Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • KANTA

    (Xaçmaz) küt bıçaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • кьантӀа

    ...короткохвостый; куцый (с отрезанным хвостом). 2. старый (о животном) : кьантӀа гамиш - старый буйвол; кьантӀа хьун - а) стать бесхвостым; б) состарит

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • КЬАНТӀА

    1. qısaquyruq(lu), gödəkquyruq; quyruğukəsik, quyruqsuz; кьантӀа яц a) quyruqsuz öküz; b) qoca öküz; c) tənbəl öküz; 2. qoca, yaşlı, qocalmış (heyvanl

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЬАНТӀА

    1. qısaquyruq(lu), gödəkquyruq; quyruğukəsik, quyruqsuz; кьантӀа яц a) quyruqsuz öküz; b) qoca öküz; c) tənbəl öküz; 2. qoca, yaşlı, qocalmış (heyvanl

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • КЬАНТӀА

    прил. тум атӀанвай, куьруь тум галай. Идаз къуншидин гьаятдай са кьантӀа гамиш акуна. Ф.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЬАНТӀА

    ...-яр, -йри, -йра тум атӀанвай, куьруь тум галай гьайван. * кьуьзуь кьантӀа.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЬАНТӀА

    adj. bobtailed.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КЬАНТӀА

    adj. bobtailed.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • КӀАНТӀА

    кил. КӀАНДАТӀА.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КӀАНТӀА

    bax кӀандатӀа.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • KATTA-KATTA

    katta-katta danışmax: (Ağdaş, Salyan, Mingəçevir) yekə-yekə danışmaq. – Məhəmməd çox katta-katta danışan adamdı (Ağdaş)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KANTAR

    kantara çekmek – götür qoy etmək, ölçüb-biçmək qantar, qapan

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • KATTA

    (İmişli) başbilən. – Nənəm irəhmətdik katta arvadıydı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KANAT

    i. rope, cable; polad ~ steel-rope

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • KATTA

    katta bax kəndxuda

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • KANCA

    qarmaq, çəngəl çəngəl, qanad, qarmaq

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • KATTA

    ...какой-л. общины, артели и т.п.). Kənd kattası сельский староста ◊ katta kimi danışmaq говорить с апломбом, заносчиво 2 сущ. зоол. кошачий лемур (род

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KASTA

    I сущ. каста: 1. в Индии и некоторых других странах Востока – общественная группа, строго обособленная происхождением, родом занятий и правовым положе

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KANNA

    1 сущ. бот. канна (многолетняя трава сем канновых) 2 сущ. зоол. канна (парнокопытное млекопитающее сем. полорогих)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KANAT

    I сущ. канат (толстая веревка из волокон или проволоки). Polad kanat стальной канат, məftil kanat проволочный канат, kanatın gərilməsi натяжение канат

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KALTA

    сущ. бот. калужница (травянистое растение сем. лютиковых с желтыми цветками), см. sunərgizi

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • КАНАТ

    яцIу цIил

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KANAT

    kanatına çatmağ: (Bakı) bir işi və ya sözü axıra kimi öyrənmək. – Mən bu sözün kanatına çatacam, görüm kim deyib; – Gereg hər şeyin kanatına çatasan,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • КАЮТА

    каюта (гимида кьилдин кIвал, чка).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАСТА

    каста (1. рагъэкъечIдай патан уьлквейра чпин пешедалди, ихтиярралди ва асул- несилдалди кьилди тир общественный группа. 2. пер. массайривай къакъ

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАРТА

    1. карта (ччилин ччинин, гъетер авай цавун ва мсб шикил чIугунвай еке кагъаз, мес. географиядин карта). 2. карт, чар (къумар къугъвадай). ♦ ставить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАНВА

    мн. нет 1. канва (винел нахишар атIун патал гзаф шириш авай кьери памбаг парча). 2. пер. диб, бине.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КАНАТ

    м kanat, buraz (yoğun ip, yoğun kəndir); ◊ цепной канат lövbər zənciri; стальной канат polad kanat (polad buraz).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KATTA

    сельский старшина, староста

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KATTA

    is. dan. bax kətxuda. Kattanı gör, kəndi çap. (Ata. sözü). Müxtəsərin deyir Aşıq Ələsgər; Koxanın, kattanın zatı çıxmışdı. Aşıq Ələsgər. Bu [şəxs] Dan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KÁSTA

    [port. casta] Hindistanda və Şərqin bəzi başqa ölkələrində: əsli-nəsəbi, ata-baba peşələri və hüquqi vəziyyətləri cəhətindən bir-biri ilə bağlı olan q

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KANÁT

    ...çox möhkəm yoğun ip (kəndir); buraz. Polad kanat. ◊ Kanat yol – bax yol.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • KASTA

    i. caste

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • KANQA

    ...idi. Arabanı düzəldən ustalar iş prosesində kanqa-kanqa deyə səs salır, mahnı oxuyurmuşlar. Bu səbəbə görə də araba kanqa adlanıb. İgidin tayfası isə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • КАНВА

    ж мн. нет kanva (1. üzərində naxışlar işləmək üçün dama-dama parça, tor: 2. məc. plan, əsas).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • kanat

    is. câble m ; polad ~ câble d’acier

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • КАРТА

    ...coğrafiya xəritəsi; 2. oyun kartı, qumar kağızı, gəncəfə kağızı; 3. мн. kart oyunu, qumar; ◊ ставить (поставить) на карту risk etmək, təhlükə altına

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KÁLTA

    ...sunərgizi. Azərbaycanın dağ-meşə qurşağının bataqlıq yerlərində bitən kalta (sunərgizi) cinsinin … bişirilib qurudulmuş köklərindən fəsəli bişirmək o

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • КВАНТА

    КВАНТ м, КВАНТА ж fiz. kvant (hər hansı bir fiziki kəmiyyətin ən kiçik miqdarı).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАЮТА

    ж kayut (gəmidə ayrıca otaq)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАСТА

    ж kasta; silk, qrup, təbəqə (ancaq öz silki və qrup imtiyazlarını güdən ictimai qrup).

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КЪАНВА

    къун глаголдин алатай вахтунин формайрикай сад. Кил. КЪУН.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КӀАНДА

    'чарасуз я, герек я' манадин гаф. Ваъ, - кьетӀна за, - инай квахьна кӀанда". М. Б. Спелар. Квез багъдин юкьва ада туькӀуьрнавай алачух... ваъ гьа! Т

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КӀАНДА

    кӀан хьун глаголдин вахтунин форма. 1) муьгьуьббатдин гьиссер хьун. муьгьуьббатдин гьиссери кьун. 2) са кар кьилиз акъуддай хиял хьун. Къуншияр вири

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪАНБА

    ...-йри, -йра 1) еке жендек авай кицӀ. Бязи къанба гурар кӀане КутӀуртӀан мекьи жедайд туш. С. С. Бязи къанба. Тум кӀанчӀа кьунавай къанбайри халк

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КАРТА

    урус, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра 1) тайин са чкадин чилин винел патан шикил. Дагъустандин картадал, иллаки чи лезги районра, тӀварар амаз чеб

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КАНДА

    нугъ., прил. пис. Къведай суз гьалар жеда мадни канда. А. Ф. КьатӀ-кьатӀ авур зунжурар.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • KASTA

    portuqalca nəsil və qəbilə mənasındadır.

    Tam oxu »
    Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti
  • kasta

    is. caste f

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • КЬАНТӀАР

    сущ.; -ди, -да; ар, -ри, -ра къубудин, къеледин, регъуьн кьилихъ хкаж хьанвай чка. Ара-ара къуйдай акъатай жалункадай нафт эчӀерайла, раган къан

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ÇANTA

    ...çantası. Patron çantası. Məktəbli çantası. – Bir gün qəhrəmanım əlində çanta; Görüncə: – Gedirəm, – dedi, – fronta. M.Müşfiq. [Fətullayev] …yeməyə əl

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ÇANTA

    сума, ранец, сак

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇANTA

    ...и т.п. с ручками, предназначенное для ношения чего-л.). Hörmə çanta плетёная сумка, yol çantası дорожная сумка, sanitar çantası санитарная сумка, təs

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇANTA

    çanta, sumka

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ÇANTA

    1. ÇANTA (məktəbli sumkası) [Xasay] məktəbdən evə gəlincə kitab çantasım yerindən asıb həyətə qaçırdı (A.Şaiq); PORTFEL Rəcəbin başında qiymətli şlyap

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ÇANTA

    i. (əsgərlikdə) haversack, knapsack; (məktəblərdə) satchel; məktəb ~sı a school satchel / bag; (bazar üçün) shopping bag

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ÇANTA

    ...mənbələrdə yançıq kimi işlədilib, “yandan asılan” deməkdir. Ehtimal ki, çanta elə yançaq sözünün təhrifidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • çanta

    çanta

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • çanta

    is. havresac m ; bel ~sı sac m à dos ; ovçu ~sı carnier m ; məktəbli ~sı car-table m, serviette f ; ərzaq ~sı filet m à provisions

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • XAH

    [fars.] клас. кӀантӀа, кӀандатӀа.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HAŞİYƏLİK

    ...(ранта, оторочки и др.) II прил. предназначенный, пригодный для канта (ранта, оторочки и др.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KANTÇILIQ

    ...(философское направление, восходящее к идеалистической философии Канта)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KAHAL

    ...кагьул, темпел, заландаказ юзадай, тади къачун тийир, палама, кьантӀа.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AĞIRTƏRPƏNƏN

    ...юзадай (ва я кӀвалахдай), тади къачун тийир, зирингвал квачир, палама; кьантӀа (рах.).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HAŞİYƏSİZ

    ...неокаймлённый, без каймы 2. необрамлённый, без рамы 3. неокантованный, без канта 4. необведённый 5. неотороченный, без оторочки

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • NEOKANTÇILIQ

    ...половины XIX – начала XX вв., пытавшееся возродить философию Э. Канта)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • MAKSİM

    \ - əxlaq ideyası yaxud Kanta görə bir insanın öz istək və fəaliyyətlərini müəyyən etmək üzrə qoyduğu əxlaq ideyası.

    Tam oxu »
    Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti
  • NYUKANTİZM

    ...çökməkdən qurtarmaq üzrə xüsusilə də bilik tənqidçisi baxımından Kanta istiqamətlənən tədqiqatlar. Ən yüksək nöqtəsinə XX əsrdə çatmışdır.

    Tam oxu »
    Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti
  • ГАВ

    ...гьайванарни садбур эркекбур, садбур дишибур тир. КӀантӀа ваз мирг, кӀантӀа гав ва я сикӀ. А. А. Пад хьайи рагъ. Касдин вахт ам тир хьи, хъуьтӀуьн в

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ИЧАЛАТАР

    ...къенепатан органар. Гьамидаз тилифундай лагь: ви кьил тӀазва. КӀантӀа лагь: ичалатар тӀазва. А. А. Пад хьайи рагъ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • вещь в себе

    1) В философии И. Канта: то, что существует независимо от сознания и является непознаваемым с абсолютной точки зрения. 2) О том, кто (что) является за

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КӀАНДАТӀА

    || КӀАНТӀА шартӀ къалурдай союздин гаф ва кӀус. КӀантӀа рахух вун гьадав лап мецелди... С. С. Пис папаз. Гьагъ макъамда дишегьлидин къиметар, Вуч кӀа

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • İMPERATİV

    \ prinsip, şərt, əmr. Kanta görə fərdi ideyaların \ qarşısına qoyulan obyektiv keçərli və hər hansı bir fəaliyyətin vacibliyini dilə gətirən əxlaqi pr

    Tam oxu »
    Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti
  • ЛУЬТКВЕЧИ

    ...лагьана: "Зи луьткведа кьве итимдивай акьахиз жеда, мад чка авач; кӀантӀа жув акьах, кӀантӀа жуван паб акьадра". Ф. Гьуьлуьн руш. Пакаман экв жез-те

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КРАН

    ...вацралди ина артезиандин къуюяр эгьуьнун патал... рахунар физва, Ахпа кӀантӀа на фонтанар эциг, кӀантӀа кӀвалеризни кранар твах, - лагьана Мерзията.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ФИНИФ

    ...гьерекат авун. Рекьяй финиф къадагъа тир, КӀантӀа къифле, кӀантӀа ялгъуз, Ф. Шарвилидикай риваят. Элкъуьрна балкӀан кьулухьди гьал хъувуна за, белк

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • GƏRƏK

    ...манада); gərək olmaq герек хьун, лазим хьун, кардиз атун; 2. союз. кӀантӀа, гьам; 3. сущ. рах. яракь, зереъат; 4. gərəkdir герек я, лазим я, важиб я)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КЬЕП

    ...-лап. * кьеп (кьеп 1) кьецӀил прил. са партални алачир гьалда авай. КӀантӀа кьецӀил кьеп хьана... Кьуьлерда за гьаятда. А. С. Чинардин хел. * кьеп (

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГЬИКАЯТЧИ

    ...гана... А. А. Лезгияр азадвилин женгера. Чи гьикаятчияр къачуртӀа, кӀантӀа Алибег Фатахов, кӀантӀа Зияуддин Эфендиев хьурай, абуруни и гафуникай [

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • дуализм

    ...начала - дух и материю (ср. монизм, плюрализм) Дуализм Декарта и Канта. Дуализм материи и духа. 2) Двойственность, раздвоенность чего-л. вообще. Дуал

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • СЕБ

    ...кулакри. А. Ф. КьатӀ-кьатӀ авур зунжурар. Вун кӀантӀа йикь, кӀантӀа вуна тӀебиатдиз агьузар ая, себ-сив це. Адаз хабар авай затӀ туш. А. А. Пад хьа

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ШАРАГ

    ...чна, вавай жедатӀа. Ф. Халуни хтул. КӀантӀа кьуьзуь кьун къурай, кӀантӀа къуьрен шараг - арадай руш динж хьурай Кепекарни кьилеллаз!. Гь. М. Хуьр

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АРТУХ

    ...гзаф. Мадни артух сандухдин паяр жеди. Е. Э. ТӀварун стхадиз. КӀантӀа руш хьуй, кӀантӀа гада, Артух крар чирин ада, Гъейри халкьарин арада Хъсан я,

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • TRANSSENDENT

    ...keçən. 2. Üstün olan, bəşəri olanlar-dan yüksəkdə dayanan \. 3. Kanta görə ola biləcək hər növ eksperimentin kənarına çıxan, şüurun xaricinə adlay

    Tam oxu »
    Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti
  • TƏNQİD

    ...doğruluq dərəcəsini tədqiq edib araşdırmaq, sınamaq, günahlandırmaq. Kanta görə isə əqlin günahlandırıl-masıdır. Ərəb dilində olan bu kəlmə fə`ələ

    Tam oxu »
    Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğəti
  • трансцендентальный

    ...(например: вещь, сущее, истина, добро и т.п.) б) отт. В философии Канта: изначально присущий сознанию, не приобретенный в процессе опыта. Т-ая филосо

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПАЛАСА

    ...ятӀа вич, паласа кьван фирягь хьуй. Ажуз жеда инсан Ватан авачтӀа, КӀантӀа вич лукӀ, кӀандатӀа вич пачагь хьуй. М. Б. Квез я? Лезгийрин хуьрер сув

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • НИК

    ...лагьана... А. И. Самур. Жанавурдин рангар яна никӀериз: Комбайн вегь - кӀантӀа пака -къуьлериз. И. Гь. Рубаияр.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • трансцендентный

    ...миру в целом. Бесконечность трансцендентна. б) отт. В философии Канта: находящийся за пределами опыта, недоступный познанию, непостижимый для разума.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • философия

    ...природы, человеческого общества, мышления. Философия Лейбница, Канта. Философия позитивизма. 2) чего Методологические принципы, лежащие в основе како

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КЬУЬЛЕРУН

    ...хъийимир музыкадин макьамдал шадвал къалурдай бедендин гьерекатар авун. КӀантӀа кьецӀил кьеп хьана... Къуьлерда за гьаятда. А. С. Чинардин хел. Ша,

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЬУЬЗУЬ

    ...фикирда. 3. Р. Веси. Синоним: агьил, яшлу. Антоним: жегьил. * кьуьзуь кьантӀа векьи, сущ. гзаф яшар хьанвай эркек инсан. * кьуьзуь кьун векьи, с

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЛЕЗЕТ

    ...Жува инрал ял акъадра, тӀебиатдикай леззет къачуда. Калериз кӀантӀа килиг, кӀандачтӀа ваъ: тух тахьанмаз абур санизни фидач. Б. Гь. Заз эвера. * лез

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЛИГЕН

    ...гатазгатаз, чуьхвер таран патав фена. А. Р. Чинебан савкьват. КӀантӀа дар хьуй, кӀандатӀа генг, Чидайд туш вин фидай пЛеквен. Экъич адан кьипел ли

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • кант

    ...поверхность на бревне; обтёсанный край доски. Тесать бревно на два канта. II -а; м. (от лат. cantus - пение) 1) Похвальное песнопение (стихотворение)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КАП

    ...алайди хьиз нар. лап мукьув гвайди хьиз.. КӀантӀа тама, кӀантӀа нацӀира чуьнуьх хьайи касдиз и рекьяй фидай-хкведай инсан капун юкьвал алайди

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ПАЧАГЬ

    ...С. Зулумкарди туруналди хел яна... Ажуз жеда инсан Ватан авачтӀа, КӀантӀа вич лукӀ, кӀандатӀа вич пачагь хьуй. М. Б. Квез я? 2) куьч. виридалайни ч

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТӀА

    ...атун, сагъсуз хьун. Гьамидаз тилифундай лагь: ви кьил тӀазва. КӀантӀа лагь: ичалатар тӀазва. А А. Пад хьайи рагъ. Инсандин рикӀ тӀа жедалди, Гъилер

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЛУКӀ

    ...М. Б. Са сеферди, кӀанзни-такӀанз. Ажуз жеда инсан Ватан авачтӀа, КӀантӀа вич лукӀ, кӀандатӀа вич пачагь хьуй. М. Б. Квез я? 2) куьч. инсан. Вун Алл

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КВАЗ

    ...ксус, йикь. Квазни кьамир, сятинин тикь-тикь. И. Гь. ПипӀишдин ван. КӀантӀа кваз яхъ на и гафар, Я кваз кьамир, кӀан ятӀа ваз. И. Гь. ЧӀалахъ жемир.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВИНИ

    ...югъ хьурай. 3. Э. Геж хьайи кагъаз. Ина жуван тум виже къведач. КӀантӀа картуфар къачу. Вини кьил кьве йис. Мад жедач. А. А. Лезгияр. Антоним: агъ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • строгий

    ...придерживающийся чего-л., следующий чему-л. Строгий последователь Канта. Строгий ревнитель старины. 7) Правильный, отвечающий требованиям классическо

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ВИНИ

    ...югъ хьурай. 3. Э. Геж хьайи кагъаз. Ина жуван тум виже къведач. КӀантӀа картуфар къачу. Вини кьил кьве йис. Мад жедач. А. А. Лезгияр. Антоним: агъ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЖУЗ

    ...- вуч хьана заз. С. Ялтахан эхир. Ажуз жеда инсан ватан авачтӀа, КӀантӀа вич лукӀ, кӀандатӀа вич пачагъ хъуй. М. Б. Квез я. 2) куьн гъиляй гьамиша

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • kantata

    is. mus. cantate f

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • КАНТАТА

    ж kantata (1. mus. əsasən xorla oxunlan təntənəli musiqi əsəri; 2. ədəb. qədimdə: təntənəli lirik şeir növü)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАНТАЛУПА

    КАНТАЛУПА, КАНАТАЛУПКА ж bot. kantalupa (çopur qabıqlı ətirli qovun növü)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • КАНТАБИЛЕ

    mus. kantabile (1. нареч. ahənglə, avazla; 2. нескл., ср bu tonla oxunan hava)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • KANTATA

    i. mus. cantata

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • KANTATA

    сущ. муз. кантата: 1. крупное торжественное вокально-музыкальное произведение для пения, хорового и сольного, с инструментальным сопровождением

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • KANTAKALI

    (Xaçmaz) kərtənkələ

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • KANTÁTA

    [ital.] 1. Musiqinin müşayiəti ilə xorla və tək oxunan, adətən təntənəli mahiyyət daşıyan böyük musiqi əsəri

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Kanta-Hyame
Kanta-Hyame və ya köhnə adıyla Tavastiya mülkü (fin Kanta-Häme; isv. Egentliga Tavastland) - Finlandiyanın vilayətidir. Kanta-Hyame bəzən sadəcə Hyame vilayəti olaraq da adlandırılır. Bu vilayət Cənub-qərbi Finlandiya, Pirkanmaa, Pyayat-Hyame və Uusimaa ilə əhatələnib. Mərkəzi Hyaameenlinaa şəhəridir. == Tarixi == Kanta-Hyame bölgəsində məskunlaşma daş dövründən bəri mövcuddur. Tarixi Tavastiya vilayətinin ilk yazılı qeydinə 1042-ci ildə Şahzadə Vladimir tərəfindən başladılan hərbi kampaniyaya istinad edən Novqorod Salnaməsində rast gəlinir. Bölgə Birger Yarlın Tavastiya vilayətinin sakinlərinə qarşı apardığı 13-cü əsrdəki səlib yürüyüşünə qədər bölgə isveçlilər tərəfindən idarə olunur. 14-cü əsrdə Hyame inzibati əyaləti Hyame qalası olan quldurluq mərkəzinə çevrildi. 1809-cu ildə Finlandiya ruslar tərəfindən İsveçdən alınanda Tavastiya da Rus İmperiyasının bir hissəsi oldu.
Kanta İbrahimov
Kanta İbrahimov (9 iyul 1960, Qroznı) — Rus, çeçen yazıçısı və ictimai xadimi, Çeçenistan Respublikasının xalq yazıçısı, Ədəbiyyat və incəsənət sahəsində Rusiya Federasiyası Dövlət Mükafatı laureatı, Çeçenistan Respublikası Yazıçılar Birliyinin sədri, iqtisad elmləri doktoru, professor. == Bioqrafiya == Alim, kimya elmləri doktoru Həmzət İsmayıloviç İbrahimovun ailəsində anadan olmuşdur. 1982-ci ildən Çeçen-İnquş Dövlət Universitetinin İqtisadiyyat Fakültəsini bitirdikdən sonra Şali rayonundakı Calka sovxozunda iqtisadçı işləmişdir. 1987-ci ildə Moskva Kənd Təsərrüfatı Akademiyasının aspiranturasına daxil olur. 1990-cı ildə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edərək "Sevkavneftegaz" (Qroznı) Çeçen-İnquş Elmi-İstehsalat Birliyinin direktor müavini təyin edilmişdir. 1991-ci ildə Çeçen-İnquş Respublikası Nazirlər Sovetinin birinci kateqoriyalı mütəxəssisi, 1992–1994-cü illərdə "Alam" tədqiqat ekoloji mərkəzinin direktor müavini (Qroznı) işləmişdir. Çeçenistan Respublikasında qarşıdurmanın artmasından sonra Moskvaya köçür, 1995-ci ildə K. Timiryazev adına Moskva Kənd Təsərrüfatı Akademiyasının doktoranturasına daxil olur. 1996-cı ildə "Bazar şəraitində meyvənin inkişafının təşkilati və iqtisadi problemləri və səmərəliliyinin artırılması" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını vaxtından əvvəl müdafiə etmişdir. 1999-cu ildə Rusiya Federasiyası Vergilər İdarəsinin şöbə müdirinin müavini təyin edilir. 2004-cü ildən Çeçenistan Respublikası Elmlər Akademiyasının akademikidir.
Kantal
Kantal (fr. Cantal; oks. Cantal ) — Fransanın Mərkəzi Cənub hissəsində departament.Overn rayonunun departamentlərindən biridir. Seriya Nömrəsi-15. İnzibati mərkəzi - Oriyak. Əhali sayı - 154.135 nəfər (şöbələri arasında 96-ci yeri tutur) (2010-cu il məlumatına görə). == Coğrafiyası == Şöbənin sahəsi 5726 km². == Tarixi == Kantal— 1790-ci ildə mart ayında Böyük Fransa İnqilabı zamanı yaradılmış, ilk 83 şöbədən biridir. Adı Lo və Qaronna çaylarından götürülüb. Keçmiş Overn vilayetində yerləşir.
Füzuli kantatası
Füzuli kantatası — bəstəkar Cahangir Cahangirov tərəfindən 1959-cu ildə yazılmış və elə həmin il Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında premyerası baş tutmuş kantata. Əsərdə klassik Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin qəzəllərindən və Rəsul Rzanın Füzuliyə həsr edilmiş şerindən istifadə edilmişdir. Bütövlükdə üç hissədən ibarət olan kantata girişlə başlayır. Burada Füzuli dövrünün ab-havası və lirik fəlsəfi ideyası yüksək emosional tonda təcəssümünü tapmışdır. Bunun üçün bəstəkar “Rahab” muğamından bacarıqla istifadə etmişdi. Ümumiyyətlə, kantatada Füzuli qəzəllərinin ruhu musiqi təcəssümünü tapır. Eyni zamanda bəstəkar müxtəlif emosional vəziyyətlərin qarşılaşdırılması ilə dramatik inkişafa nail olur.Füzuli kantatası aid olduğu musiqi janrının ən gözəl nümunələrindən biri hesab edilir. Cahangir Cahangirovun kantatası bu janrda yazılan digər əsərləri kölgədə qoyub. 500 ilə yaxındır ki, poeziyada davam edən Füzuli möcüzəsi Cahangir Cahangirov yaradıcılığında öz musiqi əksini tapıb. Bəstəkar bu əsərində Füzulinin "Söz haqqında", "Şəbi-hicran" və "Məni candan usandırdı" qəzəllərini musiqinin dili ilə ustalıqla canlandıra bilib.
Kantabir sarmaşıq
Convolvulus cantabrica (lat. Convolvulus cantabrica) – sarmaşıqkimilər fəsiləsinin sarmaşıq cinsinə aid bitki növü. Hündürlüyü 15-60 sm, gövdəsi düzduran və ya yuxarıya doğru qalxan, bəzən sərilən, əsasından budaqlanan, sıx və uzun qabarıq və ya qısa basıq tüklü çoxillik ot bitkisidir. == Yarpaq == Yarpaqları boz-yaşıl rəngli, üst tərəfdən adətən çılpaqdır, alt tərəfdən basıqtüklüdür, bəzən uzun qabarıq tüklüdür, aşağıdakılar saplaqlıdır, uzunsov, əksinəneştərşəkilli və ya uzunsov-neştərvaridir, küt ucludur, orta və yuxarıdakı yarpaqlar oturaqdır və ya demək olar ki, oturaqdır, uzunsov-xətvaridir, sivri təhərdir. == Çiçək == Çiçəkləri tək və ya 2-4 saydadır, kənar və ya təpə yarımçətirlərdə, uzun çox vaxt qabarıq çiçək oxu üzərindədir. Tac çəhrayıdır və kasacıqdan 2-3 dəfə uzundur. == Meyvə == Qutucuq enli-yumurtaşəkillidir, yuxarı hissədə tüklüdür, kasacıqdan qısadır. Toxumları enli-yumurtaşəkillidir, tünd-qəhvəyi rəngdədir, uzunluğu 2,5-3,5 mm-dir. == Çiçəkləməsi == May-İyul (Avqust) == Meyvə verməsi == İyul-Sentyabr == Azərbaycanda yayılması == Samur-Şabran oval., BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, Kür-Araz oval., Kür düz., KQ şimal, KQ cənub, KQ mərkəzi, Lənk. oval., Lənk.
Kantabriya
Kantabriya (isp. Cantabria) — Şimali İspaniyada müxtar bölgə. Rəsmi adı Comunidad Autónoma de Cantabriadır. Paytaxtı Santander şəhəridir. Sahəsi 5.321 km², əhalisi isə 593.121 nəfərdir (2011).
Kantabriya dənizi
Biskay körfəzi (isp. Golfo de Vizcaya,Mar Cantábrico, ing. Cantabrian Sea ; fr. Golfe de Gascogne; bask Bizkaiko golkoa; bret. Pleg-mor Gwaskogn; Qaskonca: Golf de Gasconha)- şimalşərq Atlantik okeanında Kelt dənizinin cənubunda yerləşən körfəz. == Əsas şəhərlər == Biskay körfəzinin sahilində əsas şəhərlər bunlardır: Fransa: Brest, Nant, La Roşell, Bordo, Bayonn, Biarritz. İspaniya: Donostia-San Sebastian, Bilbao, Santander, Gijon, Aviles.
Kantabrlar
Kantabrlar (lat. Cantabri) — İspaniyanın şimalında, müasir Kantabriya əyalətində, Asturiyanın şərqində və Kastiliya-Leonun dağlıq rayonlarında məskunlaşmış 11 tayfanın qədim konfederasiyası. == Haqqında == Strabonun məlumatına əsasən kantabrlar əvvəllər luzitanlar (Hind-Avropa xalqlarına aiddir) adlanırdı, Qay Yuli Sezarın məlumatına görə isə onlar yerli mənşəli xalq idi. . Kantabrlar məğlubedilməz və azad dağlılar kimi şöhrət qazanmışlar. Onlar uzun müddət romalıların hücumlarını dəf etməyə müvəffəq oldular. İlk dəfə Roma respublikasının orduları kantabrlara e.ə.150-ci ildə hücum etmişlər. Sezar özünün "Qall müharibələri haqqında qeydlər" əsərində göstərir ki, Roma sərkərdəsi Krass "qohum tayfalar" olan kantabrların və akvitanların birləşmiş qüvvələri üzərində qələbə qazandı. Bu əsərdə Sezarın kantabrlarla akvitanları "qohum tayfalar" adlandırması kantabrların keltiber tayfalarına aid olması barədə Qərbi Avropa tarixçiləri arasında geniş yayılmış fikri şübhə altına alır. Tədqiqatçıların əksəriyyətinin fikrinə görə "kantabrlar" sözü liqur mənşəli olub, "dağlılar" deməkdir. Tantabr tayfalarının adları və onların adət-ənənələri də qonşu keltiberdən xeyli fərqlənir.
Kantakuzinlər
Kantakuzinlər - Bizanslı məşhur ailələrdən biri. Tarixdə ilk dəfə adları I Aleksey Komnin dövründə çəkilir. IV Səlib Yürüşü dövründə ən çox torpaqlar bu ailəyə aid idi. 1308-ci ildə Mixail Kantakuzin Moreya despotu təyin olunmuş. Oğlu VI İohann ilə nəvəsi Matfey Kantakuzin Bizans imperatorları olmuşdular. Rumın Kantakuzenlər ailəsi bu sülalənin qolu hesab olunur. Şah İsmayıl ana tərəfdən VI İohannın kötücəsidir.
Kantata
Kantata (it. cantata, lat. саntare — mahnı sözündən) — solistlər, xor və orkestr üçün vokal və instrumental əsər. == Tarixi == XVII əsrin birinci yarısında. bir səs üçün vokal əsəri (madriqal) sonata adlı instrumental əsərdən fərqli olaraq kantata adlanırdı. İtaliyada operanın inkişafı ilə bir solo vokal nömrəsini deyil, bir neçəsini daxil etməyə başlayan kantata forması da inkişaf etdi. Kantataya daxildir: xorlar, reçitativlər, ariyalar və daha sonra orkestr müşayiəti ilə duetlər. Kantata onun yaradıcısı sayılan Karissimi sayəsində hazırlanıb. 17-ci əsrin əvvəllərindən 18-ci əsrin sonlarına qədər basso continuo (və ola bilsin ki, bir neçə solo alət) ilə müşayiət olunan bir və ya iki solo səs üçün kantata italyan vokal kamera musiqisinin əsas forması idi. Kantata konsertlərdə və kilsələrdə ifa olunur.
Karmina Burana (kantata)
Boyern nəğmələri və ya Karmina Burana (lat. Carmina Burana; tam adı."Carmina Burana: Cantiones profanae cantoribus et choris cantandae comitantibus instrumentis atque imaginibus magicis" - Boyern nəğmələri: Musiqi alətlər və ovsunlu rəsmlərin müşayəti ilə müğənnilər və xor qrupları tərəfindən oxunması üçün sekulyar nəğmələr ) – alman bəstəkarı Karl Orf tərəfindən 1935 – 1936 – cı illərdə bəstələnmiş tetral kantata. Əsərin mövzusu orta əsrlərə aid şeirlər dəsti olan "Carmina Burana"dan götürülüb. Əsərin tam adı belədir: "Carmina Burana: Cantiones profanж cantoribus et choris cantandж comitantibus instrumentis atque imaginibus magicis" (Beuern mahnıları: İfaçıları və xorun musuqi alətləri və sehirli görüntülərlə ifa etməsi üçün). "Carmina Burana", "Catulli Carmina" və "Trionfo di Afrodite" kontataları ilə birgə "Trionfo" adlı dəstin tərkib hissəsidir. Carmina Burananın ən məşhur hissəsi əsəri açılışı və bağlanışında ifa edilən "Fortuna Imperatrix Mundi" ("O Fortuna") hissəsidir. == Məzmun == 1934 – cü ildə Orf Carmina Burana əsərinin İohann Andreas Şmeller tərəfindən 1847 – ci ildə yazılmış mətni ilə rastlaşır. Latın və yunan dillərini öyrənən gənc tələbə Maykl Hofmann Orfa "Carmina Burana" toplusuna daxil olan 24 şeirdən hissələri əsərin librettosu üçün seçməyə yardım etmiş və onlardan böyük hissəsi latın dilində, bir hissəsi isə alman dili və qədim Provansal dilində olmuşdur. Seçim geniş mövzu rəngarəngliyini əhatə etməklə XIII əsrdə məşhur olan, XXI əsrdə isə daha çox şans və zənginlik, həyatın keçici təbiəti, Baharın qayıtmasının gətirdiyi əyləncə və zövq, içkinin təhlükəliyi, acgözlülük, qumarbazlıq və şəhvət kimi mövzulardan ibarət idi. == Təqdim == Carmina Burana ilk dəfə 8 iyun, 1937 – ci ildə Frankfurtda, Frankfurt Opera Teatrı tərəfindən (rəhbər: Bertil Vetzelberq, xor Sisilensor, səhnələşdirmə Oskar Volterlin, kostyumlar Oskar Volterlin) ifa edilmişdir.
Meliton Kantariya
Meliton Kantariya (gürc. მელიტონ ქანთარია, rus. Мелитон Варламович Кантария; 5 oktyabr 1920, Cvari, Salencix bələdiyyəsi[d] – 27 dekabr 1993, Moskva) — Sovet ordusunun gürcü əsilli çavuşu. Mixail Yeqorov və Aleksey Berest ilə birlikdə 1945-ci ilə Reystağa Sovet bayrağını sancmışdır. == Həyatı == Gürcüstandakı kiçik qəsəbələrdən biri olan Cvaridə (hazırda şəhərdir), kəndli ailəsində anadan olmuşdur. 1940-cı ilə qədər kolxozda işləmişdir. Həmin il Qırmızı Ordunun sıralarına qatılmışdır. İkinci Dünya müharibəsi dövründə 1-ci Belarusiya cəbhəsinin 756-cı atıcı alayının 150-ci tüfəng diviziyasında xidmət etmişdir. 1945-ci il aprelin 30-da Mixail Yeqorov və Aleksey Berest ilə birlikdə Reystağa Sovet bayrağını sancmışdır. === Müharibədən sonra === 1946-cı ildə ordudan tərxis olundu.
Santander, Kantabriya
Santander — İspaniyada bir şəhər. Kantabriya bölgəsinin paytaxtıdır.
İoann Kantakuzin (pinkern)
İoann Kantakuzin (yun. Ἱωάννης Καντακουζηνός, translit. Ioánnis Kantakouzinós; 1190 – 1257) — Frakesiya femasının qubernatoru (hak. 1244–1249), duka və pinkern. O, 1249-cu ildə Nikeya imperatoru III Duka İoann Vatas tərəfindən Rodos hakimi İoann Qavalasın orada olmadığı dövrdə adanı işğal edən və nəzarəti ələ keçirən genuyalılara qarşı göndərilən yürüşə rəhbərlik etmişdir.İoann Kantakuzin ömrünün son illərində İoanniki adını özünə götürərək rahib olmuş, 1257-ci ildən bir müddət əvvəl vəfat etmişdir. == İstinadlar == == Mənbə == Nicol. The Byzantine Family of Kantakouzenos (Cantacuzenus), ca. 1100–1460: A Genealogical and Prosopographical Study. Dumbarton Oaks studies 11. (ingilis).
Kantara qalası
Kantara qalası — Kiprdə Beşbarmaq dağlarında bir qaladır. Adanın şimal sahillərinə və Mesarya düzənliyinə nəzarət etmək üçün tikilmişdir. “Kantara” sözü ərəbcə “körpü” deməkdir. Adanın ən şərq qalasıdır və dəniz səviyyəsindən 630 metr yüksəklikdə, Şimali Kiprin Girniya dağlarının yamaclarında yerləşir. == Tarixi == Onun nə vaxt tikildiyi dəqiq bilinməsə də, əksər mənbələrə görə ərəb hücumları bitdikdən sonra 965-ci ildən sonra bizanslılar tərəfindən inşa edildiyi yazılır. Ancaq ingilis kralı I Riçardın adanı ələ keçirdiyi tarixə qədər qalayla bağlı heç bir qeyd aparılmamışdır. 1489-cu ildə ada venesiyalılar tərəfindən tutuldu. Bu tarixdən etibarən qala öz əhəmiyyətini itirməyə başladı. Beşbarmaq dağlarında Kantara, Müqəddəs Hilarion və Bufavento qalaları Venesiyalılar tərəfindən əhəmiyyətli hesab edilməməsi və əsgər çatışmazlığı səbəbindən tərk edildi. Bəzi mənbələrə görə, qala 1525-ci ildə tərk edilib.
Fanta
Fanta (alm. Fantasie‎) - The Coca Cola kompaniyasına məxsus sərinləşdirici alkoqolsuz içkinin markasıdır. Dünyada "Fanta" içkisinin istehsalına görə 1-ci yeri Braziliya tutur. == Tarixi == 1940-cı ildə Üçüncü Reyxdə müharibənin başlanması ilə əlaqədar Koka Kola firması yeni alkoqolsuz içki düzəltməyə məcbur olur. Bu hazırlanmışyeni sərinləşdirici alkoqolsuz içkinin adı "Fanta" (azərb. Fantaziya‎) qoyulur. Əvvəlcə toz halında, sonradan isə içki halında olur. 1960-cı ildən başlayaraq digər ölkələrdə istehsal olunmağa başlayır. Hal-hazırda Fanta dünyanın 160 ölkəsində istehsal olunur.
Kalta
Sunərgizi (lat. Caltha) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Kanna
Kanna - İtaliyanın cənub-şərqində kənd. E.ə. 216-cı il avqustun 2-də həmin kəndin yaxınlığında Roma konsulları Terensi Varron və Emili Pavelin sərkərdəlik etdikləri Roma ordusu (80 min piyada və 6 minədək süvari) ilə Hannibalın sərkərdəlik etdiyi Karfagen ordusu (40 min piyada və 10 minədək süvari) arasında 2-ci Pun müharibəsinin ən iri döyüşü baş vermişdir.
Kanto
Kanto (region) — Yaponiyanın Honşu adasında region. Kanto düzənliyi — Yaponiyanın ən böyük düzənliyi.
Çanta
Çanta — böyük olmayan əşyaların daşınması üçün nəzərdə tutulmuş, dəri və ya parçadan hazırlanan aksessuar. Bəzi heyvanların balalarını daşıması üçün qarın hissələrindəki dəri yuvalar da çanta adlanır. Daşıyacaqları əşyalardan asılı olaraq çantalar müxtəlif görünüşlərdə və növlərdə olurlar. Çantanın forması, materialı və digər xüsusiyyətləri onun təyinatından və istifadə sahəsindən asılıdır. Buna görə də çantanın bəzi növləri daima dəyişir: bəzilər qədim tarixə qovuşur, digərlər muzey eksponatlarının arasında yer alır, bəzi növləri ümumiyyətlə sadəcə unudulur və hətta adları da dildən itir. Çanta mənasına yaxın olunan sözlər bunardır: torba, kisə, xurcun, heybə, ter, səbət, cib, zənbil. Eyni zamanda texnologiyaların inkişafı ilə və yeni fəaliyyət sahələrin yaranması yeni-yeni çanta növlərinin ortaya çıxmasına səbəb olur. Bununla da dilimizə adətan başqa dillərdən xarici köklü adlar daxil olur: sumka, portfel, diplomat, keys, portmanat, çamadan, klaç və s. İndiki dövrdə çantalar hər bir yaş insanların müxtəlif vəziyyətlərdə lazım gəlir: məktəblilərə — məktəbli çantası, iş adamına — keys, səyyaha — çamadan, idmançıya — idman çantası, qadına — qadın çantası.
Kasta
Kasta — İspan Amerikası və Filippində müstəmləkə dövründə İspan elitası tərəfindən yaradılmış və 17–18-ci əsrlərdə rəsmi olaraq mövcud olan iyerarxik irqi təsnifat sistemidir, hələ də fəal şəkildə istifadə olunur.
Kana
Kant
İmmanuel Kant (alm. Immanuel Kant‎, 22 aprel 1724[…], Köniqsberq, Prussiya – 12 fevral 1804[…], Köniqsberq, Şərqi Prussiya, Prussiya) — alman filosofu, neoklassik alman fəlsəfəsinin banisi, müasir Avropa fəlsəfə tarixinin ən nüfuzlu nümayəndələrindən, Qərbi Avropada İntibah dövrünün son böyük filosoflarından biri. Kant özünün transsendental idealizm doktrinasında iddia edirdi ki, məkan və zaman sadəcə olaraq təcrübəni təşkil edən "intuisiya formalarıdır" və buna görə də "özündə şeylər" mövcuddur. Onlar təcrübəyə töhfə versələr də, təcrübə obyektlərindən fərqlidirlər. Buradan belə nəticə çıxır ki, təcrübə obyektləri sadəcə olaraq "görünürlər" və şeylərin təbiəti özlüyündə bizim tərəfimizdən dərk olunmazdır. Filosof David Yumun yazılarındakı skeptisizmə qarşı durmaq üçün o, ən məşhur əsərlərindən biri olan "Təmiz idrakın tənqidi" (1781/87) əsərini yazdı. Burada o, sintetik aprior biliyin mümkün olub-olmaması sualına cavab vermək üçün öz təcrübə nəzəriyyəsini inkişaf etdirdi, bu da öz növbəsində metafizik tədqiqatın sərhədlərini müəyyən etməyə imkan verəcəkdi. Kant hesab edirdi ki, zəka həm də əxlaqın mənbəyidir və estetika mühakimə qabiliyyətindən yaranır. Kantın fikirləri müasir fəlsəfəyə, xüsusən qnoseologiya, etika, siyasi nəzəriyyə və postmodern estetika sahələrində böyük təsir göstərməkdə davam edir. O, ağıl və insan təcrübəsi arasındakı əlaqəni izah etməyə və ənənəvi fəlsəfənin, metafizikanın səhvləri hesab etdiyi şeylərdən kənara çıxmağa çalışdı.
Kata
Kata (ja. 型 və ya 形) — Şərq əlbəyaxa döyüş növlərinin əksəriyyətində əvvəlcədən bir neçə nəfərə qarşı hazırlanmış formal hərəkətlərdən ibarət döyüş formasıdır. Kata sözü xüsusi ilə Karate-do döyüş növündə istifadə edilir. Məsələn, analoji olaraq Uşu, Kunq Fu döyüş növlərində "Tao", Taekvon-do döyüş növündə "Pumse" və s. kimi işlədilir.
Blas Kanto
Blas Kanto Moreno (isp. Blas Cantó Moreno; 26 oktyabr 1991) — İspaniya müğənnisi. O, Auryn qrupunun üzvü kimi şöhrət qazanmışdır. 2017-ci ildə ifaçı öz solo karyerasına başlamışdır. Onun Complicado adlı debüt albomu 2018-ci ilin sentyabr ayında işıq üzü görmüşdür. Albom İspaniyanın albom siyahılarında zirvəyə yüksəlmişdir. Blas Kanto İspaniyanı Niderlandın Rotterdam şəhərində keçirilən 2020 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində təmsil edəcək. == Həyatı == Blas Kanto 26 oktyabr 1991-ci ildə İspaniyanın Mursiya regionunda yerləşən Rikote şəhərində anadan olmuşdur. O, 8 yaşında ikən Veo Veo adlı uşaqlar üçün keçirilən məharət yarışmasında iştirak etmişdir. 2004-cü ildə isə Kanto İspaniyanın TVE telekanalının 2004 Avroviziya Uşaq Mahnı Müsabiqəsi üçün təşkil etdiyi Eurojunior adlı milli seçim turuna qatılmışdır.
Canuario Karta
Canuario Karta (it. Gianuario Carta; 1 yanvar 1931, Bitti, Sardiniya – 14 fevral 2017, Kalyari) — İtaliyalı siyasətçi, Xristian Demokratik Partiyasının rəhbərlərindən biri. == Həyatı == 1931-ci ildə Bittidə anadan olmuşdur. 1968–1983-cü illərdə İtaliya Deputatlar Palatasının üzvü olmuşdur. 1983–1992-ci illərdə İtaliya Senatlar Palatasının üzvü olmuşdur. 1983–1986-cı illərdə İtaliyada Tacir donanmasının başçısı olmuşdur.
Hanta Virus
Hantavirus (lat. Orthohantavirus) - Bunyavirales dəstəsinin Hantaviridae ailəsindən olan tək bir qapalı RNT virusu növüdür. Ümumiyyətlə gəmiricilərə təsir edən viruslar bu canlılarda xəstəlik yaratmır. Gəmiricilərin nəcisi demək olar ki, hantavirusun insanlara yoluxmasının səbəbidir və 2005 və 2019-cu illərdə insandan-insana hantavirusun yoluxması halı Cənubi Amerikada iki dəfə bildirilmişdir.
Kanat yolu
Kanat yolu — bir-birindən uzaq iki yer arasında, havada gərilmiş olan bir və ya bir neçə polad kəndir üzərində bağlanaraq yol alan asılı nəqliyyat vasitəsinə verilən ümumi addır. Kanat yolu lift prinsipiylə işləyib, xüsusilə vadi keçişlərində eynilə bir helikopter kimi yer səthindən olduqca yüksək nöqtələrə qalxa bilir. Kanat yolu nəqliyyat üçün çətin olan yüksəkliklər arasında qurulur. Bir dəniz ya da boğaz üzərində mövcud olanları da vardır. Kanat yolunun qurulduğu yerlər — quru, dəmir və dəniz yolu ilə nəqliyyatı çox çətin ya da çox bahalı olan bölgələrdir. Bu cür bölgələrdə müəyyən iki nöqtə arasında qurulan kanat yolu, insanların daşınması üçün istifadə olunur. İnsanların daşındığı kanat yollar polad kəmərlərlə asılı sərnişin kabinlərindən ibarətdir. Ümumiyyətlə tək istiqamətə və tək kəndir dolaşımlı olan kanat yolu sistemləri iki və daha çox polad kəndir ilə də hazırlanmaqdadır. Burada bir kəndir çəkici digər kəndir daşıyıcı kəndir vəzifəsini yerinə yetirir. Kanat yolu sistemləri polad kəndirə bağlama aparatı olan KLEM (Grip) vasitəsilə bir-birindən ayrılır.
Kanat İslam
Kanat İslam (13 sentyabr 1984-cü ildə anadan olub, Kaba , Altay dairəsi, İli-Qazax Muxtar dairəsi, Sincan Uyğur Muxtar Rayonu, Çin) — milliyyətcə qazax peşəkar boksçu. Çin Xalqları Oyunlarının iki qat çempionu, Olimpiya Oyunlarının bürünc mükafatçısı (2008), Qazaxıstanın əməkdar idman ustası, həvəskar «Astana Arlans» (WSB) komandasının kapitanı. Peşəkar səviyyədə WBA Inter-Continental (2017 - indiki), WBO NABO (2017 - indiyə qədər), WBO Inter-Continental (2016–2017), WBA Fedelatin (2013—2017) və WBA Fedecaribe (2012-2013) 1-ci orta çəkidə (Super ağır çəki) çempion titullarının sahibidir. Demək olar ki, iki illik fasilidən sonra Kanat asanlıqla orta çəki kateqoriyasına 72.574 kq (160 funt) keçmişdir. == Bioqrafiyası == Kanat İslam 1984-cü ildə ÇXR-nın Sincan-Uyğur Muxtar Rayonu Altay dairəsində rayonunda anadan olub. Böyük qardaşı Talgat Sincan-Uyğur Muxtar Rayonun boks komandasının üzvü idi və Kanat da qardaşının təsiri altında boksla da məşğul olmağa başladı. 1997-ci ildən məşqlərə başlamış və dörd il sonra Sincan-Uyğur Muxtar Rayonunun komandasına qoşulmuşdur. 2000-ci ildə 69 kq çəki dərəcəsində Sincan-Uyğur Muxtar Rayonunun çempionu oldu, 2003-cü ildə ÇXR kubokunda ikinci yeri qazandı. 2004-cü ildə Guangzhou şəhərində keçirilən 1 AIBA Asiya 2004 Olimpiya Təsnifat Turnirində qalib gəldi və Afinada 2004 Olimpiya Oyunlarında iştirak etmək hüququnu qazandı. Ancaq Olimpiya boks turnirində Azərbaycandan Ruslan Xairova məğlub oldu və finala yüksələ bilmədi.
Kanda çayı
Kanda çayı (神田川, Kandaqava) — Paytaxt Tokio regionunun ərazisindən axan, Yaponiyada yerləşən çay. Rəsmən I dərəcəli çay kimi təsnif edilir. Sumida çayının sağ qolunu əmələ gətirir. Çayın uzunluğu 24,6 kilometrə bərabərdir. Suaşıran hovuzun sahəsi 105 km²-ə bərabərdir. == Tarixi == Əvvəllər Hirakava adlandırılan Kanda çayı indiki Marunouçi və Hibiya rüblərinin ərazisindən keçir. Hibiya körfəzinə tökülərək Nihombaşi çayının indiki qolunun ətraflarından cənuba doğru axırdı. O zaman Hirakava çayı Toyoşima və Ebara rayonlarının arasında təbii sərhəd rolunu oynayırdı. 1590-cı ildə Edoda məskən salmış Tokuqava İeyasu Hirakava çayının sahillərini bərkitdi. Şəhəri içməli su ilə təmin etmək lazım idi.
Kanna döyüşü
Kanna döyüşü — Kanna yaxınlığında e.ə. 216-cı il avqustun 2-də konsul Qay Terrensi Varronun komandanlığı altında Roma ordusu (63 min piyada, 6 min süvari) ilə Hannibalın Karfagen qoşunu (40 min piyada, 10 min süvari) arasında 2-ci Pun müharibəsinin ən böyük vuruşması baş vermişdir. Karfagen süvariləri əvvəlcə Romanın süvari, sonra piyada qoşununu darmadağın etdi. Vuruşmanın 12 saatı ərzində romalılardan 48 min nəfər öldürüldü, 10 min əsir alındı. Karfagenlilərdən 6 min nəfər öldürüldü. Kanna yaxınlığındakı vuruşma hərb sənəti tarixinə düşməni az qüvvə ilə mühasirəyə alaraq onu tamamilə məhv etmək nümunəsi kimi daxil olmuşdur.
Kanti Əbdürəhmanov
Kanti Əbdürəhmanov — Sovet Ordusunun çavuşu, Böyük Vətən müharibəsinin iştirakçısı, Rusiya Federasiyasının Qəhrəmanı (1996). == Bioqrafiya == 1916-cı ildə Şali kəndində (digər mənbələrə görə Arqun şəhərində, indiki Çeçenistan) anadan olmuşdur. Erkən yaşlarında valideynlərini itirir. Əvvəlcə rəncbər, sonra kolxozda işləyir. 1941-ci ilin sentyabrında Abdurəhmanov könüllü olaraq Fəhlə və Kəndli Qırmızı Ordusunda xidmətə gedir. 1942-ci ilin iyununda Daşkənddəki kiçik artilleriya komandirləri məktəbini bitir. Orta Asiya Hərbi Dairəsində xidmət edir, sonra taqım komandirinin köməkçisi olur. 1943-cü ilin oktyabrından Böyük Vətən müharibəsi cəbhələrində: Nevel, Qorodok və Vitebsk şəhərlərinin azad edilməsində, Belarus və Baltikyanı əməliyyatlarda, alman qoşunlarının Kurland qrupunun məğlub edilməsində iştirak etmişdir. Döyüşlərdə dəfələrlə yaralanmışdır. 1943-cü ilin dekabrında Vitebskin qərbindəki hücum döyüşlərindən birində, sovet piyadaları böyük bir alman atəşi altında yatarkən, Əbdürəhmanov hesablanmış şəkildə silahını birbaşa atəş nöqtəsinə tuşlayır və bir neçə dəqiq atışla bunkeri məhv edir.
Kanto (region)
Kanto regionu (関東地方, Kantō-çihō, sərhəddən şərqdə) — Yaponiyanın Honşu adasında region, Yaponiyanın ən urbanlaşmış hissəsi. Burada ölkənin paytaxtı olan Tokio şəhəri, İmperatorun iqamətgahı və Yaponiya hökuməti yerləşir. Kanto regionu yeddi prefekturadan ibarətdir: İbaraki, Toçiqi, Qunma, Saytama, Çiba, Tokio, Kanaqava. == Adı == Kanto sözü yapon dilində sərhəddən şərqdə deməkdir. Bu ad müasir Şiqa prefekturada yerləşən, X əsrdə Kanto və Kansai regionları rəsmən bölən sərhədlə bağlıdır. Məhz buna görə də Kansai sözü yaponca sərhəddən qərbdə deməkdir. == Coğrafiya == Region ərazisinin təxminən 40% eyni adlı Kanto düzündən ibarətdir. Bu düzünün şimal-şərqindən cənub-qərbə Naka, Tone və Saqami çaylar sistemləri axırlar. Qərbdə Çubu regionu ilə təbii sərhədini Kanto dağları yaradırlar, şimalda Tohoku regionu ilə həmsərhəddir şimal-şərqdə isə Sakit okeanı ilə sulanır. == Əhali == Kanto regionu və özəlliklə onun Kanto düzüsü Yaponiyanın ən çox əhalili yeridir.
Kanto düzənliyi
Kanto düzənliyi (yap. 関東平野) və ya Tokio düzənliyi (yap. 東京平野) — Yaponiyanın ən böyük düzənliyi, Honşu adasının şərqində, Sakit okean sahilində, Kanto regionunda yerləşir və region ərazisinin təqribən 40%–ini təşkil edir. Sahəsi 13 min km²–dir. Şimaldan cənuba 110 km, qərbdən şərqə 140 km məsafədə uzanır. Tektonik çökəklikdir. Vulkan külü ilə örtülmüş Pleystosen çöküntülərindən təşkil olunmuşdur. İqlimi rütubətli mülayimdir. Sıx çay şəbəkəsi var. Çayları (yap.
Kanto regionu
Kanto regionu (関東地方, Kantō-çihō, sərhəddən şərqdə) — Yaponiyanın Honşu adasında region, Yaponiyanın ən urbanlaşmış hissəsi. Burada ölkənin paytaxtı olan Tokio şəhəri, İmperatorun iqamətgahı və Yaponiya hökuməti yerləşir. Kanto regionu yeddi prefekturadan ibarətdir: İbaraki, Toçiqi, Qunma, Saytama, Çiba, Tokio, Kanaqava. == Adı == Kanto sözü yapon dilində sərhəddən şərqdə deməkdir. Bu ad müasir Şiqa prefekturada yerləşən, X əsrdə Kanto və Kansai regionları rəsmən bölən sərhədlə bağlıdır. Məhz buna görə də Kansai sözü yaponca sərhəddən qərbdə deməkdir. == Coğrafiya == Region ərazisinin təxminən 40% eyni adlı Kanto düzündən ibarətdir. Bu düzünün şimal-şərqindən cənub-qərbə Naka, Tone və Saqami çaylar sistemləri axırlar. Qərbdə Çubu regionu ilə təbii sərhədini Kanto dağları yaradırlar, şimalda Tohoku regionu ilə həmsərhəddir şimal-şərqdə isə Sakit okeanı ilə sulanır. == Əhali == Kanto regionu və özəlliklə onun Kanto düzüsü Yaponiyanın ən çox əhalili yeridir.
Kasta sistemi
Hindistan tarixi deyildiyində ağlımıza ilk gələn mövzulardan biri olan kasta sistemi 1975-ci ildə faktiki olaraq aradan qaldırıldı, amma Bollivud filmlərində də sıx-sıx rastlaşdığımız kimi hələ də ölkənin ucqar bölgələrində həyata keçirilir. Kasta sistemi endoqamiya (qohum evliliyi) əsasına görə xarakterizə edilən sosial təbəqələmənin bir formasıdır. "Kasta" termini portuqalca olub "saf soy" anlamındadır və təbəqə ayrılıqlarına dayanır. Kasta sisteminin özünü "Varna" və "Cati"olaraq ikiyə ayıra bilərik. Varna kastanın ən üst 4 təbəqəsini ifadə edir (Brahman, Kşatri, Vayşi, Şudra). Varna insanların toplumun hansı təbəqəsində olduğunu müəyyənləşdirərkən, Cati isə insanların necə həyat tərzi yaşamağa müqəddər olduğunu, hansı peşəylə məşğul olacağını, necə bir hüquqa və ictimai nizama tabe olacaqlarını müəyyənləşdirən ikinci faktordur. Kasta içərisində "yüksəklik və əsalət" baxımından "pilləli" bir zəncir söz mövzusudur. Maraqlı olan bir durum isə bu sistem içərisində "zənginliyə" dayalı bir ayrımın olmamasıdır. Yəni bir insan doğumundan ölümünə qədər eyni kasta içərisində yer alır. == Varna təlimi == Kasta sistemini ayaqda tutan ən önəmli faktor "Varna" təlimidir.
Katsuo Kanda
Katsuo Kanda (d. 21 iyun 1966) — keçmiş Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 1 oyun keçirib.