is. 1. Doğuşdan, toydan və ya ölümdən keçən qırxgünlük müddət. 2. Qışın böyük və kiçik çillədən ibarət ilk iki ayı (60 gün)
bax çil-çil. Çilli qız. Çilli toyuq
is. Lobya, mərci, əriştə və düyüdən bişirilmiş aş, plov. Aşpaz çilovu verir. Molla yeyib görür ki, doymadı
is. Keçmişdə: çilov bişirib satmaqla məşğul olan adam, aşpaz. [Molla Nəsrəddin] bir az fikirləşəndən sonra dümdüz gedib girir çilovçu dükanına ki: – B
sif. Üzündə çil olan; üzü çil-çil. Çilsifət tibb bacısı elə … güldü ki, dəhlizə səs saldı. B.Bayramov
is. 1. Torpağın, kökləri bir-birinə sarışmış sıx ot bitkiləri bitmiş üst qatı, təbəqəsi. // Həmin qatdan kəsilmiş hissə
əd. dan. 1. Xalis, qatışığı olmayan və ya çox az olan. Qərənfil xala Camal əmiyə dörd iri fətir uzadaraq: – Bunları tək-tək qoy, çünki çim süddə yoğur
“Çimçişmək”dən f.sif
f. 1. İyrənmək, ürəyi götürməmək, ikrah etmək. Çox yağlı ətdən adam çimçişir. – Həkim yazdığı dərmanı anama çətinliklə içirirdim
is. İki barmağın ucu ilə birinin ətini tutaraq sıxma; burub çimdikləmə. [Uşaq] evə getməyə cürət etmədi, atasının yumruğundan və anasının çimdiyindən
“Çimdikləmək”dən f.is
f. İki barmağın ucu ilə birinin ətini tutub sıxmaq, incitmək, çimdik götürmək, çimdik almaq. [Güləndam:] Ay mürtəd oğlu mürtəd, adamı da elə çimdiklər
“Çimdikləşmək”dən f.sif
qarş. Bir-birini çimdikləmək
“Çimdirmək”dən f.is
f. Su, sabun və s. ilə bədənini yumaq; yuyundurmaq, çimizdirmək. Uşaqları çox vaxt burada [suaxanda] çimdirib yuyundurardılar
is. Sututarı sahilində çimənlər üçün ayrılmış yer, plyaj. Çimərlikdə adamların istirahəti üçün hər cür şərait yaradılmışdır
çimir etmək (almaq) – azca yatmaq, yuxulamaq, yuxusunu almaq, mürgüləmək, mürgü döymək. Öz-özümə dedim ki, onsuz yaşamaq nədir? Qaçdı gözümdən yuxu,
“Çimişmək”dən f.sif
qarş. Hamı bir yerdə çimmək. Soruşacaqsınız ki, … uşaqlar şirin çimişdikləri yerdə niyə sudan çıxdılar, niyə Musa dayının səfəri ilə maraqlandılar? Mi
“Çimizdirmək”dən f.sif
bax çimdirmək. [Qəhrəman] bəzən suyun ilıq olduğunu görərək, uşağı çayın nisbətən dərin və dalda bir yerində çimizdirirdi
“Çimkirmək”dən f.sif
bax çımxırmaq. Mən qırmızı fəs deyiləm, bu başdan o başa qoyulam, ay Müqim! – deyə Zərintac xanım çimkirdi
“Çimləmək”dən f.sif
f. Çimlə örtmək (bax çim1)
sif. Çimi olan, çim basmış, çimlə örtülmüş (bax çim1). Çimli gölməçə. Çimli nohur
“Çimmək”dən f.sif
f. Yuyunmaq. Vannada çimmək. – [Məşədi İbad:] Kişinin hamamında iki saatdır ki, müftə çimibsiniz, hələ bir durub cəncəl də salırsınız? Ü
zərf dan. Düz, doğru, düzgün. □ Çin çıxmaq – doğru olmaq, düzgün olmaq, düz çıxmaq. Səlimnaz arvad yuxusunun çin çıxdığını görüb hönkürdü
is. dan. Dəfə, kərə. [Zeynal:] Məni dünya tanıyır. Sözü bir çin söyləyərəm. C.Cabbarlı
is. Taxıl, ot və s. biçmək üçün qısadəstəli, dişli, yarımdairəvi kənd təsərrüfatı aləti; dişli oraq. Çinlə ot biçmək
[rus.] Rütbə, vəzifə, xidmət dərəcəsi. [Xortdan:] Əvvələn, oğlun həştad min tümən pul verib, bir yaranallıq çini aldı
is. dan. Təbəqə, qat, lay. // Qalaq, yığın. Dədə, mən də ocağın gözünə odun gətirmişəm – deyə üstəlik olaraq Həzi də çindən odun gətirir
sif. və zərf Qat-qat, təbəqə-təbəqə, lay-lay, üst-üstə. Çin-çin yığılmış odun. – Taxçalarda xırda mücrülərin üstündən əlvan, çin-çin ipək boğçalar qoy
is. bot. Yaşıl-boz rəngli qabığı və enli pəncəvari yarpaqları olan iri, hündür ağac. Dörd yanında bitib söyüdlə çinar; Üzər ol göldə qazlar, ördəklər
is. Çoxlu çinar ağacı bitmiş yer. Çinarlıqda yalnız başıma gəzdim; Bu halda incə bir inilti sezdim. H
zərf Çin-çin, qat-qat, sıra ilə, səliqə ilə. Kitabları çinbəçin düzmək. – Qıvrım-qıvrım, həlqə-həlqə, çinbəçin; On dörd zülfün gördüm bel kənarında
sif. və zərf Çin dilində. Çincərusca lüğət. Çincə danışmaq
is. [fars.] Quşlarda, həşəratlarda və molyusklarda qidanın toplanması üçün qida borusunun yoğun hissəsi
is. [coğr. addan] Müxtəlif məmulat istehsal etmək üçün istifadə olunan əla gildən hazırlanmış süni mineral kütlə
“Çinləmək2”dən f.is
“Çinləmək1”dən f.is
f. Çin-çin düzmək, səliqə ilə lay-lay yığmaq, qalamaq, qalaqlamaq. Pulu ancaq yaraşır çinləyəsən sənduqə; Nə ki, xərc eyləyəsən millətə, dindaşa, ətə
f. Çinlə biçmək. Otu çinləmək
“Çinlənmək2”dən f.sif
“Çinlənmək1”dən f.sif
məch. Çinlə biçilmək. Zəmi çinləndi