Pitrəç rayonu

Pitrəç rayonu (tatar. Питрәч районы) — Rusiya Federasiyası, Tatarıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayon respublikanın şimal-qərbində yerləşir. Kazan şəhəri, Biektau, Arça, Teləçe, Balık Bişməse, Layiş rayonları ilə həmsərhəddir. Rayonun inzibati mərkəzi Pitrəç kəndidir.

Pitrəç rayonu
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb

55°45′ şm. e. 49°39′ ş. u.HGYO


Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 10 avqust 1930
Sahəsi
  • 1.361 km²
Saat qurşağı
  • Moskva vaxtı[d]
Əhalisi
Əhalisi
  • 62.094 nəf. (2021)[1]
Rəsmi sayt
Pitrəç rayonu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Rayonun ərazisi 1920-ci ilə qədər Layiş və Kazan qəzalarının, 1920-1927-ci illərdə Layiş və Arça kantonlarının, 1927-1930-cu illərdə - Arça kantonunun tərkibinə daxil idi.

Pitrəç rayonu 10 avqust 1930-cu ildə qurulmuşdur.

Milli tərkib

Rayon əhalisi tatarlar (57%) və ruslardan (40%) ibarətdir[2].

Yerli özünü idarəetmə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Pitrəç rayonu ərazisinə 21 kənd inzibati vahidliyi daxildir. Rayon ərazisinə ümumilikdə 74 yaşayış məntəqəsi daxildir.

Rayonda 29 ümumtəhsil məktəbi, 13 məktəbəqədər təhsil müəssisəsi, 1 internat məktəbi və Lenin-Kokuşkinski peşə məktəbi fəaliyyət göstərir.

Səhiyyə sahəsində poliklinika, xəstəxana və reanimasiya şöbəsi, 4 tibbi ambulatoriyası vardır.

Rayonda "Press" MMC kənd təsərrüfatı texnikası istehsal edən müəssisə fəaliyyət göstərir. Bölgənin digər iri müəssisələrinə Agrofirm AK Bars-Pestretsi, Pestretsstroy, Tamle MMC və digərləri daxildir.

Taxıl, paxlalı bitkilər, yazlıq buğda, qışıəq çovdar və kartof yetişdirilir. Ətıik və südlük heyvandarlıq, quşçuluq, atçılıq inkişaf etmişdir.

2012-ci ildə büdcə gəlirləri 544 355 rubl, xərcləri 539 837 rubl təşkil etmişdir[3]..

Rayonun əsas yolları: M-7 (Volqa) "Moskva - Kazan - Ufa", Şali - Soroçiye Qorı (R-239 M-7-dən Kama çayı üzərindəki körpüyə qədər olan hissədə), Kazan - Lenino-Kokuşkino - Tyulyaçi - Şemordan (Kukmara, Vyatskiye Polyanı), Köhnə Şiqaleevo - Pitrəç - Kulaevo (M-7).

Rayon ərazisində "Qərbi Avropa - Qərbi Çin" nəqliyyat dəhlizinin (Yoşkar-Ola - Şali hissəsi) inşa edilməsi planlaşdırılır. Rayon ərazisində dəmiryolu şəbəkəsi yoxdur.

Tanınmış şəxsləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İvan Yeqoroviç Avdeev - Priyutovo kəndində anadan olmuşdur (indi yoxdur) - SSRİ-nin əməkdar sınaq pilotu.

Pyotr Mixailoviç Qavrilov - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, Alvidino kəndində anadan olub.

Rayonda "Alqa" adlı rus və tatar dillərində qəzet buraxılır.

  1. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
  2. "Всероссийская перепись населения 2010 года. Национальный состав населения Республики Татарстан" (PDF). 2012-11-21 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-01.
  3. "Татстат". 2020-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-16.