Balık Bişməse rayonu

Balık Bişməse rayonu (tatar. Балык Бистәсе районы) — Rusiya Federasiyası, Tatarıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayon respublikanın mərkəzində yerləşir. Kama çayının sağ sahilində yerləşir. Rayonun inzibati mərkəzi Balık Bişməse şəhər tipli qəsəbəsidir.

Balık Bişməse rayonu
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq[d] Gerb[d]

55°32′ şm. e. 50°20′ ş. u.HGYO

Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 14 fevral 1927, 12 yanvar 1965
Ləğv edilib 4 yanvar 1963
Sahəsi
  • 2.052 km²
Əhalisi
Əhalisi
  • 24.340 nəf. (2021)[1]
Rəsmi sayt
Balık Bişməse rayonu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon Layiş, Pitrəç, Teləçe, Mamadış rayonları ilə, Kuybışev su anbarı boyunca isə Çistopol və Alekseyevsk rayonları ilə həmsərhəddir.

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Rayon 14 fevral 1927-ci ildə qurulmuşdur. 1920-ci ilə qədər olan ərazi Layiş qəzasına, 1920-1927-ci illərdə Layiş kantonuna daxil idi. 26 mart 1959-cu ildə ləğv edilmiş Kzıl-Yulduz rayonu ərazisinin bir hissəsi (rayon mərkəzi Kutlu-Bukaş kəndində olmuşdur) Balık Bişməse rayonunun bir hissəsi olur. 4 yanvar 1963-cü ildə rayon ləğv edilir, ərazisinin bir hissəsi Mamadış rayonunun, bir hissəsi isə Pitrəç rayonunun tərkibinə keçir. 12 yanvar 1965-ci ildə Balık Bişməse rayonu yenidən qurulur.

Əhali

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Urbanizasiya

Şəhər şəraitində (Balık Bişməs şəhəri) rayon əhalisinin 30,62% -i yaşayır.

Yerli özünü idarəetmə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Balık Bişməse rayonu ərazisinə 1 şəhər və 26 kənd inzibati vahidliyi daxildir. Rayon ərazisinə ümumilikdə 78 yaşayış məntəqəsi daxildir[2].

İqtisadiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ərazidə yazlıq buğda, qışlıq çovdar, arpa, yulaf, kartof becərilir. Heyvandarlığın əsas sahələri ətlik və südlük heyvandarlıq, qoyunçuluq, arıçılıqdır.

Tanınmış şəxsləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Minulla Sunqatoviç Qizatulin (1925-1993) - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.

Alexandr Timofeeviç Serqeyev (1916-1979) - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.

Zakiy Şaymardanoviç Şaymardanov (1923-1967) - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.

Rüstəm Nurqaliyeviç Minnixanov - Tatarıstan Respublikasının ikinci prezidenti.

Fanis Sahibutdinoviç Musin – 10 sentyabr 1959-cu ildə, Kazan Vaxitovski rayon məhkəməsinin keçmiş sədri

Rinnat Qaleyeviç Nurullin (1954) - şair, Tatarıstan Respublikasının əməkdar ixtiraçısı, texnika elmləri namizədi.

Ravil Qabdraxmanoviç Fayzullin (1943) - şair və peşəkar yazıçı, Tatarıstanın xalq şairi, Rusiya Sovet Sosialist respublikasının əməkdar artisti, Q. Tukay adına Dövlət Mükafatı laureatı. M. Cəlil adına mükafatın sahibi.

Damir Hasanoviç Fəthutdinov (1923-1991) - geoloq, SSRİ Dövlət Mükafatı laureatı.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
  2. ↑ "Закон Республики Татарстан от 31 января 2005 года № 37-ЗРТ «Об установлении границ территорий и статусе муниципального образования "Рыбно-Слободский муниципальный район" и муниципальных образований в его составе»". 2016-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-16.