Mozambik–Türkiyə münasibətləri

Türkiyə—Mozambik münasibətləri — Mozambik və Türkiyə arasındakı xarici ikitərəfli əlaqələr. 15 mart 2011-ci ildən bəri Türkiyənin Maputu şəhərində səfirliyi var və İtaliyanın Romadakı Mozambik Səfiri də Türkiyədə akkreditə olunmuşdur[1].

Mozambik–Türkiyə münasibətləri
Mozambik və Türkiyə
 Mozambik  Türkiyə

Diplomatik münasibətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyə əvvəlcə Portuqaliyaya qarşı silahlı mübarizəyə başlamaq üçün Mozambik Qurtuluş Cəbhəsini quran Amerika Birləşmiş Ştatlarında təhsil almış mülayim sosialist olan Eduardu Mondlane ilə rəğbət bəslədi[2]. Eyni zamanda, Türkiyə zahiri olaraq NATO müttəfiqini dəstəkləməyə davam etdi [3]. Mozambik ilə Türkiyə arasında münasibətlər olduqca gərginləşdi[3] sərt marksist Samora Maşel Mozambik Qurtuluş Cəbhəsinin lideri olduqdan sonra. Sovet İttifaqının köməyi ilə Samora Maşel [4] şimal tayfalarını və Katolik Kilsəsini təqib etdi və 10.000-100.000 ölümünə cavabdeh idi.

1985-ci ildə Samora Maşel ilə Ronald Reyqanın ABŞ arasındakı diplomatik ərimədən sonra Türkiyə Mozambikə iqtisadi yardım göstərməyə başladı və bu yardım Machel-in xələfi Joakim Çissanonun iqtisadi liberallaşmanı sürətləndirməsindən [5] və marksizmdən ayrıldığını elan etməsindən sonra davam etdi[5].

İqtisadi münasibətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2019-cu ildə iki ölkə arasındakı ticarət həcmi 153 milyon ABŞ dolları təşkil etdi.

Mozambikdəki ümumi xarici investisiyaların 19 %-ni Türkiyə BXİ oluşturur.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Relations between Turkey and Mozambique". Ministry of Foreign Affairs of Turkey. 2017-05-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-22.
  2. ↑ Ansprenger, Franz, ed. Wiriyamu: Eine Dokumentation zum Krieg in Mozambique. Munich: Kaiser, 1974.
  3. ↑ 1 2 Egero, Bertil. Mozambique and Southern Africa Struggle for Liberation. Uppsala: Scandinavian Institute of African Studies, 1985.
  4. ↑ Hoile, David. Mozambique: A Nation in Crisis. London: Claridge, 1989.
  5. ↑ 1 2 Abrahamsson, H., and A. Nilsson. Mozambique: The Troubled Transition from Socialist Construction to Free Market Capitalism. London: Zed, 1995.

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Abrahamsson, H., and A. Nilsson. Mozambique: The Troubled Transition from Socialist Construction to Free Market Capitalism. London: Zed, 1995. Ansprenger, Franz, ed. Wiriyamu: Eine Dokumentation zum Krieg in Mozambique. Munich: Kaiser, 1974.

Cabrita, João M. Mozambique: A Tortuous Road to Democracy. New York: Palgrave, 2000.

Egero, Bertil. Mozambique and Southern Africa Struggle for Liberation. Uppsala: Scandinavian Institute of African Studies, 1985.

  • Finnegan, William. A Complicated War: The Harrowing of Mozambique. New ed. Berkeley: University of California Press, 1993.
  • Hanlon, John. Mozambique: The Revolution under Fire. London: Zed, 1984.
  • Henriksen, Thomas. Revolution and Counter-Revolution in Mozambique. Westport, Conn.: Greenwood, 1983.
  • Hoile, David. Mozambique: A Nation in Crisis. London: Claridge, 1989.
  • Hume, Cameron. Ending Mozambique’s War: The Role of Mediation and Good Offices. Washington, D.C.: United States Institute of Peace Press, 1994.
  • Isaacman, Allen and Barbara Isaacman. Mozambique: From Colonialism to Revolution, 1900–1982. Boulder, Colo.: Westview, 1983.
  • Schneidman, Witney W. “Conflict Resolution in Mozambique.” In David R. Smock, ed. Making War and Waging Peace: Foreign Intervention in Africa. Washington, D.C.: United States Institute of Peace Press, 1993.
  • Vines, Alex. Renamo: Terrorism in Mozambique. Bloomington: Indiana University Press, 1991.
  • Wheeler, Jack, “Mozambique.” In Michael Radu, ed. The New Insurgencies: Anticommunist Guerrillas in the Third World. New Brunswick, N.J. 1990.