Qədim mənası “dişi” deməkdir. Görünür, qız sözü ilə qohumdur. M.Kaşğaridə “adğır (ayğır), qısır (madyan) kişnədi” cümləsi var və bu qısır sözünün “dişi” mənasında işlədildiyini bir daha sübut edir. V.V.Radlov bu sözün bir mənasını “неродившая” (qız qalan?!) kimi verib ki, bu da sözün qız kəlməsi ilə qohumluğuna dəlalət edir. Həmin müəllifdə belə bir deyim də verilib: “pu mundak (bu cür) kişilər (adamlar) bolur ədi (çox) kıs (az) – bu qızsızlığı qıldı “qız” adı qız”. Ruscaya tərcüməsi belədir: отсутствие девиц причина тому, что девицам было дано имя “qız” (редкая). M.Kaşğari də sözün bir mənasını “кобыла, еще не приносившая приплода” kimi açıqlayıb. Bu da sözün qızla qohumluğuna dəlalət edir. –ır şəkilçisini dəqiq müəyyənləşdirə bilmədim. Güman ki, sözün etimonu qısmaq feili ilə bağlıdır, -ır isə ondan ad düzəldib: gəlmək və gəlir (доход) qəlibi üzrə. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)