Tamaşa (Kəlbəcər)

Tamaşa (Txqot) — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Tamaşa
40°06′55″ şm. e. 46°38′47″ ş. u.HGYO
Ölkə
Region Kəlbəcər rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı
Xəritəni göstər/gizlə
Tamaşa xəritədə
Tamaşa
Tamaşa
Tamaşa xəritədə
Tamaşa
Tamaşa

Tuğqut kəndi dağətəyi ərazidədir. Kəndin adı keçən əsrin əvvəllərində ermənilər tərəfindən təhrif olunaraq Txqot kimi rəsmiləşdirilmişdi. Müstəqillik illərində kəndin əsl adı özünə qaytarılmışdır. Oykonim tuğ (etn.) və qut (İran dillərində "qala") komponentlərindən düzəlib, "tuğ qalası" mənasındadır.[1]

1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 2023-cü il sentyabrın 19–20-də Azərbaycan Ordusunun Qarabağda keçirdiyi antiterror əməliyyatı nəticəsində Tamaşa kəndi Azərbaycanın nəzarətinə qayıtmışdır.

Kəndin yerləşdiyi ərazi dağlıqdır və bu ərazidə dağ çayları, meşələr və geniş yaylaqlar mövcuddur. Tamaşa kəndinin ərazisindən Tərtər çayı keçir. Tərtər çayı Kəlbəcər rayonunun ərazisində yerləşən dağlıq bölgələrdən başlayır və Qarabağın əsas çaylarından biri hesab olunur. Bu çay həm suvarma, həm də enerji istehsalı baxımından əhəmiyyətlidir və Kəlbəcər rayonunun təbii su ehtiyatlarının əsas hissəsini təşkil edir. Bu bölgədə Mıxtökən yaylağı məşhurdur. Mıxtökən yaylağı Kəlbəcərin dağlıq ərazilərində yerləşir və maldarlıqla məşğul olan əhali üçün tarixi əhəmiyyətə malikdir. Bu yaylaq həm də gözəl təbiəti, geniş otlaqları və sərt dağ iqlimi ilə tanınır. Kəlbəcər bölgəsinin yaylaqları əsrlər boyu yerli əhali tərəfindən yaylaq köçü üçün istifadə edilib.

  1. Tamaşa (Kəlbəcər) // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN 978-9952-34-156-0.