Ətnə rayonu

Ətnə rayonu (tatar. Ətnə rayonı, Әтнә районы) — Rusiya Federasiyası, Tatarıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Respublikanın şimal-qərbində yerləşir. İnzibati mərkəzi Böyük Ətnə kəndidir.

Ətnə rayonu
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb

56°16′ şm. e. 49°27′ ş. u.HGYO

Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 10 avqust 1930
Sahəsi
  • 681,4 km²
Hündürlük
 120 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 12.553 nəf. (2021)[1]
Rəsmi sayt
Ətnə rayonu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Respublikanın Arça, Biektau rayonları və Mari El Respublikası (Morkinski rayonu) ilə həmsərhəddir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayonun ərazisi 1920-ci ilə qədər Kazan və Tsarevokokşayski qəzaları, 1920-1930-cu illərdə isə Arça kantonuna daxil idi.

10 avqust 1930-cu ildə Tukayev rayonu olaraq qurulur. 1938-ci ildə Ətnə olaraq adlandırılır. 12 oktyabr 1959-cu ildə ərazinin Tukayev rayonuna (əvvəllər Kzıl-Yulski rayonu) verilməsi ilə ləğv edilir.

25 oktyabr 1990-cı ildə Arça rayonundan ayrılmaqla bərpa edilir.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Əhalinin milli tərkibi

Rayon respublikanın monoetnik rayonlarından biridir: əhalinin 98,6% -ni tatarlar təşkil edir.

Yerli hökumət

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rayon icra başçıları

Xakimov Qabdulaxat Gilumxanoviç

İcraiyyə Komitəsi rəhbərləri

Qayumov Airat Fanilevich

İqtisadiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayonda buğda, çovdar, yulaf, qarabaşaq yarması, arpa, darı, noxud becərilir. Ətlik və südlük maldarlıq və qoyunçuluq inkişaf etmişdir. Kənd təsərrüfatına xidmət edən AtnyaAqrohimservis və Atninskaya selxoztexnik müəssisələri fəaliuyyət göstərir.

Nəqliyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon ərazisindən Vısokaya Qora - Boyük Ətnə - Klyuçi-Sap, Böyük Ətnə - Arça, Morki - Paranqa. Rayon ərazisindən "Qərbi Avropa - Qərbi Çin" nəqliyyat dəhlizinin (Yoşkar-Ola - Şali (M-7) hissəsinin) magistral yol ərazisində inşa edilməsi planlaşdırılır.

İnzibati ərazi bölgüsü

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2014-cü ildə Bolşeatninski kənd inzibati vahidliyinə daxil olan Yeni Ətnə adlı yeni bir qəsəbə salınmışdır[2]..

2014-cü ildən bəri Ətnə rayonunun 12 kənd izibati vahidliyinə 47 yaşayış məntəqəsi daxildir.

Tanınmış şəxsləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rəşid Rahmati Arat - Türkoloq, dilçi alim, İstanbul Universitetinin professoru.

Vladislav Açalov - Sovet hərbi və siyasi xadimi.

Asqat Səfərov - Rusiya dövlət xadimi və siyasətçisi.

Fərid Təxaviyev (1930-1999) - Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.

Sibqat Hakim - Tatar şairi.

Şəhabəddin Mərcani (Şəhabəddin bin Bəhaəddin əl-Qazani əl-Mərcani, tatar. Шиһабаддин Мәрҗани, Şihabaddin Mərcani; 1818-1889) - tatar ilahiyyatçısı, filosof, tarixçi və maarifçi.

KİV

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayonda "Әтнә таңы" ("Əntə şəfəqi") adlı tatar dilində qəzet nəşr olunur.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
  2. ↑ "Постановление Правительства Российской Федерации от 24 июля 2014 г. № 699 «О присвоении наименования географическому объекту в Республике Татарстан»". 2015-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-10.