is. 1) Allemand m, -e f ; Germain m, -e f ; 2) adj
allemand, -e ; germanique ; tudesque ; ~ dili allamand m ; langue f allemande ; ~ faşist işğalçıları occupants m pl allemands-fascistes
Qaymaqlı alman piroqu
Qaymaqlı alman piroqu (цве́чгенкухен, alm. Zwetschgenkuchen или пфла́уменкухен, alm. Pflaumenkuchen)-Mayalı və ya şəkər tozlu xəmirdən hazırlanmış üzərinə təbii meyvələr düzülmüş piroq.
Nazik lay şəklində giləmeyvələr və qaymaq xəmirin üzərinə çəkilir. Bəzən üzərinə ovuntu da səpilir. Almaniyanın, Avstriyanın, İsveçrənin müxtəlif regionlarına məşhurdur. Almaniyada ən çox Ausburqun milli piroquna üstünlük verirlər. Çox vaxt piroqu çalınmış qaymaqla yeyirlər.
Qazaxıstan-Alman Universiteti
Qazaxıstan-Alman Universiteti (QAU) (qaz. Қазақстан-Неміс Университеті (ҚНУ), alm. die Deutsch-Kasachische Universität (DKU)) — Almatı şəhərində ali təhsil müəssisəsi. Qazaxıstan və Orta Asiyada yeganə Alman universitetidir. Bu gün Qazaxıstanın aparıcı universitetlərindən biridir.
Universitet 1999-cu ildə Alman standartına uyğun mütəxəssis hazırlamaq məqsədi ilə özəl bir təşəbbüslə qurulmuşdur. 2004-cü ildə Qazaxıstan Təhsil və Elm Nazirliyinin sertifikatından, Alman Akademik Mübadilə Xidmətinin sertifikatından keçdi - KQU-da yüksək təhsilin təsdiqlənməsi. Elə həmin il Qazaxıstan Təhsil və Elm Nazirliyindən Alman kurrikulumlarına uyğun təhsil almaq üçün xüsusi icazə alındı.
2007-ci ildə, Almaniya Federativ Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi ilə Qazaxıstanın Təhsil və Elm Nazirliyi arasında hər iki ştatdan universitetə intensiv dəstək verilməsini nəzərdə tutan bir müqavilə imzalandı. 2007-2008-ci tədris ilində 20 birinci kurs tələbəsi yenilikçi ixtisaslar üzrə təlimlərə başladı.
Alman
Almanlar (Almanca: die Deutschen) — qədim germanlardan əmələ gələn xalq, Almaniya, Avstriya, İsveçrə və Lixtenşteynin əsas əhalisi. Ümumi sayları təxminən 140 milyondur. Bundan başqa Amerika Birləşmiş Ştatlarında, Rusiyada, Braziliyada, Qazaxıstanda və s. ölkələrdə yaşayan və almanca danışmayan əhali də etnik baxımıdan alman sayılır.
== Tarix ==
Bir etnos kimi almanlar bugünkü Almaniya, Avstriya və qonşu ərazilərdə formalaşıblar. Almanların əcdadı olan german tayfaları e.ə. V əsrdə Skandinaviyadan enib eramızın I əsrinə qədər bu əraziləri ələ almışdılar və burada keltlərlə, slavyanlarla və Ural tayfaları ilə qarışmışdılar. Halbuki "Deutsche" (alman) adı etnik mənada ilk dəfə XV əsrdə Müqəddəs Roma imperiyası dövründə işlənmişdir. İmperiyanın dağılmasından və 1870-ci ildə kiçik alman hersoqluqlarının birləşib vahid Almaniya dövlətinin yaranmasından sonra almanlar tamamilə formalaşmış xalqa çevrilirlər.
Orta əsrlərdən başlayaraq ta XX əsrin ortalarınadək almanlar fəal mühacirət proseslərinə cəlb olunmuşdular.
Alman (Sərdəşt)
Alman (fars. المان) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sərdəşt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
== Əhalisi ==
2006-cı il məlumatına görə kənddə yaşayış yoxdur.
Alman Muzeyi
Alman Muzeyi (alm. Deutsches Museum) — Almaniyanın Münhen şəhərində yerləşən dünyanın ən böyük texnologiya və elm muzeyidir. Bu həm də Münhen şəhərinin ən böyük muzeyidir. Hər il təxminən 1,5 milyon ziyarətçi qəbul edən bu muzeydə elm və texnologiyanın 50 müxtəlif sahəsinə aid 28 min müxtəlif obyekt sərgilənir. Muzey 28 iyun 1903-cü ildə Oskar fon Millerin rəhbərliyi altında Alman Mühəndislər Palatası (VDI) tərəfindən təsis edilmişdir.
Alman andızı
Inula germanica (lat. Inula germanica) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin andız cinsinə aid bitki növü.
== Qısa morfoloji təsviri ==
Çoxillik, 30-50 (80) sm hündürlükdə, gövdəsi düz, tinli-şırımlı, tüklü, yuxarısı sıx budaqlı, horizontal sürünən kökümsovlu bitkidir. Yarpaqları oturaq, ürəkvariuzunsov və ya uzunsov-lansetvari, kənarları bütöv, bəzən xırda diş-dişli, altdan daha sıx tüklüdür. Səbətləri çoxsaylı, 5-6 (10) mm enində, uzunsov və ya yarımkürəvari, sıx qalxanvari çiçəkqrupunda yığılmışlar. Sarğısı tüklü, xarici yarpaqları üçkünc-yumurtavari, ucubizdir. Dilcikləri əlvan sarı, çox dardır. Toxumcaları tünd mixəyi, təqribən 1,5 mm uzunluqda, çılpaq, xırda şırımlıdır.
== Yayılması ==
BQ qərbi, BQ şərqi, BQ Quba sahəsi, Samur- Dəvəçi ovalığının rayonlarında arandan orta dağ qurşağına kimi yayılmışdır. Kolluqlarda, məşə kənarlarında və talalarında, bağlarda bitir.
Alman dili
Alman dili (alm. , tələffüs olunur: [ˈdɔʏtʃ]; deutsche Sprache) — almanların, avstriyalıların, lixtenşteynlilərin, eləcə də isveçrəlilərin çoxunun dili, Almaniyanın, Avstriyanın, Lixtenşteynin rəsmi dili, İsveçrənin, Lüksemburqun və Belçikanın rəsmi dillərindən biri. Çin, ərəb, hindi, ingilis, ispan, benqal, portuqal, rus və yapon dillərindən sonra dünyada ən çox yayılmış dildir. Bu dil Avropa Birliyinin rəsmi və işçi dillərindən biridir.
Alman dili hind-avropa dilləri ailəsinin german dilləri qrupuna daxildir. Latın əlifbası əsasında yaranan yazısına umlautlu üç sait (ä, ö, ü) və esset (ß) liqaturası əlavə edilib.
Alman dəbi
Almaniya Fransa, İtaliya, ABŞ, İngiltərə və Yaponiya ilə birlikdə moda sənayesində lider bir ölkədir. Alman modası zərif xəttləri, qeyri-adi gənc dizaynları və idman və açıq geyim istehsalçıları ilə məşhurdur. Berlin Moda Həftəsində önə çıxan Almaniyanın gənc və yaradıcı moda mərkəzidir. Düsseldorf, Igedo ilə əhəmiyyətli bir moda ticarət mərkəzidir. Səhnənin digər vacib mərkəzləri Münih, Hamburq və Kölndür. Kiçik yerlər Alman moda sənayesinin Herford, Metzingen, Herzogenaurax, Schorndorf, Chemnitz, Albstadt və Detmold kimi mühüm dizayn və istehsal mərkəzləridir.
== İqtisadiyyat ==
130.000-dən çox işçisi olan 1300 şirkətdə Alman tekstil sənayesi tərəfindən 28 milyard avro gəlir əldə edilir.Məhsulların, demək olar ki, 44 faizi ixrac olunur. Beləliklə, tekstil filialı qida istehsalından sonra Almaniyada ikinci ən böyük istehlak malları istehsalçısıdır.
=== Brend ===
Məşhur moda markalarına Hugo Boss, Adidas, Puma, Escada, JOOP!, MCM, Bruno Banani, Jil Sander, Triumph, Schiesser, Closed, Reusch, Valisere, Jack Wolfskin, Ulla Popken, Buffalo, Rohde, Marc O'Polo, Tom daxildir. Dərzi, s.Oliver, Esprit, Wunderkind, Seidensticker, Windsor., Jaques Britt, Naketano.Eyni zamanda zLabels Berlin kimi birdən çox Alman marka və dizaynerə ev sahibliyi edən müxtəlif agentliklər var.
Alman fəlsəfəsi
Alman fəlsəfəsi — XVIII əsrin sonu və 19-ci əsrin başlarından etibarən diqqətə çarpacaq dərəcədə ağırlıq qazanan, bir mənada fəlsəfənin yurdu halına gələn Alman fəlsəfi ənənəsini ya da başqa bir baxımdan fərqli fəlsəfi meyllərə sahib olan Alman fəlsəfəçilərinin bütövlüyünü ifadə edir.
Alman imperiyası
Almaniya İmperiyası (alm. Deutsches Reich), bəzən Kayzer Almaniyası və ya İkinci Reyx — 1871–1918-ci illərdə mövcud olmuş vahid alman dövləti. Lakin Almaniya 1943-cü ilədək rəsmi şəkildə bu adı daşımışdır. 1943–1945-ci illərdə isə "Böyük Alman İmperiyası" (alm. Großdeutsches Reich) adlanmışdır.
== Yaranması ==
Reformasiya dövründən Fransa və Rusiya imperiyasının Avropa işlərində iştirak etməyə başladığı vaxtdan bəri almanlar arasındakı parçalanmadan istifadə etmək, onları bir-birilə rəqabətdə və kənar dövlətlərdən asılılıqda saxlamaq bu imperiyaların siyasəti idi. I Fransisk, Rişelye, XIV Lüdovik və Napoleon, II Yekaterina, I Aleksandr və I Nikolay bütünlüklə bu düşüncə ilə hərəkət edirdilər. Alman dünyasının səpələnməsi əslində müasir tarixin inkişafına neqativ təsir göstərirdi, çünki həmin dünyasız Avropanın iqtisadi və mədəni liderliyi ancaq Atlantik okeanının sahilində cəmlənirdi və ya Rusiyada böyük hərbi imperiya qalxıb Baltik dənizi sahilinə və Polşanın içərilərinə yayılardı. Tədricən almanlar öz mövqeləri ilə razılaşmadılar. Onlar millətçilərə çevrildilər.
Alman klassisizmi
Alman klassisizminin həm nəzəri, həm də praktik cəhətdən inkişafı çox çətin bir dövrə təsadüf edir. İqtisadi və siyasi cəhətdən geri qalmış Almaniyanın 300-ə qədər mikrofeodal dövlətə, külli miqdarda xırda əyalətlərə bölünməsi mədəniyyətə də təsir göstərir. XVII əsr alman mədəniyyətinin əsas problemi – onun milli zəmində inkişafı idi. Bu dövrdə estetik nəzəriyyənin ilk yaradıcılarından olan M.Ofits Bualonun klassisizmin klassik doktrinası sayılan «Poeziya sənəti» əsərindən hələ 50 il əvvəl, 1624-cü ildə «Alman şeriyyatı haqqında kitab» əsərində nəşr etdirir. Bu əsər alman klassisizminin ilk proqram manifesti olaraq o dövrdə Almaniyada bədii inkişafı nəzəri və praktik cəhətdən müəyyənləşdirdi. Antik ənənələri təqlid etmək, incəsənətə kamil insan idealı, qəhrəman obrazı gətirmək – əsərin əsas ideyasıdır. Almaniyada fəlsəfi fikrin sonrakı inkişafı Leybnisin adı ilə bağlıdır. Alman mədəniyyətinin klassisizmdən maarifçiliyə keçid dövrünün nümayəndələrindən olan Qotşedin estetik baxışları «Almanlar üçün poeziya və tənqidi incəsənət təcrübəsi» (1730) əsərində şərh edilib. Qotşed fransız klassik faciəsinin, ümumiyyətlə, fransız klassisizminin, aristokrat incəsənətinin tərəfdarı idi. Bu dövrün digər nümayəndələri isveçrə yazıçıları Breytinger və Bodmer poeziyanı fəlsəfə və elmdən ayırmağı tələb edir, incəsənətdə təxəyyül və fantiziyadan geniş istifadə etməyə çağırırdılar.
Alman markı
Alman markı (alm. Deutsche Mark, qısaca DM, eləcə də danışıq dilində D-Mark) — Almaniya Federativ Respublikasının avroya qədər, yəni 1948-2002-ci illərdə istifadə etdiyi pul vahidi.
Alman məsələsi
Alman məsələsi (alm. Deutsche Frage) — XIX-XX əsrlərin Avropanın ən mühüm geosiyasi problemlərindən biri olub, Almaniyanın siyasi statusu və sərhədləri məsələsi ilə bağlı müxtəlif formalarda 1806-cı ildə Müqəddəs Roma İmperiyasının ləğvindən 1990-cı ildə Almaniyanın yenidən birləşməsinə qədər mövcud olmuşdur.
Rəsmi alman tarixşünaslığında alman məsələsinin 1806-cı il avqustun 6-da “Birinci İmperiya” (Müqəddəs Roma İmperiyası) dağıldıqdan sonra yarandığı hesab edilir.
İkinci Reyxin yaranmasına qədər Alman məsələsinin həllinin iki variantı rəqabət aparırdı: kiçik Alman (Prussiyanın rəhbərliyi altında) və Böyük Alman (Avstriyanın rəhbərliyi altında). İkinci variant Avstriyada yaşayan digər xalqlarla birlikdə çoxlu sayda ərazilərin daxil edilməsi zərurəti, habelə Avstriya İmperiyasının alman dövlətləri ilə müqayisədə daha mürtəce siyasəti ilə əlaqədar daha az populyar idi.
Almaniya Birinci Dünya müharibəsindən məğlub olaraq çıxdı, bu da alman millətçiliyinin artmasına şərait. İmperatorun devrilməsindən sonra yaranmış ilkin hökumət siyasi cəhətdən çox zəif idi ki, bu da sağçı alman millətçilərinin inkişafına və onların ideologiyasının sadə əhali və cəmiyyətin yuxarı təbəqələri arasında daha da yayılmasına imkan verdi.
İkinci Dünya müharibəsinin mərkəzi nöqtəsi yenə pangermanizmlə Almaniya məsələsi idi. Belə ki, almanları slavyanlardan qorumaq bəhanəsi ilə Münhen sazişinə uyğun olaraq Çexoslovakiyanın Sudet vilayəti işğal olundu.
İkinci Dünya Müharibəsindən sonra alman məsələsi yenidən aktuallaşdı.
Alman mətbəxi
Almaniya mətbəxi (alm. deutsche Küche) — Almanların mətbəxi.
== Tarixi ==
Alman mətbəxinin çox zəngin və maraqlı tarixi var. Onun kulinar ənənələri ölkənin regionlarınlardan asılı olaraq fərqlənir. Vahid alman mətbəxi anlayışı XIX əsrin ikinci yarısında Alman torpaqların bir ölkəyə birləşməsi ilə eyni zamanda ortaya çıxdı.
== Kartof məhsulları ==
Alman mətbəxində kartofun bir çox hazırlama üsülü var: kartofu duxovkada bişirmək, yağda qızartmaq və ya soyuq salatlara əlavə etmək olar. Almanlılar kartof püresini o qədər də sevmir; onlar əriştəyə üstünlük verir. Ləzzətli və bol alman yeməyin misalı kimi Ayntopfu göstərmək olar – tamdəyərli naharı əvəz edən böyük küpədə bişirilən yemək. İstifadə olunan inqrediyentlərdən asılı olaraq, o, şorba, pörtlənmiş xörək və ya qulyaşı xatırlayır. Əlinizin altında olan məhsullardan bu yeməyə qata bilərsiniz.
Alman nazı
Alman nazı (lat. Genista germanica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin naz (bitki) cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
=== Homotipik sinonimləri ===
Cytisus germanicus (L.) Vis.
Euteline germanica (L.) Raf.
Lissera germanica (L.) Fourr.
Voglera germanica (L.) Fourr.
Alman tarakanı
Alman yüyrüyü (lat. Blattella germanica), Bu növ digər tarakan növlərinə görə daha kiçik quruluşlu, ümumiyyətlə rəngi açıq sarımtılı qəhvəyi rəngdə, pronotum üzərində uzunluğuna iki ədəd qalın tünd ləkə olması ilə digər növlərdən ayrılmaqdadır. Qanadlar yaxşı inkişaf etmiş, erkəklərdə abdomen uzun və silindr şəklində olur, qanadlar abdomeni tamamilə örtməz, dişilərdə abdomen yumuru və bütünlüklə qanadlar tərəfindən örtülmüşdür.
Yetişkinlər 10–15 mm boyundadır və dişilər erkəklərdən daha qısa olur.
== Mənbə ==
Беляков В.Д., Яфаев Р.Х. Эпидемиология: М.,Москва,
1989, 414с.
Белозеров Е.С., Иоанниди Е.А. Курс эпидемиологии: АПП “Джангар”, 2005, 136с.
Васильев К., Шляхов Э. Методы исследования в эпиде- миологии: Картя Молдовеняска, 1971, 186с.
Зуева Л.П., Яфаев Р.Х. Эпидемиология: Санкт-Петер- бург, Фолиант, 2006, 716с.
Клименко Е.П., Попов В.П. Эпидемиологический анализ: М., Медицина, 1983, 192с.
Покровский В.И., Пак С.Г., Брико Н.И. Инфекцион- ные болезни и эпидемиология: М., Москва, 2006, 810с.
Alman ədəbiyyatı
Alman ədəbiyyatı Mərkəzi Avropada yaşayan almanca danışan xalqların ədəbiyyatıdır. Almaniya, Avstraliya, İsveçrə və bunların yanındakı xalqların işlərini əhatə edir. Digər Avropa ədəbiyyatı ilə qarşılaşdırıldığında Alman ədəbiyyatı digərlərinə nisbətən daha çox fərqlilik göstərir. Bunun səbəblərindən biri 1800-cü illərdə Berlinin ortaya çıxmasına qədər Almanca danışan xalqların Fransanın Parisi ya da İngiltərənin London kimi bir paytaxtının olmaması idi. Daha doğrusu Almaniya uzun müddət ayrılıqlar və bölünmələr yaşamışdır. Bu tip bölünmələr 1600-cü illərdəki din döyüşləri boyunca 1900-cü illərin ortasından başlayan Soyuq müharibələr vaxtı sıx yaşanmış idi.
Almaniya Reformasiya deyilən dini hərəkatın mərkəzi olması səbəbi ilə 1500-cü illərdə Protestanlıq ortaya çıxdığı yerdir. Reformasiya adamın daxili ruhani azadlığını vurğulayırdı. Alman ədəbiyyatı şəkilləndirən daxili və fəlsəfi yanaşma da ruhani bir tipə sahibdir.
== Erkən Alman ədəbiyyatı ==
1000-ci illərdə Alman qəbilələri indiki Almaniyaya Şimali Avropa üzərindən köç etmişdilər.
Alman əzgili
Alman əzgili (lat. Mespilus germanica) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin əzgil cinsinə aid bitki növü.
Əzgil böyük kol və ya kiçik ağacdır. Bu ağacın meyvəsi, digər adıyla muşmula, Roma dövründən bəri becərilir və qışda mövcud olması və yuyulduqda yeyilməsi qeyri-adidir. Çiy halda və müxtəlif bişmiş yeməklərdə yeyilə bilər.
== Mənşəyi və əlaqəli növlər ==
Latın dilində "alman" mənasını verən germanica adına baxmayaraq, əzgilin yayıldığı bölgə İran, cənub-qərb Asiya, həmçinin cənub-şərqi Avropa, xüsusən də Bolqarıstan və Türkiyənin Qara dəniz sahilləridir. Ola bilsin ki, 3000 ildir becərilir. Qədim yunan coğrafiyaşünası Strabon "Coğrafiya" əsərinin 16-cı bölməsinin 4-cü fəslində μέσπιλον (mespilon) adını qeyd edir.
Çiçəklərin beş geniş yumurtavari ağ ləçəkləri var. Çiçəklər yazın sonunda görünür, hermafroditdir, arılar tərəfindən tozlanır və öz-özünə məhsuldardır.
Alman mediatizasiyası
Alman mediatizasiyası (alm. deutsche Mediatisierung) — 1802–1814-cü illərdə Almaniyada və ətraf bölgədə çoxlu sayda Müqəddəs Roma imperiyası mülklərinin kütləvi mediatizasiyası və dünyəviləşdirilməsi yolu ilə baş verən əsas yenidənqurma layihəsi. Müqəddəs Roma imperiyasının əksər teokratik knyazlıqları, azad imperiya şəhərləri, dünyəvi knyazlıqlar və digər kiçik özünü idarə edən qurumları müstəqil statuslarını itirərək, qalan dövlətlərin tərkibinə daxil oldular. Mediatizasiya prosesinin sonunda alman dövlətlərinin sayı təxminən 300-dən cəmi 39-a endirildi.
Alman dövlətlərinin kütləvi mediatizasiyası və dünyəviləşdirilməsi almanların təşəbbüsü ilə deyildi. İnqilabçı Fransa və Napoleonun amansız hərbi və diplomatik təzyiqinə məruz qalaraq başlanan bu proses 1945-ci ilə qədər Almaniya tarixində əmlak və ərazilərin ən geniş şəkildə yenidən bölüşdürülməsini təşkil etdi.
Alman milliyətçiliyi
Alman milliyətçiliyi (alm. Deutscher Nationalismus) — almanların və almanosferin vahid milli dövlətdə birliyini təşviq edən ideoloji anlayış. Alman milliyətçiliyi almanların bir millət və bir xalq olaraq vətənpərvərliyini və milli kimliyini önə çəkir. Alman milliyətçiliyinin ən erkən mənşəyi pangermanizmin yüksəlməyə başladığı Napoleon müharibələri dövründə romantik milliyətçiliyin meydana çıxması ilə əlaqələndirilir. Alman milli dövləti ideyası Napoleon Bonapartın rəhbərliyi altında Fransanın alman ərazilərini işğal etməsinə cavab olaraq mühüm siyasi qüvvəyə çevrilməyə başladı.
XIX əsrdə almanlar alman milli dövlətinin Avstriya imperiyasını istisna edən "Kiçik Almaniya"dan, yoxsa Avstriya imperiyasını və ya onun almandilli hissəsini əhatə edən "Böyük Almaniyadan" ibarət olub-olmaması ilə bağlı alman məsələsini müzakirə etmişdilər. Prussiya kansleri Otto fon Bismarkın başçılıq etdiyi fraksiya Kiçik Almaniya yaratmağa müvəffəq olmuşdur.
Aqressiv alman milliyətçiliyi və ərazi genişlənməsi hər iki dünya müharibəsinə səbəb olan əsas amil idi. Birinci Dünya müharibəsindən əvvəl Almaniya Britaniya və Fransaya rəqib olmaq ümidi ilə müstəmləkə imperiyası qurmuşdu. 1930-cu illərdə nasistlər hakimiyyətə gələrək Böyük German Reyxini yaratmağa çalışırdılar.
Sputnik (alman radiosu)
Sputnik və ya MDR Sputnik bir gəncliyə yönəldilmiş Alman radiostansiyasıdır və Halle'deki oturacağı ilə Leipzig-də yayımlanan ictimai yayımçı MDR hissəsidir. Əsasən pop və rok musiqisinin müxtəlif növlərini ifa edən stansiya 1964-cü ildə yaradılan Şərqi Almaniyanın DT64 gənclik stansiyasının varisidir . 1990-cı ildə Almaniyanın birləşməsindən sonra 1993-cü il mayın 1-də bugünkü adını verdilər; Sovet Sputnik peykindən ilhamlanan yeni ad Saxon baş naziri Kurt Biedenkopf'un təklifi idi.
DT64 Şərqi Almaniyada yayımlanarkən, Sputnik yalnız GDR- i əvəz edən və yalnız MDR əhatə dairəsinə aid olan üç federal dövlətdən birində (Saksoniya-Anhalt) beş federal dövlətdən birində FM- də mövcuddur; Bu ərzində mövcuddur Avropada via Astra şərq 19,2 ° on peyk DVB-S standartı olduğu kimi ən çox Alman kabel şəbəkələri on DVB-C və MDR sahəsi (in Saksoniya , Saksoniya-Anhalt , Thuringia vasitəsilə) FM ən kabel şəbəkələri və DAB vasitəsilə + .
1992-ci ilin ilk yarısında DT64 bütün FM tezliklərini itirdi. Dörd yeni federal əyalətdə bu frekanslar xüsusi radiostansiyalara verildi, Berlin və Brandenburqda yeni ictimai gənclik radiosu (Rock Radio B , daha sonra Fritz) bu müddətə qədər istifadə edilən DT64 frekanslarında başladı. DT64 1992-ci ilin yayında AM-yə keçməlidir, AM ötürülməsi bir il davam etmişdir. Bu müddətdə stansiya yeni adı MDR Sputnik aldı. 1993 və 1997-ci illər arasında MDR Sputnik yalnız Astra peykinin analog audio alt daşıyıcıları və Kabel və peyk vasitəsilə alınacaq xüsusi bir Alman rəqəmsal Radio Sistemi DSR vasitəsilə əldə edilmişdir. 1997-ci ildə Saxony-Anhaltda FM əhatəsi qurulmuşdur.
Alman Birliyi Günü
Alman Birliyi Günü (almanca:Tag der Deutschen Einheit) — İki alman dövlətinin vahid dövlət halında birləşməsini qeyd etmək üçün 3 oktyabr tarixi 1990-cı ildən etibarən rəsmi bayram olaraq qeyd edilməkdədir. Bayram "Alman Birliyi Günü" (almanca:Tag der deutschen Einheit) adlandırılmışdır. Bu bayram Qərbi Almaniyada əvvəllər 17 iyunda qeyd edilən və Şərqi Almaniyada 1953-cü ildə baş vermiş şiddətli etirazların xatırlanmasını əks etdirən bayramın, Şərqi Almaniyada isə dövlətin əsasının qoyulduğu 7 oktyabr tarixində qeyd edilən bayramın yerini tutdu.
== Tarixin dəyişdirilməsi cəhdi ==
3 noyabr 2004-cü ildə federal kansler Gerhard Şröder təklif etdi ki, Alman Birliyi Günü iqtisadi səbəblərə görə 3 oktyabr tarixi əvəzinə bazar günü qeyd edilsin. O, bayramın oktyabrın ilk bazar günündə keçirilməsini təklif edirdi, lakin bu təklif bir çox siyasi şəxslərin tənqidinə səbəb oldu. Buraya prezident Horst Köler, Bundestaqın prezidenti Volfqanq Thierse də var idi. İş vaxtının artırılmasından narazılıq əhalinin bir hissəsini narahat edirdi, çünki bu, təxribat və milli bayramı dəyərdən salmaq kimi qiymətləndirilə bilərdi. Həmçinin bayramın tarixi olaraq oktyabrın ilk bazar gününün keçirilməsi o demək idi ki, bayram 7 oktabr tarixinə də düşə bilərdi. Bu isə Şərqi Almaniyada kommunist dövlətin yaradılma tarixidir və Almaniyanın birləşməsindən çox bölünməsi ilə əlaqəlidir. Bu təklif qısa, lakin şiddətli müzakirələrdən sonra ortadan qaldırıldı.
Tokio alman kəndi
Tokio alman kəndi (東京ドイツ村, Tokyo Doitsumura) – Yaponiyada yerləşən və alman mədəniyyətinə həsr olunmuş park. Adına baxmayaraq Tokioda deyil, Çiba prefekturasının Sodeqaura şəhərində yerləşir.
Tokio alman kəndi layihəsinin əslində qolf meydançası olması planlaşdırılırdı, lakin 1980-ci illərin ortasında baş verən iqtisadi çətinliklər bu ideyanın tərk edilməsinə səbəb olmuşdur. Parkın qurucusu Almaniyaya səyahət etmiş, Almaniya təbiəti ilə Sodeqauranın təbiətinin çox oxşadığını görərək alman kəndi açmaq qərarına gəlmişdir.
Park 2001-ci ildə açılmışdır. 2006-cı ildən etibarən parkda keçirilməyə başlanan "qış işıqlandırmaları" layihəsindən sonra parka gələnlərin sayı artmağa başlamışdır.
Park 4 bölgəyə bölünüb: kənd bölgəsi, göl bölgəsi, market bölgəsi və park bölgəsi. Parkda qolf meydançaları, şeytan çarxı, uşaq meydançası, ev heyvanları zooparkı, balıqçılıq və qayıqçılıq üçün gölməçələr, şiitake istixanası, idman meydançaları, bazar yeri, çəmənliklər, kiçik bulaq, ferma sahələri, gül bağları yerləşir. Yaponiyada xizəkçilik üçün ən böyük yamac və Kanto regionundakı ən böyük atıcı qolf meydançası bu parkdadır. Ziyarətçilər Almaniyadan gətirilmiş qida məhsullarının (pivə, sosiska, donuz əti və s.) dadına baxa bilərlər.
Alman Federal Bankı
Alman federal bankı (alm. Deutsche Bundesbank, qısaca: Bundesbank və ya Doyçe Bundesbank adlarından da istifadə olunur) — Almaniyanın mərkəzi bankı.
== Tarixi ==
1875–1945-ci illər — Almaniyanın mərkəzi emissiya bankı Reyxsbank idi.
1946–1948 — Qərbi Almaniyada 11 torpağın hər birində Reyxsbankın filialları əsasında Mərkəzi bank yaradıldı.
1948–1957-ci illər — emitent banklar sisteminə dövlətlərin mərkəzi bankları vasitəsilə əməliyyatlar aparan Almaniya Torpaqları Bankı rəhbərlik edirdi.
1957–1990-cı illər — Alman Torpaqları Bankının dövlətlərin mərkəzi bankları ilə birləşməsi nəticəsində Almaniya Federal Bankı yaradılmışdır.
1990–1993-cü illər -— Berlin divarının dağılmasından və Almaniya Federativ Respublikası ilə Almaniya Demokratik Respublikasının birləşməsindən sonra alman markası birləşmiş Almaniya üçün yeganə ödəniş vasitəsi oldu.
1993–2001 — Maastrixt müqaviləsinin şərtlərinə uyğun olaraq avronun ümumavropa valyutası kimi dövriyyəyə buraxılması və Avropa Mərkəzi Banklar Sisteminin (ESCB) yaradılması qərara alındı.
2001-ci ildən etibarən — avronun emissiya funksiyaları Avropa Mərkəzi Bankına (ECB) verildi.
== Funksiyalar ==
AFR Bank Qanununa və digər xüsusi qanunlara uyğun olaraq, Bundesbank pul dövriyyəsini və krediti tənzimləmək funksiyalarını yerinə yetirir:
Əməliyyatlar üçün faiz və endirim dərəcələrinin müəyyən edilməsi.
Elm və Texnologiya üzrə Alman İnstitutu
Elm və Texnologiya üzrə Alman İnstitutu (ing. German Institute of Science and Technology – GIST) — Münhen Texniki Universitetinin Sinqapur filialı
== Tarixi ==
İnstitut Sinqapur Milli Universiteti və Nanyanq Texnoloji Universiteti ilə Münhen Texniki Universitetinin əməkdaşlığı çərçivəsində 2002-ci ildə fəaliyyətə başlamışdır.
Faşist Almaniyası
Üçüncü Reyx (alm. Drittes Reich; Reich — dövlət, imperiya), həmçinin Nasist Almaniyası və Hitler Almaniyası, rəsmi adı – Almaniya İmperiyası (alm. Deutsches Reich; 1943-cü ilə qədər) və Böyük Almaniya İmperiyası (alm. Großdeutsches Reich; 1943-cü ildən sonra) — Almaniyanın 1933-cü il yanvarın 30-unda 1945-ci il mayın 23-dək dövrünə verilən ad. Bəzi tarixçilər Almaniyanın kapitulyasiya gününü 8 may günü hesab edirlər. Rəsmi surətdə işə o öz tarixini 23 mayda, Karl Dönits hökumətinin həbsi ilə bitirmişdir.
Ədəbiyyatda o həmçinin nasional sosialist Almaniyası kimi də tanınır. Axırıncı termin ancaq sovet tarix elmində işlədilirdi və dəqiq deyildir. Çünki, İtaliyadakı Benito Mussolininin faşist rejimi arasında siyasi rejimdə, ideologiyada və yəhudilərə münasibətdə müəyyən fərqlər vardır.
Nasist ədəbiyyatında rejim həmçinin "Minillk reyx" (alm.
Federal Müdafiə Nazirliyi (Almaniya)
Federal Müdafiə Nazirliyi — Almaniya Federativ Respublikasının ali federal orqanıdır .
Federal Nazirlik Federal Hökumət daxilində hərbi müdafiə və bütün Bundesver işləri üzrə mütəxəssisərin firmalaşdırıldığı şöbədir.Bu, silahlı qüvvələr üçün ən yüksək hərbi komandanlıq orqanı və Bundesver administrasiyası üçün ən yüksək xidmət orqanıdır.
Geo Television (Almaniya)
«Geo Television» — Alman dilində yayımlanan və «RTL Group» şirkətinin sahibləndiyi Almaniya paylama telekanalı. Telekanal eyni adlı jurnalın (GEO) televiziya formasıdır. «GEO Television» açıqlayıcı və sənədli filmlərin yayımlanmasına diqqət ayırır.
== Verilişləri ==
Telekanal 8 may 2014-cü ildən yayımlanır. Başlanğıcda yalnız IPTV təklifi ilə «Telekom Entertain» vasitəsilə yayımlanırdı. 17 may 2017-ci ildən telekanal «Kabel Deutschland» kabel şəbəkəsində də mövcuddur. 23 may 2017-ci ildən isə telekanal «Amazon Prime» vasitəsilə yayımlanır.
III Fridrix (Almaniya imperatoru)
III Fridrix (alm. Friedrich III., Friedrich Wilhelm Nikolaus Karl von Preußen; 18 oktyabr 1831[…] – 15 iyun 1888[…]) — 9 mart 1888-ci ildən Almaniya İmperiyasının imperatoru (kayzeri) və Prussiyanın kralı, 28 oktyabr 1870-ci ildən prussiya general-feldmarşalı, 1872-ci ildən Rusiya general-feldmarşalı. Avropanın ən parlaq şahzadələrindən biri olsa da ağır xəstəlikdən cəmi 99 gün krallıq edərək vəfat edib.
I Vilhelm (Almaniya imperatoru)
I Vilhelm (alm. Wilhelm I. Friedrich Ludwig; 22 mart 1797[…], Berlin – 9 mart 1888[…], Berlin) — Almaniya imperatoru (kayzer). 18 yanvar 1871-ci ildən Prussiya krallığının 7 oktyabr 1858-ci ildən regenti, 2 yanvar 1861-ci ildən Prussiyanın kralı. Prussiya general-feldmarşalı. Birləşmiş Almaniya İmperiyasının birinci imperatoru Wilhelm həm də ingiltere kralicasının nəvəsidir.
Leopoldin Alman Milli Elmlər Akademiyası
Leopoldin Alman Milli Elmlər Akademiyası (qısaca Leopoldin, alm. Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina – Nationale Akademie der Wissenschaften) — Halledə (Saale) yerləşən Almaniyanın milli akademiyası.
1652-ci il yanvarın 1-də İtaliyadakı akademik modellərə əsaslanaraq qurulan akademiya, 1687-ci ilə qədər imperator I Leopold tərəfindən akademiya səviyyəsinə yüksəldilərək, onun adı verilənə qədər Academia Naturae Curiosorum adlandırılıb.Akademiya, 2007-ci ilə qədər Almaniyanın Milli Elmlər Akademiyası elan edilənə qədər alman adı ilə Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina kimi tanınırdı.
== Tarixi ==
Leopoldin 1652-ci il yanvarın 1-də imperatorun Şvaynfurt şəhərində latın adı ilə Academia Naturae Curiosorum adı ilə qurulmuşdur, bəzən ingilis dilinə "Təbiətə Maraqlılar Akademiyası" kimi tərcümə olunur. O, dörd yerli həkim: İohann Laurentius Baux, cəmiyyətin ilk prezidenti, İohann Maykl Fer, Georq Balthasar Metzqer və Georq Balthasar Vohlfars tərəfindən təsis edilmişdir. Leopoldin arxivləri, XVII əsrə aid qeydlərin saxlanıldığı, dünyanın ən qədim arxivlərindən biridir.
1670-ci ildə cəmiyyət ilk elmi jurnallardan biri olan, tibbə və təbiət fəlsəfəsinin botanika və fiziologiyasına aid mövzuları özündə cəmləşdirənEfemeriden və ya Miscellanea Curiosa-nı nəşr etməyə başladı., s. 7–8 Onu 1677-ci ildə akademiyaya çevirən imperator I Leopold tərəfindən tanındıldı və sonra 1687-ci ildə onu İmperator Akademiyası elan edərək, Sacri Romani Imperii Academia Caesareo-Leopoldina Naturae Curiosorum adlandırdı və onun adını daşımasına icazə verdi.
Cəmiyyət ilk vaxtlar işini yazışma yolu ilə aparırdı və prezidentin işlədiyi yerdə yerləşirdi. Şvaynfurtdan sonra Akademiya 1878-ci ildə Halledə daimi yerləşməmişdən əvvəl bir çox yerdə iqamət etmişdir.
Maqaşlı-Almantay (Baltas)
Maqaşlı-Almantay (rus. Магашлы-Алмантаево, başq. Мағашлы-Алмантай) — Başqırdıstan Respublikasının Baltas rayonunda yerləşən kənd. Kənd Aşağı Sikeyaz kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Starobaltas): 15 km.,
kənd sovetliyindən (Aşağı Sikeyaz): 7 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Kueda stansiyası): 49 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə marilər (70 %) üstünlük təşkil edir.
Milli Sosialist Alman Fəhlə Partiyası
Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası (alm. Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei) — Veymar Respublikası dövründə yaranan alman siyasi partiyasıdır. O dövrlərdə Almaniya imperiyasının Birinci dünya müharibəsini uduzması və ağır itkilər verməsi və sonda Versal sazişi ilə alman xalqının bütün haqlarının alınması və xalqın qısaca əzilməsi bu qatı milliyətçi partiyanın yaranmasına səbəb oldu. Müharibədən sonra böyük böhranında baş verməsi ilə alman xalqı işsiz və evlərinə günlərlə çörək aparmayacaq vəziyyətə gəlmişdi. Partiyanın üzvlərinin sürətlə artması da bununla əlaqədardır. 20-ci əsrdə alman siyasətində çox böyük yer tutan partiyanın ideologiyası nasional sosializm olmuşdur. Hakimiyyəti dövründə anti-marksist, anti-semitist, anti-kapitalist siyasət yeritmişdir.
Tarixi olaraq partiyanın sələfi kiçik bir qüvvə olan alman millətçiləri idi. Müharibədən sonra Almaniyanın pis vəziyyətdə olması Anton Drekslerin Almaniya Fəhlə Partiyasını qurması ilə nəticələndi. Bu partiya müharibədən sonra Almaniyada qurulan ilk partiyalardan idi.
Namibiya almanları
Namibiya almanları (alm. Deutschnamibier) — Afrikanın cənub-qərb bölgəsində yerləşən Namibiyada məskunlaşmış alman əsilli əhali. Namibiyada alman icmasının yaranması, alman tacir Adolf Lüderitzin adı ilə bağlıdır. 1883-cü ildə ölkənin cənub sahillərində yerli qəbilə başçısından torpaq sahəsi alan tacir, burada öz soyadını daşıyan Lüderitz şəhərinin əsasını qoymuşdur.
Bölgə sonradan Alman Cənub-Qərb Afrikası olaraq adlandırılmış və Almaniya imperiyasının koloniyalarından birinə çevirilmişdir. XIX əsrin sonlarına yaxın bölgəyə az sayıda etnik alman köç etmiş və köç edənlərdə əsasən hərbiçilər, tacirlər və almaz mədənlərinin sahibkarları və ailələri olmuşdur.
Birinci Dünya Müharibəsinin gedişatında Almaniya imperiyası Alman Cənub-Qərb Afrikasını itirmiş (1915-ci ildə) və bölgə Cənubi Afrika Respublikasının mandatı altına keçmişdir. Bölgənin müttəfiqlərin əlinə keçməsinə baxmayaraq, almanlar bölgədə yaşamağa davam etdilər və 1990-cı ilə qədər alman dili Namibiyada rəsmi dil səviyyəsində tanınmağa davam etdi.
Namibiyaya gələn ilk almanlar London Missionerlər Cəmiyyətinin tərkibində ölkəyə gəlmişdilər və daha sonra Reyinşix Missionerlər Cəmiyyətinin nümayəndələri də ölkəyə gəldilər. Missioner cəmiyyətlərin ilk başlarda hər hansısa təsisatları yox idi və bu səbəbdən onlar birlikdə fəaliyyət göstərirdilər.
Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası
Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası (alm. Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei) — Veymar Respublikası dövründə yaranan alman siyasi partiyasıdır. O dövrlərdə Almaniya imperiyasının Birinci dünya müharibəsini uduzması və ağır itkilər verməsi və sonda Versal sazişi ilə alman xalqının bütün haqlarının alınması və xalqın qısaca əzilməsi bu qatı milliyətçi partiyanın yaranmasına səbəb oldu. Müharibədən sonra böyük böhranında baş verməsi ilə alman xalqı işsiz və evlərinə günlərlə çörək aparmayacaq vəziyyətə gəlmişdi. Partiyanın üzvlərinin sürətlə artması da bununla əlaqədardır. 20-ci əsrdə alman siyasətində çox böyük yer tutan partiyanın ideologiyası nasional sosializm olmuşdur. Hakimiyyəti dövründə anti-marksist, anti-semitist, anti-kapitalist siyasət yeritmişdir.
Tarixi olaraq partiyanın sələfi kiçik bir qüvvə olan alman millətçiləri idi. Müharibədən sonra Almaniyanın pis vəziyyətdə olması Anton Drekslerin Almaniya Fəhlə Partiyasını qurması ilə nəticələndi. Bu partiya müharibədən sonra Almaniyada qurulan ilk partiyalardan idi.
Nasist Almaniyası
Üçüncü Reyx (alm. Drittes Reich; Reich — dövlət, imperiya), həmçinin Nasist Almaniyası və Hitler Almaniyası, rəsmi adı – Almaniya İmperiyası (alm. Deutsches Reich; 1943-cü ilə qədər) və Böyük Almaniya İmperiyası (alm. Großdeutsches Reich; 1943-cü ildən sonra) — Almaniyanın 1933-cü il yanvarın 30-unda 1945-ci il mayın 23-dək dövrünə verilən ad. Bəzi tarixçilər Almaniyanın kapitulyasiya gününü 8 may günü hesab edirlər. Rəsmi surətdə işə o öz tarixini 23 mayda, Karl Dönits hökumətinin həbsi ilə bitirmişdir.
Ədəbiyyatda o həmçinin nasional sosialist Almaniyası kimi də tanınır. Axırıncı termin ancaq sovet tarix elmində işlədilirdi və dəqiq deyildir. Çünki, İtaliyadakı Benito Mussolininin faşist rejimi arasında siyasi rejimdə, ideologiyada və yəhudilərə münasibətdə müəyyən fərqlər vardır.
Nasist ədəbiyyatında rejim həmçinin "Minillk reyx" (alm.
Nasist Almaniyasında elm və texnika
Nasist Almaniyasında elm və texnikanın mövqeyi tamamilə partiya göstərişləri və ölkədə yaradılmış siyasi ab-hava ilə müəyyən edilirdi. Dövlət və partiya aparatları, əsasən, cəmiyyətin aşağı təbəqələrindən olan savadlı insanlar hər hansı biliyə xas olan inamsızlıq və qeyri-dost münasibət ucbatından, prinsipcə, elmin tərəqqisinə töhfə vermədilər.
1 may 1934-cü ildə nasist Bernhard Rust ( Rust, Reichs- und preußischen Nazir für Wissenschaft, Erziehung und Volksbildung ) partiya və partiya ideologiya ruhunda elmə rəhbərlik etmək məsuliyyəti daşıyan Elm, Təhsil və Xalq Təhsili Naziri təyin edildi.
Əsasən, aşkar nəticə verən hər hansı bir elm həvəsləndirilirdi. Fundamental elmin əhəmiyyətini nasist Almaniyasının rəhbərləri dərk etmirdilər. Fransanın şimal bölgələrini ələ keçirdikdən sonra dərhal siyasi vəzifələrini (bax: Mein Kampf ) tamamlanmış hesab edən Hitler, 1942-ci ildə tamamlana bilməyən hərbi ehtiyaclar üçün sənayedəki elmi layihələrin müvəqqəti dayandırmağı tapşırdı.
Milli Sosializmin nəzəri əsaslandırılması qeyri-rəsmi olaraq Alfred Rosenberg -in (1922 -ci ildə "NSDAP-ın təbiəti, əsas prinsipləri və məqsədləri" kitabını nəşr etdirən) işi hesab olunur - "XX əsrin mifi" (1930). Bir çox vəzifələr arasında Rozenberq milli sosialist ideologiyası və təhsili üzrə Mərkəzi Tədqiqat İnstitutunun rəhbəri vəzifəsində çalışmışdır (1940-1945). 1918-ci ilin yanvarında Moskva Ali Texniki Məktəbinin (Bauman adına MVTU) birinci dərəcəli diplomla bitirən məzunu kimi o, marksizmin əsasları ilə tanış idi, bütün tarixin bəşəriyyət sinfi mübarizə deyil, irqi nəzəriyyə baxımından hesab edərək lakin onu təhrif etmişdi.
İdeoloji aparatın ən böyük təsirinə məruz qalan humanitar elmlər idi.
Nasist Almaniyasında homoseksuallıq
Nasist Almaniyasında homoseksuallıq ictimaiyyətin nəzərindən tamamilə uzaqlaşdırılmış və ciddi şəkildə təqib edilmişdir. Veymar Respublikası dövründə çiçəklənən homoseksual subkultura (jurnal və qəzetlər, kafe və barlar, istirahət müəssisələri və tədbirlər) tamamilə məhv edilmişdir. Homoseksual kişilər sistematik olaraq izlənilir və qeydə alınırdı. 1935-ci ildə əhəmiyyətli dərəcədə sərtləşdirilmiş cinayət qanunları kişilər arasında bütün cinsi əlaqəni, hətta birbaşa fiziki təmas olmadan baş verən yaxınlığı da mühakimə edirdi. Və hətta həbs cəzalarını çəkdikdən sonra məhkumlar tez-tez "residiv"in qarşısını almaq üçün "qoruyucu" və ya "profilaktik" həbslər üçün konsentrasiya düşərgələrinə deportasiya edilirdilər. Lesbiyanlar kütləvi təqiblərə məruz qalmasalar da, tez-tez hakimiyyət tərəfindən ayrı-seçkiliyin başqa formaları ilə qarşılaşmışdılar.
Tədqiqatçılar nasist Almaniyası tarixində homoseksualların təqib olunduğu üç dövrü ayırırlar. Birinci dövr 1933-cü ildə nasional-sosialistlərin hakimiyyətə gəlməsi ilə başlayır və əxlaq uğrunda ümumi mübarizə, homoseksual subkulturanın tamamilə məhv edilməsi, aktiv anti-homoseksual dövlət təbliğatı və homoseksuallara qarşı ilk fərdiləşdirilmiş terror hadisələri ilə xarakterizə olunur. İkinci dövr 1935-ci ildə kişilər arasında eynicinsli cinsi əlaqəni cinayət hesab edən 175-ci bəndin sərtləşdirilməsi və onların sistematik cinayət təqibinin başlanması ilə əlamətdardır. Son dövr 1940-cı ildən başlayır və SS, vermaxt və polis üzvlərinə qarşı repressiv tədbirlərin artması, habelə həbsxanadan azad edilmiş bütün homoseksual kişilərin konsentrasiya düşərgələrinə kütləvi deportasiyasının başlanması ilə xarakterizə olunur.
Nasist Almaniyasının ərazi-siyasi ekspansiyası
Nasist Almaniyasının ərazi və siyasi ekspansiyası faşist Almaniyasının dünya hökmranlığını əldə etməyə və bununla əlaqədar olaraq Almaniya ərazisinin maksimum dərəcədə genişləndirilməsinə yönəlmiş ekspansionist siyasi kursunun həyata keçirilməsi prosesidir.
Nasist rəhbərliyi fəth edilmiş torpaqları suverenlikdən məhrum etməklə, ağır iqtisadi istismar və xalqları məhv etməklə etnik almanlar üçün "yaşayış sahəsi" (Lebensraum) əldə etmək məqsədi ilə bu siyasəti əsaslandırdı. Hələ hakimiyyətə gəlməzdən əvvəl, 1932-ci ilin yayında Hitler öz həmfikirlərinin toplantısında Avropaya və dünyaya hakim olmaq üçün nəzərdə tutulmuş Alman "irqi imperiyası" yaratmaq planını açıqladı. "İnkişafımızın mərkəzində 80 və ya 100 milyon almandan ibarət güclü, polad kimi möhkəm bir nüvə yaradılmasa, biz heç vaxt dünya hökmranlığına nail ola bilməyəcəyik" dedi. Bu "nüvəyə"a Almaniyadan başqa, Avstriya, Çexoslovakiya və Polşanın bir hissəsi daxil idi. Bu "böyük Almaniyanın təməli" ətrafında kiçik və orta vassal dövlətlərin qurşağı olmalı idi. Bu qurşağa Baltikyanı ölkələr, Polşa, Finlandiya, Macarıstan, Serbiya, Xorvatiya, Rumıniya, Ukrayna, bir sıra Cənubi Rusiya və Qafqaz dövlətləri daxil olmalı idi.
İkinci Dünya Müharibəsini başlatdıqdan sonra faşist Almaniyasının rəhbərliyi fəth edilmiş ərazilərin bir hissəsini birbaşa Almaniyaya daxil etmiş, qalan ərazilərdə isə general-qubernatorluq, reyx protektoratı, reyxskommissarlıqları, koloniyaları və kukla dövlətləri yaradılmış və ya yaradılması planlaşdırılırdı. Britaniya uğrundan döyüşün, Şimali Afrika kampaniyasının, Atlantika uğrunda döyüşün və Barbarossa planının uğursuzluğu nəticədə Reyxin ərazi və siyasi genişlənməsi onun sıxılması və sonrakı məğlubiyyəti ilə əvəz edilməsinə səbəb oldu. 1945–1946-cı illərdə baş vermiş Nürnberq məhkəmələrində bütün dünyaya qarşı açılmış təcavüzkar müharibə, müharibə cinayətləri, sülh və insanlığa qarşı cinayətlərə qiymət verildi.
Opportunity International Almaniya
Opportunity International Germany sosial mikromaliyyə sahəsində fəal olan Köln şəhərində fəaliyyət göstərən qeyri-kommersiya və xristian motivli fonddur .1996-cı ildə Opportunity International şəbəkəsinin bir tərkib hissəsi kimi yaradılmışdır.
Fond himayədarı və Nobel Sülh Mükafatı laureatı Məhəmməd Yunusdan örnək götürərək, yoxsul imkansız insanlara özlərinə kömək etmək üçün bitməz məsələlər dövranını qırmaq şansı verir. İanələrin köməyi ilə fond inkişaf etməkdə olan ölkələrdəki problemləri olan insanlara kiçik bizneslərini və ya təsərrüfatlarını genişləndirmək üçün təlim, mikrokredit, mikroəmanət və mikrosığorta ilə dəstək verir. Fond digərləri ilə yanaşı, Almaniyanın İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişafa Yardım üzrə Federal Nazirliyi tərəfindən maliyyələşdirilir.
Qafqaz almanları
Qafqaz almanları (alm. Kaukasiendeutsche) — almanların Qafqaz bölgəsində məskunlaşan bir subetnik qrupudur. Onlar əsasən XVIII-XIX əsrlərdə indiki Şimali Qafqaz, Gürcüstan, Azərbaycan, Ermənistan və Qars (bu günlər Türkiyənin şərq illərindən biri) ərazisinə köçüb gəlmişlər. 1941-ci ildə İkinci dünya müharibəsinin başlanmasıyla onların çoxsu Sovet hakimiyyəti tərəfindən "təhlükəli element" kimi Qazaxıstana və Sibirə sürgün edilmişdir. Qafqazda qalan almanlar əsasən qeyri-almanlarla nikah bağlamış qadınlar idi.
Şimali Qafqazın ilk alman sakinlərin Rusiyanın Volqaboyu bölgəsinlər köçənlər idi. Çar hakimiyyəti 1774-cü ildə Osmanlı imperiyasından alınan və əhalisi olduqca az olan Kubana mümkün qədər çox Rusiya vətəndaşı yerləşdirməyə çalışırdı. Lakin bölgənin iqlimi, inkişaf etdirilməmiş infrastrukturu və yerli hərbi hissələrin qeyri-ruslara qarşı mənfi münasibəti alman mühacirətinə mane olurdu. XIX əsrin ikinci yarısında, Rusiyanın kapitalist sisteminə addımlaması dövründə Şimali Qafqaza almanların sayı olduqca artdı. Əsasən kənd təsərrüfatı ilə məşqul olan bu mühacirlər nəinki tək Volqaboyudan, habelə Qara dəniz sahillərindən və hətta Almaniyanın özündən köçüb gəlirdilər.
Qazaxıstan almanları
Qazaxıstan almanları (alm. Kasachstandeutsche) - Qazaxıstanda yaşayan etnik almanlara verilən ümumi addır. Qazaxıstan almanları ölkənin şimal-şərq əraziləri başda olmaqla, əsasən Astana və Oskeman şəhərlərinin arasındakı ərazilərdə yaşamaqdadırlar. Almanların Qazaxıstanda məskunlaşmasının əsas səbəblərindən biri siyasi amillərlə bağlıdır. Nasist Almaniyasının Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqına 1941-ci ilin iyun ayında hücum etməsindən sonra həmin ilin oktyabr ayında Qafqaz almanlarının mütləq əksəriyyəti Qazaxıstana köçürülmüşdür. Həmin hadisələr zamanı təkcə Azərbaycanda yaşayan 22 min alman Qazaxıstana köçürülüb.
Qazaxıstan almanları Volqa almanlarının törəmələri hesab olunur. Barbarossa əməliyyatının başlamasının ardından Volqa Alman Muxtar Sovet Respublikası ləğv edilərək ərazidə yaşayan almanlar Qazaxıstana sürgün edilirdi. Almanların xidmətlərindən daha çox QULAQ düşərgələrində istifadə olunmuşdur. Deportasiyadan sonra SSRİ rəhbərliyi tərəfindən imperiya daxilində yaşayan etnik almanların assimilasiya edilməsi üçün xüsusi dövlət siyasəti tətbiq edilməyə başlandı.
Qışlaq-i Salman və Alman (Pərsabad)
Qışlaq-i Salman və Alman (fars. قشلاق سلمان والمان) — İranın Ərdəbil ostanının Pərsabad şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 21 nəfər yaşayır (4 ailə).
Qərbi Almaniya
Almaniya Federativ Respublikası digər adı ilə Qərbi Almaniya — XV əsrdən etibarən Almaniya olaraq adlandırılan dövlətin, İkinci dünya müharibəsindən sonra siyasi və çoğrafi olaraq parçalanması nəticəsində yaranmış iki dövlətdən biri.
1949–1990-cı illər aralığında mövcud olmuş Qərbi Almaniya 1990-cı ildə Almaniya Demokratik Respublikası ilə birləşmişdir. Qərbi Almaniyanın paytaxtı Bonn şəhəri idi. 1989-cu ildə Berlin divarının dağıdılmasının ardından Qərbi Almaniya ilə Almaniya Demokratik Respublikası birləşmiş və nəticədə mövcud Almaniya yaradılmışdır.
Soyuq müharibənin başlanğıcında Avropa Qərb və Şərq blokları arasında bölündü. Almaniya iki ölkəyə bölündü. Əvvəlcə Qərbi Almaniya özünü 1871–1945-ci illərdəki Alman Reyxinin demokratik şəkildə yenidən təşkil edilmiş yeganə davamı kimi təqdim edərək, bütün Almaniya üçün müstəsna mandat iddia etdi. Qərbi Almaniyanın üç cənub-qərb əyaləti 1952-ci ildə Baden-Vürtemberqi meydana gətirmək üçün birləşdi və Saar əyaləti 1957-ci ildə Fransa tərəfindən Müttəfiqlər tərəfindən işğal edilmiş Almaniyadan Saar Protektoratı olaraq ayrıldıqdan sonra Qərbi Almaniyaya bir dövlət olaraq qoşuldu (ayrılıq tam qanuni deyildi). Sovet İttifaqının buna qarşı çıxdığı kimi). Nəticədə on ştatdan əlavə, Qərbi Berlin qeyri-rəsmi de-fakto on birinci ştat hesab olunurdu.