiş və adətən küçədən bir qədər hündür yol. Səki ilə getmək. Səkiyə çıxmaq. Səkidə üz-üzə gəlmək. – Faytonlar daş döşəməli bir
Tam oxu »is. [ər.] Zövq, nəşə, ləzzət, kef; rahatlıq (adətən feillərlə işlənir). Səfa görmək. Səfa vermək. Səfa çəkmək. Səfa sürmək. – Çəkdim yar cəfasını; Gör
Tam oxu »is. [ər.] 1. Məğlub edilmiş tərəfdən əsir tutulub satılan adam. 2. Həddi-büluğa çatmamış oğlan; gənc, uşaq
Tam oxu »(Bərdə, Cəbrayıl, Gədəbəy, Şərur) guya. – Səki mən də:si, o da onnan sonra küsəsi mənnən (Gədəbəy); – Gəldilər şəklimi çəkdilər, səki kinoya verjəx’lə
Tam oxu »I (Qax) çağa II (Qax) 1. yetim 2. fağır III (Oğuz) 1. ağıldankəm 2. key. – Bu uşax səbidi, partanın qırağını çeyniyib yi:r
Tam oxu »...açıq yer (meşədə). – Mal ferması bu il yayı sekidə keçirəcəx’ II (Şəki) balkon. – Usdulu sekiyə çıxart qoy
Tam oxu »...Kəlbəcər, Qazax, Mingəçevir, Şəki, Zaqatala) bax səbi I. – Səvi bir-iki aylığ uşağa de:rix’ (Borçalı); – O səvinin üzünü ört (Kəlbəcər); – Bes u:n sə
Tam oxu »I (Göyçay, İsmayıllı) yaltaq II (Oğuz) pinti, səliqəsiz. – Mənim şəti adamnan xoşum gəlməz
Tam oxu »(Zaqatala) qoyun dərisinin tükünü qıvrım etmək. – Şəfi dərini maştəkləşdirir
Tam oxu »Səfi” kimi də işlədilir, ərəbcə “təmiz” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »ƏSFİYA’ ə. «səfi» c. 1) paklar, təmizlər; 2) müqəddəslər; 3) t. qatışığı olmayan; saf, təmiz.
Tam oxu »sif. [ər.] köhn. Əsəbi xasiyyətli. Əsəbiməzac adam. – [Səfi bəy:] Dayıqızı doğru deyir, sən əsəbiməzacsan. S.S.Axundov.
Tam oxu »...Gücləndirmək, qüvvətləndirmək; şiddətini, gücünü, təsirini daha da artırmaq. [Mirzə Şəfi] əl-qolunu ölçərək ifadəsini şiddətləndirdi. Mir Cəlal.
Tam oxu »Mənası ərəbcə “yaya məxsus” deməkdir. Seyf “yay”dır, səfi (qadın adı olduqda Səfiyyə) isə başqa sözdür, “saf (təmiz)” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimol
Tam oxu »...или отдела (по отношению к подчиненным ему людям). Müəssisənin şefi шеф предприятия 2. лицо или предприятие, взявшее шефство над кем-л., чем-л. Xəstə
Tam oxu »\ – fəl-səfi mövqe; buna görə fəlsəfi idrak tədqiqatı tənqidi qiymətlən-dirməyə, dəyərlər haqqında mülahizələr söyləmək səviyyəsinə çatdırmağa qadir
Tam oxu »sif. Dəli, ağlı yerində olmayan, çılğın. [Səfi:] Boyunduruğu yerdə qalar, Xanqulu cinlidir, xata törədib dağa qalxar. S.Rəhimov. // Hirsli, acıqlı. Qa
Tam oxu »dan. köhn. “Nə?”, “necə?” mənalarında sual əvəzliyi. [Molla Səfi:] Ay Cəbi, bu qutudakı nəmənədir? N.Vəzirov. [Xortdan:] Mərdəki, burada nəmənə qayırı
Tam oxu »...большой ковёр. Azərbaycan xalıları азербайджанские ковры, “Şeyx-Səfi” xalısı ковер “Шейх-Сафи” (выткан в XVI в. в г. Тебризе, ковер громадных размеро
Tam oxu »...söz. cəmi] İçilən şeylər, içkilər (şərab, şərbət və s.). Nökər Səfi stolun üstünə boşqablar və ənva məşrubat düzür. Ə.Haqverdiyev. Ortalıqda müzəyyən
Tam oxu »...mollaların geydiyi uzun paltar, cübbə, don (bəzən əba-qəba şəklində işlənir). [Mirzə Şəfi:] Mən İrandan bir əba, bir qəba ilə gəlmişdim. Mir Cəlal. Y
Tam oxu »...СССР: лицо или предприятие, взявшее шефство над кем-, чем-л. Шефы детского дома. Завод - шеф совхоза. Приехали шефы. Помощь шефов в ремонте. 4) фам.,
Tam oxu »...çəkməyin, – mələbədir, mələbə!.. (M.Ə.Sabir); MƏMNUN Neyləmişsən Molla Səfi, Bəybaba; Məmnundu, əzizim, bu qədər səndən (Q.Zakir); XOŞNUD (kl.əd.) [F
Tam oxu »...sistem deyilir. Bir-biri ilə əlaqəli, bağlı olan elmi yaxud fəl-səfi ideyalara və fikirlərə də sistem deyirlər.
Tam oxu »...və ya təşkilat. Yaralılardan bir neçəsi çıxış edib, hospitalın şefi olan fabrikə təşəkkür etdikdən sonra, danışmaq üçün Dursun arvada söz verildi. Ə.
Tam oxu »...yazısına. (“Qulun qaçmağı”) * Durna gəzər yazı-yazı, Göy üzündə səfi-sazı, Yaxşı olur xoş avazı, Bax gör, Eyvaz görünürmü? (Pari
Tam oxu »...qalxıb, qonub mövzun nəğəmat ilə dərəyə qülğülə salırlar. M.F.Axundzadə. Nökər Səfi stolun üstünə boşqablar və ənva məşrubat düzür. Ə.Haqverdiyev. □
Tam oxu »...idi. İ.Şıxlı. 2. top. Bütün ailə birlikdə, bir yerdə, hamılıqla. [Səfi:] Atam-anam sənə qurban olsun, padşah! Keşiş budur, üç aydır ki, evlieşikli bu
Tam oxu »...və bir tərəfə çıxmaq [mövlanaya] mümkün deyil. M.F.Axundzadə. [Səfi bəy:] Bir də Çingizlə mülaqat etsəniz, sizinlə başqa cür danışacağam. S.S.Axundov
Tam oxu »...mübahisələri düşmək, söyüşmək, sözə gəlmək. Qonşu ilə sözləşmək. – [Səfi bəy:] Dayı, deyəsən, yenə Şəmsi ilə sözləşmisən, çox hirsli gedirdi, mənə də
Tam oxu »...dedim, – onu gecə saat birdən sonraya buraxmalısan. M.S.Ordubadi. [Səfi bəy:] Həcər xanım, düşmənin ailəsinə mərhəmət etmək caizmidir? S.S.Axundov. □
Tam oxu »...müvazinəsini saxlaya bilmədiyi üçün Mehribana gücü yetmirdi. S.Hüseyn. [Şəfi] özünü düzəltmək istədikdə müvazinətini itirib nərdivandan yumbalandı. Ə
Tam oxu »...müvazinəsini saxlaya bilmədiyi üçün Mehribana gücü yetmirdi. S.Hüseyn. [Şəfi] özünü düzəltmək istədikdə müvazinətini itirib nərdivandan yumbalandı. Ə
Tam oxu »...məni pulla satın almaq istəyirsiniz? C.Cabbarlı. [Restoran şefi] skripkaçıya böyük ehtiyacı olduğundan [Məzlumu] komendantdan satın aldı. S.Vəliyev;
Tam oxu »sif. [ər.] 1. Razı olan, razı, xoşnud. Neyləmişsən Molla Səfi, Bəybaba; Məmnundu, əzizim, bu qədər səndən. Q.Zakir. [Kor Seyid] Məsmənin bu təşəbbüsün
Tam oxu »SÜRMƏK I f. Çapmaq. Nəbigil atlarını minib iki boy sürməmişdilər, Şəfi bəyi Çay Tumasda gördülər (“Qaçaq Nəbi”). SÜRMƏK II f. Maşını idarə etmək. Əgər
Tam oxu »...DÜRLÜ Pisliyə həm dürlü cəzalar olar (A.Səhhət); ƏNVA (köhn.) Nökər Səfi stolun üstünə boşqablar ve ənva məşrubat düzür (Ə.Haqverdiyev); MÜXTƏLİF Xör
Tam oxu »...S.Rüstəm. Tökülürdü yağış kimi baş bir yana, leş bir yana; Dağılırdı düşmən səfi on bir yana, beş bir yana! R.Rza. ◊ Qarğa-quzğun leşə gələn kimi – ç
Tam oxu »...başıdaşlı nə əkək?” – deyirdi (Çəmənzəminli); BİÇARƏ (köhn.) Molla Səfi: Biçarə kişinin ovqatı təlx oldu (N.Vəzirov); BİNƏVA (köhn.) Binəva övrət xif
Tam oxu »...birini aldatmaq üçün qurğu qurmaq, tədbir görmək, hiylə işlətmək. [Səfi bəy:] Çingizə bir elə tələ qurmuşam ki, əlimdən qurtarası deyil. S.S.Axundov.
Tam oxu »...yemək paylayırlar. M.İbrahimov. 2. Ev qulluqçusu (qız, qadın). Məhəmməd Səfi ağa bir az səbir eləyib, xidmətçi qızı [Alının] dalınca göndərdi. Çəmənz
Tam oxu »...göndərəcəyəm ki, gedib elçilik eləsin. Ü.Hacıbəyov. Məhəmməd Səfi ağa bir az səbr eləyib, xidmətçi qızı [Alının] dalınca göndərdi. Çəmənzəminli. // B
Tam oxu »...etmək. O, Süleyman adlı bir nəfəri bizə qoşdu. M.S.Ordubadi. [Səfi bəy:] Buyurun gedək, adam qoşum, sizi xalanızgilə aparsınlar. S.S.Axundov. Bakıda
Tam oxu »...Qara:] Oğlum ölsün ki, dəxi kisədə tənbəki yoxdur. M.F.Axundzadə. [Səfi:] Bu canım ölsün ki, bularda bir kələk var, gedim görüm nə danışırlar. Ü.Hacı
Tam oxu »...keçib getmiş, vaxtilə olmuş. Keçən günə gün çatmaz. (Ata. sözü). [Səfi:] Ağlaya-ağlaya düşdü yollara; Gələn dərdi, keçən dərdi, yol dərdi. “Əsli və K
Tam oxu »...bəy səbir edə bilməyib əl-qolunu ölçərək qışqırdı. M.Hüseyn. [Mirzə Şəfi] əl-qolunu ölçərək ifadəsini şiddətləndirirdi. Mir Cəlal. Əl-qolu gəlməmək –
Tam oxu »...məc. sıx sıra, səf; ~ of armed men silahlı adamların sıx sırası / səfi; ~ of fire şiddətli atəş maneəsi; 5. anat. divar; the ~s of the heart ürəyin d
Tam oxu »...qoy qulaqlarının dibinə, gəraylı çağır. N.Vəzirov. [Balaqız:] Səfi oğlu İskəndər gecələr səhərədək sizin doqqazda bayatı çağırır. Ə.Haqverdiyev. 8. m
Tam oxu »...Ə.Haqverdiyev. Kəbinini kəsmək – ərə getməsini qanuni şəklə salmaq. [Molla Səfi:] Pəh, bu olmadı ha! Mənə deyən gərəkdi, həpənd, bu nə şəriətbazlıqdı
Tam oxu »is. 1. Bir dövlətin başqa dövlətdə səfirin başçılıq etdiyi diplomatik nümayəndəliyi, həmçinin bu nümayəndəliyin yerləşdiyi bina
Tam oxu »zərf [ər. səfil və fars. sərgərdan] Yersiz-yurdsuz, ac, pis vəziyyətdə, acınacaqlı halda. Səfil-sərgərdan qalmaq
Tam oxu »zərf Səfil kimi, səfil vəziyyətdə, səfilanə, sərsəri kimi, acınacaqlı halda. Səfilcəsinə küçələri dolaşmaq
Tam oxu »zərf [ər. səfil və fars. …anə] Səfilcəsinə, səfalət içərisində, səfil kimi. Zeynal özü də burasını dərk edirdi ki, xidmətlərinin əlindən çıxması … həy
Tam oxu »...olmaz; Get onları xam tovla ki, təzvir eləyirsən? M.Ə.Sabir. [Alı Səfi bəyə:] Bizi xam tovlamışdın, il uzunu işlədib bir qəpik də vermirdin… Daha ind
Tam oxu »