По-русски
Dil
Növ
Lüğətlər
Lüğətlər → Azərbaycanca-ingiliscə lüğət

AKTİV

I. i. the most active members pl.; partiya aktivi the most active members of the Party organization, the Party activists pl.

II. s. active; aktiv müdafiə active / aggres sive defence aktiv həyat active life; aktiv vulkan active volcano; aktiv kömək active help; aktiv söz ehtiyatı active stock / fund of words; aktiv balans mal. favourable balance

III. z. actively; aktiv iştirak etmək to take* an active part (in)

IV. mal. assets pl.; aktiv və passiv assets and liabilities; aktivə yazmaq to enter on the credit side (of an account) (d.)

#aktiv #al #aktual #ala #passiv #qüvvə #aləm #yaşlı #alçaq #aktivləşmək #alacəhrə #gül #möhtəşəm #arı #fikirləşmək #активный #qamir #ala-tala #xəyalpərəst #omonim
a b c ç d e ə f g ğ h x ı i j k q l m n o ö p r s ş t u ü v y z
a a- aa ab ac aç ad ae af ag ağ ah ax ai ak aq al am an ap ar as aş at au av ay az
AKT
AKTİVASİYA
OBASTAN VİKİ
Aktiv idarələşmə
Qapalı aktiv
Qapalı aktivlər, gözlənilməz və ya erkən silinmə, dəyərdən düşmə və ya öhdəliklərə çevrilmə nəticəsində zərər görən aktivlərdir ". Qapalı aktivlər müxtəlif səbəblərdən yaranır və iqtisadi artım, transformasiya və innovasiya ilə bağlı olan "yaradıcı məhv" fenomeninə xasdır. Bu aktivlər fərdlər və şirkətlər üçün risklər yaradır və sistemli təsirlərə səbəb ola bilər. İqlim dəyişikliyinin bütün dünya iqtisadiyyatında potensial dalğalanma təsiri ilə karbon tutumlu sənayelər və investorlar üçün qapalı aktivlərin əhəmiyyətli dərəcədə artmasına səbəb olacağı gözlənilir. Termin, aktivin öhdəliyə çevrilməsindən sonra iqtisadi itkilərin qarşısını almaq üçün maliyyə riskinin idarə edilməsi üçün vacibdir. Mühasiblərin aktivlərin dəyərsizləşməsi ilə mübarizə aparmaq üçün tədbirləri var (məs . 16 №-li MUBS) müəssisənin aktivlərinin bərpa oluna bilən məbləğindən artıq uçota alınmamasını təmin etməyə çalışır. Bu kontekstdə qapalı aktivlər köhnəlmiş və ya işlək olmayan aktiv kimi də müəyyən edilir, lakin balansda mənfəət itkisi kimi qeyd edilməlidir. == İqlimlə bağlı aktivlərin bağlanması == "Qapalı aktivlər" termini ətraf mühit və iqlim dəyişikliyi mövzularında böyük əhəmiyyət daşıyır. Bu kontekstdə diqqət əsasən iqlim dəyişikliyi kimi ətraf mühitlə bağlı faktorların təsirinə yönəlir,) müxtəlif sektorlardakı aktivləri necə bağlaya biləcəyinə yönəlmişdir.
Bioloji aktiv nöqtələr
Qeyri-aktiv pəncərə
Qeyri-aktiv pəncərə(en. inactive window ~ ru. неактивное окно ~ tr. etkin olmayan pencere)– qrafik interfeysli proqram mühitində: verilmiş anda istifadə olunmayan hər hansı pəncərə. Qeyri-aktiv pəncərəni ya tamamilə, ya da qismən aktiv pəncərə örtə bilər. O, istifadəçi tərəfindən fəallaşdırılana qədər passiv durumda qalır. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Səthi-aktiv maddələr
Səthi-aktiv maddələr(SAM) – xalq təsərrüfatının bir çox sahələrində müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunan maddələrdir. Qısaldılmış formada SAM-lar adlanır. SAM-lar yuyucu vasitələr, köpük və emulsiya stabilləşdiricisi, flotoreagentlər, hidrofoblaşdırıcılar, antistatiklər, korroziya inhibitorları və sair kimi işlədilir. == Səthi-aktiv maddələrin təyinatları == SAM-ların müxtəlif təyinatlı olması, onlardan geniş miqyasda istifadə etməyə imkan verir. Məsələn, istehsal olunan anion, qeyri-ionogen, kation və amfolit səthi-aktiv maddələrin miqdarı ildə milyon tonlarladır. == Səthi-aktiv maddələrdən istifadə tarixi == Neft sənayesində SAM-ların istehsalına təxminən 60-70 il bundan əvvəl başlanmışdır. 1939-cu ildə dünya miqyasında cəmi 14 min ton, 1960-cı ildə 1386 min ton, 1982-ci ildə isə 6500 min ton SAM istehsal olunmuşdur. Sonrakı illərdə istehsal olunan SAM-ların miqdarı daha çox artmışdır. SAM-ların bir hissəsi yuyucu xassəyə malikdir. Köməkçi komponentlər və doldurucularla (soda, fosfatlar, natrium sulfat və s.) əsas aktiv maddələrin yuyuculuq təsiri gücləndirilir.
Aktiv-stativ uyğunlaşma
Aktiv-stativ uyğunlaşma — Aktiv-stativ uyğunlaşma dilçilikdə, xüsusən də cümlədə subyektin iştirakını və təsirini vurğulayan dillərdə müşahidə olunan qrammatik quruluş formasıdır. Bu uyğunlaşma sistemində, cümlədəki fəaliyyətin subyektin aktiv və ya passiv (stativ) formada iştirakına görə fərqli şəkildə ifadə edilməsi məqsədilə dilin qrammatik strukturu dəyişir. Yəni subyektin cümlədəki hərəkətin fəal bir iştirakçısı olub-olmamasına əsasən fellər və cümlə quruluşu uyğunlaşdırılır. Aktiv-stativ uyğunlaşma sistemində fellər və digər qrammatik elementlər iki əsas formadan birində olur: 1. Aktiv Forma: Bu formada, subyekt hərəkətin aktiv bir iştirakçısıdır və fəaliyyəti özü həyata keçirir. Məsələn, subyektin yeriməsi, danışması və ya oxuması kimi hərəkətlər aktiv formanı yaradır. Belə cümlələrdə subyekt fəaliyyətin əsas icraçısı olur və cümlə quruluşu bunu vurğulayır. 2. Stativ Forma: Stativ formada isə subyekt hərəkətin passiv iştirakçısı və ya sadəcə vəziyyətdə olan tərəfdir. Burada subyekt hərəkətə təsir etmir, sadəcə vəziyyəti bildirir.
Aktiv boyaq maddələri
Aktiv boyaq maddələri – molekulunda atom və ya atomlar qrupu saxlayan və boyama zamanı liflərin makromolekullarının funksional qrupları (OH, NH2) ilə möhkəm kovalent rabitə yaradan (məsələn: amid, mürəkkəb efirlər) sintetik boyalar. Aktiv boyaq maddələri rəngin davamlılığını təmin edir. Aktiv boyaq maddələri sellülozlu lif materiallarının, təbii ipək və yunun, az hallarda poliamid liflərin boyanmasında (bəzək vurul masında) geniş istifadə edilir. Aktiv Boyaq Maddələri molekulunda reaksiyaya qabil qruplar (məsələn, 1,3,5 — trixlorazin qalığı, 2,4,6-trixlor və ya 2,4,5,6-tetraxlorpirimidin, 2-bromakrilamid, vinilsulfon qrupu) boyağın rəngini təyin edən xromofor sistemlə əlaqədardır. Reaksiyayaqabil qrupları daxil etməklə rəngi sarıdan qarayadək dəyişən istənilən xromofor sistemli aktiv boyalar almaq olur. Belə ki, aktiv monoazoboyalar sarı, yaşıl və qırmızı, antraxinonlu Aktiv Boyaq Maddələri göy, mis ftalosianın əsasında olan Aktiv Boyaq Maddələri isə füruzəyi rənglərə boyayır. Sellülozlu lifli materiallar üçün xlortriazinli, xlorpirimidinli, vinilsulfonlu Aktiv Boyaq Maddələri daha çox tətbiq edilir. Dixlortriazinli Aktiv Boyaq Maddələri (məsələn, formul I) başlıca olaraq monoazoboyaların və ya onların metallarla komplekslərinin sianurxloridlə emalından (formul II), həmçinin 1-amino-4 — brom-antraxinon 2-sulfoturşunun (formul III) aromatik diaminlərlə arilaminləşmə məhsullarından alınır. Monoxlortriazin Aktiv boyaq maddələri (məsələn, formul IV) dixlortriazinli Aktiv boyaq maddələrində xlor atomlarının amin və ya alkoksi qrupla əvəz edilməsindən alınır. Pirimidinli Aktiv Boyaq Maddələri, məsələn, dixlorpirimidinli Aktiv boyaq maddələri (formul V) triazinlərə analoji olaraq 2,4,6-trixlor və ya 2,4,5,6-tetraxlorpirimidindən istifadə edilərək alınır.
Aktiv seçki hüququ
Aktiv seçki hüququ və ya siyasi françayzinq (ing. political franchise) – vətəndaşın milli dövlət hakimiyyəti orqanlarına və yerli idarəetmə orqanlarına seçmək, referendum səsverməsində və demokratiyanın digər formalarının həyata keçirilməsində iştirak hüququ. Bu hüquq ona görə fəal adlandırılır ki, onu vətəndaşın özü öz hərəkətləri ilə reallaşdırmalıdır: bəzən könüllü qeydəalma forması ilə seçki siyahısına daxil edilməli (məsələn, Fransada olduğu kimi), seçki məntəqəsinə özü gəlməli, bülleteni alıb onu doldurmalı, səs vermək istədiyi namizədləri, yaxud siyasi birlikləri (siyahı üzrə səsvermədə) seçərək, bülleteni seçki qutusuna atmalıdır. Aktiv Seçki Hüququ, demək olar ki, bütün dünya ölkələ rində cinsindən, məşğuliyyət növündən, əmlak vəziyyətindən, təhsilindən asılı olmayaraq (bəzi məhdudiyyətləri – yaş senzi, bəzən oturaqlıq senzi və s. nəzərə almaqla) bütün vətəndaşlara məxsusdur. Ümumi qaydaya görə, Aktiv Seçki Hüququna ölkənin öz vətəndaşları malikdirlər; bu, xalq suverenliyinin reallaşması prinsipidir. Ölkənin rəhbər orqanlarını yalnız həmin ölkənin vətəndaşları seçə bilər. 20-ci əsrin sonunda bu qaydadan müəyyən istisnalar ortaya çıxdı. 1993-cü il Maastrixt müqaviləsinə uyğun olaraq, Avropa İttifaqına (Aİ) üzv dövlətlər həmin ittifaqın digər üzv dövlətlərinin onların ərazisində yaşayan vətəndaşlarına yerli idarəetmə orqanlarını seçmək və bu orqanlara seçilmək hüququ vermişdir. Belə ki, Avropa İttifaqı konsepsiyasına uyğun olaraq, yerli idarəetmə orqanları xalq suverenliyinin ifadəçisi deyildir, onlara seçkilər isə inzibati seçkilər kimi nəzərdən keçirilir.
Arena (aktiv müdafiə sistemi)
Arena Aktiv müdafiə sistemi (Aktiv müdafiə sistemi), Rusiyanın Kolomna şirkəti tərəfindən yaradılmış ACV sinifindəki avtomobilləri düşmənin yüngül tank əleyhinə raketlərindən, ATGM və döyüş raketləri vasitəsilə həyata keçirdikləri üst hədəf hücumlarından müdafiə etmək üçün inkişaf etdirilmiş əks müdafiə sistemidir. Vasitəyə yaxınlaşan döyüş başlığını aşkar etmək üçün səs dalğası və Doppler radarından istifadə edir. Sonra müdafiə patronlarını atır və yaxınlaşan döyüş başlığını nəqliyyat vasitəsinə çatmadan məhv edir və vasitənin zirehini düşmən atışından mühafizə edir. Sistem, vasitəni qüllənin ön tərəfindən 220–270 dərəcə bir bucaq altında gələn düşmənin döyüş başlıqlarına qarşı mühafizə edir. Sistem, avtomobildən otuzdan qırx metrə qədər uzaqda işə başlayır ki, bu da piyada birliklərinin özlərini tankın ətrafında tamamilə mühafizə edə bilmələrinə şərait yaradır. Ancaq bunu xatırlamağa dəyər. Bu sistem qəlpə hissəcikləri ilə işləyir. Sistem işə salındıqda, səs-küy yaradır, beləliklə nəqliyyat vasitəsinin ətrafındakı piyada qoşunları gizlənə bilirlər. Arena sisteminin istehsalının ən vacib səbəbi 1990-cı illərdə Çeçenistanda baş verən qarşıdurmalarda rus tank zirehlərinin tank əleyhinə silahlara qarşı təsirsiz olması idi. Bir çox rus zirehli avtomobili və BTR-i Çeçen qiyamçılarının istifadə etdiyi RPG-lər tərəfindən məhv edilmişdir.
Sarab (aktiv müdafiə sistemi)
Sarab Aktiv Müdafiə Sistemi, Suriya Elmi İşlər və Tədqiqat Mərkəzi (SSRC) tərəfindən hazırlanmış və Suriya Ordusunun T-55, T-62 və T-72 tanklarının əks görüntü istiqamətindəki düşmənin tank əleyhinə idarə olunan raketlərindən müdafiə məqsədi ilə hazırlanmış aktiv müdafiə sistemidir. Suriya kəşfiyyatı Azad Suriya Ordusundan 18 ədəd TOW almışdır; bu raketlər SSRC tərəfindən əks tədbir proqramını inkişaf etdirmək üçün istifadə edilmişdir. Yaranan soft-kill sistemi, ATGM-lərə qarşı 80% effektli olan güclü infraqırmızı tıxanma işıqlarını özündə birləşdirmişdir. Bu, Suriyadakı vətəndaş müharibəsi zamanı Suriya tankların itkilərini əhəmiyyətli dərəcədə azaltdı. Hal-hazırda Sarab (Mirage) sisteminin üç versiyası mövcuddur: Sarab-1, 2016-cı ilin əvvəlində təqdim edilmişdir. Tankın qülləsinə quraşdırılmış çoxsaylı İQ yayındırıcılarından istifadə edərək tankın ön qövsünü örtmüş və 6 saat işləyə bilirdi. Sarab-2, 2016-cı ilin sonunda xidmətə qəbul edy. Qoruyucu bir örtüyə malik idi və daha az güc sərf edirdi, yəni 10 saata qədər davamlı işləyə bilirdi. Sarab-3 2017-ci ildə təqdim edilmişdir. Əvvəlki variantlardan fərqli olaraq əlavə IR yayındırıcılarından istifadə edərək tam 360 dərəcəlik müdafiə təmin etmişdir.
Active Shooter (Aktiv atıcı)
Aktiv
Aktivlər (assets) – mühasibat termini olub geniş mənada müəssisənin sahib olduğu bütün maddi varlıqları əhatə edir. Müəssisənin aktivlərinin cəmi "balance sheet" sənədində onun öhdəliklərinin cəminə bərabər olmalıdır. Beynəlxalq mühasibatlıqda aktivlərin aşağıdakı təsnifatı mövcuddur: (a) cari aktivlər – nağd pullar, qiymətli kağızlar, bank depozitləri və nağd pula mümkün qədər tez çevrilə bilən digər predmetlər; (b) ticarət investisiyaları – "qız" və ya birgə kompaniyalara investisiyalar; (c) "fixed" aktivlər – torpaq, binalar, fabriklər, maşın və avadanlıqlar, mebellər; (d) qeyri-maddi aktivlər – qudvill (xoşməramlı, müsbət reputasiya), patentlər və s. aktivlərin dəyərinin qiymətləndirilməsi Torpaq sahəsinin qiymətləndirilməsi gəlirlilik və istifadəyə yararlılıq meyarları əsasında həyata keçirilir. Bundan əlavə olaraq torpaq təbii resursdur, buna görə də onu müxtəlif məqsədlərə nail olmaq üçün istifadə olunacaq alət qismində də qəbul etmək olar, bu məqsədlərin gəlir əldə etmək ilə bağlı olması mütləq deyil. İstənilən digər məhsul kimi, hər şeyin öz dəyəri var və bu dəyər zamandan asılı olaraq dəyişə bilər. Ona görə də torpaq və əmlakın dəyərləndirilməsi cari ana uyğun olaraq (hazırkı bazar qiymətləri ilə) həyata keçirilir. Torpaq və torpaq sahələri aşağıdakı hallarda qiymətləndirmə zamanı ekspertin iştirakını tələb edir: 1. Bankda torpaq sahəsini girov qoymaqla kredit götürmək tələb olunursa; 2. Torpağı satmaq və ya onun özgəninkiləşdirməsini həyata keçirmək tələb olunursa (özgəninkiləşdirilmə -bir mülkün və s.
Aktiv dielektriklər
Dielektriklər — elektrik cərəyanını keçirməyən maddələrdir. Dielektriklərin qaz, maye və bərk növləri var. Dielektriklər neytral atom və ya molekullardan təşkil olunmuşdur. Dielektriklərin iki növü vardır: polyar və qeyri-polyar. Onlar molekulların quruluşuna görə bir-birindən fərqlənirlər. Elektrik sahəsində dielektrikin bağlı yükləri əks istiqamətlərdə yerini dəyişir; dielektrik polyarlaşır. Polyarlaşmış dielektrik özü elektrik sahəsi yaradır. Bu sahə dielektrikin daxilində xarici elektrik sahəsini zəiflədir. == Dielektriklər == Dielektrikin polyarizasiyası-xarici elektrik sahəsində dielektrikin qarşı üzlərində əks işarəli bağlı elektrik yüklərinin yaranmasıdır. Dielektrik nüfuzluğu-dielektrik daxilində sahə intensivliyinin vakuumdakı sahə intensivliyindən neçə dəfə kiçik olduğunu göstərən fiziki kəmiyyətdir: ε=E0/E. Dielektrik nüfuzluğu adsız kəmiyyətdir və maddənin növündən asılıdır.
Aktiv idarəçilik
Aktiv müqavimət
Aktiv müqavimət tam müqavimətin həqiqi hissəsidir: Z = R + j X , {\displaystyle Z=R+jX,} R = Re ⁡ ( Z ) , {\displaystyle R=\operatorname {Re} \left(Z\right),} Burada, Z {\displaystyle Z} — tam müqavimət və ya impedans, R {\displaystyle R} — aktiv müqavimət, X {\displaystyle X} — reaktiv müqavimət, j {\displaystyle j} — xəyali vahid . Və ya: R = | Z | cos ⁡ φ , {\displaystyle R=\left|Z\right|\cos \varphi ,} Burada φ {\displaystyle \varphi } — elektrik dövrəsinin cərəyanı və gərginliyi arasındakı faza sürüşməsidir. Sinusoidal cərəyan dövrələrində R = Z cos ⁡ φ = U I cos ⁡ φ . {\displaystyle R=Z\cos \varphi ={\frac {U}{I}}\cos \varphi .} QOST R 52002–2003 aktiv müqaviməti elektrik dövrəsinin və ya sxeminin passiv elektrik dövrəsindəki aktiv gücün dövrənin girişdəki cərəyanın kvadratına nisbətinə bərabər olan parametri kimi təyin edir . Aktiv müqavimət elektrik dövrəsinin və ya onun hissəsinin elektrik enerjisinin digər növ enerjilərə çevirilməsi ilə şərtlənən müqavimətidir, məsələn, mexaniki enerjiyə (elektrik mühərrikləri), kimyəvi enerjiyə (elektroliz zamanı, batareyanın doldurulması), istilik enerjisinə,elektromaqnit şüalanmasına . == Ədəbiyyat == Добротворский И. Н. Теория электрических цепей. Учебник. М.: Радио и связь. 1989. Герасимов В. Г. , Кузнецов Э. В. , Николаева О. В. .
Aktiv optika
Aktiv optika — 1980-ci ildən teleskop-reflektorların yaradılması üçün istifadə edilən texnologiya; külək, temperatur, mexaniki gərginlik kimi xarici təsirlərdən qaynaqlanan deformasiyaları aradan qaldırmaq üçün teleskop güzgüsünün formasını dəyişməyə imkan verir. Aktiv optikadan istifadə etmədən 8 metrlik və daha böyük teleskopları yaratmaq qeyri-mümkün olardı. Bu texnologiyadan bir çox teleskoplarda, o cümlədən Şimal Optik Teleskopu, Yeni Texnologiya Teleskopu, Telescopio Nazionale Galileo və Keck teleskoplarında, həmçinin 1990-cı illərin ortalarından bəri inşa edilmiş böyük teleskoplarda istifadə olunur. Aktiv optika və adaptiv optika texnologiyaları qarışdırılmamalıdır: sonuncu daha qısa zaman intervalında tətbiq edilir və atmosfer təsirlərini korreksiya etməyə imkan verir. == Astronomiyada == Müasir teleskopların əksəriyyəti əsas elementi çox böyük bir güzgü olan reflektorlardır. Tarixən ilkin güzgülər külək və güzgünün öz çəkisi kimi onu deformasiya etməyə məcbur edən qüvvələrin təsirinə baxmayaraq düzgün səth şəklini saxlamaq üçün kifayət qədər qalın idi. Bu, Palomar Rəsədxanasının Heyl teleskopu kimi onların maksimal diametrini 5 və ya 6 metr (200 və ya 230 düym) ilə məhdudlaşdırırdı. 1980-ci illərdən bəri qurulan yeni nəsil teleskoplar köhnələrin əvəzinə nazik, daha yüngül çəkili güzgülərdən istifadə edir. Onlar özlərini düzgün formada saxlamaq üçün çox nazikdirlər, buna görə də güzgünün arxa tərəfinə bir sıra aktuatorlar bərkidilir. Ötürücülər güzgü gövdəsinə dəyişən qüvvələr tətbiq edərək qaytarıcı səthin vəziyyətini dəyişdirərək yenidən düzgün formada saxlayırlar.
Aktiv turbin
Aktiv turbin — işlək kürəklərin faydalı iş yaratmaq üçün işlək maddənin (qazın, buxarın, mayenin) sərbəst axınının yalnız kinetik enerjisindən istifadə edilən turbin növü. İşlək kürəklərin qarşısında yerləşdirilmiş, tərpənməz istiqamətləndirici kanallarda (ucluqlarda) axının daxili enerjisi kinetik enerjiyə, kürəklərdə isə kinetik enerji mexaniki işə çevrilir. Aktiv turbindəki axının təzyiqi işlək çarxın girişində və çıxışında eynidir. Aktiv turbinlərin üstünlükləri ümumiyyətlə aşağıdakılardır: kamerada daha vahid bir təzyiq paylanması səbəbiylə turbinə nisbətən təchizat kanallarının yerində daha çox sərbəstlik; kiçik bir təzyiq fərqi şəraitində boşluqlardan sızma əhəmiyyətsiz olduğundan, turbin və korpus arasındakı boşluqların ölçüsünə, istehsalın asanlaşdırılmasına və yataklar üçün tələblərə daha aşağı tələblər; şaftda aşağı eksenel yük; maşınlarla birləşməni asanlaşdıran reaktiv turbinlərlə müqayisədə daha aşağı fırlanma sürəti.
Aktiv təlim
Aktiv təlim və ya fəal təlim. Təlim prosesində müəllimlə yanaşı şagirdlər də dərsin fəal iştirakçılarıdır. Passiv təlimdən fərqli olaraq burada müəllim və şagirdlər bərabər hüquqlara sahibdirlər. Passiv təlim avtokrat əlaqəyə əsaslandığı halda, aktiv təlim metodu demokratik münasibətlər əsasında qurulur. Onu interaktiv metodla eyniləşdirənlər də var, lakin bu tamamilə səhv yanaşmadır. Bəzi ümumi cəhətlərinə baxmayaraq onların arasındakı ciddi fərqlər elə ilk nəzərdə görünür.
Aktiv zona
Aktiv zona — nüvə reaktorunda nəzarət olunan zəncirvari reaksiyanın getdiyi boşluq; ağır elementlərin (uran, plutonium) nüvələrinin bölünmə reaksiyası nüvədaxili enerjinin ayrılması (əsasən, istilik şəklində) ilə müşayiət olunur. Aktiv zonada parçalanan maddə (blok və mil şəklində), yavaşıdıcı (əgər reaksiya sürətsiz neytronlarla baş verirsə), istilik daşıyıcısı (reaksiyadan ayrılan istiliyi aparmaq üçün), həmçinin reaktorun idarə olunması, qorunması və nəzarət üçün cihaz və qurğular yerləşir. Heterogen reaktorların (bu növ reaktorlar daha geniş yayılmışdır) aktiv zonasında yanacaq istilikdaşıyıcısı elementlər şəklində yerləşdirilir. Homogen reaktorlarda istilik borularla dövr edən istilikdaşıyıcı vasitəsilə, yaxud bilavasitə yavaşıdıcı yanacaq qarışığı ilə ayrılır. Fiziki baxımdan aktiv zonanın ən yaxşı forması kürə şəklindədir, konstruktiv baxımdan isə çox vaxt silindir şəklində hazırlanır. Neytronların kənara sızmasını azaltmaq məqsədi ilə aktiv zona neytronları əks etdirə bilən maddələrlə əhatə olunur. == Su ilə idarə olunan reaktorlar == Tipik bir təzyiqli su reaktorunun və ya qaynar su reaktorunun nüvəsinin içərisində hər birinin uzunluğu təxminən 4 m olan iri gel tipli mürəkkəb qələminin diametri olan yanacaq çubuqları var və onlar "yanacaq qurğuları" adlanan dəstələrdə yüzlərlə qruplaşdırılır. Hər bir yanacaq çubuğunun içərisində uran qranulları və ya daha çox uran oksidi uçdan uca yığılır. Həmçinin nüvənin içərisində neytronları asanlıqla tutan bor və ya hafnium və ya kadmium kimi maddələrin qranulları ilə doldurulmuş nəzarət çubuqları var. Nəzarət çubuqları nüvəyə endirildikdə, onlar neytronları udur və beləliklə, zəncirvari reaksiyada iştirak edə bilməzlər.
Aktiv Boyaq Maddələri
Aktiv boyaq maddələri – molekulunda atom və ya atomlar qrupu saxlayan və boyama zamanı liflərin makromolekullarının funksional qrupları (OH, NH2) ilə möhkəm kovalent rabitə yaradan (məsələn: amid, mürəkkəb efirlər) sintetik boyalar. Aktiv boyaq maddələri rəngin davamlılığını təmin edir. Aktiv boyaq maddələri sellülozlu lif materiallarının, təbii ipək və yunun, az hallarda poliamid liflərin boyanmasında (bəzək vurul masında) geniş istifadə edilir. Aktiv Boyaq Maddələri molekulunda reaksiyaya qabil qruplar (məsələn, 1,3,5 — trixlorazin qalığı, 2,4,6-trixlor və ya 2,4,5,6-tetraxlorpirimidin, 2-bromakrilamid, vinilsulfon qrupu) boyağın rəngini təyin edən xromofor sistemlə əlaqədardır. Reaksiyayaqabil qrupları daxil etməklə rəngi sarıdan qarayadək dəyişən istənilən xromofor sistemli aktiv boyalar almaq olur. Belə ki, aktiv monoazoboyalar sarı, yaşıl və qırmızı, antraxinonlu Aktiv Boyaq Maddələri göy, mis ftalosianın əsasında olan Aktiv Boyaq Maddələri isə füruzəyi rənglərə boyayır. Sellülozlu lifli materiallar üçün xlortriazinli, xlorpirimidinli, vinilsulfonlu Aktiv Boyaq Maddələri daha çox tətbiq edilir. Dixlortriazinli Aktiv Boyaq Maddələri (məsələn, formul I) başlıca olaraq monoazoboyaların və ya onların metallarla komplekslərinin sianurxloridlə emalından (formul II), həmçinin 1-amino-4 — brom-antraxinon 2-sulfoturşunun (formul III) aromatik diaminlərlə arilaminləşmə məhsullarından alınır. Monoxlortriazin Aktiv boyaq maddələri (məsələn, formul IV) dixlortriazinli Aktiv boyaq maddələrində xlor atomlarının amin və ya alkoksi qrupla əvəz edilməsindən alınır. Pirimidinli Aktiv Boyaq Maddələri, məsələn, dixlorpirimidinli Aktiv boyaq maddələri (formul V) triazinlərə analoji olaraq 2,4,6-trixlor və ya 2,4,5,6-tetraxlorpirimidindən istifadə edilərək alınır.
Aktiv Seçki Hüququ
Seçki hüququ — iki əsas mənası olan hüquqi anlayış: Obyektiv seçki hüququ — vətəndaşlara seçkilərdə iştirak etmək hüququnun verilməsi qaydasını və seçkili hakimiyyət orqanlarının formalaşdırılmasını tənzimləyən hüquq normalarından, qanunla təsdiq edilmiş qaydalardan və praktikada müəyyən edilmiş adətlərdən ibarət konstitusiya hüququnun alt sahəsi. Buna yanaşmada əsas baxış bucağı onun konstitusiya hüququnun bir alt qolu kimi başa düşülməsidir. Subyektiv seçki hüququ — dövlət vətəndaşlarının seçmək (aktiv seçki hüququ) və seçilmək hüququ (passiv seçki hüququ). Hüquqi şəxslərin idarəetmə və nəzarət-təftiş orqanlarının formalaşdırılması qaydası seçki hüququ normaları ilə tənzimlənmir, korporativ hüququn normativ aktlarına daxil edilir.
Aktiv müdafiə sistemi
Aktiv müdafiə sistemi, zirehli döyüş maşınlarını hücumlardan müdafiə etmək üçün tətbiq olunan bütün sistemlərə verilən addır. İki növ aktiv müdafiə sistemi var. == Aktiv müdafiə sistemi nədir == Konseptual olaraq aktiv müdafiə sistemləri; yerüstü döyüş vasitəsi ilə fiziki təmasdan əvvəl təhlükənin aşkarlanması və dayandırılmasıdır. Bu sistemin nəzəri olaraq başlıqlı tank əleyhinə sursatlara, RPG-lərə, tankdan atılan HEAT döyüş başlıqlarına, tankdan atılan KE mərmisinə, minaatan mərmilərinə və müxtəlif ölçülü bombalara qarşı effektiv ola biləcəyi bildirilir. Lakin bu sistemin yaxın gələcəkdə digər passiv və ya reaktiv müdafiə sistemlərini tamamilə əvəz etməsinin mümkün olmadığı düşünülür. Bu sistemlə dayandırıla və ya məhv edilə bilməyən təhdidlər (kiçik çaplı döyüş sursatları, minalar, hissəcik effektli sursat və ya bombalar, yaxın partlama və zərbələrin səbəb olduğu qəlpə effekti) digər müdafiə sistemləri ilə aradan qaldırılmalıdır. Aktiv müdafiə sistemləri istifadə etdikləri müdafiə mexanizminə görə iki qrupa ayrılır: Soft-kill (yayındırma, qarışdırma məqsədləri üçün) Hard-kill (təhdid sursatını məhv etmək üçün) == Soft-kill == Soft-kill müdafiə konsepsiyası, bulud və hissəciklərlə yerüstü döyüş maşının ətrafında yayındırıcı/gizlədici pərdələr yaratmaqla və ya istilik (infraqırmızı) və lazer başlıqlı döyüş raketlərinə qarşı yayındırıcı/çaşdırıcı siqnallardan istifadə edərək (lazer/infraqırmızı qarışdırıcı) yerüstü döyüş maşınına istiqamətlənmiş təhdidin hədəfindən yayındırılması yolu ilə zərərsizləşdirilməsinə əsaslanır. Soft-kill sistemi yerüstü döyüş maşınına istiqamətlənmiş təhdidin müəyyənləşdirilməsini təmin edən lazer və elektro-optik infraqırmızı sensorlar, duman və ya hissəcik bombası (chaff/flare/decoys) buraxıcıları və atəşə nəzarət bölməsindən ibarətdir. Əlavə olaraq lazer və infraqırmızı idarə olunan raketlərin yayındırıcı/çaşdırıcı siqnallarla hədəflərindən kənarlaşdırılması prinsipi ilə işləyən lazer və ya infraqırmızı qarışdırıcılar da Soft-kill aktiv müdafiə sistemlərinə daxildir. === Tarixi === İlk dəfə olaraq Rusiya tanklarının Çeçenistandakı əməliyyatlarda Çeçen döyüşçülərinin istifadə etdiyi raketlərə qarşı təsirsiz qalması ilə dizayn edilmişdirlər.
Aktiv toqquşmalar nəzəriyyəsi
Aktiv toqquşmalar nəzəriyyəsi — qaz mühitində iki molekulun toqquşması (bimolekulyar reaksiya) zamanı kimyəvi çevrilmələrin sürətinin qiymətləndirilməsi üsulu. Kimyəvi kinetikanın ümumi müddəasına görə kimyəvi çevrilmələrin baş verməsi üçün molekullar hədd qiymətini aşan aktivasiya enerjisinə malik olmalıdır. Aktiv toqquşmalar nəzəriyyəsində molekullar müəyyən radiuslu sərt kürələr kimi qəbul edildiyindən, reaksiya o halda gedə bilər ki, toqquşma anında bu kürələrin mərkəzlərini birləşdirən ox boyunca molekulların nisbi hərəkət enerjisi aktivasiya enerjisini ötüb keçir. Aktiv toqquşmalar nəzəriyyəsi qazlarda reaksiyanın sürət sabitinin temperaturundan təcrübi eksponensial asılılığını keyfiyyətcə düzgün təsvir edir. Sürət sabitinin kəmiyyətcə uyğun qiymətləri real molekullararası qarşılıqlı təsiri nəzərə alan sterik amil (məsələn: anizotropiya) əsasında əldə edilir. Toqquşmanın xüsusiyyətlərinin və reaksiyaya girən hissəciklərin çevrilmə dinamikasının ətraflı analizi molekulyar dəstə üsulundan istifadə etməyə imkan verir. == Mənbə == Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009.
Bioloji aktiv maddə
Bioloji aktiv maddələr — aşağı konsentrasiyalarda canlı orqanizmlərin müəyyən qruplarına (ilk növbədə insanlara, o cümlədən bitkilərə, heyvanlara, göbələklərə və s.) və ya onların hüceyrələrinin ayrı-ayrı qruplarına nisbətən yüksək fizioloji aktivliyə malik kimyəvi maddələr. Maddələrin fizioloji aktivliyi həm onların tibbi istifadə imkanları nöqteyi-nəzərindən, həm də insan orqanizminin normal fəaliyyətinin təmin edilməsi və ya bir qrup orqanizmə xüsusi xassələri (məsələn, mədəni bitkilərin xəstəliklərə qarşı artan müqaviməti kimi). Bioloji aktiv maddələr fermentlər, hormonlar, vitaminlər, antibiotiklər böyümə stimulyatorları (auksinlər, gibberellinlər, kininlər), herbisidlər, insektisidlər, biogen stimullaşdırıcılar (tərkibində bəzi dikarboksilik və humik turşular, arginin, ammonyak, prostamitlər, mikroelementlər, neyromediatorlar, pirogenlər və s. Mənşəyinə görə bioloji aktiv maddələr biogen və abiogenə bölünür. == Fizioloji rol == Bioloji aktiv maddələr son dərəcə müxtəlif fizioloji funksiyalara malikdir. Məsələn, bəzi maddələr bədxassəli şişlərin böyüməsini ləngidə bilər və ya onların inkişafını tamamilə yatıra bilər. == Qidada bioloji aktiv maddələr == Qida ilə birlikdə insan normal həyat üçün lazım olan bioloji aktiv maddələrin çoxunu alır; Onların arasında alkaloidlər, hormonlar və hormona bənzər birləşmələr, vitaminlər, mikroelementlər, biogen aminlər, neyromediatorlar var. Onların hamısı farmakoloji fəaliyyətə malikdir və bir çoxları farmakologiya ilə bağlı güclü maddələrin ən yaxın prekursorları kimi xidmət edir .
Akkor (aktiv müdafiə sistemi)
AKKOR, Altay tankını və digər ağır zirehli nəqliyyat vasitələrini ətraf mühitin təhlükələrindən mudauəy üçün ASELSAN tərəfindən inkişaf etdirilən aktiv müdafiə sistemidir. Modul sistemi sayəsində bütün ağır zirehli nəqliyyat vasitələrinə tətbiq olunan sistem, nəqliyyat vasitələrini raketlərdən və idarəolunan tank əleyhinə raketlərdən mühafizə edir.
Litva Aktivistləri Cəbhəsi
Litva Akivistləri Cəbhəsi və ya LAF ( lit. Lietuvių Aktivistų Frontas) — Litvanın Sovet İttifaqına daxil olmasından sonra 1940-cı ildə yaradılmış qısamüddətli, ifrat sağçı gizli müqavimət təşkilatı idi. Təşkilatın məqsədi Litvanı azad etmək və onun müstəqilliyini bərpa etmək idi. İyun üsyanını planlaşdırdı və həyata keçirdi, qısamüddətli Litva Müvəqqəti Hökumətini qurdu. Hökumət sonradan öz-özünə dağıldı və LAC 1941-ci ilin sentyabrında nasist hakimiyyətləri tərəfindən qadağan edildi. LAC antisemit və anti-Polşa mövqelərinə görə mübahisəli olaraq qalır. == SSRİ dövründə == LAC 17 noyabr 1940-cı ildə yaradılmışdır . Litvanın Almaniyadakı keçmiş hərbi attaşesi Kazis Škirpa tez-tez təsisçi kimi tanınır. LAC Litvanı Sovet İttifaqının və ya Nasist Almaniyasının bir hissəsi kimi deyil, müstəqil ölkə kimi görmək istəyən müxtəlif siyasi əqidəli insanları birləşdirmək məqsədi daşıyırdı. Skirpa tərəfindən yaradılmış Berlin bölməsi əsasən Almaniyadakı keçmiş Litvalı mühacirləri və diplomatları birləşdirdi.
Qeyri-maddi aktivlər
Qeyri maddi aktivlərin — uçotu hesablar planında aşağıdakı hesablardan istifadə edilir. 101 n-li Qeyri-maddi aktivlər – dəyəri 102 n-li Qeyri-maddi aktivlər – köhnəlməsi 103 n-li Qeyri-maddi aktivlər üzrə xərclərin kapitalizasiyası Qeyri maddi ativlərin hesablara daxil edilməsi 101 n-li Qeyri-maddi aktivlər – dəyəri adlı hesabın debitinə, könələmə hesablanması zaman meydana gələn könəlmə məbləği 102 n-li Qeyri-maddi aktivlər – köhnəlməsi adlı hesabın kreditinə, silinən köhnəlmə məbləği isə hesabın debitinəd qeyd edilir. 101 n-li Qeyri-maddi aktivlər – dəyəri adlı hesabın tərkibinə alt hesablar kimi aşağıda qeyd olunan hesabları da əlavəetmək vacibdir. 1.10.101.001 n-li Təcrübə konstruktor işləri – dəyəri 1.10.101.002 n-li Qudvil – dəyəri 1.10.101.003 n-li Proqram təminatı – dəyəri 1.10.101.004 n-li Patentlər – dəyəri 1.10.101.005 n-li Müəlliflik hüquqları – dəyəri 1.10.101.006 n-li Lisenziyalar – dəyəri 1.10.101.007 n-li Ticarət markaları – dəyəri Burada qeyri maddi aktilər kimi təcrübə konstruktor işləri, qudvil, proqram təminatı, müəlliflik hüquqları, lisenziyalar, ticarət markaları uçota alınır. Qeyri maddi aktivlər müəyyən və qeyri müəyyən faydalı istifadə müddətinə malik aktivlər kimi qruplaşdırılır. Mühasibat uçotunun 102 nömrəli hesabında müəyyən istifadə müddətinə malik qeyri maddi aktivlərin amortizasiyası hesablanır. Müəyyən faydalı istifadə müddəti məlum olmayan qeyri maddi aktivlərin amortizasiyası həyata keçirilmir, onların faydalı istifadə müddəti hər il yenidən qiymətləndirilir. Deməli belə aydın olur ki faydalı istifadə müddəti məlum olmayan qeyri maddi aktivlərin amortizasiya qadağandır.
Rəqəmsal Aktivlərin İdarə Edilməsi
Rəqəmsal Aktivlərin İdarə Edilməsi (ing. Digital Asset Management, qısaca: DAM) — rəqəmsal aktivlərin saxlanması, axtarılıb tapılması, paylanması, qruplaşdırılması və ötürülməsi ətrafında baş verən idarəetmə tapşırıqlarından və qərarlarından ibarətdir. Rəqəmsal fotoşəkillər, animasiyalar, videolar və musiqi faylları "rəqəmsal aktivlər" adlanan aktivlərə misaldırlar. Rəqəmsal Aktivlərin İdarə Edilməsi Sistemi rəqəmsal aktivlərin idarə edilməsi prosesinə kömək edən kompüter proqram təminatı və/yaxud da aparat təminatı vasitəsilə fəaliyyət göstərir. Rəqəmsal aktivlərin idarə edilməsi (DAM) termini həmçinin İnternetdən yükləmə, adın dəyişdirilməsi, ehtiyat nüsxəsinin çıxarılması, dərəcələndirmə/qiymətləndirmə, qruplaşdırma, arxivləşdirmə, optimallaşdırma, mühafizə, kiçiltmə və faylların ixracı protokolları üçün də istifadə olunur. Əsasən audio faylları, videoları və digər media məzmunları ilə işləyən Media Aktivlərinin İdarə Edilməsi (ing. Media Asset Management, qısaca: MAM) "Rəqəmsal Aktivlərin İdarə Edilməsi"nin alt kateqoriyalarından biridir. Məzmunun idarə edilməsi sistemi (CMS) də sektorun və tətbiqinin əhatə dairəsinin daha geniş olması ilə bərabər, ümumilikdə oxşar xüsusiyyətlərə malikdir. == Metadata == Adətən idarə olunan "aktiv" rəqəmsal formatda birləşdirilir və saxlanılır. Bu aktivlərin adətən sistemdə "əsas" olaraq adlandırılan ən yüksək ayırdetmə dəyərlərinə malik olan təsvir mövcuddur.
Uzunmüddətli aktivlər
Xalis aktivlər
Ştora-1 (aktiv müdafiə sistemi)
Ştora-1 (rus. Штора "pərdə") — tanklar üçün tank əleyhinə idarəolunan raketlərin (ATGM) lazer təyinedicisini və lazer məsafəölçəninin sistemini pozmaq üçün hazırlanmış elektro-optik aktiv müdafiə sistemi və ya dəstidir. Sistem Rusiyanın T-80 və T-90 seriyalı tanklarına və Ukraynanın T-84 tanklarına quraşdırılmışdır. Ştoranın varlığı 1980-ci ildə Adolf Tolkachev tərəfindən aşkar edilmişdir == Təsvir == Shtora-1, görüş xəttindəki yarımavtomatik komandalı (SACLOS) tank əleyhinə idarə olunan raketləri, lazer məsafə ölçənləri və hədəf təyinedicilərin iş sistemini pozan bir elektro-optik pozucudur. Shtora-1 yumşaq öldürmə (soft-kill) və ya passiv əks tədbir sistemidir. Sistem 1995-ci ildə Əbu-Dabidə təşkil edilən Beynəlxalq Müdafiə Sərgisi zamanı bir Rus əsas döyüş tankına quraşdırılmış vəziyyətdə göstərilmişdir. Sistemin ilk bilinən tətbiqi 1993-cü ildə Rusiya Ordusunda xidmətə başlayan Rus T-90 əsas döyüş tankında olmuşdur.BMP-3M piyada döyüş maşınında da mövcuddur. == Komponentləri == Shtora-1 dörd əsas komponentdən ibarətdir: Hər biri əsas silahın soluna və sağına monte edilmiş iki elektro-optik/infraqırmızı (IR) "göz qamaşdıran" interfeys stansiyası, bir infraqırmızı qarışdırıcı, modulyator və idarəetmə panelini özündə birləşdirir. Qüllənin hər iki tərəfinə yerləşdirilmiş infraqırmızı işığa qeyri-şəffaf bir aerosol tüstü pərdəsi dağıdan, qumbaralar ata bilən qabaqcıl atış bombası buraxıcıları və ya boşaldıcılar bankası. Həssas və kobud başlı lazer xəbərdarlıq sistemi.
Ən azı 100 milyon aktiv istifadəçisi olan sosial platformaların siyahısı
Bu, ən azı 100 milyon aylıq aktiv istifadəçisi olan[1] sosial platformaların siyahısıdır. Siyahıya sosial şəbəkələr, həmçinin onlayn forumlar, foto və video paylaşma platformaları, mesajlaşma və VoIP proqramları daxildir. ↑ Aylıq aktiv istifadəçi sayı əlçatan olmadıqda, digər göstəricilərə əsasən onun 100 milyondan çox olduğu təxmin edilir. ↑ Platformanın cari qərargahını göstərir. Platformanın qurulduğu ölkədən və ya ana şirkətin qərargahından fərqli ola bilər.
Eko-aktivizm
Eko-aktivizm, ətraf mühitin və təbii sərvətlərin qorunması, inkişafı və zərər vurulmasının qarşısını alınması üçün bir fəaliyyət formasıdır. Bu aktivizm növü, qlobal iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizə məsələləri ilə bağlı fəaliyyətləri təşkil edir və müxtəlif qruplar və təşkilatlar arasında koordinasiya və birgə fəaliyyətləri əhatə edir. Ekoloji hərəkatın əsas məqsədlərindən biri ətraf mühiti çirkləndirən tullantıları azaltmaqla ətraf mühiti yaxşılaşdırmaqdır.Bu hərəkatın əsas məqsədi, tullantılar və sairə kimi təhlükəli tullantıları təbii ətrafa təsirini azaltmaq, bioloji çeşidliliyi qorumaq və təbii resursları qorumaq üçün güclü addımlar atmaqdır.Qlobal istiləşmə və ya iqlim dəyişmələri, ən ciddi ətraf mühit problemlərindən biri kimi qarşılaşdığımız və dünya üzərində böyük təsirlər edən böyük bir məsələdir. Ekoloji aktivistlər, bu problemin əsas faktorlarını ortadan qaldırmaq və insanları iqlim dəyişməsinin təhlükələrinə qarşı böyük məsuliyyət daşımaları üçün dünya miqyasında fəaliyyət göstərirlər. eko-aktivistlər, ictimaiyyəti iqlim dəyişməsi və qlobal istiləşmə haqqında informasiya ilə təmin və bu məlumatları tədricən təhsil prosesinə inteqrasiya edərək insanların bu məsələyə daha geniş diqqət yetirmələri üçün çalışırlar. Ekoloji aktivistlər, qlobal səviyyədə qəbul edilmiş siyasi qərarları və bu sahədə həyata keçirilmiş tədbirləri müzakirə edir və təhlükəsizlik tədbirlərinin daha ciddi şəkildə tətbiq edilməsini tələb edirlər. == Tanınmış eko-aktivistlər == Wangari Maathai Qərbi Afrikanın ən məşhur ekoloji aktivistlərindən biri olan Maathai, ağacların əkilməsi və meşələrin qorunması üçün göstərdiyi səylər ilə tanınır. Həmçinin, "Green Belt" Hərəkatının təsisçisidir. Qreta Tunberq, isveçli gənç eko-aktivist olaraq tanınır. "Fridays for Future" adlı hərəkatın təsisçisidir.
Aktivist
Aktivizm (alm. Aktivismus‎; fr. activisme; ing. activism; ərəb. فع خٍٍ‎) — fəallıq, yaxud qətiyyət. İnsanın həyatının və fikirlərinin əsas reallığının təsirdən, iş və fəaliyyətlərdən ibarət olduğunu önə sürən nəzəriyyə yaxud dünyagörüşü tərzidir. Aktivizm kəlməsinin kökü act-dir. -izm şəkilçisi isə nəzəriyyələrin və müddəaların sonuna artırılan şəkilçidir.
Aktivliyin rentabelliyi
Aktivliyin rentabelliyi (ing. return on assets, ROA) — gəlir əldə etmək üçün şirkətin aktivlərindən istifadənin səmərəliliyini əks etdirən maliyyə göstəricisi. ROA — Dyupont modelinin elementlərindən biridir. == Hesablama == ROA aşağıdakı kimi hesablanır: ROA = Xalis mənfəət/Aktivin orta dəyəri × 100 % , xalis mənfəət — maliyyə nəticələri haqqında hesabatın göstəricisi olduğu halda, aktivlərin orta dəyəri ilin əvvəlinə və sonuna aktivlərin cəminin yarıya bölünməsidir (balans göstəriciləri əsasında hesablanır). Praktikada bəzən digər variantlardan istifadə olunur, məsələn: ROA = Əməliyyat mənfəəti/Aktivin orta dəyəri × 100 % Bu göstərici müəssisənin aktivlərin formalaşmasına sərf etdiyi hər rubldan əldə etdiyi mənfəəti xarakterizə edir. Bu göstəricinin dəyərlərini yalnız eyni sənayedəki müəssisələr arasında, bir şirkətin fəaliyyətinin plan-amil təhlili apararkən və ya zamanla göstəricinin dəyərindəki dəyişiklikləri təhlil edərkən müqayisə etmək məna kəsb edir. == İqtisadi əhəmiyyəti == Müəssisənin mənfəətinin onun yaradılması üçün istifadə olunan resurslarla (şirkətin mənfəətini onun əməliyyat nəticəsi olan gəlirlə müqayisə etməkdən fərqli olaraq) müqayisəsi şirkətin mövcudluğunun texniki imkanlarını göstərir. Bu göstərici şirkətin gəlirlərinin qoyulmuş kapitalından necə əldə olunduğunu göstərir. ROA nə qədər yüksək olsa, şirkət öz resurslarından bir o qədər səmərəli istifadə edər. ROA analitiklər və investorlar tərəfindən investisiya qərarları qəbul edərkən müxtəlif şirkətləri müqayisə etmək üçün istifadə olunan mühüm göstəricidir.
Aktivlərin dövriyyəsi əmsalı
Aktivlərin dövriyyəsi əmsalı (ing. assets turnover ratio) — aktivlərdən istifadənin səmərəliliyini əks etdirən maliyyə göstəricisi. Şirkətin öz aktivlərini nə dərəcədə effektiv idarə etdiyini, cari və ya proqnozlaşdırılan satış həcmləri ilə əlaqədar şirkətin balansındakı aktivlərin ümumi sayının kifayət qədər, böyük və ya kiçik olub olmadığını təhlil etmək üçün istifadə olunur. Aktivlərə həddən artıq sərmayə qoyuluşu sərbəst pul axınını və şirkətin səhm qiymətini azaldır. Aktivlərə az investisiya qoyulması adətən satış həcminin azalması ilə nəticələnir ki, bu da sərbəst pul axını və səhm qiymətlərini azaldır. == Tərifi == iqtisadiyyatda iki məna var: məhsul satışından əldə edilən gəlir aktivlərin orta illik dəyərinə nisbəti. Bu nisbət satış həcmi baxımından aktivlərdən istifadənin səmərəliliyini xarakterizə edir. Təhlil edilən dövr üçün bir rubl aktivlərin dövriyyələrinin sayını göstərir. Formula: K = Məhsulların satışından əldə edilən gəlir / Aktivlərin orta illik dəyəri qarşılıqlı investisiya fondu ticarət fəaliyyətinin göstəricisi. Portfelinin tərkibinin nə qədər tez-tez dəyişdiyini nümayiş etdirir.
İnternet aktivizm
İnternet aktivizmi, vətəndaşların internet vasitəsilə cəmiyyət, siyasi proseslər və insan haqları ilə bağlı məsələlərə diqqət çəkmək, fikirlərini ifadə etmək və fəaliyyətlər təşkil etmək üçün istifadə etdiyi bir hərəkətdir. Bu fəaliyyət bir çox şəkildə ifadə oluna bilər, ona görə də ənənəvi aktivizmdən fərqli olsa da, fəaliyyət göstərən insanlar və qruplar eyni məqsədlər üçün bir araya gəlir və sosial şəbəkələr, bloqlar, onlayn forumlar, e-petisiyalar, veb-saytlar və s. kimi internet vasitələri ilə məsajlarını və məqsədlərini paylaşırlar. İnternet aktivizminin əsas məqsədlərindən biri insan haqlarının müdafiəsi və pozulmuş haqların ifşa edilməsidir. İnternet vasitəsilə aktivistlər və təşkilatlar, təhlükəli və qarşısının alınmasının mümkün olduğu məsələləri günü işıqlandıraraq diqqəti çəkməyə çalışırlar. Buna nümunə olaraq, vətəndaşlar internet vasitəsilə insan haqları pozuntularını ifşa edə bilirlər və bu sayədə dünya ictimaiyyəti bu məsələlərlə tanış ola bilər. İnternet aktivizmi bəzən təhlükələr ilə qarşılaşır, çünki hakim dövlətlər və başqa təhlükəli füqurlar aktivistləri izləyə, təhdid edə və hətta cəzalandıra bilərlər. İnternet aktivizmi, cəmiyyətin fərqli sahələrində və məsələlərində fikirlərini ifadə etmək və dəyişikliklər etmək istəyən insanlar üçün güclü bir alətdir.İnternet aktivizmi həm siyasi həm də mədəni inkişaf məsələlərinə diqqət çəkmək üçün istifadə edilir. Bu, onun qlobal məsələlərlə bağlı, habelə yerli cəmiyyətlərin maraqlarını qorumağa və onların inkişafına yardım etməyə nail olur. İnternet aktivistləri öz fikirlərini paylaşmaq, təşkilatlarını və həmçinin insanları bir araya gətirmək üçün onlayn vasitələrdən faydalanırlar.
İnternet aktivizmi
İnternet aktivizmi, vətəndaşların internet vasitəsilə cəmiyyət, siyasi proseslər və insan haqları ilə bağlı məsələlərə diqqət çəkmək, fikirlərini ifadə etmək və fəaliyyətlər təşkil etmək üçün istifadə etdiyi bir hərəkətdir. Bu fəaliyyət bir çox şəkildə ifadə oluna bilər, ona görə də ənənəvi aktivizmdən fərqli olsa da, fəaliyyət göstərən insanlar və qruplar eyni məqsədlər üçün bir araya gəlir və sosial şəbəkələr, bloqlar, onlayn forumlar, e-petisiyalar, veb-saytlar və s. kimi internet vasitələri ilə məsajlarını və məqsədlərini paylaşırlar. İnternet aktivizminin əsas məqsədlərindən biri insan haqlarının müdafiəsi və pozulmuş haqların ifşa edilməsidir. İnternet vasitəsilə aktivistlər və təşkilatlar, təhlükəli və qarşısının alınmasının mümkün olduğu məsələləri günü işıqlandıraraq diqqəti çəkməyə çalışırlar. Buna nümunə olaraq, vətəndaşlar internet vasitəsilə insan haqları pozuntularını ifşa edə bilirlər və bu sayədə dünya ictimaiyyəti bu məsələlərlə tanış ola bilər. İnternet aktivizmi bəzən təhlükələr ilə qarşılaşır, çünki hakim dövlətlər və başqa təhlükəli füqurlar aktivistləri izləyə, təhdid edə və hətta cəzalandıra bilərlər. İnternet aktivizmi, cəmiyyətin fərqli sahələrində və məsələlərində fikirlərini ifadə etmək və dəyişikliklər etmək istəyən insanlar üçün güclü bir alətdir.İnternet aktivizmi həm siyasi həm də mədəni inkişaf məsələlərinə diqqət çəkmək üçün istifadə edilir. Bu, onun qlobal məsələlərlə bağlı, habelə yerli cəmiyyətlərin maraqlarını qorumağa və onların inkişafına yardım etməyə nail olur. İnternet aktivistləri öz fikirlərini paylaşmaq, təşkilatlarını və həmçinin insanları bir araya gətirmək üçün onlayn vasitələrdən faydalanırlar.
Aktivistlər
Aktivizm (alm. Aktivismus‎; fr. activisme; ing. activism; ərəb. فع خٍٍ‎) — fəallıq, yaxud qətiyyət. İnsanın həyatının və fikirlərinin əsas reallığının təsirdən, iş və fəaliyyətlərdən ibarət olduğunu önə sürən nəzəriyyə yaxud dünyagörüşü tərzidir. Aktivizm kəlməsinin kökü act-dir. -izm şəkilçisi isə nəzəriyyələrin və müddəaların sonuna artırılan şəkilçidir.

Digər lüğətlərdə