SAKAL
SAKAT
OBASTAN VİKİ
Sakar
Sakar — Türkmənistan Respublikasının Lebap vilayətində şəhər tipli qəsəbə, Sakar etrapının inzibati mərkəzi. Yaşayış məntəqəsinin adı etnotoponimdir və burada məskun olan Sakar tayfasının adından yaranmışdır. Qəsəbənin təxminən 1 km qərbindən Türkmənabad – Atamurad avtomobil şossesi keçir, 10 km şimal-şərqində isə Ceyhun çayı axır. Qəsəbə ölkənin paytaxtı Aşqabaddan 700 km, vilayətin inzibati mərkəzi Türkmənabaddan isə 20 km uzaqlıqda yerləşir.
Sakar etrapı
Sakar etrapı (türkm. Sakar etrapy) — Türkmənistan Respublikasının Lebap vilayətində inzibati-ərazi vahidi. Etrapın inzibati mərkəzi şəhər tipli Sakar qəsəbəsidir.
Məhməd Rüşdü Sakarya
Mehmet Rüşdü Sakarya (türk. Mehmet Rüştü Sakarya) (d. 1877 İstanbul, Osmanlı İmperiyası – ö. 2 dekabr 1951, İstanbul, Türkiyə) — Türk əsgəri. == Hərbi fəaliyyəti == 1895-ci ildə hərbi məktəbə daxil olmuş və 1899-cu ildə oranı bitirmişdir. 1897-ci ildə Osmanlı-Yunan müharibəsində, Balkan müharibələrində və Birinci Dünya müharibəsində iştirak etmişdir. 1921-ci ilin 6 iyulunda Anadoluya gələrək Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsinə qoşuldu. Müharibədən sonra “İstiqlaliyyət medalı” ilə mükafatlandırıldı. 25 mart 1934-cü ildə öz istəyi ilə təqaüdə çıxdı. 2 dekabr 1951-ci ildə İstanbulda vəfat etdi.
Sakarya
Sakarya ili — Türkiyənin 81 vilayətindən 54-cüsüdür.
Sakarya (çay)
Çayın bir qolu Afyonun şimal-şərqindəki Bayat Yaylasından, digəri Eskişehir Çiftelerden doğular. Əvvəl İç Anadoluya doğru axar sonra Qızılarmağın tərsinə bir qıvrımla, şimala dönər, Poladlı yaxınlarında ən böyük qollarından biri olan Porsuq Çayını və Ankara Çayını axar. Gəyvə Boğazından keçər və Qurusudan axaraq Qaradənizə tökülər. Sakarya Çayının Aladağ və Kirmir sularını acdığı yerdə Türkiyənin ən böyük stansiyalarından biri olan Sarıyar Hidroelektrik Stansiyası ilə Gökçəkaya Hidroelektrik Stansiyası və Yenicə Anbarı qurulmuşdur. Çay adını Yunan Mifologiyasındakı çay tanrısı Sangariusdan götürməkdədir. Sakarya çayı ildə 5 milyard m³ su daşımaqdadır.
Sakarya Tətbiqi Elmlər Universiteti
Sakarya Tətbiqi Elmlər Universiteti, (Türk: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi) - 18 May 2018-ci il tarixli Rəsmi Qəzetdə dərc edilmiş Fərman Qanunu ilə quruldu. Universitetdə 1 institut, 8 fakültə, 1 kollec və 15 peşə məktəbi var. Bu bölmələr universitet qurulmazdan əvvəl Sakarya Universitetinə bağlı idi. Məktəbin əsas məqsədi normal universitetlərlə müqayisədə praktik peşə təhsili verməkdir. Ayrıca məktəb Türkiyədə olan iki Tətbiqi Elmlər Universitetindən biridir. == Akademik şöbələr == === İnstitutlar === Lisansüstü Təhsil İnstitutu === Fakültələr === İdman Elmləri Fakültəsi Texnologiya fakültəsi Turizm Fakültəsi Ali Fuat Paşa Əkinçilik Elmləri və Texnologiyaları Fakültəsi Qərb Qaradəniz Dəniz Elmləri Fakültəsi Sağlamlıq Elmləri Fakültəsi Nəqliyyat və Logistika Fakültəsi Tətbiqi Elmlər Fakültəsi === Kolleclər === Xarici Dillər Məktəbi === Meslek Yüksekokulları === Sakarya (Adapazarı) Peşə Məktəbi Akyazı Peşə Məktəbi Arifiye Peşə Məktəbi Ferizli Peşə Məktəbi Geyve Peşə Məktəbi Hendek Peşə Məktəbi Karasu Peşə Məktəbi Kaynarca Seyfəddin Səlim Peşə Məktəbi Pamukova Peşə Məktəbi Sapanca Peşə Məktəbi Sapanca Turizm Peşə Məktəbi Karapürçek Peşə Məktəbi Kocaali Peşə Məktəbi Taraklı Peşə Məktəbi Söğütlü Peşə Məktəbi == Professional Tətbiq İdarəetmə Sistemi (MUYS) == Peşəkar təcrübələri idarə etmək üçün məktəbin yaratdığı sistem sayəsində peşə məktəbləri üçün 3 + 1 və fakültələr üçün 7 + 1 təhsil modeli tətbiq olunur. Bundan əlavə, sistem tələbələrə iş imkanlarını təmin etməyə kömək edir.
Sakarya Universiteti
Sakarya Universiteti — Türkiyənin Sakarya ilində yerləşən universitet. == Tarixi == Sakarya Universitetinin təməlini 1970-ci ildə açılan Sakarya Mühəndislik və Memarlıq Peşə Məktəbi təşkil edib. Bu məktəb 1971-ci ildə Sakarya Dövlət Mühəndislik və Memarlıq Akademiyasına çevrilmiş, 1982–1992-ci illər arasında İstanbul Texniki Universitetinə bağlı bir fakultə olaraq təlim-tədris faaliyətinə davam etmiş, 3 İyul 1992 tarixli və 3837 sayılı qanun ilə Sakarya Universitetinə çevrilmişdir. == Strukturu == Sakarya Universitetdə 13 fakültə, 6 institut, 2 məktəb ve 2 peşə məktəbi var. === Fakültələr === Kompüter və İnformasiya Elmləri Fakültəsi Diş Həkimliyi Fakültəsi Təhsul Fakültəsi Fənn - Ədəbiyyat Fakültəsi Hüquq Fakültəsi Siyasi Biliklər Fakültəsi İlahiyyat Fakültəsi Rabitə Fakültəsi İdarəetmə Fakültəsi Mühəndislik Fakültəsi Tibb Fakültəsi Səhiyyə Elmləri Fakültəsi Sənət, Dizayn və Memarlıq Fakültəsi === İnstitutlar === Təhsil Elmləri İnstitutu Fənn Elmləri İnstitutu İdarəetmə İnstitutu Səhiyyə Elmləri İnstitutu Sosial Elmlər İnstitutu Orta Şərq İnstitutu === Məktəblər === Dövlət Konservatoriyası Sağlamlıq Məktəbi === Peşə Məktəbi === Adapazarı Peşə Məktəbi Sağlamlıq Xidmətləri Peşə Məktəbi === Rektorlura Bağlı qurumlar === Atatürk İdeyaları və İnqilab Tarixi Türk Dili Xarici Dillər === Araşdırma Mərkəzləri === Atatürk İdeyaları və İnqilab Tarixi Araşdırma və Tətbiqi Mərkəzi Kompüter Araşdırma və Tətbiq Mərkəzi Avropa Birliyi Ərş və Sənədlər Mərkəzi Mənbə Texnologiyası Araşdırma, Müayinə və Tətbiqi Mərkəzi Türk Erməni Əlaqələri Araşdırma Mərkəzi Davamlı Təhsil Mərkəzi Sakarya Yenilik Mərkəzi Sakarya İqtisadiyyat və Sosial Araşdırma Mərkəzi Uzaqdan Təhsil və Araşdırma və Tətbiq Mərkəzi Balkan Araşdırmaları Tətbiq və Araşdırma Mərkəzi Qadın Araşdırmaları Tətbiq və Araşdırma Mərkəzi Türk Dili Təhsili Tətbiq və Araşdırma Mərkəzi Suni Zəka Sistemləri Tətbiq və Araşdırma Mərkəzi Orta Şərq Araşdırmaları Mərkəzi == Nailiyyətləri == Sakarya Universiteti, Türkiyədə TS EN ISO 9001:2008 Keyfiyyət İdarə Sistemi Sertifikatı alan ilk universitetdir Sakarya Universiteti 2014-ci ildə ERASMUS Keyfiyyət Mükafatı, Sakarya Universitetinin tabeçiliyində olan Sakarya Texnoşəhər isə 2014-cü ildə “Ən Uğurlu Texnoşəhər Böyük Mükafatı”, 2015-ci ildə isə "Ən İnkişaf edən Texnoşəhər Böyük Mükafatı”nı almışdır. Beynəlxalq EFQM Mükəmməllik Mükafatı, Qurumsal Bacarıqların İnkişafı və Müştərilər Üçün Dəyər Qatma sahələrində 2 Uğur Mükafatı, 2018 Yüksəköğretim (Universitet) Keyfiyət Qurulu Qurumsal Xarici Dəyərləndirmə Proqramı, 2017 Avropa Universitetlər Birliyi Qurumsal Xarici Dəyərləndirmə Proqramı, EUA IEP, 2016 Avropa Mükəməllik Mükafatı, Qurumsal Bacarıqların İnkişafı sahəsində 1 Uğur Mükafatı, 2015 Mükəmməllikdə Davamlılıq Mükafatı, KalDer, 2013 Avropa Komissiyası ECTS və DS Label Mükafatı (Yeniləmə), Avropa Komissiyası, 2013 Milli Keyfiyyət Mükafatı, KalDer, 2010 Avropa Komissiyası ECTS Label Mükafatı, Avropa Komissiyası, 2010 İdari qurumlarda TS-EN-ISO 9001-2008 Keyfiyyət İdarə Sistemi, TSE, 2009 DS Label Mükafatı, Avropa Komissiyası, 2009 Dil Mükafatı, Avropa Komissiyası, 2009 EFQM 4*Səviyyəsində Mükəmməllikdə Yetkinlik Sənədi, KalDer, 2008 EFQM 3*Səviyyəsində Mükəmməllikdə Yetkinlik Sənədi, KalDer, 2006 Ümumi Sekretarlığa Bağlı Qurumlarda TS-EN-ISO 9000-1994 Keyfiyyət İdarə Sistemi, TSE, 2001 === Statistika === UniRank (2020) Türkiyədəki Ən Yaxşı Dövlət Universitetləri sıralamasında 14-cü, dünyada 1584-cü oldu.
Sakarya döyüşü
Sakarya döyüşü (türk. Sakarya meydan savaşı) — Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsindəki Türkiyə-Yunanıstan müharibələrində Atatürk tərəfindən çox böyük və qanlı döyüş mənasını verən "Melhame-i Kübra" ifadəsi ilə xatırlanan müharibə. Sakarya Meydan Müharibəsi, Anadolu türk tarixinin ən əhəmiyyətli döyüşlərindən biridir. Yunan generalı Papulas tərəfindən yunan ordularına Ankaraya hərəkat əmri verilmişdi. Döyüşü yunan tərəfi qazansa, Türkiyə Böyük Millət Məclisi Sevr müqaviləsini qəbul etmək məcburiyyətində qalacaqdı. Digər tərəfdən iyirmi dörd diviziyalıq rus əsgəri Qafqazda bu döyüşün nəticəsini gözləməkdə idi. Döyüşü türklərin uduzması halında Sevr müqaviləsi asanlıqla tətbiq edilə biləcəkdi. == Nəticəsi == Sakarya Meydan Müharibəsi sonunda türk ordusunun itkisi 5713 ölü, 18480 yaralı, 828 əsir və 14268 itkin olmaq üzrə cəmi 39289-dur. Yunan ordusunun itkisi isə 3758 ölü, 18955 yaralı, 354 itkin olmaq üzrə cəmi 23007-dir. Sakarya Meydan Müharibəsində çox sayda zabit itkisi olduğu üçün bu Müharibəyə "Zabit müharibəsi" adı da verilmişdir.
Sakarya ili
Sakarya ili — Türkiyənin 81 vilayətindən 54-cüsüdür.
Sakarya meydan döyüşü
Sakarya döyüşü (türk. Sakarya meydan savaşı) — Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsindəki Türkiyə-Yunanıstan müharibələrində Atatürk tərəfindən çox böyük və qanlı döyüş mənasını verən "Melhame-i Kübra" ifadəsi ilə xatırlanan müharibə. Sakarya Meydan Müharibəsi, Anadolu türk tarixinin ən əhəmiyyətli döyüşlərindən biridir. Yunan generalı Papulas tərəfindən yunan ordularına Ankaraya hərəkat əmri verilmişdi. Döyüşü yunan tərəfi qazansa, Türkiyə Böyük Millət Məclisi Sevr müqaviləsini qəbul etmək məcburiyyətində qalacaqdı. Digər tərəfdən iyirmi dörd diviziyalıq rus əsgəri Qafqazda bu döyüşün nəticəsini gözləməkdə idi. Döyüşü türklərin uduzması halında Sevr müqaviləsi asanlıqla tətbiq edilə biləcəkdi. == Nəticəsi == Sakarya Meydan Müharibəsi sonunda türk ordusunun itkisi 5713 ölü, 18480 yaralı, 828 əsir və 14268 itkin olmaq üzrə cəmi 39289-dur. Yunan ordusunun itkisi isə 3758 ölü, 18955 yaralı, 354 itkin olmaq üzrə cəmi 23007-dir. Sakarya Meydan Müharibəsində çox sayda zabit itkisi olduğu üçün bu Müharibəyə "Zabit müharibəsi" adı da verilmişdir.
Sakarya muzeyi
Sakarya muzeyi — Sakarya ili, Mərkəz ilçəsinin Milli Suverenlik prospektində yerləşir. Bağçası ilə birlikdə 1290 m²lik bir sahədə yerləşir. 1910–1915-ci illərdə dövrün Səfərbərlik Şöbəsinin Rəisi minbaşı Baha Bəy tərəfindən zirzəmisi ilə birlikdə üç mərtəbəli olaraq tikilən yaşayış binası, daha sonra Atatürkün yaxın dostu və Millət vəkili Həsən Cavid bəy tərəfindən satın alınmışdır. 1922-ci ilin iyun ayında Mustafa Kamal Atatürkün anası ilə görüşdüyü və beş gün müddətində qaldıqları bu ev, 1967-ci ildə baş verən zəlzələdə ziyan görmüşdür. 1983-cü ildə mülki memarlıq nümunəsi kimi dövlət qeydiyyatına alınan mənzil uyğun bir şəkildə muzey binası kimi yenidən inşa edilərək 1993-cü ildə ziyarətə açılmışdır. Binanın birinci mərtəbəsində xidmət büroları ilə təmiz dairəsi, birinci mərtəbədə direktor otağı və 85 m² enində bir sərgi zalı, ikinci mərtəbədə isə 50 nəfərlik konfrans zalı var. Muzeyin həyətində, Sakarya vilayəti tərkibində olan Roma və Bizans dövrlərinə aid memarlıq nümunələri, məzar daşları, yazılı daşlar, ostotek, bişmiş torpaq ərzaq küpləri və müxtəlif tarixi memarlıq nümunələri nümayiş etdirilir. Muzeyin sərgi salonunda tarix öncəsi çağlar ilə Roma və Bizans Dövrünə aid bir sıra arxeoloji əsər ilə Osmanlı və Respublika Dövrünə aid etnoqrafik eksponatlar nümayiş etdirilir. Arxeoloji əsərlər arasında yastı əl baltaları, bişmiş torpaq qablar, ətir və göz yaşı şüşələri ilə mədəni və şüşə əsərlər yerləşir. Bursa, Amasiya, Konya, Tokat və Ankara Diyarşünaslıq muzeylərindən seçilərək toplanan etnoqrafik eksponatlar arasında isə Mustafa Kamal Atatürkün istifadə etdiyi əşyalar ilə Osmanlı və Respublika Dövrünə aid odlu və soyuq silahlar, mis əşyalar, möhürlər və əl işləri var.
Sakarya zəfəri
Sakarya döyüşü (türk. Sakarya meydan savaşı) — Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsindəki Türkiyə-Yunanıstan müharibələrində Atatürk tərəfindən çox böyük və qanlı döyüş mənasını verən "Melhame-i Kübra" ifadəsi ilə xatırlanan müharibə. Sakarya Meydan Müharibəsi, Anadolu türk tarixinin ən əhəmiyyətli döyüşlərindən biridir. Yunan generalı Papulas tərəfindən yunan ordularına Ankaraya hərəkat əmri verilmişdi. Döyüşü yunan tərəfi qazansa, Türkiyə Böyük Millət Məclisi Sevr müqaviləsini qəbul etmək məcburiyyətində qalacaqdı. Digər tərəfdən iyirmi dörd diviziyalıq rus əsgəri Qafqazda bu döyüşün nəticəsini gözləməkdə idi. Döyüşü türklərin uduzması halında Sevr müqaviləsi asanlıqla tətbiq edilə biləcəkdi. == Nəticəsi == Sakarya Meydan Müharibəsi sonunda türk ordusunun itkisi 5713 ölü, 18480 yaralı, 828 əsir və 14268 itkin olmaq üzrə cəmi 39289-dur. Yunan ordusunun itkisi isə 3758 ölü, 18955 yaralı, 354 itkin olmaq üzrə cəmi 23007-dir. Sakarya Meydan Müharibəsində çox sayda zabit itkisi olduğu üçün bu Müharibəyə "Zabit müharibəsi" adı da verilmişdir.
Sakarya Çayı
Çayın bir qolu Afyonun şimal-şərqindəki Bayat Yaylasından, digəri Eskişehir Çiftelerden doğular. Əvvəl İç Anadoluya doğru axar sonra Qızılarmağın tərsinə bir qıvrımla, şimala dönər, Poladlı yaxınlarında ən böyük qollarından biri olan Porsuq Çayını və Ankara Çayını axar. Gəyvə Boğazından keçər və Qurusudan axaraq Qaradənizə tökülər. Sakarya Çayının Aladağ və Kirmir sularını acdığı yerdə Türkiyənin ən böyük stansiyalarından biri olan Sarıyar Hidroelektrik Stansiyası ilə Gökçəkaya Hidroelektrik Stansiyası və Yenicə Anbarı qurulmuşdur. Çay adını Yunan Mifologiyasındakı çay tanrısı Sangariusdan götürməkdədir. Sakarya çayı ildə 5 milyard m³ su daşımaqdadır.
Sakaryaspor
Sakaryaspor (Sakarya) — Türkiyənin futbol klubu. == Tarixi == 1965-ci ildə yaranıb. == Avropa kuboklarında iştirak == 1 dəfə Avropa kuboklarında iştirak edib.
T-122 Sakarya
T-122 Sakarya Türkiyənin Roketsan şirkəti tərəfindən yaradılmış 122 mm kalibri olan reaktiv yaylım atəş sistemidir. Roketsanın 122 mm-lik artırılmış mənzilli raket ailəsi klassik 122 mm-lik əldəqayırma raketlərə görə iki qat mənzilə malikdir. Hücum, polad bilyalı və yük döyüş başlığına sahib raketlər TR-122, TRB-122 və TRK-122 olaraq adlandırılır. Üstün dağıtmaq xarakterləriylə bu raketlər nöqtə və sahə hədəflərinə qarşı istifadə olunur. Raketlər, T-122 dən və ya 122 mm-lik digər çəkili vasitəyə birləşdirilmiş silah sistemlərindən atılır. 122 mm-lik TR-122 "Sakarya" reaktiv yaylım atəş sistemi. İstehsalçı: Türkiyə Lülə diametri: 122 mm Lülə sayı: 40 ədəd Doldurulma: 5 dəqiqə Məhvetmə radiusu: 500x500 m Salvo Atış müddəti: 80 saniyə Atəş məsafəsi: 40 km-ə qədər == Daşıyıcı vasitə == Daşıyıcı vasitə olaraq 6x6 təkərli MAN Dfaex yük maşını istifadə edilir. Yük maşınıda 2x20 raket daşıyan raket buraxıcı olur. Bu mərmilərin hamısını 80 saniyədə hədəfə yollayır və 500 kvadrat metrlik bir sahəni yox edir. == İzolyasiyalı Pod == Atmosfer şərtlərin yaratdığı mənfi təsirlərə qarşı xüsusi olaraq hazırlanan izolyasiya podları, 20 balondan ibarətdir.
Mehmet Rüşdü Sakarya
Mehmet Rüşdü Sakarya (türk. Mehmet Rüştü Sakarya) (d. 1877 İstanbul, Osmanlı İmperiyası – ö. 2 dekabr 1951, İstanbul, Türkiyə) — Türk əsgəri. == Hərbi fəaliyyəti == 1895-ci ildə hərbi məktəbə daxil olmuş və 1899-cu ildə oranı bitirmişdir. 1897-ci ildə Osmanlı-Yunan müharibəsində, Balkan müharibələrində və Birinci Dünya müharibəsində iştirak etmişdir. 1921-ci ilin 6 iyulunda Anadoluya gələrək Türkiyə İstiqlaliyyət Müharibəsinə qoşuldu. Müharibədən sonra “İstiqlaliyyət medalı” ilə mükafatlandırıldı. 25 mart 1934-cü ildə öz istəyi ilə təqaüdə çıxdı. 2 dekabr 1951-ci ildə İstanbulda vəfat etdi.
бедуи́нский добропоря́дочность коммивояжёр неодушевлённость обвиня́емый разма́чиваться ру́бчатый в одно сло́во вы́смотреть засусо́лить окрести́ть прии́скивать ура-патрио́т чёрный пар anchorage AWOL boiling temperature dipleurobranchiate four-way shaft-furnace tox- инспекция насытить туша шашка