Haxıs

Haxıs — İrəvan quberniyasının Eçmiadzin qəzasında, Vedibasar mahalının Vedi rayonunda kənd.[1][2]

Haxıs
Ölkə  Ermənistan
Rayon Vedi rayonu

Tarixi və toponimi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1590-cı ilə aid türkcə mənbədə kəndin adı "Heks" kimidir[3]. 1728-ci ilə aid mənbədə Xınzirək nahiyəsində Haxs kimdir[4][5]. Ehtimal ki, türk dillərində haxıs, haxış "dəstə", "alay", "yığın" (Azərbaycan dilində yallının bir növü olan "haxışda" oyunun adında olduğu kimi") sözündəndir. 1593-cü ilə aid mənbədə Gəncə vilayətində Ahiştabad (əsli Ahiştaabad) sancağının adı qeyd olunur[6]

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1918-ci ildə kəndin əhalisi qovulmuş və Türkiyədən gəlmə ermənilər yerləşdirilmişdir. 1922-ci ildə əhalinin bir hissəsi geri qayıtmış və ermənilərlə qarışıq yaşamışdır. 1945-ci ildə kənd ermənicə Tsorap adlandırılmışdır. 1728-ci ilə aid mənbədə kəndin adı "Hekis" kimidir[7][8].

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Əziz Ələkbərli, "Qədim türk-oğuz yurdu "Ermənistan"", Bakı, "Sabah", 1994.
  • PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  • Həbib Rəhimoğlu. "Silinməz adlar, sağalmaz yaralar", Bakı, "Azərnəşr", 1997.
  • B. Ə. Budaqov, Q. Ə. Qeybullayev. "Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti". Bakı, "Oğuz eli", 1998.
  • Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, "Gənclik", 1995.

Görkəmli şəxsiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис, 1913. .
  2. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı, 1996. .
  3. ↑ Iravan eyaletinin mufessel defteri. Istanbul. Basbakanlik Arsivi, № 633. .
  4. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı, 1996. .
  5. ↑ Абрамян Г.С., Мурзаев Э.М. Армянская географическая терминология. “Вопросы ономастики”. Свердловск, 1982. .
  6. ↑ Kirzioqlu F. 1593 ylde Osmanli vilaget tahrir defterlerende Gence-Karabag sancak lari; “ulus” ve “oymakleri”. Sevic matbaasi. Ankara, 1979. .
  7. ↑ Basbakanlik Arsivi. Qapu tahrir defterleri. № 808. 1728-ye tarihi. Revan ey-aleti Defteri. .
  8. ↑ Дьяконов И.М. История Мидии Л-М, 1956. .